Tổng thống Pháp Macron công du Hoa Kỳ
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và tổng thống Mỹ Donald Trump họp báo chung tại Điện Elysée, Paris, ngày 13/07/2017.REUTERS/Kevin Lamarque
Hôm nay, 23/04/2018, tổng thống Pháp Emmanuel Macron và phu nhân lên đường công du Hoa Kỳ đến 25/04/2018. Đây là lần đầu tiên tổng thống Donald Trump tiếp một nguyên thủ nước ngoài với nghi lễ của một chuyến viếng thăm cấp nhà nước. Paris và Washington muốn chứng tỏ mối quan hệ mật thiết giữa hai đồng minh truyền thống, cho dù đôi bên có nhiều bất đồng.
Chuyến viếng thăm chính thức chỉ bắt đầu vào ngày mai 24/04/2018, nhưng ngay tối nay, tổng thống Macron và phu nhân dùng cơm thân mật với nguyên thủ Mỹ và phu nhân tại một địa điểm mang ý nghĩa biểu tượng rất cao trong quan hệ Pháp-Mỹ là ngôi nhà của vị tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên, George Washington tại Mount Vernon. Thông tín viên đài RFI, Anne Corpet từ Washington cho biết về mối quan hệ đặc biệt và rất cá nhân giữa hai vị lãnh đạo Pháp và Mỹ :
"Đúng là tổng thống Mỹ muốn đáp lễ sau khi đã được tổng thống Emmanuel Macron và phu nhân mời dùng cơm tối tại Tháp Eiffel hồi tháng 7 năm ngoái. Donald Trump đã chọn một địa điểm đầy ý nghĩa biểu tượng, đó là ngôi nhà của George Washington tại Mount Vernon. Hiếm khi nào một bữa dạ tiệc mang tính chính thức được tổ chức tại nơi được xem là rất thiêng liêng đối với lịch sử của Hoa Kỳ này. Đây cũng là nơi tướng La Fayette thường xuyên lui tới dưới thời tổng thổng Washington.
Qua quyết định đón tiếp tổng thống Macron với nghi lễ của một chuyến viếng thăm cấp nhà nước, nguyên thủ Mỹ muốn vinh danh mối bang giao lịch sử giữa Hoa Kỳ và Pháp. Ngoài ra, đây cũng là cách để tổng thống Trump thể hiện tình bạn cá nhân ông dành cho nguyên thủ Pháp. Cả Paris lẫn Washington thường xuyên nhắc đến mối quan hệ hữu hảo giữa hai vị lãnh đạo, đến nhiều điểm tương đồng giữa hai ông Trump và Macron : cả hai từng làm việc trong lĩnh vực tư nhân trước khi trở thành tổng thống, cả hai đều đã đảo ngược tình thế trên bàn cờ chính trị và cả đôi bên đều khẳng định quyết tâm làm thay đổi thể thức vận hành của guồng máy chính trị trên đất nước họ.
Nhưng giữa hai nguyên thủ Pháp và Mỹ vẫn có nhiều điểm bất đồng Chẳng hạn trên hồ sơ chống biến đổi khí hậu, thương mại hay hạt nhân Iran, với những hạn định sắp tới. Ví dụ như đến ngày mồng 01 tháng 5 này, biện pháp áp thuế đánh vào nhôm và thép nhập sang Hoa Kỳ sẽ có hiệu lực ; hay là đến hạn ngày 12 tháng 5 này, Donald Trump phải quyết định có tăng cường các biện pháp trừng phạt Iran hay không. Tuy nhiên, có nhiều hồ sơ Pháp và Mỹ chia sẻ cùng quan điểm.
Washington hài lòng khi thấy Paris gánh vác một phần trách nhiệm trên hồ sơ an ninh và khi cần thì Paris cũng không ngần ngại can thiệp quân sự ở ngoài lãnh thổ Pháp, như khi Pháp tham gia oanh kích Syria. Đây chính là mô hình hợp tác mà Trump mong muốn, tức Pháp là là một đồng minh vững mạnh về mặt quân sự để chia sẻ gánh nặng với Mỹ.
Tất cả những chủ đề dù có khiến tổng thống Trump phẫn nộ hay không đều sẽ được đề cập tới trong chuyến công du cấp nhà nước lần này. Dù vậy, đây là một chuyến viếng thăm trước hết là mang tính nghi thức, thành thử sẽ không có nhiều kết quả cụ thể, ngoại trừ việc đôi bên cùng tôn vinh tình hữu nghị Pháp - Mỹ".
Ngày mai, tổng thống Pháp sẽ làm việc với đồng nhiệm Mỹ tại Nhà Trắng. Hai bên chủ yếu bàn về hồ sơ hạt nhân Iran, tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và bất đồng trong chính sách thương mại giữa hai bờ Đại Tây Dương. Trong ngày cuối cùng tại Washington, tổng thống Emmanuel Macron sẽ đọc bài diễn văn trước Quốc Hội Lưỡng Viện Hoa Kỳ, trước khi trở lại Pháp.
http://vi.rfi.fr/phap/20180423-phap-my-moi-quan-he-dac-biet
Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng phu nhân dự lễ Quốc Khánh Pháp 14/07 theo lời mời của đồng nhiệm Pháp Emmanuel Macron.REUTERS/Christophe Archambault
Hai tổng thống Mỹ-Pháp Donald Trump và Emmanuel Macron thường xuyên nói chuyện điện thoại với nhau, một điều hiếm thấy thời Obama-Hollande.Ảnh minh họa
"Đúng là tổng thống Mỹ muốn đáp lễ sau khi đã được tổng thống Emmanuel Macron và phu nhân mời dùng cơm tối tại Tháp Eiffel hồi tháng 7 năm ngoái. Donald Trump đã chọn một địa điểm đầy ý nghĩa biểu tượng, đó là ngôi nhà của George Washington tại Mount Vernon. Hiếm khi nào một bữa dạ tiệc mang tính chính thức được tổ chức tại nơi được xem là rất thiêng liêng đối với lịch sử của Hoa Kỳ này. Đây cũng là nơi tướng La Fayette thường xuyên lui tới dưới thời tổng thổng Washington.
Qua quyết định đón tiếp tổng thống Macron với nghi lễ của một chuyến viếng thăm cấp nhà nước, nguyên thủ Mỹ muốn vinh danh mối bang giao lịch sử giữa Hoa Kỳ và Pháp. Ngoài ra, đây cũng là cách để tổng thống Trump thể hiện tình bạn cá nhân ông dành cho nguyên thủ Pháp. Cả Paris lẫn Washington thường xuyên nhắc đến mối quan hệ hữu hảo giữa hai vị lãnh đạo, đến nhiều điểm tương đồng giữa hai ông Trump và Macron : cả hai từng làm việc trong lĩnh vực tư nhân trước khi trở thành tổng thống, cả hai đều đã đảo ngược tình thế trên bàn cờ chính trị và cả đôi bên đều khẳng định quyết tâm làm thay đổi thể thức vận hành của guồng máy chính trị trên đất nước họ.
Nhưng giữa hai nguyên thủ Pháp và Mỹ vẫn có nhiều điểm bất đồng Chẳng hạn trên hồ sơ chống biến đổi khí hậu, thương mại hay hạt nhân Iran, với những hạn định sắp tới. Ví dụ như đến ngày mồng 01 tháng 5 này, biện pháp áp thuế đánh vào nhôm và thép nhập sang Hoa Kỳ sẽ có hiệu lực ; hay là đến hạn ngày 12 tháng 5 này, Donald Trump phải quyết định có tăng cường các biện pháp trừng phạt Iran hay không. Tuy nhiên, có nhiều hồ sơ Pháp và Mỹ chia sẻ cùng quan điểm.
Washington hài lòng khi thấy Paris gánh vác một phần trách nhiệm trên hồ sơ an ninh và khi cần thì Paris cũng không ngần ngại can thiệp quân sự ở ngoài lãnh thổ Pháp, như khi Pháp tham gia oanh kích Syria. Đây chính là mô hình hợp tác mà Trump mong muốn, tức Pháp là là một đồng minh vững mạnh về mặt quân sự để chia sẻ gánh nặng với Mỹ.
Tất cả những chủ đề dù có khiến tổng thống Trump phẫn nộ hay không đều sẽ được đề cập tới trong chuyến công du cấp nhà nước lần này. Dù vậy, đây là một chuyến viếng thăm trước hết là mang tính nghi thức, thành thử sẽ không có nhiều kết quả cụ thể, ngoại trừ việc đôi bên cùng tôn vinh tình hữu nghị Pháp - Mỹ".
Ngày mai, tổng thống Pháp sẽ làm việc với đồng nhiệm Mỹ tại Nhà Trắng. Hai bên chủ yếu bàn về hồ sơ hạt nhân Iran, tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên và bất đồng trong chính sách thương mại giữa hai bờ Đại Tây Dương. Trong ngày cuối cùng tại Washington, tổng thống Emmanuel Macron sẽ đọc bài diễn văn trước Quốc Hội Lưỡng Viện Hoa Kỳ, trước khi trở lại Pháp.
http://vi.rfi.fr/phap/20180423-phap-my-moi-quan-he-dac-biet
Tổng thống Pháp Macron thăm Mỹ trong tháng Tư
Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng phu nhân dự lễ Quốc Khánh Pháp 14/07 theo lời mời của đồng nhiệm Pháp Emmanuel Macron.REUTERS/Christophe Archambault
Hôm qua, 26/02/2018, điện Elysée xác nhận là tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ có chuyến viếng thăm cấp Nhà nước ở Hoa Kỳ từ ngày 23 đến 25/04 tới. Thông cáo của phủ tổng thống Pháp nhấn mạnh, đây sẽ là chuyến viếng thăm cấp Nhà nước đầu tiên của một lãnh đạo ngoại quốc ở Hoa Kỳ, kể từ khi ông Donald Trump lên làm tổng thống Mỹ.
Vào tháng Giêng vừa qua, tổng thống Trump đã quyết định mời tổng thống Macron đến Nhà Trắng, sau khi ông được tiếp đón trọng thể tại Paris nhân Quốc Khánh Pháp 14/07 năm ngoái và được mời dự lễ diễu binh truyền thống của quân đội Pháp. Ông Trump đã quyết định tiếp đón tổng thống Pháp trong một chuyến viếng thăm cấp Nhà nước, tức là với những nghi thức tiếp đón cao nhất dành cho một lãnh đạo nước ngoài tại Mỹ, bao gồm cả một lễ đón tiếp long trọng tại Nhà Trắng.
Thông cáo của điện Elysée nhấn mạnh, lời mời của tổng thống Trump phản ánh “mối quan hệ lịch sử sâu sắc giữa hai nước vừa là bạn, vừa là đồng minh, và cũng phản ánh mối quan hệ vững chắc giữa hai vị tổng thống”.
Điện Elysée cho biết đang chuẩn bị chương trình cho chuyến viếng thăm cấp Nhà nước của tổng thống Macron, bao gồm một buổi họp tại Nhà Trắng, một cuộc họp báo chung, một buổi dạ tiệc cấp Nhà nước và nhiều nghi lễ khác.
Đã gặp nhau nhiều lần kể từ khi nhậm chức, tổng thống Macron và tổng thống Trump vẫn có quan hệ rất tốt, cho dù hai nhà lãnh đạo Pháp-Mỹ có nhiều bất đồng, đặc biệt là về hồ sơ khí hậu. Ông Macron đã chỉ trích việc Hoa Kỳ rút khỏi hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu, nhưng hy vọng là ông Trump sẽ đổi ý trong những tháng tới hoặc những năm tới.
Khi gặp lại nhau vào tháng 09/2017 tại Liên Hiệp Quốc, tổng thống Trump đã không ngớt lời ca ngợi vị tổng thống trẻ của Pháp, thua ông đến 31 tuổi.
http://vi.rfi.fr/phap/20180227-tong-thong-phap-macron-se-tham-hoa-ky-trong-thang-4
Macron - Trump: Tình bạn thắm thiết ít ai ngờ
Hai tổng thống Mỹ-Pháp Donald Trump và Emmanuel Macron thường xuyên nói chuyện điện thoại với nhau, một điều hiếm thấy thời Obama-Hollande.Ảnh minh họa
Tổng thống Pháp công du Hoa Kỳ ba ngày, bắt đầu từ hôm nay 23/04/2018. Chuyến viếng thăm cấp Nhà nước đầu tiên của một nguyên thủ nước ngoài kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ, chiếm tựa chính của các báo Pháp hôm nay. La Croix chạy tựa « Trump-Macron, một sự thuận thảo đầy nghịch lý » Le Monde thuật lại « Macron-Trump, chuyện kể về một mối quan hệ đặc biệt »,Le Figaro nhấn mạnh đến « Thách thức Mỹ của Emmanuel Macron ». Riêng nhật báo thiên tả Libération dành hẳn một chuyên đề đặc biệt để mô tả « Ác mộng Mỹ ».
Macron-Trump : Hai tính cách trái ngược
La Croix phân tích, thoạt nhìn thì cả hai rất khác xa nhau. Emmanuel Macron, 40 tuổi, thuộc giới tinh hoa Pháp, lấy cô giáo cũ lớn hơn mình đến 24 tuổi, theo chủ trương đa phương. Còn ông Donald Trump, 71 tuổi, tỉ phú địa ốc, chủ casino và là người dẫn chương trình truyền hình đã có ba đời vợ, mà người vợ hiện nay là cựu người mẫu trẻ hơn ông 24 tuổi ; chủ trương « Nước Mỹ trước hết ».
Mối quan hệ đặc biệt giữa hai nhà lãnh đạo bắt đầu từ cái bắt tay mang tính « nắn gân » nhau, tối thứ Năm 27/05/2017 tại Bruxelles, bên lề cuộc họp thượng đỉnh NATO. Gần hai tháng sau, lời mời ông Donald Trump sang Paris dự cuộc diễu binh nhân Quốc khánh Pháp đã siết chặt một tình bạn mà ít ai ngờ đến.
Khác với La Croix, Le Monde cho rằng mối quan hệ thân thiết giữa Macron và Trump thật ra khởi đầu từ ngày 08/05/2017, ngay sau hôm ứng cử viên trẻ tuổi đắc cử tổng thống Pháp. Emmanuel Macron nhận được cú điện thoại của tổng thống Mỹ : « Emmanuel, chiến thắng này và những gì anh đã thể hiện tại bảo tàng Louvre thật là tuyệt vời ! Cả đêm qua tôi ngồi trước tivi. Những hình ảnh tuyệt lắm, bravo ! » - Donald Trump hào hứng. Theo bản năng, hai con người cá tính này đã nhanh chóng đánh giá được nhau và thấu hiểu.
Trong bài xã luận mang tựa đề « Theo bước La Fayette », Le Figaro nhận định được tổng thống Hoa Kỳ khoản đãi tại Mount Vernon - dinh thự của George Washington, vị tổng thống đầu tiên của nước Mỹ và là nơi tướng Pháp La Fayette từng trú ngụ - mang ý nghĩa đặc biệt đối với Emmanuel Macron, vốn yêu thích lịch sử và các biểu tượng.
Đây cũng là sự biệt đãi của Hoa Kỳ đối với đồng minh Pháp. Duyệt hàng quân danh dự trên sân cỏ Nhà Trắng, dạ tiệc cấp Nhà nước, diễn văn trước Quốc Hội : trong ba ngày thăm viếng, tổng thống Pháp được dành cho các vinh dự mà chưa nguyên thủ nào có được từ khi ông Trump nhậm chức.
« Emmaaanoueeel » của Donald Trump
Rõ ràng là tổng thống Donald Trump rất hài lòng về chuyến thăm Paris nhân dịp Quốc khánh Pháp 14/7 năm ngoái, nhất là cuộc duyệt binh gây ấn tượng. Để qua một bên những khác biệt về phong cách và quan điểm chính trị, hai nhà lãnh đạo rất thông cảm với nhau. Hai « outsider », xuất thân không phải là chính khách chuyên nghiệp nhưng đều giành chiến thắng, hai nhân vật đã làm đảo lộn hệ thống chính trị truyền thống.
Theo Le Monde, chuyến thăm Paris của tổng thống Mỹ đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ. Kể từ đó, Donald Trump rất thích gọi « Emmaaanoueeel ». Cách đây vài ngày, tổng thống Mỹ đã điện thoại cho đồng nhiệm Pháp để nói rằng ở Washington, ai cũng muốn được tham dự buổi dạ tiệc tại Nhà Trắng tối 24/4 khoản đãi Macron. « Tất cả các ông bạn của tớ đều muốn đến ! Chắc là tớ phải bán vé quá ! » - ông Trump vừa cười vừa nói.
Riêng với « anh bạn » Macron, tổng thống Mỹ thường cắt những bài báo nói về mối quan hệ tốt đẹp Pháp-Mỹ, hay tình trạng kinh tế Pháp được cải thiện. Ông khoanh tròn tựa bài, và chú thích bên cạnh bài báo « it’s true » (đúng rồi) hay « great job » (hay), sau đó cho gởi sang Paris bằng va-li ngoại giao. Tuy không ngần ngại chỉ trích thậm chí chế giễu nguyên thủ các nước khác, Donald Trump chưa bao giờ công khai phê phán Emmanuel Macron.
Nhiều tờ báo Mỹ hay chỉ trích tổng thống Trump tỏ ra hoan nghênh tình bạn kỳ lạ này. New York Times viết : « Emmanuel Macron là hy vọng cuối cùng cho các đồng minh của Mỹ, để hạn chế bớt khía cạnh thảm họa trong tính cách của Donald Trump ». Tại thủ đô nước Mỹ, người Pháp cũng không còn bị coi là « cheese-eating surrender monkeys » (những chú khỉ đầu hàng ăn toàn phô-mai) như hồi Pháp từ chối tham gia đánh Irak. Cuộc can thiệp tại Mali năm 2013 đã thuyết phục được Ngũ Giác Đài về quyết tâm của Pháp, và sự hiện diện của ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian, vốn là cựu bộ trưởng Quốc Phòng, bên cạnh Emmanuel Macron cũng là một ưu thế.
Macron, người đối thoại châu Âu của tổng thống Mỹ
Đại sứ Pháp tại Hoa Kỳ, Gérard Araud giải thích, đó là vì lợi ích của cả đôi bên. « Đối với tổng thống Pháp, dù quan điểm chính trị thế nào, có quan hệ tốt với tổng thống Mỹ - người quyền lực nhất thế giới - là rất quan trọng ».
Ngay từ khi bước vào điện Elysée tháng 5/2017, ông Emmanuel Macron đã khẳng định : « Là thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và là cường quốc nguyên tử, nước Pháp phải biết đóng vai trò đối trọng khi thấy xuất hiện tình trạng mất cân bằng ».
Để đóng được vai trò người đối thoại của châu Âu với tổng thống Mỹ, Emmanuel Macron đã tận dụng bối cảnh hai đồng minh lớn châu Âu của Hoa Kỳ gặp bất lợi.
Thủ tướng Anh Theresa May đang bối rối với Brexit, khó duy trì được truyền thống « quan hệ đặc biệt » giữa Luân Đôn và Washington. Và dưới mắt ông Trump, bà Angela Merkel, đang bị yếu thế sau sáu tháng thương lượng lập chính phủ, là đại diện cho Mercedes-Benz, BMW, các nhà sản xuất xe hơi « xấu xí » của Đức, cần phải đe dọa tăng thuế hải quan. Thâm hụt thương mại – nỗi ám ảnh của ông Trump – giữa Hoa Kỳ và Đức lên đến 70 tỉ đô la, còn đối với Pháp chỉ 4 tỉ đô la. Nữ thủ tướng Đức sẽ được tiếp đón tại Washington vào thứ Sáu tuần này, nhưng không với vinh dự tương tự như tổng thống Pháp.
Hậu trường vụ không kích Syria
Về cuộc không kích Syria, Le Monde tiết lộ, tối Chủ nhật 08/04/2018 tầng một của điện Elysée vẫn sáng đèn : Macron triệu tập các cố vấn thân cận cùng với đô đốc Bernard Rogel họp khẩn. Trước đó ông đã yêu cầu bộ phận đối ngoại tổ chức cuộc điện đàm với Donald Trump. Hai tổng thống Pháp-Mỹ trao đổi vào lúc nửa đêm, và trong tuần lễ tiếp theo, hàng đêm cả hai đều nói chuyện điện thoại, cho đến khi diễn ra cuộc không kích của ba đồng minh Mỹ-Pháp-Anh vào địa điểm vũ khí hóa học của Syria đêm 13 rạng 14/4.
Một nhà ngoại giao Pháp cho biết : « Vào đầu tuần, Donald Trump rất phấn khích. Ông viết nhiều tweet, cân nhắc các giải pháp khác nhau. Rồi đến khi quyết định tấn công được đưa ra, Trump hiểu rằng cần phải kín đáo hơn. Qua điện thoại, Donald Trump bỗng trở nên thận trọng hơn, nói theo cách ẩn dụ. Nơi ông ấy vẫn có điều gì mang tính kịch sĩ ». Trong suốt chiến dịch, Donald Trump tỏ ra là một đối tác khả tín.
Le Figaro nhận định, nếu không có cuộc không kích chung này, Emmanuel Macron chẳng có mấy thành tích để chứng tỏ với đồng minh Mỹ. Macron là lãnh đạo châu Âu có thể « thì thầm » vào tai ông Trump, nhưng vấn đề là có được lắng nghe hay không. Cho đến nay mối quan hệ ưu ái này vẫn chưa mang lại kết quả ngoạn mục nào, trừ loạt hỏa tiễn trên bầu trời Trung Đông. Syria, Nga…các hồ sơ mà tổng thống Pháp phải bàn bạc đối tác Mỹ không hề thiếu. Emmanuel Macron còn phải cố thuyết phục Donald Trump quay lại với hiệp định khí hậu Paris, và đừng xé bỏ hiệp ước nguyên tử với Iran.
Chuyên gia Sébastien Jean, giám đốc Trung tâm nghiên cứu thông tin quốc tế (CEPII), trên La Croix cho biết thêm một mối quan ngại chung khác, đó là Trung Quốc. Những vi phạm quy định thương mại quốc tế mà trước đây có thể bỏ qua đối với các quốc gia mới nổi, nay không còn có thể chấp nhận với nền kinh tế thứ nhì thế giới. Châu Âu và Hoa Kỳ không thể tiếp tục để Bắc Kinh làm mưa làm gió với pin mặt trời vốn được trợ giá rất nhiều chẳng hạn, và sắp tới có thể là xe hơi điện. Tuy nhiên, tổng thống Pháp phải cố gắng thuyết phục ông Trump rằng một thỏa thuận đa phương là phương cách tốt nhất để giải quyết.
Cho đến nay, chính sách ngoại giao thực dụng của tổng thống Pháp đã mang lại cho ông hình ảnh tốt đẹp trên trường quốc tế, nhưng hiệu quả đến đâu ? Theo Le Figaro, không phải là dễ dàng cho Macron, trong một thế giới cũng bất định như chính bản thân ông Trump.
Cánh cửa hòa giải cho hồ sơ Iran ?
La Croix trong bài xã luận « Một cánh cửa hòa giải » nhận xét, thế giới trong những ngày gần đây trải qua những trạng thái nóng lạnh khác nhau. Nếu Bắc Triều Tiên bỗng trở nên hòa hoãn, với thông báo hôm thứ Bảy 21/4 cho biết sẽ ngưng thử nguyên tử và hỏa tiễn liên lục địa, thì Iran lại đe dọa sẽ cho làm giàu uranium trở lại, nếu đến giữa tháng Năm Hoa Kỳ ngưng hiệp ước hạt nhân như tổng thống Trump đã nói.
Chắc chắn các hồ sơ này sẽ được hai tổng thống Pháp-Mỹ đề cập đến. Ông Trump tự cho rằng nhờ mình to tiếng mà Bình Nhưỡng mới biết điều hơn - việc này thì về sau lịch sử sẽ soi rọi. Tuy nhiên không thể quên vai trò trung gian kín đáo của tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In. Cung cách gây hấn của Donald Trump đã mang lại kết quả bất ngờ, là thu hút những nỗ lực hòa giải.
La Croix đặt câu hỏi, liệu cuộc khủng hoảng Iran-Mỹ có tìm được nhà hòa giải nào hay không ? Đó là một trong những thách thức trong chuyến công du Hoa Kỳ của tổng thống Pháp. Cần phải có được tất cả sự nhiệt thành của một Emmanuel Macron, sự mạnh mẽ của một Angela Merkel để có thể gây ảnh hưởng. Tất cả niềm tin và sức mạnh của một « lục địa củ» từng hiểu hơn ai hết, rằng nền hòa bình xứng đáng để tập trung mọi nỗ lực. Số phận của hiệp định nguyên tử Iran sẽ là thử nghiệm cho trọng lượng của châu Âu trong trật tự thế giới mới.
http://vi.rfi.fr/phap/20180423-tinh-ban-tham-thiet-it-ai-ngo-cua-hai-tong-thong-phap-my
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và tổng thống Mỹ Donald Trump.PHILIPPE WOJAZER / POOL / AFP e Nicholas Kamm / AFP
La Croix phân tích, thoạt nhìn thì cả hai rất khác xa nhau. Emmanuel Macron, 40 tuổi, thuộc giới tinh hoa Pháp, lấy cô giáo cũ lớn hơn mình đến 24 tuổi, theo chủ trương đa phương. Còn ông Donald Trump, 71 tuổi, tỉ phú địa ốc, chủ casino và là người dẫn chương trình truyền hình đã có ba đời vợ, mà người vợ hiện nay là cựu người mẫu trẻ hơn ông 24 tuổi ; chủ trương « Nước Mỹ trước hết ».
Mối quan hệ đặc biệt giữa hai nhà lãnh đạo bắt đầu từ cái bắt tay mang tính « nắn gân » nhau, tối thứ Năm 27/05/2017 tại Bruxelles, bên lề cuộc họp thượng đỉnh NATO. Gần hai tháng sau, lời mời ông Donald Trump sang Paris dự cuộc diễu binh nhân Quốc khánh Pháp đã siết chặt một tình bạn mà ít ai ngờ đến.
Khác với La Croix, Le Monde cho rằng mối quan hệ thân thiết giữa Macron và Trump thật ra khởi đầu từ ngày 08/05/2017, ngay sau hôm ứng cử viên trẻ tuổi đắc cử tổng thống Pháp. Emmanuel Macron nhận được cú điện thoại của tổng thống Mỹ : « Emmanuel, chiến thắng này và những gì anh đã thể hiện tại bảo tàng Louvre thật là tuyệt vời ! Cả đêm qua tôi ngồi trước tivi. Những hình ảnh tuyệt lắm, bravo ! » - Donald Trump hào hứng. Theo bản năng, hai con người cá tính này đã nhanh chóng đánh giá được nhau và thấu hiểu.
Trong bài xã luận mang tựa đề « Theo bước La Fayette », Le Figaro nhận định được tổng thống Hoa Kỳ khoản đãi tại Mount Vernon - dinh thự của George Washington, vị tổng thống đầu tiên của nước Mỹ và là nơi tướng Pháp La Fayette từng trú ngụ - mang ý nghĩa đặc biệt đối với Emmanuel Macron, vốn yêu thích lịch sử và các biểu tượng.
Đây cũng là sự biệt đãi của Hoa Kỳ đối với đồng minh Pháp. Duyệt hàng quân danh dự trên sân cỏ Nhà Trắng, dạ tiệc cấp Nhà nước, diễn văn trước Quốc Hội : trong ba ngày thăm viếng, tổng thống Pháp được dành cho các vinh dự mà chưa nguyên thủ nào có được từ khi ông Trump nhậm chức.
« Emmaaanoueeel » của Donald Trump
Rõ ràng là tổng thống Donald Trump rất hài lòng về chuyến thăm Paris nhân dịp Quốc khánh Pháp 14/7 năm ngoái, nhất là cuộc duyệt binh gây ấn tượng. Để qua một bên những khác biệt về phong cách và quan điểm chính trị, hai nhà lãnh đạo rất thông cảm với nhau. Hai « outsider », xuất thân không phải là chính khách chuyên nghiệp nhưng đều giành chiến thắng, hai nhân vật đã làm đảo lộn hệ thống chính trị truyền thống.
Theo Le Monde, chuyến thăm Paris của tổng thống Mỹ đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ. Kể từ đó, Donald Trump rất thích gọi « Emmaaanoueeel ». Cách đây vài ngày, tổng thống Mỹ đã điện thoại cho đồng nhiệm Pháp để nói rằng ở Washington, ai cũng muốn được tham dự buổi dạ tiệc tại Nhà Trắng tối 24/4 khoản đãi Macron. « Tất cả các ông bạn của tớ đều muốn đến ! Chắc là tớ phải bán vé quá ! » - ông Trump vừa cười vừa nói.
Riêng với « anh bạn » Macron, tổng thống Mỹ thường cắt những bài báo nói về mối quan hệ tốt đẹp Pháp-Mỹ, hay tình trạng kinh tế Pháp được cải thiện. Ông khoanh tròn tựa bài, và chú thích bên cạnh bài báo « it’s true » (đúng rồi) hay « great job » (hay), sau đó cho gởi sang Paris bằng va-li ngoại giao. Tuy không ngần ngại chỉ trích thậm chí chế giễu nguyên thủ các nước khác, Donald Trump chưa bao giờ công khai phê phán Emmanuel Macron.
Nhiều tờ báo Mỹ hay chỉ trích tổng thống Trump tỏ ra hoan nghênh tình bạn kỳ lạ này. New York Times viết : « Emmanuel Macron là hy vọng cuối cùng cho các đồng minh của Mỹ, để hạn chế bớt khía cạnh thảm họa trong tính cách của Donald Trump ». Tại thủ đô nước Mỹ, người Pháp cũng không còn bị coi là « cheese-eating surrender monkeys » (những chú khỉ đầu hàng ăn toàn phô-mai) như hồi Pháp từ chối tham gia đánh Irak. Cuộc can thiệp tại Mali năm 2013 đã thuyết phục được Ngũ Giác Đài về quyết tâm của Pháp, và sự hiện diện của ngoại trưởng Jean-Yves Le Drian, vốn là cựu bộ trưởng Quốc Phòng, bên cạnh Emmanuel Macron cũng là một ưu thế.
Macron, người đối thoại châu Âu của tổng thống Mỹ
Đại sứ Pháp tại Hoa Kỳ, Gérard Araud giải thích, đó là vì lợi ích của cả đôi bên. « Đối với tổng thống Pháp, dù quan điểm chính trị thế nào, có quan hệ tốt với tổng thống Mỹ - người quyền lực nhất thế giới - là rất quan trọng ».
Ngay từ khi bước vào điện Elysée tháng 5/2017, ông Emmanuel Macron đã khẳng định : « Là thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và là cường quốc nguyên tử, nước Pháp phải biết đóng vai trò đối trọng khi thấy xuất hiện tình trạng mất cân bằng ».
Để đóng được vai trò người đối thoại của châu Âu với tổng thống Mỹ, Emmanuel Macron đã tận dụng bối cảnh hai đồng minh lớn châu Âu của Hoa Kỳ gặp bất lợi.
Thủ tướng Anh Theresa May đang bối rối với Brexit, khó duy trì được truyền thống « quan hệ đặc biệt » giữa Luân Đôn và Washington. Và dưới mắt ông Trump, bà Angela Merkel, đang bị yếu thế sau sáu tháng thương lượng lập chính phủ, là đại diện cho Mercedes-Benz, BMW, các nhà sản xuất xe hơi « xấu xí » của Đức, cần phải đe dọa tăng thuế hải quan. Thâm hụt thương mại – nỗi ám ảnh của ông Trump – giữa Hoa Kỳ và Đức lên đến 70 tỉ đô la, còn đối với Pháp chỉ 4 tỉ đô la. Nữ thủ tướng Đức sẽ được tiếp đón tại Washington vào thứ Sáu tuần này, nhưng không với vinh dự tương tự như tổng thống Pháp.
Hậu trường vụ không kích Syria
Về cuộc không kích Syria, Le Monde tiết lộ, tối Chủ nhật 08/04/2018 tầng một của điện Elysée vẫn sáng đèn : Macron triệu tập các cố vấn thân cận cùng với đô đốc Bernard Rogel họp khẩn. Trước đó ông đã yêu cầu bộ phận đối ngoại tổ chức cuộc điện đàm với Donald Trump. Hai tổng thống Pháp-Mỹ trao đổi vào lúc nửa đêm, và trong tuần lễ tiếp theo, hàng đêm cả hai đều nói chuyện điện thoại, cho đến khi diễn ra cuộc không kích của ba đồng minh Mỹ-Pháp-Anh vào địa điểm vũ khí hóa học của Syria đêm 13 rạng 14/4.
Một nhà ngoại giao Pháp cho biết : « Vào đầu tuần, Donald Trump rất phấn khích. Ông viết nhiều tweet, cân nhắc các giải pháp khác nhau. Rồi đến khi quyết định tấn công được đưa ra, Trump hiểu rằng cần phải kín đáo hơn. Qua điện thoại, Donald Trump bỗng trở nên thận trọng hơn, nói theo cách ẩn dụ. Nơi ông ấy vẫn có điều gì mang tính kịch sĩ ». Trong suốt chiến dịch, Donald Trump tỏ ra là một đối tác khả tín.
Le Figaro nhận định, nếu không có cuộc không kích chung này, Emmanuel Macron chẳng có mấy thành tích để chứng tỏ với đồng minh Mỹ. Macron là lãnh đạo châu Âu có thể « thì thầm » vào tai ông Trump, nhưng vấn đề là có được lắng nghe hay không. Cho đến nay mối quan hệ ưu ái này vẫn chưa mang lại kết quả ngoạn mục nào, trừ loạt hỏa tiễn trên bầu trời Trung Đông. Syria, Nga…các hồ sơ mà tổng thống Pháp phải bàn bạc đối tác Mỹ không hề thiếu. Emmanuel Macron còn phải cố thuyết phục Donald Trump quay lại với hiệp định khí hậu Paris, và đừng xé bỏ hiệp ước nguyên tử với Iran.
Chuyên gia Sébastien Jean, giám đốc Trung tâm nghiên cứu thông tin quốc tế (CEPII), trên La Croix cho biết thêm một mối quan ngại chung khác, đó là Trung Quốc. Những vi phạm quy định thương mại quốc tế mà trước đây có thể bỏ qua đối với các quốc gia mới nổi, nay không còn có thể chấp nhận với nền kinh tế thứ nhì thế giới. Châu Âu và Hoa Kỳ không thể tiếp tục để Bắc Kinh làm mưa làm gió với pin mặt trời vốn được trợ giá rất nhiều chẳng hạn, và sắp tới có thể là xe hơi điện. Tuy nhiên, tổng thống Pháp phải cố gắng thuyết phục ông Trump rằng một thỏa thuận đa phương là phương cách tốt nhất để giải quyết.
Cho đến nay, chính sách ngoại giao thực dụng của tổng thống Pháp đã mang lại cho ông hình ảnh tốt đẹp trên trường quốc tế, nhưng hiệu quả đến đâu ? Theo Le Figaro, không phải là dễ dàng cho Macron, trong một thế giới cũng bất định như chính bản thân ông Trump.
Cánh cửa hòa giải cho hồ sơ Iran ?
La Croix trong bài xã luận « Một cánh cửa hòa giải » nhận xét, thế giới trong những ngày gần đây trải qua những trạng thái nóng lạnh khác nhau. Nếu Bắc Triều Tiên bỗng trở nên hòa hoãn, với thông báo hôm thứ Bảy 21/4 cho biết sẽ ngưng thử nguyên tử và hỏa tiễn liên lục địa, thì Iran lại đe dọa sẽ cho làm giàu uranium trở lại, nếu đến giữa tháng Năm Hoa Kỳ ngưng hiệp ước hạt nhân như tổng thống Trump đã nói.
Chắc chắn các hồ sơ này sẽ được hai tổng thống Pháp-Mỹ đề cập đến. Ông Trump tự cho rằng nhờ mình to tiếng mà Bình Nhưỡng mới biết điều hơn - việc này thì về sau lịch sử sẽ soi rọi. Tuy nhiên không thể quên vai trò trung gian kín đáo của tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In. Cung cách gây hấn của Donald Trump đã mang lại kết quả bất ngờ, là thu hút những nỗ lực hòa giải.
La Croix đặt câu hỏi, liệu cuộc khủng hoảng Iran-Mỹ có tìm được nhà hòa giải nào hay không ? Đó là một trong những thách thức trong chuyến công du Hoa Kỳ của tổng thống Pháp. Cần phải có được tất cả sự nhiệt thành của một Emmanuel Macron, sự mạnh mẽ của một Angela Merkel để có thể gây ảnh hưởng. Tất cả niềm tin và sức mạnh của một « lục địa củ» từng hiểu hơn ai hết, rằng nền hòa bình xứng đáng để tập trung mọi nỗ lực. Số phận của hiệp định nguyên tử Iran sẽ là thử nghiệm cho trọng lượng của châu Âu trong trật tự thế giới mới.
http://vi.rfi.fr/phap/20180423-tinh-ban-tham-thiet-it-ai-ngo-cua-hai-tong-thong-phap-my
« Đôi bạn » Trump-Macron và ba chủ đề « hóc búa »
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và tổng thống Mỹ Donald Trump.PHILIPPE WOJAZER / POOL / AFP e Nicholas Kamm / AFP
Trong chuyến công du cấp Nhà nước tới Mỹ, tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm nay 24/04/2018 có buổi làm việc với đồng nhiệm Hoa Kỳ Donald Trump. Trong bài viết có tiêu đề « Trump-Macron : Những chủ đề gây bực tức », báo Les Echos điểm lại ba vấn đề chính khiến hai nguyên thủ bất đồng với nhau.
Mặc dù đã nhiều lần nói đến « mối quan hệ đặc biệt », nhưng hai nhà lãnh đạo không thể phủ nhận một điều là họ vẫn có nhiều căng thẳng, đặc biệt là trên ba hồ sơ lớn : thuế đánh vào thép, thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 và cuộc chiến ở Syria. Phái đoàn Pháp cũng tỏ ra rất thận trọng về khả năng hai nguyên thủ quốc gia đạt được đồng thuận về một trong ba hồ sơ nói trên.
Ông Erik Brattberg, giám đốc Quỹ Carnegie cho hòa bình quốc tế - chi nhánh châu Âu - dự đoán : « Nếu Emmanuel Macron trở về Pháp mà không đạt được thỏa ước nào liên quan tới các chủ đề đang có bất hòa, có thể ông ấy sẽ xem xét lại chiến lược cởi mở với Donald Trump ».
Thép : Bóng ma chiến tranh thương mại
Trả lời phỏng vấn trên kênh Fox News của Mỹ cuối tuần qua, tổng thống Pháp đã tuyên bố : « Chúng tôi không lao vào chiến tranh thương mại chống lại các đồng minh ». Theo Les Echos, câu hỏi về thương mại, nhất là thuế Washington đánh vào thép và nhôm nhập từ châu Âu sẽ là tâm điểm trong buổi trao đổi sáng hôm nay giữa hai nhà lãnh đạo. Thời hạn 01/05 sắp tới, nhưng dường như Hoa Kỳ và châu Âu vẫn chưa đi tới bất kỳ đồng thuận nào về vấn đề này.
Tạ Berlin hôm thứ Năm tuần trước, cả tổng thống Pháp Emmanuel Macron và thủ tướng Đức Angela Merkel đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ xuyên Đại Tây Dương và chính sách đa phương. Hôm qua điện Elysée cũng giải thích : « Chắc chắn tổng thống Macron sẽ nhắc lại là ông cực lực phản đối việc châu Âu và Mỹ cùng tăng thuế để đáp trả lẫn nhau. Lý lẽ « bảo vệ an ninh quốc gia » mà Washington đưa ra là vô căn cứ. Cả Paris và Berlin đều đồng ý về điểm này và được Liên Hiệp Châu Âu ủng hộ. »
Tuy nhiên, báo Les Echos nhận xét là thực ra không hẳn Pháp và Đức hoàn toàn thống nhất về vấn đề này. Trên thực tế, Pháp không muốn thương lượng về thuế quan mà muốn tiến hành cải cách rộng rãi Tổ Chức Thương Mại Thế Giới. Ngày 23/03, Macron đã cảnh báo : « Chúng tôi không muốn nói gì với quốc gia dí súng vào đầu chúng tôi ». Ngược lại, Berlin lại bắn tín hiệu sẵn sàng nhượng bộ, chẳng hạn giảm thuế áp trên một số mặt hàng công nghiệp của Mỹ. Sự cứng rắn của Pháp khiến Đức lo ngại, vì Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Đức và thặng dư thương mại của Đức đối với Mỹ lên tới 50 tỉ euro.
Iran : Lập trường xa cách
Về hồ sơ Iran, lập trường của Pháp và Mỹ dường như cũng rất xa cách, thậm chí là không thể dung hòa. Thời gian không còn nhiều : 12/05 là thời hạn Washington phải tuyên bố ở lại hay rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Giám đốc Quỹ Carnegie cho hòa bình quốc tế - chi nhánh châu Âu - nhấn mạnh : « Hồ sơ này là biểu tượng cho sự đồng thuận giữa Pháp, Đức và Anh Quốc. Nếu có một lãnh đạo châu Âu nào có thể tác động tới Donald Trump, thì đó là Emmanuel Macron. »
Nhưng tại Mỹ, theo báo Les Echos, sức ép cũng tăng mạnh trong những ngày qua. Thượng nghị sĩ Cộng Hòa Bob Corker, nhắc lại là Donald Trump chắc chắn sẽ rút Mỹ khỏi thỏa thuận nếu thỏa thuận không có « bất cứ cải thiện đáng kể nào ». Trong khi đó, ngoại trưởng Iran, ông Javad Zarif, hôm Chủ Nhật 22/04 tuyên bố nếu Washington hủy thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, Teheran sẽ tái khởi động mạnh mẽ chương trình hạt nhân.
Syria : bất đồng về phương pháp
Liên quan tới cuộc chiến ở Syria, để thuyết phục Donald Trump ở lại,nguyên thủ Phápđã không ngần ngạicảnh báo : « Ngày mà chúng ta kết thúc cuộc chiến chống tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, nếu chúng ta rút hết quân và vĩnh viễn, chúng ta sẽ để lại nơi đó cho chế độ Iran, cho Bachar Al Assad và đồng minh của ông ta. Và chính họ sẽ chuẩn bị một cuộc chiến tranh mới. Họ sẽ nuôi dưỡng những kẻ khủng bố mới ».
Vì hai lãnh đạo Pháp-Mỹ dường như khá đoàn kết trên mặt trận Syria, nên theo Les Echos, Emmanuel Macron và Donald Trump sẽ phải tìm một giải pháp trung hòa.
Pháp : Lộ trình chấm dứt thời đại « mọi thứ đều có thể bị vứt đi »
Trong lĩnh vực kinh tế, môi trường, Le Monde giới thiệu « Kế hoạch thoát khỏi thời đại cái gì cũng có thể bị vứt bỏ ». Để chấm dứt thời đại « mọi thứ đều có thể bị vứt đi », hay còn gọi là thời đại « sản xuất, tiêu dùng và vứt đi », cũng như thúc đẩy « nền kinh tế tuần hoàn » phát triển, đích thân thủ tướng Pháp Edouard Philippe hôm qua 23/04/2018 đã trình bày một lộ trình với 50 biện pháp nhằm quản lý hiệu quả hơn rác thải, đề ra chính sách tái xử lý rác thải một cách có hệ thống, đấu tranh chống lãng phí và chống chủ ý rút ngắn thời gian sử dụng của sản phẩm.
Mục tiêu của chính phủ Pháp là tới năm 2025, lượng rác thải không nguy hiểm thải ra giảm 50% so với năm 2010, 100% rác nhựa được tái chế vào năm 2025, giảm 30% tiêu thụ tài nguyên từ nay đến năm 2030 ; tạo thêm 300.000 việc làm trong các lĩnh vực « kinh tế tuần hoàn ».
Le Monde cho biết mặc dù có tiến bộ, nhưng Pháp vẫn « chậm chân » hơn nhiều nước khác về phát triển « kinh tế tuần hoàn ». Vào năm 2014, tỉ lệ tái sử dụng rác thải sinh hoạt tại Pháp chỉ đạt 40% so với tỉ lệ 65% tại Đức và 50% tại Bỉ. Tỉ lệ thu gom rác thải nhựa chỉ đạt 20% trong khi tỉ lệ trung bình tại Liên Hiệp Châu Âu là 30%. Chỉ có 30% số chai nhựa qua sử dụng được thu gom so với con số 90% tại Bắc Âu.
Khi nạn đói hoành hành ở Venezuela
Nhìn ra quốc tế, báo công giáo La Croix dõi theo cuộc sống người dân Venezuela, đất nước đang dần sụp đổ. Trong bài viết « Khi nạn đói hoành hành ở Venezuela », đặc phái viên báo La Croix tại Caracas nhận định cuộc khủng hoảng kinh tế đang tàn phá đất nước dầu lửa ở mức chưa từng có. Số người đói ăn tăng vọt chỉ sau một năm. Đó không chỉ là người vô gia cư mà cả người làm công ăn lương. Không có số liệu thống kê chính thức về số người thiếu ăn, suy dinh dưỡng và chết đói, nhưng theo một cuộc thăm dò ý kiến, 70% số hộ được hỏi cho biết họ không thể mua đủ lương thực thực phẩm cho gia đình.
Theo dự đoán của Quỹ tiền tệ Quốc tế, năm nay, giá cả sẽ tăng tới 13.000% tại Venezuela. Mặc dù cứ hai tháng/lần, chính phủ tăng lương tối thiểu, khoảng 30%-50%, nhưng tình hình vẫn không được cải thiện. Giá cả vẫn tăng, tạo thành một vòng luẩn quẩn. Người dân ngày càng phải « thắt lưng, buộc bụng ». Các siêu thị đều khan hiếm hàng, còn ở chợ đen, một tháng lương tối thiểu chỉ đủ mua 4 kg gạo hoặc 3 kg thịt gà. Các chuyên gia đã gióng hồi chuông báo động về tác hại của nạn đói tới sức khỏe người dân, nhất là thế hệ trẻ, tương lai của đất nước.
Bò sữa : loài thú lớn nhất trong tương lai ?
Trong lĩnh vực khoa học, báo Le Figaro có bài viết « Trong 200 năm nữa, bò sữa có thể trở thành loài thú lớn nhất », trích kết quả một nghiên cứu của nhiều nhà nghiên cứu Mỹ về mối liên hệ giữa tầm vóc các loài động vật có vú và sự « bành trướng » của loài người trên hành tinh. Theo kết quả nghiên cứu được đăng tên tạp chí khoa học Science, trong vòng 200 năm tới đây, loài thú lớn nhất hành tinh sẽ bò sữa với trọng lượng 900kg. Thực ra, không phải là vóc dáng các loài thú nhỏ đi, mà là các loài động vật có vú với thân hình to lớn dần tuyệt chủng.
Tiệm sách cũ dọc sông Seine : Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại ?
Trong lĩnh vực văn hóa, Le Monde có bài viết « Các tiệm sách cũ tại Paris tin rằng sẽ được UNESCO xếp hạng di sản văn hóa ». Có 210 tiệm sách cũ sơn màu xanh lá cây thẫm bên bờ sông Seine, với khoảng 300.000 cuốn sách, bản khắc, tạp chí cũ … là khu chợ sách ngoài trời duy nhất trên thế giới nằm dọc bờ sông.
Tuy nhiên, từ lâu nay, để chiều lòng du khách, các món hàng lưu niệm đã chiếm mất nhiều chỗ vốn lẽ ra phải được dành cho các cuốn sách. Theo quy định, đồ lưu niệm chỉ được bày trong ¼ số thùng hàng. Thành phố Paris đã xử phạt nhiều lần các chủ tiệm sách vi phạm quy định. Tuy nhiên, như thế vẫn chưa đủ. Đồ lưu niệm vẫn được bán tràn lan ở các tiệm sách cũ. Để khắc phục tình trạng chệch hướng nói trên, ông Jérôme Calais, chủ tịch hiệp hội các tiệm sách cũ Paris đang đấu tranh để quần thể tiệm sách cũ dọc bờ sông Seine được UNESCO ghi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Ý tưởng trên được thị trưởng các quận có liên quan (quận 1, 4, 6 và 7) và thị trưởng Paris Anne Hidalgo ủng hộ. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ danh sách đệ trình lên UNESCO của Pháp đã khá dài và cứ hai năm, nước Pháp mới được đệ trình một hồ sơ. Sớm nhất là tới năm 2021, thậm chí 2023 bộ Văn Hóa Pháp mới có thể làm hồ sơ lên UNESCO xin xét duyệt cho các tiệm sách cũ. Đại sứ Pháp tại UNESCO cũng dè chừng là « dự án nghe thì hấp dẫn nhưng cánh cửa vào lại khá hẹp ». Trợ lý phụ trách di sản của Paris cũng dự báo « có khá nhiều trở ngại ».
Trang nhất các báo Pháp
Le Monde quan tâm tới tình hình chính trị trong nước, nhất là về ý định xích lại gần nhau giữa cánh hữu và cực hữu. Nhiều chính trị gia thiên hữu mới đây đã cùng nhau ký vào bản kêu gọi « thành lập một liên minh lớn ». Các tranh luận vừa qua về dự luật tị nạn - nhập cư của chính phủ đã khẳng định cánh hữu và cực hữu có một số đồng thuận, cả về tư tưởng và chiến lược.
Cũng chú ý tới thời sự nước Pháp, Le Figaro nhận định tổng thống Emmanuel Macron đang phải đối mặt với nguy cơ người dân cảm thấy ngán ngẩm về các quy định thuế khóa. Vẫn liên quan tới thuế, báo kinh tế Les Echos cho biết bộ Tài Chính Pháp muốn tiếp tục giảm thuế cho doanh nghiệp.
Còn báo Libération dành hồ sơ chính cho bộ trưởng Văn Hóa Pháp Nissen. Xuất thân từ xã hội dân sự, khi mới được nhiệm làm bộ trưởng, bà Nissen được đón nhận nồng nhiệt, nhưng giờ đây bộ trưởng Văn Hóa bị nhiều người đánh giá là thụ động và thiếu chuyên nghiệp.
Trong lĩnh vực xã hội, báo công giáo La Croix nói về nỗi thống khổ của 25 triệu người bị cưỡng ép lao động trên toàn thế giới.
http://vi.rfi.fr/phap/20180424-%C2%AB-doi-ban-%C2%BB-trump-macron-va-ba%C2%A0chu-de-%C2%AB-hoc-bua-%C2%BB
Ông Erik Brattberg, giám đốc Quỹ Carnegie cho hòa bình quốc tế - chi nhánh châu Âu - dự đoán : « Nếu Emmanuel Macron trở về Pháp mà không đạt được thỏa ước nào liên quan tới các chủ đề đang có bất hòa, có thể ông ấy sẽ xem xét lại chiến lược cởi mở với Donald Trump ».
Thép : Bóng ma chiến tranh thương mại
Trả lời phỏng vấn trên kênh Fox News của Mỹ cuối tuần qua, tổng thống Pháp đã tuyên bố : « Chúng tôi không lao vào chiến tranh thương mại chống lại các đồng minh ». Theo Les Echos, câu hỏi về thương mại, nhất là thuế Washington đánh vào thép và nhôm nhập từ châu Âu sẽ là tâm điểm trong buổi trao đổi sáng hôm nay giữa hai nhà lãnh đạo. Thời hạn 01/05 sắp tới, nhưng dường như Hoa Kỳ và châu Âu vẫn chưa đi tới bất kỳ đồng thuận nào về vấn đề này.
Tạ Berlin hôm thứ Năm tuần trước, cả tổng thống Pháp Emmanuel Macron và thủ tướng Đức Angela Merkel đều nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ xuyên Đại Tây Dương và chính sách đa phương. Hôm qua điện Elysée cũng giải thích : « Chắc chắn tổng thống Macron sẽ nhắc lại là ông cực lực phản đối việc châu Âu và Mỹ cùng tăng thuế để đáp trả lẫn nhau. Lý lẽ « bảo vệ an ninh quốc gia » mà Washington đưa ra là vô căn cứ. Cả Paris và Berlin đều đồng ý về điểm này và được Liên Hiệp Châu Âu ủng hộ. »
Tuy nhiên, báo Les Echos nhận xét là thực ra không hẳn Pháp và Đức hoàn toàn thống nhất về vấn đề này. Trên thực tế, Pháp không muốn thương lượng về thuế quan mà muốn tiến hành cải cách rộng rãi Tổ Chức Thương Mại Thế Giới. Ngày 23/03, Macron đã cảnh báo : « Chúng tôi không muốn nói gì với quốc gia dí súng vào đầu chúng tôi ». Ngược lại, Berlin lại bắn tín hiệu sẵn sàng nhượng bộ, chẳng hạn giảm thuế áp trên một số mặt hàng công nghiệp của Mỹ. Sự cứng rắn của Pháp khiến Đức lo ngại, vì Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Đức và thặng dư thương mại của Đức đối với Mỹ lên tới 50 tỉ euro.
Iran : Lập trường xa cách
Về hồ sơ Iran, lập trường của Pháp và Mỹ dường như cũng rất xa cách, thậm chí là không thể dung hòa. Thời gian không còn nhiều : 12/05 là thời hạn Washington phải tuyên bố ở lại hay rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Giám đốc Quỹ Carnegie cho hòa bình quốc tế - chi nhánh châu Âu - nhấn mạnh : « Hồ sơ này là biểu tượng cho sự đồng thuận giữa Pháp, Đức và Anh Quốc. Nếu có một lãnh đạo châu Âu nào có thể tác động tới Donald Trump, thì đó là Emmanuel Macron. »
Nhưng tại Mỹ, theo báo Les Echos, sức ép cũng tăng mạnh trong những ngày qua. Thượng nghị sĩ Cộng Hòa Bob Corker, nhắc lại là Donald Trump chắc chắn sẽ rút Mỹ khỏi thỏa thuận nếu thỏa thuận không có « bất cứ cải thiện đáng kể nào ». Trong khi đó, ngoại trưởng Iran, ông Javad Zarif, hôm Chủ Nhật 22/04 tuyên bố nếu Washington hủy thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, Teheran sẽ tái khởi động mạnh mẽ chương trình hạt nhân.
Syria : bất đồng về phương pháp
Liên quan tới cuộc chiến ở Syria, để thuyết phục Donald Trump ở lại,nguyên thủ Phápđã không ngần ngạicảnh báo : « Ngày mà chúng ta kết thúc cuộc chiến chống tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo, nếu chúng ta rút hết quân và vĩnh viễn, chúng ta sẽ để lại nơi đó cho chế độ Iran, cho Bachar Al Assad và đồng minh của ông ta. Và chính họ sẽ chuẩn bị một cuộc chiến tranh mới. Họ sẽ nuôi dưỡng những kẻ khủng bố mới ».
Vì hai lãnh đạo Pháp-Mỹ dường như khá đoàn kết trên mặt trận Syria, nên theo Les Echos, Emmanuel Macron và Donald Trump sẽ phải tìm một giải pháp trung hòa.
Pháp : Lộ trình chấm dứt thời đại « mọi thứ đều có thể bị vứt đi »
Trong lĩnh vực kinh tế, môi trường, Le Monde giới thiệu « Kế hoạch thoát khỏi thời đại cái gì cũng có thể bị vứt bỏ ». Để chấm dứt thời đại « mọi thứ đều có thể bị vứt đi », hay còn gọi là thời đại « sản xuất, tiêu dùng và vứt đi », cũng như thúc đẩy « nền kinh tế tuần hoàn » phát triển, đích thân thủ tướng Pháp Edouard Philippe hôm qua 23/04/2018 đã trình bày một lộ trình với 50 biện pháp nhằm quản lý hiệu quả hơn rác thải, đề ra chính sách tái xử lý rác thải một cách có hệ thống, đấu tranh chống lãng phí và chống chủ ý rút ngắn thời gian sử dụng của sản phẩm.
Mục tiêu của chính phủ Pháp là tới năm 2025, lượng rác thải không nguy hiểm thải ra giảm 50% so với năm 2010, 100% rác nhựa được tái chế vào năm 2025, giảm 30% tiêu thụ tài nguyên từ nay đến năm 2030 ; tạo thêm 300.000 việc làm trong các lĩnh vực « kinh tế tuần hoàn ».
Le Monde cho biết mặc dù có tiến bộ, nhưng Pháp vẫn « chậm chân » hơn nhiều nước khác về phát triển « kinh tế tuần hoàn ». Vào năm 2014, tỉ lệ tái sử dụng rác thải sinh hoạt tại Pháp chỉ đạt 40% so với tỉ lệ 65% tại Đức và 50% tại Bỉ. Tỉ lệ thu gom rác thải nhựa chỉ đạt 20% trong khi tỉ lệ trung bình tại Liên Hiệp Châu Âu là 30%. Chỉ có 30% số chai nhựa qua sử dụng được thu gom so với con số 90% tại Bắc Âu.
Khi nạn đói hoành hành ở Venezuela
Nhìn ra quốc tế, báo công giáo La Croix dõi theo cuộc sống người dân Venezuela, đất nước đang dần sụp đổ. Trong bài viết « Khi nạn đói hoành hành ở Venezuela », đặc phái viên báo La Croix tại Caracas nhận định cuộc khủng hoảng kinh tế đang tàn phá đất nước dầu lửa ở mức chưa từng có. Số người đói ăn tăng vọt chỉ sau một năm. Đó không chỉ là người vô gia cư mà cả người làm công ăn lương. Không có số liệu thống kê chính thức về số người thiếu ăn, suy dinh dưỡng và chết đói, nhưng theo một cuộc thăm dò ý kiến, 70% số hộ được hỏi cho biết họ không thể mua đủ lương thực thực phẩm cho gia đình.
Theo dự đoán của Quỹ tiền tệ Quốc tế, năm nay, giá cả sẽ tăng tới 13.000% tại Venezuela. Mặc dù cứ hai tháng/lần, chính phủ tăng lương tối thiểu, khoảng 30%-50%, nhưng tình hình vẫn không được cải thiện. Giá cả vẫn tăng, tạo thành một vòng luẩn quẩn. Người dân ngày càng phải « thắt lưng, buộc bụng ». Các siêu thị đều khan hiếm hàng, còn ở chợ đen, một tháng lương tối thiểu chỉ đủ mua 4 kg gạo hoặc 3 kg thịt gà. Các chuyên gia đã gióng hồi chuông báo động về tác hại của nạn đói tới sức khỏe người dân, nhất là thế hệ trẻ, tương lai của đất nước.
Bò sữa : loài thú lớn nhất trong tương lai ?
Trong lĩnh vực khoa học, báo Le Figaro có bài viết « Trong 200 năm nữa, bò sữa có thể trở thành loài thú lớn nhất », trích kết quả một nghiên cứu của nhiều nhà nghiên cứu Mỹ về mối liên hệ giữa tầm vóc các loài động vật có vú và sự « bành trướng » của loài người trên hành tinh. Theo kết quả nghiên cứu được đăng tên tạp chí khoa học Science, trong vòng 200 năm tới đây, loài thú lớn nhất hành tinh sẽ bò sữa với trọng lượng 900kg. Thực ra, không phải là vóc dáng các loài thú nhỏ đi, mà là các loài động vật có vú với thân hình to lớn dần tuyệt chủng.
Tiệm sách cũ dọc sông Seine : Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại ?
Trong lĩnh vực văn hóa, Le Monde có bài viết « Các tiệm sách cũ tại Paris tin rằng sẽ được UNESCO xếp hạng di sản văn hóa ». Có 210 tiệm sách cũ sơn màu xanh lá cây thẫm bên bờ sông Seine, với khoảng 300.000 cuốn sách, bản khắc, tạp chí cũ … là khu chợ sách ngoài trời duy nhất trên thế giới nằm dọc bờ sông.
Tuy nhiên, từ lâu nay, để chiều lòng du khách, các món hàng lưu niệm đã chiếm mất nhiều chỗ vốn lẽ ra phải được dành cho các cuốn sách. Theo quy định, đồ lưu niệm chỉ được bày trong ¼ số thùng hàng. Thành phố Paris đã xử phạt nhiều lần các chủ tiệm sách vi phạm quy định. Tuy nhiên, như thế vẫn chưa đủ. Đồ lưu niệm vẫn được bán tràn lan ở các tiệm sách cũ. Để khắc phục tình trạng chệch hướng nói trên, ông Jérôme Calais, chủ tịch hiệp hội các tiệm sách cũ Paris đang đấu tranh để quần thể tiệm sách cũ dọc bờ sông Seine được UNESCO ghi vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Ý tưởng trên được thị trưởng các quận có liên quan (quận 1, 4, 6 và 7) và thị trưởng Paris Anne Hidalgo ủng hộ. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ danh sách đệ trình lên UNESCO của Pháp đã khá dài và cứ hai năm, nước Pháp mới được đệ trình một hồ sơ. Sớm nhất là tới năm 2021, thậm chí 2023 bộ Văn Hóa Pháp mới có thể làm hồ sơ lên UNESCO xin xét duyệt cho các tiệm sách cũ. Đại sứ Pháp tại UNESCO cũng dè chừng là « dự án nghe thì hấp dẫn nhưng cánh cửa vào lại khá hẹp ». Trợ lý phụ trách di sản của Paris cũng dự báo « có khá nhiều trở ngại ».
Trang nhất các báo Pháp
Le Monde quan tâm tới tình hình chính trị trong nước, nhất là về ý định xích lại gần nhau giữa cánh hữu và cực hữu. Nhiều chính trị gia thiên hữu mới đây đã cùng nhau ký vào bản kêu gọi « thành lập một liên minh lớn ». Các tranh luận vừa qua về dự luật tị nạn - nhập cư của chính phủ đã khẳng định cánh hữu và cực hữu có một số đồng thuận, cả về tư tưởng và chiến lược.
Cũng chú ý tới thời sự nước Pháp, Le Figaro nhận định tổng thống Emmanuel Macron đang phải đối mặt với nguy cơ người dân cảm thấy ngán ngẩm về các quy định thuế khóa. Vẫn liên quan tới thuế, báo kinh tế Les Echos cho biết bộ Tài Chính Pháp muốn tiếp tục giảm thuế cho doanh nghiệp.
Còn báo Libération dành hồ sơ chính cho bộ trưởng Văn Hóa Pháp Nissen. Xuất thân từ xã hội dân sự, khi mới được nhiệm làm bộ trưởng, bà Nissen được đón nhận nồng nhiệt, nhưng giờ đây bộ trưởng Văn Hóa bị nhiều người đánh giá là thụ động và thiếu chuyên nghiệp.
Trong lĩnh vực xã hội, báo công giáo La Croix nói về nỗi thống khổ của 25 triệu người bị cưỡng ép lao động trên toàn thế giới.
http://vi.rfi.fr/phap/20180424-%C2%AB-doi-ban-%C2%BB-trump-macron-va-ba%C2%A0chu-de-%C2%AB-hoc-bua-%C2%BB
Geen opmerkingen:
Een reactie posten