IS dùng 'máy bay đồ chơi' làm không quân
- 13 tháng 12 2016
Bản quyền hình ảnh Getty Images
Một chiếc máy bay mô hình điều khiển từ xa (drone) vừa cất cánh. Người điều khiển kiểm tra hình ảnh mà nó gửi về thông qua một màn hình, trước khi điều khiển nó bay dọc thị trấn.
Đây có thể là bất cứ người mê chơi máy bay mô hình nào trên thế giới. Thị trường đối với những cỗ máy được lắp camera này đã phát triển từ chỉ vài nghìn sản phẩm vào năm 2010 cho đến hàng triệu sản phẩm ngày nay. Thế nhưng ở những nơi như Iraq, những món đồ chơi này đang bị biến thành vũ khí chiến tranh.
Các máy bay mô hình bắt đầu được nhóm tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) sử dụng vào năm 2014.
Ban đầu, IS sử dụng chúng để quay phim tuyên truyền. Sau đó chúng được sử dụng cho mục đích tuần tra.
Một đoạn phim ghi hình căn cứ quân sự của chính phủ Syria từ máy bay mô hình đã được công bố ngay sau khi căn cứ này hứng chịu một loạt vụ đánh bom tự sát ở các yếu điểm. Điều này cho thấy IS đã sử dụng những cỗ máy này cho cả mục đích do thám.
Một số máy bay mô hình của IS đã được sử dụng để dẫn đường cho các xe tải cài bom tấn công đúng mục tiêu. Theo các nguồn tin quân sự của Hoa Kỳ, IS đang sử dụng máy bay mô hình cho việc quan sát vị trí đạn pháo cối rơi xuống để từ đó có thể điều chỉnh tầm ngắm.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Nhiều nhóm vũ trang khác tại Syria và Iraq đang biến món đồ chơi công nghệ này thành vũ khí, trong đó có Hezbollah.
Ngay cả các đơn vị của quân chính phủ Iraq cũng đang sử dụng máy bay mô hình trong trận chiến ở Mosul nhằm phát hiện ra bom xe hơi và thực hiện các nhiệm vụ trinh sát.
Tuy nhiên giờ đây, những thiết bị bay mô hình này không chỉ thực hiện nhiệm vụ do thám. IS đang bắt đầu gắn thuốc nổ để biến chúng thành những tên lửa hành trình chết người.
Cho đến nay vẫn chưa có nhiều thương vong do bom 'máy bay mô hình' gây ra, tuy nhiên chúng đang ngày trở thành mối nguy lớn hơn. Trong khi đó, quân đội các nước lại chưa tìm ra giải pháp gì trước loại vũ khí mới này.
Để ứng phó với loại thiết bị được bán đại trà này, các đội quân trên thế giới sẽ phải thay đổi cách họ trang bị cho binh sỹ của mình.
Máy bay mô hình là một công cụ khá rẻ để trinh thám phía bên một ngọn núi, hoặc quan sát một toà nhà ở phía xa mà không bị rơi vào tầm ngắm của đối phương.
Quân đội cũng có các máy bay không người lái riêng, nhưng đây là những thiết bị hiếm và đắt đỏ. Chiếc Black Hornet của quân đội Anh có trị giá 100 nghìn đôla. Trong khi đó, những chiếc máy bay mô hình được bán đại trà, như chiếc DJI Phantom - có thể bay trong suốt nửa giờ và gửi về hình ảnh có độ phân giải cao từ cách đó 2 dặm - được bán trên mạng với giá chưa đầy 1 nghìn đôla.
Máy bay điều khiển từ xa từ lâu đã bị cho là có tiềm năng trở thành vũ khí.
Từ năm 1993, nhóm Aum Shinriko ở Nhật đã sử dụng trực thăng điều khiển từ xa để phun khí độc có khả năng tác động vào hệ thần kinh con người.
Thế nhưng công nghệ này vẫn khó kiểm soát cho tới thời gian gần đây.
Việc chế tạo và điều khiển máy bay điều khiển từ xa cần thời gian và trình độ. Tuy nhiên các máy bay không người lái ngày nay đều hầu hết là tự vận hành.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Mặc dù vậy, điều này đang ngày càng dễ thực hiện hơn nhờ sự trợ giúp của các dụng cụ bổ sung, vốn được thiết kế ban đầu dành cho những người đam mê công nghệ.
Hồi tháng Tám, Hezbollah đã tung đoạn video ghi hình những quả bom cỡ nhỏ được ném đi từ các máy bay mô hình được bán đại trà.
Một cẩm nang hướng dẫn mới ra của quân đội Mỹ giờ đây khuyến nghị ít nhất một binh sỹ trong nhóm tuần tra phải thường xuyên cảnh giác trước các máy bay mô hình và cảnh báo rằng quân địch có thể dùng một số lượng lớn các máy bay mô hình để làm suy yếu hệ thống phòng thủ.
Máy bay mô hình đại trà đang ngày càng trở nên hiện đại. Chiếc DJI Mavic mới nhất có các bộ phận cảm ứng giúp nó tránh chướng ngại như cây cối và các toà nhà, trong khi chiếc Precision Landing có khả năng hạ cánh xuống một vị trí chính xác bằng cách so sánh những hình ảnh từ video.
Các công nghệ mới có thể giúp máy bay mô hình bay tự động mà không cần người điểu khiển hoặc tín hiệu vệ tinh. Điều này có thể khiến chúng không thể bị triệt hạ bằng cách gây nhiễu tín hiệu.
Máy bay mô hình cũng khó bị hạ, vì vậy nhiều vũ khí mới đang được phát triển để chống lại chúng.
Quân đội Hoa Kỳ gần đây đã đăng tải một đoạn video ghi cảnh các binh sỹ sử dụng một loại vũ khí giống như súng trường gắn ăng-ten TV để chống lại máy bay mô hình trong một bài thao tập. Thiết bị này sử dụng sóng radio nhằm làm nhiễu tín hiệu giữa máy bay mô hình với người điều khiển ở mặt đất cũng như hệ thống dẫn đường của chúng. Các phương án khác bao gồm việc huấn luyện chim đại bàng và sử dụng bóng cao su.
Các nhà sản xuất máy bay mô hình đang cố gắng ngăn chặn sản phẩm của họ bị sử dụng sai mục đích bằng cách viết phần mềm ngăn máy bay của họ bay vào các khu vực cấm như sân bay, một công nghệ có tên gọi là hàng rào địa lý.
Tuy nhiên, mặc dù công nghệ này có thể ngăn một số người thiếu kinh nghiệm trong việc sử dụng máy bay mô hình, nhưng những người dày dặn kinh nghiệm hơn có thể dễ dàng tắt tính năng này.
Bản quyền hình ảnh Getty Images Hồi tháng Hai năm 2016, các nhà điều tra từ tổ chức Conflict Armament Research đã thanh tra một xưởng chế tạo của IS ở Ramadi, nơi được sử dụng để sản xuất máy bay mô hình.
Họ tìm thấy các bộ khung và cánh được làm từ gỗ và xốp cách nhiệt, bên cạnh các thiết bị bay điện tử như điều khiển camera và con quay hồi chuyển. Các thiết bị điện tử bao gồm những linh kiện cơ bản từ các nhà cung cấp ở Hàn Quốc, Nhật Bản và Thổ Nhĩ Kỳ.
Một tên lửa đất đối không Strela thời Liên Xô cũng được tìm thấy trong xưởng chế tạo này - điều cho thấy IS đang tìm cách lắp tên lửa vào máy bay mô hình.
Cũng có một số quan ngại rằng Hezbollah đang lên kế hoạch sử dụng máy bay mô hình để tấn công trực thăng.
Máy bay mô hình không thể bị phát hiện bởi thiết bị cảm ứng trên trực thăng cũng như không bị ảnh hưởng bởi pháo sáng gây nhiễu.
Chúng có thể dễ tránh được nếu bị phát hiện bằng mắt thường, tuy nhiên việc phát hiện ra một máy bay mô hình nhỏ từ trực thăng không phải là điều dễ dàng.
Việc máy bay mô hình được đưa vào sử dụng đã khiến nhiều quân đội phải bất ngờ. Cũng giống như các công nghệ và chiến thuật mới đã ra đời để ứng phó với việc điện thoại di động được sử dụng để điều phối các vụ tấn công và kích hoạt bom ở Iraq, nguy cơ đến từ máy bay mô hình cũng sẽ được đáp lợi bởi các radar và thiết bị gây nhiễu đặc biệt.
Thế nhưng nền kinh tế quy mô sẽ khiến máy bay mô hình thương mại trở nên rẻ hơn máy bay quân sự không người lái. Những máy bay không người lái điều khiển từ xa cũng trở nên ngày càng hiện đại hơn và quân đội các nước sẽ phải tốn nhiều năm để đuổi kịp.
Đó có thể là lý do mà Tư lệnh Thuỷ quân Lục chiến Mỹ Robert Neller muốn mỗi binh sỹ Mỹ phải được trang bị một máy bay không người lái vào năm 2017. "Chúng chỉ tốn khoản một nghìn đô một chiếc," ông nói tại một buổi họp báo vào tháng Chín.
Uỷ ban Khoa học của Bộ quốc phòng Mỹ gần đây cũng được đề nghị sử dụng các linh kiện từ máy bay mô hình trên thị trường và các phần mềm có nguồn mở để sản xuất máy bay điều khiển từ xa cho mục đích quân sự, giống như cách mà IS đã làm tại xưởng sản xuất ở Ramadi.
Điều này có thể tạo nên thay đổi lớn cho ngành công nghiệp quốc phòng, vốn lâu nay vẫn thường khép kín, với thời gian chế tạo và sản xuất kéo dài.
Thế nhưng để thích nghi với các máy bay điều khiển từ xa được sử dụng trong chiến trận của thời nay, đó là sự thay đổi cần thiết.
Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.
Tin liên quan
- Lợi hại từ các công trình xây dựng lấn biển
- Vì sao máy bay không sợ sấm sét?
- Khai thác vàng từ linh kiện iPhone?
- Kính 'thần kỳ' giúp người mù nhìn thấy trở lại
http://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-38296457
Geen opmerkingen:
Een reactie posten