Nếu Mỹ sử dụng biện pháp mạnh để ngăn Trung Quốc tiếp cận đảo nhân tạo ở Biển Đông như hàm ý của ngoại trưởng đề cử Rex Tillerson, nguy cơ chiến tranh có thể tăng đáng kể.
Ngoại trưởng được đề cử Mỹ Rex Tillerson trong phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm qua tuyên bố hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông là “cực kỳ đáng lo ngại” và ông muốn ngăn Trung Quốc tiếp cận với các đảo nhân tạo nước này bồi đắp phi pháp ở Biển Đông, theo Reuters.
Rex Tillerson, người được Tổng thống đắc cử Trump đề cử vị trí Ngoại trưởng Mỹ. Ảnh: APCác chuyên gia phân tích cho rằng quan điểm này của ông Tillerson thể hiện sự thống nhất trong lập trường của Tổng thống đắc cử Donald Trump và các quan chức Nhà Trắng được ông bổ nhiệm đối với các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông. Trong cuộc họp báo diễn ra sau đó, ông Trump nói rằng Bắc Kinh đang “lấn lướt” Mỹ trên Biển Đông bằng cách xây dựng những “pháo đài khổng lồ”.
Ankit Panda, chuyên gia phân tích của Diplomat, cho rằng những tuyên bố Ngoại trưởng được đề cử Tillerson đưa ra trong phiên điều trần về vấn đề Biển Đông là những gì mà ngay cả những quan chức Mỹ có lập trường cứng rắn nhất với Trung Quốc hiếm khi đề cập đến trước đây.
Theo Panda, với tuyên bố “không cho phép Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo ở Biển Đông”, ông Tillerson nhiều khả năng ám chỉ khả năng sử dụng sức mạnh của không quân và hải quân Mỹ để ngăn chặn hoạt động của tàu chiến, máy bay Trung Quốc tại các đảo nhân tạo nước này bồi đắp phi pháp ở khu vực.
Đây sẽ là sự gia tăng rất lớn về cường độ của Mỹ, bởi hải quân nước này dưới thời Tổng thống Barack Obama chỉ thực hiện các hoạt động tuần tra bảo vệ tự do hàng hải trên Biển Đông, không hề có bất cứ hành động nào nhằm ngăn cản tàu chiến Trung Quốc qua lại trên vùng biển.
Panda khẳng định Trung Quốc triển khai vũ khí, đưa tàu chiến, máy bay tới các đảo nhân tạo phi pháp ở Biển Đông là hành động đi ngược lại luật pháp quốc tế, trái với phán quyết mà Tòa Trọng tài đã đưa ra hồi tháng 7 năm ngoái. Tuy nhiên cho đến nay Mỹ chưa đưa ra được cơ sở pháp lý nào để ngăn cản các phương tiện quân sự của Trung Quốc đi lại trên Biển Đông.
Tàu sân bay Mỹ hoạt động trên biển. Ảnh: USNI
Theo Panda, việc sử dụng biện pháp quân sự để ngăn chặn hành động của Trung Quốc trên Biển Đông rõ ràng sẽ là hành động khiến Bắc Kinh cảm thấy “mất mặt” và có phản ứng quyết liệt hơn. Ngoài ra, nó còn thách thức trực tiếp tới cái mà Trung Quốc cho là “lợi ích cốt lõi” của mình trên Biển Đông.
Dù Tillerson không nói rõ sẽ ngăn chặn Trung Quốc trên Biển Đông như thế nào, phương án này gần như không được giới chức Mỹ nhắc đến trước đây. Ngay cả Tổng thống đắc cử Trump, người nhiều lần kịch liệt lên án Trung Quốc, cũng chỉ muốn nhắm vào nước này trong lĩnh vực kinh tế và thương mại, chứ không phải là biện pháp quân sự.
Những quan chức có lập trường cứng rắn với Trung Quốc ở Washington, chẳng hạn như thượng nghị sĩ Marco Rubio, cũng không đưa ra những đề xuất mạnh như vậy. Trong khi muốn thay đổi hoàn toàn cách chính quyền Obama phản ứng với Bắc Kinh, Rubio cũng chỉ dừng lại ở việc đề xuất các biện pháp cấm vận mang tính trừng phạt nhắm vào Trung Quốc và đưa ra lập trường về chủ quyền của các thực thể trên Biển Đông.
Nếu Thượng viện Mỹ phê chuẩn đề xuất bổ nhiệm Tillerson làm Ngoại trưởng, Bắc Kinh chắc chắn sẽ rất lo lắng với những kế hoạch hành động trên Biển Đông của chính quyền mới ở Washington.
Căng thẳng giữa Tổng thống đắc cử Mỹ và chính phủ Trung Quốc tới nay vẫn chưa bùng phát một cách trực tiếp, nhưng giới lãnh đạo Bắc Kinh dường như ngày càng lo lắng với nguy cơ Trump hiện thực hóa những lời đe dọa về việc đánh thuế cao với hàng hóa Trung Quốc, từ bỏ chính sách Một Trung Quốc, và đến giờ là thay đổi hoàn toàn lập trường của Washington đối với những tranh chấp trên Biển Đông.
“Nếu các lãnh đạo Trung Quốc tiếp tục suy nghĩ rằng Mỹ đang tăng cường nỗ lực thách thức họ, đặc biệt là vấn đề Biển Đông, nguy cơ nổ ra xung đột và chiến tranh trong khu vực càng trở nên lớn hơn”, Panda nhấn mạnh. Trí Dũng
Nữ cán bộ xã tát vào mặt thanh niên trêu chọc mình và bị người này đánh trả. Lúc này, 14 cán bộ khác đến can thiệp và xảy ra đụng độ với nhóm đối phương, gây náo loạn cả khu vực. Ngày 12/1, Công an xã Tam...
Có đến năm người tử nạn do bị ngã vào thùng nước mắm tại nhà máy chế biến của Công ty CP Foodtech đóng tại tỉnh Phú Yên. Chiều 12-1, trao đổi với PV, ông Võ Ngọc Hòa, Chủ tịch UBND huyện Đông Hòa (Phú Yên),...
Bản quyền hình ảnhReutersImage caption TQ đã xây cất một số cơ sở quân sự trên một số bãi đá, đảo bồi đắp nhân tạo, một tổ chức nghiên cứu nói TQ cảnh báo ‘đối đầu lớn’ sau lời của Tillerson
Việc Mỹ chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo Bắc Kinh xây trong vùng biển tranh chấp sẽ dẫn đến "cuộc đối đầu nghiêm trọng", truyền thông nhà nước Trung Quốc cảnh báo.
Bắc Kinh có phản ứng giận dữ sau khi ứng viên cho ghế ngoại trưởng Rex Tillerson nói rằng Hoa Kỳ nên ngăn Bắc Kinh tiếp cận các đảo mới xây này ở Biển Đông.
Hai báo nhà nước đăng các bài xã luận chỉ trích mạnh mẽ đề nghị của ông Tillerson, người khi làm trong ngành dầu khí đã có "va chạm" với Trung Quốc, theo báo Mỹ.
Thời báo Hoàn Cầu, tờ có lập trường diều hâu, cảnh báo rằng bất kỳ hành động nào như vậy sẽ dẫn đến "một cuộc chiến quy mô lớn".
Bắc Kinh đã và đang xây các đảo nhân tạo trên các rạn san hô ở vùng biển mà các quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền. Hình ảnh công bố vào cuối năm ngoái cho thấy Bắc Kinh triển khai các thiết bị phòng thủ quân sự trên một số đảo, theo một tổ chức nghiên cứu.
Phát biểu tại buổi điều trần xác nhận vị trí của mình hôm thứ Tư, ông Tillerson ví việc Trung Quốc xây đảo với việc Nga sáp nhập Crimea từ Ukraine.
Đọc thêm: Tiếng hót mùa đông của Đỗ Nam Trăm
"Chúng ta sẽ phải gửi tới Trung Quốc một tín hiệu rõ ràng rằng trước tiên là các đảo xây dựng phải được dừng lại và thứ hai là Trung Quốc không được cho phép ra vào những hòn đảo này."
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói Bắc Kinh có quyền tiến hành "hoạt động bình thường" trong lãnh thổ của mình.
Khi được hỏi cụ thể về bình luận chặn truy cập đảo, ông Lục Khảng nói rằng ông sẽ không trả lời với các câu hỏi giả định.
'Ảo tưởng phi thực tế'
Image caption TQ từng tuyên bố chủ quền biển theo 'Đường Chín Đoạn' Nhưng bài xã luận trong tờ China Daily và Thời báo Hoàn Cầu có nội dung trực diện hơn.
China Daily cho rằng những nhận xét của ông Tillerson cho thấy sự thiếu hiểu biết về quan hệ Trung-Mỹ và ngoại giao nói chung.
"Nhận xét như vậy là không nên xem xét nghiêm túc vì đó là một mớ hỗn độn của sự ngây thơ, thiển cận, định kiến lỗi thời và ảo tưởng chính trị phi thực tiễn," bài báo nói.
"Nếu mà ông ta hành động như những gì ông nói trong thế giới thực, đó sẽ là thảm họa.
"Như nhiều người đã quan sát, nó sẽ tạo ra cuộc đối đầu nghiêm trọng giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ. Tức là làm sao Hoa Kỳ lại có thể không cho Trung Quốc tiếp cận vùng lãnh thổ riêng của Trung Quốc mà không có phản ứng phòng thủ của Trung Quốc?"
Thời báo Hoàn cầu cho rằng ý kiến "đáng kinh ngạc" của ông Tillerson được đưa ra vì "ông ấy chỉ muốn nhận được sự hậu thuẫn từ các thượng nghị sĩ và gia tăng cơ hội của mình được bổ nhiệm bằng cách cố tình thể hiện một lập trường cứng rắn với Trung Quốc".
"Trừ khi Washington có kế hoạch tiến hành một cuộc chiến tranh quy mô lớn ở Biển Đông, bất kỳ cách nào khác để ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo sẽ là ngu ngốc." Nhân vật thế lực
Chính quyền Obama đã lên tiếng mạnh mẽ phản đối việc xây đảo và cam kết đảm bảo tự do đi lại ở Biển Đông và gửi tàu hải quân ra vào các khu vực tranh chấp.
Nhưng chính quyền ông Obama đã không đe dọa ngăn chặn ra vào các đảo, một bước nhiều khả năng chọc tức Bắc Kinh. Bản quyền hình ảnhEPAImage caption Ông Tillerson (bìa trái) có quan hệ thân cận với Tổng thống Putin của Nga Ông Tillerson đã không giải thích cách Hoa Kỳ sẽ chặn lối ra vào các đảo thế nào, và cả hai báo của Trung Quốc nói về lập trường đợi xem sao.
"Phải chờ xem quan điểm của ông chống Trung Quốc sẽ được tiến hành ra sao trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ", tờ China Daily bình luận.
Ông Rex Wayne Tillerson (64 tuổi) là nhân vật nổi tiếng trong ngành dầu khí Hoa Kỳ, từng làm Chủ tịch và CEO của ExxonMobil từ 2006 đến 2016.
Trang New York Times hôm 13/12/2016 viết:
"Dưới thời của ông Tillerson, Exxon Mobil đã ký các hợp đồng béo bở với các chính quyền độc đoán ở châu Phi, va chạm với Trung Quốc và trở thành bạn của Việt Nam trong tranh chấp lãnh hải ở Biển Nam Trung Hoa..."
Bloomberg đánh giá rằng:
"Công ty này duy trì các quan hệ về khai thác dầu khí với Việt Nam ngay cả khi Trung Quốc ra sức buộc Việt Nam nhượng bộ trong vấn đề lãnh thổ.
Trung Quốc đã cảnh báo Exxon vài ba lần trong các vụ việc, gồm một lần vào tháng 6/2008, theo điện thư ngoại giao của Mỹ mà WikiLeaks tiết lộ..."
Ngoài ra, ông Tillerson, một tỷ phú gốc từ Texas, cũng lãnh đạo Exxon Mobil mở rộng làm ăn với Venezuela và Nga.
Được biết khi ông nói sẽ rời chức vụ lãnh đạo Exxon để bước vào chính trị, tập đoàn này trả ông 180 triệu USD để chấm dứt hợp đồng.
Bản quyền hình ảnh Reuters 
Bản quyền hình ảnh EPA 
Geen opmerkingen:
Een reactie posten