Wednesday, April 15, 2015 2:26:59 PM
HÀ TƯỜNG CÁT / Người Việt
Với giá dầu lửa rẻ như hiện nay, câu hỏi có thể được đặt ra là: Có cần thiết phải dùng tới các loại năng lượng sạch hay không? Những tấm bảng thu năng lượng mặt trời (photovoltaic panels) tại nhà máy điện Topaz, trị giá $2.5 tỷ, công suất 500 MW, ở San Luis Obispo County, California, mới bắt đầu hoạt động cuối năm ngoái. (Hình: Sarah Swenty/USFWS) |
Thoạt đầu người ta lo ngại tài nguyên dầu mỏ sẽ cạn kiệt trong tiền bán thế kỷ này nếu như sử dụng và khai thác tiếp tục ở mức độ hiện hữu.
Sau đó là vấn đề môi trường, đốt dầu lửa nhiều quá làm ô nhiễm không khí và lâu dài sẽ tác động đến sự biến đổi khí hậu địa cầu.
Với hai nhu cầu ấy, nỗ lực tìm kiếm các nguồn năng lượng mới đã được thúc đẩy mạnh mẽ trong mấy thập niên gần đây. Từng thời gian, nỗ lực này tăng nhanh hay giảm bớt tùy thuộc vào sự lên xuống của giá dầu.
Tuy nhiên khuynh hướng ấy sẽ không còn nữa. Tình hình dầu lửa mất giá từ mấy tháng gần đây chỉ có ảnh hưởng đến chính kỹ nghệ dầu khí trong hoạt động dò tìm và khai thác, chứ không ảnh hưởng đến việc sử dụng các nguồn năng lực sạch đã phát triển tới trình độ có đủ hiệu quả kinh tế và lợi ích thực tế.
Những nguồn năng lực có khả năng tái sinh, bao gồm gió, ánh nắng mặt trời, sóng biển, địa nhiệt, được nghiên cứu và khai thác nhờ sự tài trợ ban đầu của chính quyền. Với những tốn kém lớn lao từ hàng trăm triệu đến hàng tỷ dollars để xây dựng các loại nhà máy điện dùng năng lượng ánh sáng mặt trời, hay những cánh quạt quay turbin ở các trại gió (wind farm), các nơi này nay đã có thể đưa dòng điện vào lưới, hòa cùng với các nhà máy nhiệt điện, thủy điện và điện nguyên tử hiện hữu.
Năng lực từ hầm mỏ, than đá hay dầu lửa, dần dần giảm tầm quan trọng và trong mọi trường hợp sự phát triển năng lượng sạch tương lai sẽ không thể đảo ngược. Tuy vậy, thói quen và nhất là lý do kinh tế vẫn đóng vai trò quyết định. Còn rất lâu mới có thể đi đến sự chuyển hóa hoàn toàn qua sử dụng năng lượng sạch.
Tiến bộ kỹ thuật trong thập niên vừa qua, vào lúc mà giá dầu lên cao, giúp cho năng lượng sạch có hiệu quả cạnh tranh về kinh tế. Các turbins gió có hiệu suất cao hơn, giá cả các bảng thu năng lượng ánh sáng mặt trời hạ xuống đáng kể, cũng như việc xây dựng các nhà máy điện nguyên tử nhỏ không quá tốn kém, khiến cho năng lượng sạch đủ khả năng cạnh tranh trong điều kiện giá dầu lửa rẻ.
Tuy vậy, trong ngành giao thông vận tải, nhiên liệu từ dầu lửa vẫn giữ vị trí chính yếu. Khi xăng đắt, dân chúng tìm mua xe nhỏ, xe động cơ hybrid và xe máy điện. Nhưng ngay khi giá xăng xuống, các hãng xe đáp ứng thị hiếu của khách hàng lại sản xuất những xe loại lớn, trong khi xe máy điện chưa được tiêu thụ nhiều.
Dầu lửa mất giá làm cho sự khai thác các mỏ dầu đá phiến không phát triển triển thêm để chờ đợi giá dầu thô lên trở lại. Tại Nga, những dự án nhiều rủi ro trong việc khai thác dầu lửa ở Bắc Băng Dương cũng phải đình chỉ.
Nhưng theo Douglas-Westwood, một hãng tư vấn năng lượng ở Anh, thì chi tiêu cho việc khai thác dầu khí ở vùng biển nước sâu sẽ gia tăng 69% trong vòng 6 năm sau 2016, khi giá dầu thô từ $57 một thùng hiện nay lên trở lại tới khoảng $80 một thùng. Sản xuất của các giếng dầu trong nội địa và vùng biển nước nông suy giảm dần nên việc khai thác ở vùng biển nước sâu sẽ là bó buộc, dù tốn kém cao hơn nhiều. Douglas-Westwood dự đoán chi tiêu của các đại công ty dầu khí cho công tác này trong 5 năm là $210 tỷ. Duyên hải Phi Châu – bao gồm Tây Phi và vùng mỏ mới Đông Phi - Nam Mỹ và Bắc Mỹ là những khu vực nước sâu chính có thể khai thác, chiếm phần tổng cộng chi phi $173 tỷ.
Các nhà hoạch định chính sách chắc chắn sẽ rút bớt tài trợ cho những dự án năng lượng sạch trong tình hình giá dầu đang xuống thấp hiện nay. Từ nhiều thập niên gần đây, tại hầu hết các nước trên thế giới, dầu lửa không còn được dùng làm nhiên liệu ở các nhà máy nhiệt điện và thay bằng hơi đốt hoặc than đá. Nhưng tất cả những cách sử dụng theo lối đốt này đều là nguồn gốc gây ô nhiễm không khí và đưa vào bầu khí quyển một lượng khí thải mà những thỏa thuận quốc tế bây giờ buộc các quốc gia phải giới hạn theo một tiêu chuẩn nhất định.
Về xe hơi, dù cho động cơ nổ vẫn là quen thuộc, xe máy điện chưa đủ sức hấp dẫn người sử dụng vì hiệu suất còn thấp. Nhưng với những cải tiến kỹ thuật và phát kiến mới sẽ tìm ra được trong tương lai, xe máy điện chạy êm hơn và không thải ra khói sẽ là phương tiện ưu thế trong ngành giao thông vận tải.
Một thế kỷ qua kỹ nghệ dầu khí vẫn nắm địa vị độc tôn và các đại công ty bảo vệ quyền lợi của họ vẫn tìm cách làm nản lòng mọi sự chuyển đổi. Bây giờ năng lượng sạch đã được chấp nhận với khả năng và lợi ích của nó, tới một lúc nhiên liệu từ dầu mỏ sẽ đi vào dĩ vãng cũng như xăng dầu đã dần thay thế than trong thế kỷ trước.
http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=205840&zoneid=270
Geen opmerkingen:
Een reactie posten