zaterdag 19 december 2020

Cher - Tuổi nghỉ hưu còn xa + Mariah Carey tự truyện - Phía tối tâm hồn nghệ sĩ

 

Cher - Tuổi nghỉ hưu còn xa

Phần âm thanh 10:15
Ca sĩ Cher trong tour biểu diễn Here We Go Again tại KFC Yum! Center, Louisville, bang Kentucky, Hoa Kỳ, ngày 04/02/2019.
Ca sĩ Cher trong tour biểu diễn Here We Go Again tại KFC Yum! Center, Louisville, bang Kentucky, Hoa Kỳ, ngày 04/02/2019. © AP - Amy Harris
Gia Trình
19 phút

Ở tuổi 74, ca sỹ kiêm diễn viên Cher vẫn sung mãn và năng lượng cho các show trình diễn quy mô lớn. Nếu thưởng lãm Cher trình diễn trên sân khấu, không ai dám nghĩ một nữ danh ca ở tuổi bà ngoại lại có thể trình diễn nhiệt huyết đến vậy.

Tỏa sáng năm đại dịch năm 2020

Bóng đêm của dịch bệnh năm 2020 không phải là lý do chính đáng để Cher nghỉ ngơi. Cher phải hủy nhiểu buổi diễn trong tour Here we go again trên khắp nước Mỹ, đặc biệt show ngày 12 tháng 3 tại Oklahoma do một nhạc công chơi jazz nhiễm virus. Cách ly tại nhà nhưng giọng ca của Believe đẩy mạnh hoạt động xã hội trên bình diện rộng. Cher là một nghệ sỹ giải trí hàng đầu với gu thời trang dị thường, khuấy động không gian bằng những bản nhạc dance/pop sôi động.

Tôi biết mình cần phải làm gì. Tôi đã bắt đầu học và nghe thử bản nhạc khi tôi ở Anh năm ngoái nhưng nó rất khó”. Bản nhạc Chiquitita bất hủ của nhóm ABBA, ra đời năm 1979 được Cher thể hiện chính thức ra mắt vào tháng 5/2020. Ca sỹ sinh năm 1946 đã phát hành bản cover bằng tiếng Tây Ban Nha để ủng hỗ tổ chức UNICEF. Cher ghi hình video tại nhà riêng và sau đó ghép với phần dựng trẻ em trên toàn thế giới. Tiết lộ với báo giới, cô nói : “Một trải nghiệm tuyệt vời đầy lạc quan. Điều này thực sự tích cực trong bối cảnh hỗn loạn chúng ta đang sống chung.” Không những vậy, cô còn tham gia với các nghệ sỹ khác như Kylie Minogue, Robbie Williams trong bản thu thanh Stop Crying Your Heart Out cho BBC Children.

Gần đây, Cher còn bay sang tận Pakistan để giúp chú voi cô đơn Kavaan tìm được tổ ấm mới tại khu bảo vệ động vật hoang dã tại Campuchia. Mọi chuyện không chỉ dừng ở đó. Ca sỹ đoạt giải Grammy còn sáng lập ra quỹ từ thiện CherCares CCPRRI (Sáng kiến Phản hồi và Nguồn lực cho Đại Dịch) với tiến sỹ Irwin Redlener trường đại học Colombia. Kế hoạch ban đầu sẽ phân bổ 1 triệu đô la Mỹ cho những người bị tác động bởi đại dịch trong ngành công nghiệp giải trí. Cùng với Dolly Parton, người tặng 1 triệu đôla cho việc nghiên cứu vac-xin, trái tim nhân hậu của nữ ca sỹ không có biên giới khi đấu tranh hết mình cho phân biệt chủng tộc, bình đẳng giới. Phải chăng dòng máu da đỏ và lực lượng fan đông đảo LGBT ủng hộ nên nữ ca sỹ 74 tuổi quên tuổi nghỉ hưu?

Nguồn năng lượng đổi mới

Mặc dù không còn xa lạ với nền công nghiệp giải trí, ở độ tuổi bà ngoại, Cher vẫn có sức hút kỳ lạ như bản nhạc dance thành công như BelieveSong for The LonelyAfter All. Nữ ca sỹ biết cách hâm nóng sân khấu và giữ lửa hâm mộ cho khán giả bằng chất giọng contralto dày và khó bị nhạt nhoà.

Kể từ năm 1979, Cher tách ra hát solo và có tour diễn đầu tiên. Thành công bản hit kim cương Believe năm 1998 mở đường cho Cher lên đường với tour diễn Do You Believe? Từ 2002 đến 2005, tour diễn Living Proof: Farewell Tour (Bằng chứng sống: Tour Tạm biệt) trở thành tour diễn thành công nhất khi thu về hơn 250 triệu đô la tiền vé. Sự thành công ngoài mong đợi này khiến cho báo giới đặt câu hỏi : “Bao giờ cô ấy mới chính thức nghi hưu khi tour diễn mang tên Tạm Biệt?”. Tiêu thụ hơn 100 triệu đĩa hát trên toàn cầu, khó ai tin rằng đây là kỷ lục của nữ ca sỹ ở tuổi 70 ko phải là tuổi 17.

Vì sao sự tạm biệt của nữ thánh nhạc pop lại thu hút công chúng đến vậy? Có phải Cher là ngôi sao đa diện, thành công trên nhiều lĩnh vực? Không chỉ ca hát, Cher lấn sân sang điện ảnh, phim truyền hình. Cô từng đoạt giải Oscar xuất sắc nhất trong phim Moonstruck năm 1987. Đây là kỷ lục hiếm có của một siêu sao ca nhạc khiêm diễn viên điện ảnh, lịch sử chỉ ghi nhận siêu sao Barbara Streisand mới sánh ngang với cô. Ngoài ra, cùng với người chồng cũ, Sonny, Cher từng tham gia show truyền hình kênh CBS The Sonny and Cher Comedy Hour với hơn 30 triệu lượt xem hàng tuần trong những năm 70.

Năm 2010, Cher quay trở lại phim ảnh với phim ca nhạc Burlesque sau nhiều năm vắng bóng ở thể loại musical. Theo đà tiếp diễn, sự hóa thân của Cher trong vai bà nội của cô gái trẻ Sophie trong phần 2 phim ca nhạc Mama MiaHere we go again là điểm nhấn xuất sắc. Hai ca khúc Cher thể hiện lại của nhóm ABBA là Fernando và Super Truper được Bjorn, thành viên nhóm ABBA khen hết lời. Anh nói : “Giờ đây Fernado thuộc về cô ấy”. Điều đó chứng minh rằng Cher không ngại đổi mới và đôi khi sự đổi mới gây kinh ngạc cho người xem như những trang phục kỳ dị, táo bạo tốn nhiều giấy mực.

Từ phụ thuộc đến độc lập

Thành công của Cher không thể thiếu vai trò dẫn dắt của người chồng đầu tiên Sonny Bono. Họ là bạn bè, tình nhân, vợ chồng để tạo nên bản hit I got you babe (Giờ anh đã có em). Bản nhạc sản xuất năm 1965 lên hạng 1 Bảng xếp hạng Billboard. Cú hích đầu tiên đã mở đường cho Cher phát triển sự nghiệp solo song song với hát song ca với người chồng. Hàng loạt hit tiếp nối như Bang Bang (My Baby Shot me Down) trong thập niên 60. Bước sang thập niên 70, tên tuổi Cher và Bono trở nên mờ nhạt trước làn sóng heavy rock với âm thanh mạnh mẽ của Led Zeppelin, Eric Clapton, bên cạnh trào lưu giải phóng tình dục và bài trừ ma túy.

Hôn nhân với Bono trục trặc nhưng họ vẫn sát cánh bên nhau trong 4 album xuất bản liên tiếp trong thập niên 70. Ly dị với người chồng Sonny, Cher đã có mối quan hệ dài 2 năm với nhà sản xuất âm nhạc David Geoffen. Nhờ có điều kiện này, cô ký hợp đồng mới Warner Bros, David định biến Cher thành ngôi sao nhạc rock thay vì ca sỹ pop đơn thuần. Ý tưởng này thất bại cho dù Cher khám phá nhiều thể loại khác nhau.

Sự nghiệp âm nhạc chìm lắng từ khi xa rời Bono, nhưng con đường đến với màn bạc của Cher thênh thang rộng mở từ cuối thập niên 70 đến cuối thập niên 80. Năm 1988, cô được coi là một trong các ngôi sao kiếm tiền nhiều nhất Hollywood với cát-xê 1 triệu đô la một phim truyện (tại thời giá lúc đó).

Tuy nhiên, sự kiên trì không bao giờ thiếu đối với Cher. Cô quay trở lại với âm nhạc với bản hợp đồng năm 1987 với hãng Geffen Records. Sau đó, bản hit If I could turn back time năm 1989 thành công vang dội về thương mại, bất chấp chỉ trích trang phục thiếu vải, biểu diễn trên chiến hạm USS Missouri.

Gần 10 năm sau, ở độ tuổi xấp xỉ lục tuần, bản hit Believe lại oanh tạc các bảng xếp hạng trên toàn cầu. Ca khúc mang lại giải Grammy cho Ghi âm Dance xuất sắc nhất, tiêu thụ hơn 1,8 triệu bản trên khắp nước Mỹ. Believe tạo dựng kỷ lục đối với nghệ sỹ nữ tại Anh và Mỹ. Bài hát giai điệu lôi cuốn, phối khí trẻ trung, và kỹ thuật làm méo tiếng đến mức người ta gọi là hiệu ứng Cher.

Nhìn tổng thể, Cher trẻ trung rất nhiều so với tuổi thật và chất giọng cô bền màu theo năm tháng. Nhờ Believe, cô định hình tốt hơn gu âm nhạc và tập trung vào pop/disco là điểm mạnh, hơn là tấn công tràn lan sang các thể loại khác.

Không chi nối tiếng với âm nhạc, phim ảnh, Cher còn nổi tiếng về đời sống cá nhân. Hình xăm tranh cãi, gu thời trang phô diễn, phẫu thuật thẩm mỹ và những mối tình với trai trẻ như Val Kilmer, Tom Cruise, tay guitar nhóm Bon Jovi Richie Sambora. Phải chăng đó là thứ xúc tác, hay gia vị cần thiết cho đầu bếp nghệ thuật cừ khôi như Cher?

Thú vị hơn nữa, mỗi khi Cher nhấn mạnh đây là tour diễn cuối cùng của cô kể từ năm 2002, lịch diễn của cô ngày càng dầy thêm. Chúng ta có thể phỏng đoán rằng tuổi nghỉ hưu với người đàn bà hát 74 tuổi còn rất xa vời!

(Theo Los Angeles TimesBillboardVariety)

Cher - Tuổi nghỉ hưu còn xa - Tạp chí âm nhạc (rfi.fr)

Mariah Carey tự truyện - Phía tối tâm hồn nghệ sĩ

Phần âm thanh 11:01
Ca sĩ Mariah Carey tham dự buổi ra mắt bộ phim "A Fall from Grace" (Niềm tin tan vỡ) của Tyler Perry tại Metrograph, ngày 13/01/2020, tại New York, Mỹ.
Ca sĩ Mariah Carey tham dự buổi ra mắt bộ phim "A Fall from Grace" (Niềm tin tan vỡ) của Tyler Perry tại Metrograph, ngày 13/01/2020, tại New York, Mỹ. © AP - Evan Agostini
Gia Trình
19 phút

Ở tuổi ngũ tuần, diva R&B/pop Mariah Carey ra mắt cuốn tự truyện “The Meaning of Mariah Carey” (Ý nghĩa của Mariah Carey) phơi bày nhiều góc khuất về đời sống riêng tư và sự nghiệp. Ba mươi năm đứng trên sân khấu, cuốn tự truyện đã trải lòng về nỗ lực thoát khỏi quá khứ tối tăm, phân biệt chủng tộc với nữ nghệ sỹ da màu.Sinh ra trong một gia đình bố người Mỹ gốc Phi, mẹ da trắng Mỹ gốc Ailen, tuổi thơ của giọng ca Without You đắm chìm trong bạo lực và thiếu sự quan tâm của cha mẹ. Nữ ca sỹ lớn lên trong khu Long Island của Huntington và gia đình cô chuyển nhà tới 13 lần.

Vết sẹo của phân biệt chủng tộc

Trong cuốn hồi ký, cô kể về cuộc cãi vã, xung đột gay gắt của cha mẹ đến mức cảnh sát phải can thiệp. Mẹ cô, Patricia Carey, bỏ rơi cô rất sớm khi Mariah mới 6 tuổi. Tuy nhiên, Mariah Carey vẫn tri ân bà, một nghệ sỹ opera truyền cảm hứng cho sự nghiệp ca hát của diva. Trong các video clip Mariah Carey, cô luôn gửi gắm tuổi thơ của mình qua hình ảnh tình yêu giữa chàng trai da màu với cô gái da trắng.

Trong tự truyện, cô chia sẻ : “Khi bạn có cha mẹ khác màu da thì thực sự phức tạp. Khi bạn còn nhỏ, với người mẹ da trắng, bạn bị cách ly khỏi những phụ nữ da đen khác, đó là nỗi cô đơn khủng khiếp”. Bạn học chế giễu cô là Fozzie Bear (gấu xù bông), phân biệt đối xử với Mariah đều xuất phát từ chủng tộc và màu da.

Cô diễn tập vai Hodel trong vở nhạc kịch Fidder on the Roof, kết thân với cộng đồng Do Thái giàu có vì họ nghĩ cô là người Israel. Tuy nhiên, ám ảnh đối với Mariah khi nhận ra cha mình là một trong số khán giả đến tặng hoa : “Tất cả họ đều đổ mọi sự chú ý vào cha tôi, người đàn ông da đen duy nhất trong đám đông và tôi thuộc về ông ấy”. Sự lầm tưởng về màu da, cũng như gốc gác gia đình làm nữ ca sỹ tổn thương sâu sắc như vệt sẹo đi cùng năm tháng.

Lịch sử tình duyên lận đận

Không chỉ bộc bạch về tuổi thơ, gần nửa cuốn tự truyện xoáy vào lịch sử tình duyên lận đận của Mariah Carey, vốn dĩ là đề tài ưa thích của báo chí. Chung một công thức như Celine Dion và Gloria Estefan, Mariah Carey lên xe hoa với Tommy Mottola, nhà sản xuất âm nhạc, vào năm 1993. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân lý tưởng với giám đốc điều hành hãng Sony Music, không bền vững. Nó chỉ chỉ tồn tại trong vòng 4 năm.

Mariah mô tả cuộc sống như của một phạm nhân, chịu sự kiểm soát tuyệt đối của người chồng hà khắc. Cô chỉ được rời khỏi căn biệt thự 32 triệu đô ở Bedford, New York khi có sự đồng ý của chồng. Theo cuốn sách, sự tổn thương tinh thần với cuộc hôn nhân với Mottola lớn đến mức cô nảy nở mối quan hệ khác với ngôi sao bóng chày Derek Jeter. Ngay sau khi chia tay Mottola, cô ra mắt album Butterfly (1997) với hình ảnh sexy, tự do như cánh bướm tung bay khỏi kén. Đó là sự ẩn dụ, ví von cho cuộc lột xác thành công khỏi cuộc hôn nhân kém hạnh phúc.

Chuyện tình với Jeter không kéo dài, cô ngã vào vòng tay nam ca sỹ Luis Miguel trong vòng 3 năm. Sau đó, cô kết hôn nhanh chóng với người chồng thứ hai, Nick Cannon năm 2008. Cặp đôi Carey và Cannon có một cặp song sinh và ly hôn năm 2014. Sau ly hôn, mối quan hệ với tỷ phú casino người Úc, James Packer là một dấu ấn khó phai. Họ quen biết hẹn hò năm 2015, thông báo đính hôn vào tháng 1 năm 2016, tuy nhiên bất ngờ hủy hôn ước 9 tháng sau. Nữ ca sỹ hứng chịu cú sốc tinh thần đau đớn khi biết tin hủy đính hôn từ báo chí chứ không phải từ vị hôn phu Packer.

Sau những sóng gió tình duyên, Mariah Carey giờ đang trong mối quan hệ mặn nồng với vũ công người Mỹ gốc Nhật, Bryan Tanaka. Tuy nhiên, cô phải điều trị căn bệnh rối loạn lưỡng cực (bipolar disorder) thường dẫn đến trầm cảm, tiêu xài hoang phí và mất kiểm soát.

Nguồn năng lượng sáng tạo

Về mặt sự nghiệp, không ai nghi ngờ ông bầu Tommy Mottola là người phát hiện tài năng và định hướng thẩm mỹ cho Mariah. Sở trường của Carey được uốn nắn vào các pop ballad tình yêu, khoe được chất giọng khỏe, quãng rộng. Trong cuốn sách, cô thừa nhận sự biết ơn tới Mottola, người chồng đã giúp cô ký hợp đồng với hãng Sony và khích lệ cô ra mắt album Giáng sinh. Cho đến giờ, ca khúc All I want for Christmas is you vẫn là một trong những ca khúc Giáng sinh hay nhất mọi thời đại, do chính Mariah sáng tác và thể hiện.

Cô mô tả lần đầu tiên gặp Mottola tại bữa tiệc khi hai ánh mắt khóa chặt nhau lại. “Tôi nhận ra nguồn năng lượng của anh ấy và tôi cho rằng anh ấy cũng nhận ra kho năng lượng của tôi.” Từ cái nhìn thần giao cách cảm, nguồn năng lượng dồi dào của hai tâm hồn nghệ thuật đã cho ra đời trái ngọt. Các album tạo bệ phóng cho tên tuổi Mariah Carey như Music Box (1993) và Daydream(1995) leo lên hạng nhất các bảng xếp hạng âm nhạc.

Về cơ bản, giọng soprano quãng tám (five-octave) của Mariah có thể lên nốt cao, sáng chói với kỹ thuật huýt gió điêu luyện. Tuy nhiên, nhược điểm của cô lại là nốt trầm bị mờ, khiến cho khán giả khó nghe được rõ lời. Do vậy, thường cô xử lý bằng giọng mũi (giọng giả) để lấp đi khuyết điểm này.

Sóng ngầm nghệ thuật

Điểm cộng của Mariah Carey là khả năng sáng tác bên cạnh giọng ca trời phú. Tiết lộ trong cuốn sách, cô nói rằng khi ghi âm album Daydream, cô thường thu mình trong một góc và viết lại ca từ hoàn toàn khác với những gì xuất bản. Cô trút toàn bộ nỗi giận dữ để sáng tạo một album alternative rock - Someone Ugly Daughter (Người con gái xấu xí của ai đó) cùng năm với Daydream nhưng dưới một nghệ danh xa lạ - Chick. Tiết lộ trong cuốn sách đã gây sửng sốt cho khán giả sau 15 năm ra mắt tác phẩm. Album này là một minh chứng cho ký ức tối tăm mà nữ nghệ sỹ luôn muốn che giấu đám đông.

Sau cuộc hôn nhân tan vỡ, âm nhạc của Mariah chuyển hưởng hẳn theo sở thích cá nhân, ngẫu hứng hơn là sự tính toán. Mariah thả mình phiêu với R&B và hip hop, thoát khỏi khung sườn trong các bản ballad mượt mà. Cô cộng tác với các tên tuổi làng nhạc hip hop hay Jay Z, Puff Daddy, Bad Boy Remix. Không chỉ vậy, nữ ca sỹ dũng cảm lấn sân sang điện ảnh với vai chính trong phim ca nhạc Glitters (2001), nhưng không thành công như mong đợi.

Điều thú vị là không thấy Mariah nhắc tới việc hợp tác với diva Whitney Houston hay chuyện tình cảm với ngôi sao rap Eminem trong cuốn tự truyện. Chỉ với những bí mật tuổi thơ và cuộc sống cá nhân biến động, khán giả đủ để cảm nhận diva nhạc pop có diện mạo da trắng và trái tim da màu đã chinh phục giấc mơ kiểu Mỹ như thế nào.

(Theo Washington Post, Variety)

Mariah Carey tự truyện - Phía tối tâm hồn nghệ sĩ - Tạp chí âm nhạc (rfi.fr)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten