vrijdag 9 december 2016

Donald Trump phá hỏng « trục châu Á » của Obama + Trump hủy TPP, Trung quốc hưởng lợi lớn


Donald Trump phá hỏng « trục châu Á » của Obama


mediaDonald Trump vận động tranh cử tại Manchester, New Hampshire, ngày 28/10/2016.EUTERS/Carlo Allegri/File Photo
Các báo Pháp tiếp tục có nhiều bài đàm luận xung quanh những tuyên bố của Donald Trump về chính sách đối ngoại vẫn thực hư chưa rõ ràng của nước Mỹ tới đây. Nhật báo Le Monde đề cập đến mối quan hệ của nước Mỹ với châu Á qua bài xã luận mang tiêu đề : Trump hãm « trục châu Á ».
Le Monde trở lại sự việc hôm 21/ 11 vừa rồi, tổng thống tân cử D. trump đã khẳng định sẽ từ bỏ hiệp định tự do mậu dịch xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã ký xong giữa Hoa Kỳ và 11 nước khu vực Thái Bình Dương, trong đó không có Trung Quốc.
Xã luận tờ báo khẳng định, với tuyên bố đó, ông Donald Trump vừa chặn đứng tham vọng về một « trục châu Á », chính sách tâm đắc nhất chính quyền Obama. Theo Le Monde, « đây là một thất bại kép cho tổng thống mãn nhiệm. Nhưng đó cũng là thắng lợi cho những người vẫn cho rằng tự do mậu dịch là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng bất ổn kinh tế xã hội ở nhiều nước trong thời gian qua."
Chính quyền Obama coi TPP là một trong những trụ cột, thâm chí là trụ cột chính, trong chính sách hướng về vùng Thái Bình Dương đầy tiềm năng kinh tế. Sự lựa chọn này cũng mang tính chiến lược, bởi nó giúp cho Hoa Kỳ thắt chặt quan hệ với các nước ký hiệp định, chứng tỏ Mỹ vẫn là cường quốc Thái Bình Dương có thể ngăn chặn đà bành trướng của Trung Quốc trong vùng. Nay TPP thất bại, tất nhiên Trung Quốc sẽ hân hoan. Theo Le Monde, « Trung Quốc với sức mạnh thương mại của mình như hiện nay, sẽ áp đặt các chuẩn mực trao đổi thế giới. Đó là những chuẩn mực thấp hơn nhiều so với mong muốn của châu Âu hay Hoa Kỳ ».
Le Monde phân tích, để mất TPP tức là lòng tin của Washington trong vùng Thái Bình Dương bị giảm đi. Rất nhiều chính phủ trước khi đặt bút ký vào hiệp định đã phải vượt qua những thách thức không nhỏ của sự chống đối ở trong nước. Bản thân chính quyền Obama cũng phải hứng chịu tấn công dữ dội của những người có tư tưởng bảo hộ. Bản thân Ông Trump thì không ngớt lời chỉ trích TPP như là một guồng máy chống lại nước Mỹ.
Xã luận Le Monde khẳng định : « Bỏ rơi TPP và TTIP ( Hiệp định đối tác thương mại đầu tư xuyên Đại Tây Dương, ký với các nước châu Âu), là dấu hiệu báo trước chắc chắn thương mại thế giới, vốn dĩ từ 2 năm qua đang đi xuống, sẽ còn sụt giảm. Cuộc tranh luận về những mặt lợi và bất lợi của tự do thương mại mới chỉ bắt đầu.
Châu Âu có bị Mỹ bỏ rơi về quân sự ?
Không chỉ Le Monde, nhật báo kinh tế Les Echos cũng rất qua tâm đến chính sánh đối ngoại của chính quyền Trump liên quan đến các tuyên bố trong chiến dịch tranh cử của nhà tỷ phú Mỹ. Tờ báo có bài phân tích : « Châu Âu và chiếc ô quân sự không thể thiếu của Mỹ »
Donald Trump đã tuyên bố sẽ xem xét lại các cam kết quân sự với các nước thành viên NATO với lý do Hoa Kỳ không muốn tiếp tục gánh vác tài chính cho các nước đồng minh. Câu hỏi được đặt ra lúc này là liệu tổng thống sắp tới của nước Mỹ có thực hiện lời hứa đó không ? Nếu có thì nền quốc phòng của châu Âu sẽ bị đe dọa nghiêm trọng, theo Les Echos.
Les Echos cho rằng, « quả là rất khó lường trước được chính sách đối ngoại của chính quyền Donald Trump tới đây, nhưng chắc chắn sẽ có những thay đổi trong khái niệm về tình đoàn kết của Mỹ với các đồng minh châu Âu », đã gắn bó với nhau từ sau Chiến tranh Thế giới thứ 2 đến nay.
Chuyên gia Corentin Heisbourg, phụ trách trung tâm an ninh thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Pháp IFRI, nhận định : « Mục tiêu của nhà tỷ phú Mỹ là đạt được thỏa thuận có lợi nhất với các đồng minh châu Âu ». Les Echos nhấn mạnh, thực tế, rất ít dân biểu hay thượng nghị sĩ Mỹ ủng hộ làm lại cam kết quân sự. Bởi việc rút lui ra khỏi mặt trận châu Âu sẽ là một đòn đánh mạnh vào vai trò thủ lĩnh thế giới của Mỹ.
Tờ báo liệt kê các chi phí của Mỹ hiện tại vào Liên minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) : Riêng Mỹ đóng góp 70% chi tiêu quân sự của khối. Chỉ có 5 thành viên trên 28 nước liên minh gồm Mỹ, Hy Lạp, Ba Lan, Estonia, Anh là có mức chi tiêu quốc phòng từ 2% GDP trở lên ( ngưỡng do NATO ấn định). Các nước lớn như Pháp, Đức đều đang có xu hướng cắt giảm ngân sách quốc phòng. Đặc biệt là Đức, con số này chỉ còn chưa đầy 1,2%.
Les Echos nhận định : Đúng là bức tường ngăn cách hai khối đối địch ở châu Âu đã bị phá vỡ, Liên Xô cũng không còn nữa. NATO không chỉ vẫn tồn tại mà còn mở rộng ra nhiều nước trong khu vực đông Âu thuộc không gian Xô Viết cũ. Gần đây, trước những động thái hung hăng của nước Nga, NATO cũng không chịu kém cạnh, đã liên tiếp có các hành động mạnh mẽ, như triển khai quân tại các nước vùng Baltic, xây dựng hệ thống lá chắn tên lửa ở Ba Lan, ở Rumani…
Cuộc chạy đua vũ trang nhỏ này đòi hỏi các thành viên NATO phải đầu tư nhiều hơn nữa và đến giờ đa số chi phí của khối liên mình này do Mỹ đảm nhiệm. Bởi thế mà một châu Âu hùng mạnh về quân sự có khả năng tự lo cho mình chính là điều Trump muốn.
Syria : Phương Tây bất lực nhìn Nga làm chủ cuộc chơi
Một thời sự quốc tế được các báo chú ý nhiều, đó là diễn biến của cuộc chiến Syria, cụ thể tại thành phố Aleppo trong những ngày này.
Nhật báo le Monde cho biết « Quân nổi dậy sụp đổ tại Aleppo ». Theo tờ báo, quân đội chính phủ Syria và các lực lượng dân quân ủng hộ chế độ Damas giờ đây đã chiếm được 1/3 phần đất của quân nổi dậy tại thủ phủ kinh tế của Syria. Chiếm lại được Aleppo sẽ tạo bước ngoặt trong cuộc xung đột Syria. Để có được thắng lợi trên chiến trường, quân chính phủ Syria không thể thiếu được những cuộc oanh kích ồ ạt của không quân Nga.
Le Monde có bài phân tích : « Phương Tây bất lực, Nga làm chủ cuộc chơi ». Nhìn vào cuộc chiến Syria lúc này, tờ báo nhận định :« Chưa bao giờ kể từ sau chiến tranh lạnh, Hoa Kỳ, Pháp, Anh, ba quốc gia lãnh đạo phe mà người ta vẫn thường gọi là phương Tây, tỏ ra bất lực đến như vậy trước một nước Nga đang trở thành người chủ cuộc chơi thực sự tại Syria. Cho dù họ ( các nước phương Tây) có tỏ « quan ngại sâu sắc » về thảm cảnh đang diễn ra tại Aleppo, thì dường như họ lại càng không thể làm được gì đáng kể, trong khi đó, không quân Nga tiếp tục kiểm soát bầu trời Syria, khiến không thể rải hàng cứu trợ nhân đạo".
Le Monde nhận định tiếp : « Vốn dĩ đã ngập ngừng trong cuộc chiến này, tháng Giêng tới đây khi ông Donald Trump chính thức vào Nhà trắng, Hoa Kỳ có nguy cơ sẽ ít quan tâm nhiều hơn nữa tới hồ sơ Syria, nhất là khi tổng thống tương lai của Mỹ đã úp mở sẽ bắt tay với Matxcơva.
Lúc này liên minh ủng hộ lực lượng nổi dậy ôn hòa Syria đang gần như tê liệt cả trên mặt trận ngoại giao cũng như trên chiến trường.
Bài viết trích dẫn một nhà ngoại giao phương Tây nhận xét : « Người Nga đang lợi dụng cơ hội này để tạo được nhiều nhất sự việc đã rồi trước khi chính quyền Donald Trump đi vào hoạt động và trước khi chơi lá bài đàm phán ».
Những ngón đòn ngoại giao của Pháp gây áp lực với chế độ Syria và Nga, đồng minh của Damas, có vẻ như vô hại. Đe dọa đưa các tướng lĩnh Syria ra Tòa án Hình sự Quốc tế (CPI) ? Đó chỉ là võ mồm, vì Syria đâu có tham gia CPI. Còn đưa ra Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc để lên án hay trừng phạt chế độ Damas thì chắc chắn sẽ chỉ nhận được lá phiếu phủ quyết của Nga.
Chiến trường Aleppo cũng là hồ sơ chính của nhật báo Công giáo La Croix với tựa lớn trang nhất : « Tại Aleppo, quân nổi dậy bị bao vây ». Cùng chung nhận định mặt trận khốc liệt tại Aleppo đang là bước ngoặt của cuộc chiến Syria, La Croix mô tả « những cảnh tượng kinh hoàng đang diễn ra gần như trực tiếp trước một dư luận phương Tây bất lực ». Pháp và nhiều nước khác và cả Liên Hiệp Quốc kêu gọi ngừng chiến. Nhưng điều này ít có rất ít cơ hội. « Bachar al-Assad đang nắm thời cơ để làm suy yếu các đối thủ cả về quân sự cũng như chính trị. Ông ta sẽ ở thế mạnh nếu các cuộc đàm phán mở ra trong những tháng tới ».
Xã luận của la Croix đặt dấu hỏi : « Liệu Donald Trump, nhậm chức bước vào Nhà trắng ngày 20 tháng Giêng tới, có mở ra được không gian đàm phán nào với nước Nga của Vladimir Putin ? Đó vẫn chỉ là hy vọng.
Pháp : Phát giác vụ buôn lậu cấp Nhà nước ?
Chuyển qua với nhật báo Libération. Phủ kín trang nhất tờ báo là hàng tựa « Phát hiện mới về một vụ buôn lậu cấp Nhà nước ».
Tờ báo đã theo dõi và hoàn thành cuộc điều tra riêng từng công bố hồi tháng 5 vừa qua về vụ buôn bán ma túy ở quy mô lớn do …cảnh sát điều hành.
Tờ báo cho biết « nhiều tài liệu mới mà Libération được tiếp cận cho thấy 40 tấn cần sa đã được nhập vào Pháp với sự thông đồng của cảnh sát dưới cái vỏ phá án đã diễn ra như thế nào. Chiến dịch của cảnh sát đã diễn ra sau lưng tư pháp, trong khi đó các cơ quan của tư pháp và cảnh sát thì đang lục đục ».
Libération bình luận : « Tư pháp giờ sẽ thẩm vấn những đối tượng của hệ thống giữa lòng cảnh sát này. Các quan chức Nhà nước sẽ phải được lôi ra khỏi im lặng…. Họ có phải là đồng phạm hay chỉ là những người mù quáng ? Rồi người ta sẽ biết được điều đó ».

http://vi.rfi.fr/chau-a/20161130-donald-trump-pha-hong-%C2%AB-truc-chau-a-%C2%BB-cua-obama

Trump hủy TPP, Bắc Kinh hưởng lợi lớn

mediaBiểu tình chống TPP tại Washington, DC, ngày 14/11/2016.Ảnh : NICHOLAS KAMM / AFP
Sau khi ông Donald Trump thắng cử khiến cả thế giới sửng sốt, giờ đây dư luận đang hồi hộp chờ đợi xem bộ máy chính quyền của Trump sẽ ra sao và những lời hứa vận động tranh cử của Donald Trump có thành hiện thực hay không ? Điều rõ nhất lúc này là chính quyền Trump sẽ hủy Hiệp Định Đối Tác xuyên Thái Bình Dương, TPP, một quyết định sẽ gây nhiều hệ quả.
Tổng thống tân cử Mỹ, cách đây hai hôm (21/11/2016) đã có tuyên bố việc đầu tiên ông làm khi bước chân vào Nhà trắng (ngày 20/01/2017) sẽ là hủy hiệp định thương mại mà Mỹ đã ký với 12 nước trong khu vực châu Á -Thái Bình Dương – TPP, một công trình mà chính quyền Obama đã tốn không ít công sức xây dựng nhằm phục vụ chiến lược của Mỹ ở châu Á, trong đó có mục tiêu ngăn chặn đà ảnh hưởng của Trung Quốc trong vùng này.
Thông báo của Trump khiến nhiều nước châu Á sững sờ, nhưng đồng thời lại là tin mừng cho Bắc Kinh, như nhận xét của nhật báo kinh tế les Echos qua hàng tựa : « Thương mại : Nước Mỹ của Trump quay lưng với châu Á, Bắc Kinh hưởng lợi lớn». Theo Les Echos, hủy TPP, đã được ký nhưng chưa được phê chuẩn, như vậy Donald Trump muốn cho thấy ông ta « thà phản bội các đồng minh của mình còn hơn phản bội cử tri ».
Nhật báo kinh tế phân tích, việc từ bỏ hiệp định tự do mậu dịch xuyên Thái Bình Dương đánh dấu một bước đi đầu tiên của một nước Mỹ được bảo hộ dưới thời Trump. Điều này sẽ báo trước một cách chắc chắn hiện tượng khu vực hóa gia tăng trong buôn bán giữa Mỹ và châu Á. Sự rũ bỏ đó cũng có thể coi như là một sự sỉ nhục đối với các « bạn hữu » châu Á của Washington, những nước đã mất nhiều năm trời để thương lượng và thuyết phục dân chúng nước họ về hiệp định này. Người thất vọng đầu tiên là thủ tướng Nhật. Ông Shinzo Abe tuyên bố : « Không có Hoa Kỳ thì thỏa thuận mất hết ý nghĩa ». Còn thủ tướng Singapore trong chuyến thăm Washington hồi tháng 8 đã từng khẳng định TPP chính là uy tín của nước Mỹ.
Mỹ bỏ cuộc thì Trung Quốc nhảy vào ngay
Theo Les Echos thì quả là nghịch lý, « quyết định quay lưng lại với châu Á của Donald Trump sẽ là một món quà vô cùng lớn cho Trung Quốc, trong khi nước này là kẻ thù không đội trời chung của Trump ! »
Les Echos phân tích : Hiệp định thương mại xuyên Thái Bình Dương đã được xây dựng nhằm hạn chế ảnh hưởng của Bắc Kinh trong khu vực và thiết lập các nguyên tắc thương mại theo kiểu phương Tây. Vì thế, tuần qua, tại Lima tổng thống sắp mãn nhiệm Barack Obama đã cảnh báo rằng : « Không áp dụng hiệp định (TPP) tức là làm suy yếu vị thế của chúng ta (Mỹ) trong vùng ».
Một ngày sau thông báo của ông Trump, hôm 22/11, chính phủ Trung Quốc thông báo ý định khởi động các cuộc đàm phán về « một đối tác kinh tế toàn bộ khu vực », với 9 nước châu Á và châu Đại Dương trong đó đặc biệt có Nhật, Ấn Độ, Hàn Quốc, Úc. Bắc Kinh cũng ngỏ ý sẽ ký được hiệp định trong thời gian sớm nhất. Nhiều nước như Singapore, Việt Nam và Malaysia dường như đã sẵn sàng tham gia vào dự án mới này của Trung Quốc.
Hậu quả của việc TPP tiêu tan và được thay thế bằng một hiệp định mới với Bắc Kinh sẽ ra sao ? Les Echos trích dẫn ông Fréderic Neumann, phụ trách nghiên cứu kinh tế của ngân hàng HSBC tại Hồng Kông nhận định : « Hoa Kỳ sẽ mất ảnh hưởng ở châu Á, trên phương diện kinh tế cũng như chính trị » « Trung Quốc sẽ đưa những nước mới vào quỹ đạo của họ ».
Mỹ : Chính quyền mới sẽ bảo thủ cực đoan như Trump
Tiếp tục với nước Mỹ, chuyển qua nhật báo Libération. Tờ báo dành nhiều trang bài tập trung vào bộ máy lãnh đạo của chính quyền Trump đang được hình thành. Với hàng tựa lớn trên trang nhất : « Những gã trai của tổng thống », tờ báo cho biết : « Donald Trump đang hình thành một ê-kíp có tư tưởng cực đoan và kỳ thị giới tính không kém gì ông… ». Bên trang trong, Libération không ngần ngại rút tít : « Chính quyền Trump, sân chơi của những kẻ phản động ».
Libération đã giới thiệu sơ bộ vài gương mặt đã được Donald Trump chọn cho các vị trí chủ chốt của chính quyền lúc này như chính văn phòng Nhà trắng Reince Priebus, bộ trưởng Tư pháp, Jeff Sessions, cố vấn An ninh quốc gia Mike Flynt, hay giám đốc tình báo CIA Mike Pompeo và đặc biệt là nhân vật Steve Banon, cánh tay phải của Donald Trump, đồng thời là một nhân vật được cho là cực hữu. Theo tờ báo, đó là những nhân vật « cực kỳ bảo thủ hoặc là những người có tư tưởng kỳ thị chủng tộc, kỳ thị giới tính ».
Điều quan trọng nữa là ê kíp của chính quyền Trump có thể dễ dính vào các xung đột lợi ích. Trong nhiều trang báo dành cho sự kiện này, Libération có bài ghi nhận sự chuyển tiếp chính quyền sang tay Donald Trump đầy những lợi ích.
Theo Libération, Donald Trump đã hứa trong tranh cử sẽ đấu tranh chống hệ thống chính trị tha hóa của Washington để chấm dứt « tham nhũng của chính phủ, kéo nước Mỹ thoát khỏi áp lực của những nhóm lợi ích… » Thế nhưng danh sách những thành viên chuẩn bị cho việc thành lập bộ máy của chính quyền Trump cho thấy không có gì phù hợp quyết tâm của Donald Trump.
Libération nhìn thấy trong « đội » của Trump có khoảng hai chục nhân vật chuyên vận động hậu trường, các nhà tư vấn của những công ty lớn,những người có thế lực ở Wall Street và ít nhất có 5 tỷ phú. Thí dụ như Michael Torrey, cố vấn về nông nghiệp cho Trump, Steve Banon vẫn lãnh đạo tập đoàn chế biến nông phẩm đầy thế lực của Mỹ American Beverage Association từ 11 năm nay. Một nhân vật điển hình nữa là Catanzaro, một nhà vận động hành lang nổi tiếng cho các tập đoàn dầu lửa khí đốt, nay được chỉ định phụ trách vấn đề « độc lập năng lượng ».
Chưa hết, các con ông Trump cũng có mặt trong nhóm chuyển giao quyền lực. Rồi còn việc quản lý khối tài sản khổng lồ của ông rải khắp trong nước và thế giới sẽ ra sao để tránh không bị xung đột lợi ích và thậm chí ảnh hưởng từ nước ngoài, nơi có cơ sở làm ăn của đế chế Trump Organization?
Theo bà Kathleen Clark, giáo sư Đại học Washington, được Libération trích dẫn, nguy cơ xung đột lợi ích trong lịch sử Mỹ « chưa có tiền lệ nào ở quy mô lớn như vậy ».
Pháp : Hai đối thủ cùng đảng quyết đấu
Trở lại với cuộc bầu cử sơ bộ trong cánh hữu và trung ở Pháp. Cuộc chạy đua cuối cùng giữa hai ứng viên Alain Jupé và François Fillon đang đến hồi quyết liệt.
Các báo đều có chung ghi nhận hai đối thủ, dù cùng một đảng, đang khai thác tối đa những điểm yếu trong chương trình hành động cũng như tính cách cá nhân để tấn công nhau.
Le Monde chạy tựa trang nhất : « Đối mặt giữa hai cánh tả », giữa một bên là ông Alain Jupé và bên kia là ông François Fillon, vừa gây bất ngờ lớn dẫn đầu vòng 1 để bước vào vòng chung kết Chủ nhật tới đây. Le Figaro chạy tựa « Những người theo Jupé và cánh tả nổi xung chống lại Fillon ». Les Echos chạy tựa : Bầu cử sơ bộ : Chiến dịch tranh cử trở nên tồi tệ.
Cũng trong bối cảnh này, báo Le Monde đề cập đến quan hệ giữa François Fillon, người đang có nhiều khả năng thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ, và tổng thống Nga, bởi nó có liên quan đến quan điểm đối ngoại được cho là thân Nga của ứng viên Fillon.
Le Monde nhận xét, « Vladimir và François, một tình bạn địa chính trị ». Quan hệ giữa hai chính trị gia này chỉ được bắt đầu từ khi hai ông còn là thủ tướng. Vladimir Putin khi đó tạm thời làm thủ tướng dưới trướng tổng thống Dmitri Medvedev và ông Fillon là thủ tướng của chính quyền Nicolas Sarkozy. Khi đó mối quan hệ Nga - Pháp đang còn nồng ấm. Nhưng dưới thời François Hollande và cũng là khi ông Putin lên nắm lại quyền tổng thống, quan hệ hai nước trở nên xấu đi nhiều bởi liên tiếp các sự kiện như : Nga sáp nhập Crimée của Ukraina, Nga một mình đứng ra bảo vệ chế độ của Bachar al Assad.
Quan điểm lập trường đối với nước Nga của ông Putin sẽ rất quan trọng và cũng khá tế nhị đối với người nào đang nhắm tới chiếc ghế tổng thống Pháp trong năm tới.
Theo bài báo của Le Monde thì rõ ràng ông François Fillon là người không chỉ có thiện cảm riêng với Putin, mà còn có lập trường khá riêng biệt là muốn bắt tay chặt chẽ với Nga để giải quyết các vấn đề quốc tế như khủng hoảng Ukraina và Syria. Nhưng đó lại không phải là lập trường của Pháp cũng như của Liên Hiệp Châu Âu hiện nay.
Pháp chính thức xin đăng cai Expo 2025
Nhật báo La Croix thông tin : Pháp chính thức xin đăng cai Triển lãm Hoàn cầu Expo2025. Hôm qua, tổng thống François Hollande đã chính thức ký đơn của Pháp xin đăng cai Triển lãm Hoàn cầu 2025. Chủ đề của cuộc triển lãm sẽ là « Kiến thức để chia sẻ, hành tinh để bảo vệ ». Từng câu chữ cho chủ đề của Expo 2025 đều đã được các chuyên gia chọn lựa, cân nhắc kỹ càng sao cho có hàm ý nhiều nhất với đòi hỏi thực tế của thế giới vào thời điểm tổ chức. Kết quả cuộc đua sẽ được công bố vào tháng 11 /2018.

http://vi.rfi.fr/chau-a/20161123-donald-trump-huy-hiep-dinh-tpp-bac-kinh-huong-loi-lon

Geen opmerkingen:

Een reactie posten