'Doorbraak' in onderzoek stelselvorming: dubbelganger van Melkweg gespot op 1,4 miljard jaar...jong leeftijd

 

'Doorbraak' in onderzoek stelselvorming: dubbelganger van Melkweg gespot

 

NU.nl

 

1 dag geleden

 

Beeld Olympisch Stadion weggehaald om 'Hitlergroet'

Schreuder tipt Bayern voor CL-eindzege: 'Deze ploeg heeft eigenlijk alles'

© Aangeboden door NU.nl

Astronomen hebben met de reusachtige Atacama Large Millimeter Array (ALMA)-telescoop een sterrenstelsel ontdekt dat grote overeenkomsten toont met de Melkweg. Het ligt op zo'n enorme afstand, het licht deed er meer dan 12 miljard jaar over om de aarde te bereiken, dat astronomen een unieke kans wordt geboden om een jong, soortgelijk sterrenstelsel te bestuderen.

Is jouw gehoor nog in orde? Beter Horen test het gratis

Klik hier

Advertentie Beter Horen

De verworven beelden stammen uit de tijd dat het heelal 'pas' zo'n 1,4 miljard jaar oud was, 10 procent van de huidige leeftijd. Het sterrenstelsel is benoemd tot SPT0418-47.

Als een ontdekking op dergelijk grote afstand ligt, hebben astronomen de grootst mogelijke moeite om meer dan een kleine, zwarte vlek aan de horizon te zien, ook met de allergrootste telescopen.

Het team onderzoekers, waar onder meer Filippo Fraternali van de Rijksuniversiteit Groningen deel van uitmaakte, bedacht een vernuftig trucje om te kunnen 'inzoomen' op het stelsel. De astronomen gebruikten een nabijgelegen stelsel om het licht te vervormen, af te buigen en verder te katapulteren, waarmee dat sterrenstelsel als het ware als krachtig vergrootglas functioneerde.

Via het zogeheten zwaartekrachtlenseffect werden details van 'de jonge Melkweg' zichtbaar. Door de vervorming van het licht staat het sterrenstelsel als een ring van licht aan de hemel, is vastgesteld dat het net als de Melkweg een soort roterende schijf bevat en eveneens een bulge heeft: een zogeheten wolk in het centrum van het stelsel waarin grote groepen sterren zich hebben verzameld.

De onderzoekers schrijven in het wetenschappelijke tijdschrift Nature dat een zogeheten bulge nog niet eerder in zo'n vroeg stadium is waargenomen.

'Schijf verkeert in ordelijke staat en druist tegen huidige theorieën in'

De schijf verkeert volgens de onderzoekers in "ordelijke staat". Dat zou traditionele theorieën weerspreken, die ervan uitgaan dat sterrenstelsels in het vroege stadium van het heelal instabiel en turbulent waren. Verder onderzoek met de relatief nieuwe Extremely Large Telescope (ELT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) moet bevestigen of de schijf inderdaad relatief minder chaotisch is.

Onderzoeksleider Francesca Rizzo spreekt van een "doorbraak" op het terrein van stelselvorming. Volgens haar tonen de bevindingen aan dat de structuur van de Melkweg 12 miljard jaar geleden al aangebracht was.

Vermoedelijk gaat SPT0418-47 zich ontwikkelen tot een elliptisch sterrenstelsel, een andere type stelsel dat samen met spiraalstelsels in het heelal te vinden is.

https://www.msn.com/nl-nl/nieuws/overig/doorbraak-in-onderzoek-stelselvorming-dubbelganger-van-melkweg-gespot/ar-BB17SdvL?ocid=msedgdhp