Vatican-Trung Quốc tiến gần đến thỏa thuận về bổ nhiệm giám mục
Giáo hoàng Phanxicô tại quảng trường Thánh Phe-rô, Roma, ngày 31/01/2018
REUTERS/Tony Gentile/File Photo
Ngay từ thập niên 1980, Vatican đã thương lượng với Trung Quốc để cố nối lại bang giao bị cắt đứt từ năm 1951. Cách đây 3 năm, Tòa Thánh đã khởi động lại các cuộc thương lượng này với Bắc Kinh và có vẻ như hai bên đang tiến gần đến một thỏa thuận lịch sử về vấn đề gay góc nhất, đó là vấn đề bổ nhiệm giám mục.
Hiện nay, cộng đồng Công giáo Trung Quốc vẫn bị chia thành hai bên, một bên là Giáo hội chính thức, gọi là Hội Công Giáo Yêu Nước Trung Quốc, với các giám mục do chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm và bên kia là Giáo hội không chính thức, trung thành với Vatican, không được chính quyền thừa nhận, nhưng không bị cấm, với các giám mục do giáo hoàng bổ nhiệm.
Vấn đề bổ nhiệm giám mục từ lâu vẫn là trở ngại chủ yếu trên con đường bình thường hóa bang giao giữa Vatican và Trung Quốc, cũng như là trở ngại cho việc hòa giải giữa hai giáo hội Công giáo ở Trung Quốc. Theo hãng tin AFP, thỏa thuận bí mật mà Vatican đang thương lượng với Bắc Kinh là Tòa Thánh sẽ công nhận một số giám mục của Hội Công Giáo Yêu Nước, đổi lại, chính quyền Trung Quốc sẽ có thái độ khoan dung hơn đối với Giáo hội thầm lặng.
Một nguồn tin từ Vatican hôm nay, 2/2/2018 đã xác nhận thông tin của tờ The Wall Street Journal rằng Vatican đã quyết định sắp tới đây giáo hoàng sẽ công nhận 7 giám mục do chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm. Trong số 7 giám mục đó, có ba vị đã bị rút phép thông công (khai trừ khỏi Giáo Hội).
Trước đó, vào tháng Giêng, AsiaNews, một hãng tin có liên hệ với Tòa Thánh, tiết lộ là gần đây hai giám mục mà giáo hoàng thừa nhận đã được một quan chức cao cấp của Vatican yêu cầu nhường ghế lại cho hai giám mục do chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm, trong đó có một vị đã bị Tòa Thánh rút phép thông công.
Khi biết thông tin này, hồng y Trần Nhật Quân, nguyên giám mục Hồng Kông, đã cực lực chỉ trích Vatican. Thật ra thì phản ứng của hồng y Trần Nhật Quân không có gì là bất ngờ, vì ông vẫn là một người chống lại việc bình thường hóa bang giao giữa Tòa Thánh với Bắc Kinh. Nhưng không những lên tiếng chỉ trích vụ thay thế hai giám mục nói trên, vị hồng y 86 tuổi của Hồng Kông còn hàm ý là giáo hoàng Phanxicô không đồng ý với quan chức làm trung gian mà ngài gởi đến Bắc Kinh. Cho nên, hồng y Pietro Parolin, quốc vụ khanh Vatican hôm thứ Ba vừa qua đã phải vội vàng cải chính là không hề có bất đồng trong nội bộ Tòa Thánh.
Không chỉ có hồng y Trần Nhật Quân, một số linh mục và giáo dân của Giáo hội không chính thức cũng đã bày tỏ sự bất bình hoặc đau buồn khi thấy Tòa Thánh nhân nhượng Trung Quốc đến mức đó, trong khi Giáo hội thầm lặng vẫn còn bị chính quyền Bắc Kinh sách nhiễu, đàn áp. Những phản ứng này đã được hãng tin AsiaNews đăng tải vào tuần trước.
Để xoa dịu nỗi bất bình đó, quốc vụ khanh Vatican Parolin hôm thứ Ba vừa qua đã nhấn mạnh rằng Giáo hội “sẽ không bao giờ quên những nổi thống khổ trước đây và hiện nay” của người Công Giáo Trung Quốc, nhưng vị hồng y này kêu gọi “xây dựng một tương lai êm thắm hơn”
Theo hồng y Parolin, ở Trung Quốc không có hai Giáo hội, mà chỉ có hai cộng đồng giáo dân “được mời gọi đi theo con đường từ hòa giải đến thống nhất”. Để đạt được mục tiêu đó, Vatican bắt buộc phải giải quyết vấn đề bổ nhiệm giám mục ở Trung Quốc và dường như cuộc thương lượng trên vấn đề này sắp đạt kết quả cụ thể.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180202-vatican-trung-quoc-tien-gan-den-thoa-thuan-ve-bo-nhiem-giam-muc
Trung Quốc : Quy định mới gia tăng kiểm soát tôn giáo chính thức có hiệu lực
Một buổi lễ tại nhà thờ Thái Nguyên (Taiyuan), tỉnh San Tây (Shanxi), Trung Quốc, ngày 14/03/2013
REUTERS/Stringer
Một loạt quy định mới nhằm tăng cường an ninh quốc gia, “ngăn chặn chủ nghĩa cực đoan” và phòng chống “lực lượng ngoại quốc sử dụng tôn giáo thâm nhập vào xã hội”, chính thức có hiệu lực tại Trung Quốc từ ngày 01/02/2018.
Theo thông tín viên Cyrille Puyette tại Bắc Kinh của nhật báo Le Figaro (01/02/2018), gọng kìm đang dần xiết chặt hơn tại Trung Quốc nhằm đưa tự do tín ngưỡng vào khuôn khổ theo những quy định mới, được công bố hồi tháng 09/2017.
Tại Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc (PCC) vào tháng 10/2017, tổng bí thư kiêm chủ tịch nước Tập Cận Bình đã kêu gọi đập tan mọi ý đồ, hành vi có thể đe dọa đến quyền lực của chế độ và “an ninh quốc gia”, đồng thời nhấn mạnh sẽ “trấn áp mạnh mẽ” các “hoạt động tôn giáo cực đoan”. Đây là lý do giải thích ý định “Hán hóa” mọi tín ngưỡng phổ biến trên lãnh thổ Trung Quốc của ông Tập Cận Bình. Ông còn nhấn mạnh rằng các loại hình tôn giáo phải “phù hợp hơn” với “thực tế Trung Hoa” và “xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa”.
Tại Trung Quốc, ngay cả những tôn giáo được chính thức công nhận (Phật giáo, Đạo giáo) cũng bị kiểm soát chặt chẽ và phải trung thành với các hiệp hội “yêu nước” do Nhà nước giám sát. Chính quyền tỏ ra đặc biệt nghi kị với Hồi giáo, Thiên Chúa giáo và Phật giáo Tây Tạng, ba tín ngưỡng bị coi là chịu ảnh hưởng từ bên ngoài nhiều hơn.
Tuy nhiên, những quy định mới vừa có hiệu lực còn đi xa hơn, ví dụ cấm nhận tiền, quà biếu từ nước ngoài và áp dụng hình thức phạt tiền nặng trong trường hợp tổ chức sự kiện mà không được cấp phép. Ngoài ra, việc mở trường tôn giáo cũng phải chịu những điều kiện nghiêm ngặt hơn.
Đề phòng cao độ với ba tôn giáo chịu tác động từ nước ngoài
Trung Quốc đặc biệt chú ý đến tình hình ở tỉnh Tân Cương, nơi có khoảng 10 triệu người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ sinh sống, trong khi vùng này lại là nơi xảy ra nhiều vụ bạo động trong những năm gần đây. Lo ngại về những mối quan hệ được cho là giữa “những người ly khai” và các tổ chức thánh chiến quốc tế, chính quyền đã bố trí lực lượng an ninh tinh nhuệ và liên tục áp dụng những biện pháp quản lý sâu sát đời sống của người dân theo đạo Hồi.
Chính quyền trung ương cấm phụ nữ trùm khăn kín đầu, khuyến khích “tố” những “bộ râu bất thường” ở đàn ông, gây khó dễ cho việc giáo dục tôn giáo cho trẻ em và thiếu niên hoặc cản trở công chức và sinh viên tuân thủ mùa chay tịnh Ramadan của người Hồi Giáo.
Về phần Phật giáo Tây Tạng, các nhà sư Tây Tạng thường xuyên bị giám sát. Cuối năm 2017, tổ chức Quan Sát Nhân Quyền (Human Rights Watch) đã lên án chính quyền Trung Quốc từng bước “giành quyền kiểm soát” Học viện Phật giáo Lạc Nhược Hương (Larung Gar), một trong những trung tâm Phật giáo Tây Tạng có sức ảnh hưởng nhất thế giới, nằm ở tây nam tỉnh Tứ Xuyên (Sichuan).
Theo một tài liệu chính thức mà tổ chức phi chính phủ này có được, khoảng 200 cán bộ của đảng Cộng sản Trung Quốc đang dần giữ mọi chức vụ quản lý và thậm chí là tự lựa chọn những tác phẩm để nghiên cứu. Quá trình chiếm quyền này diễn ra sau khi chính quyền đã tiến hành một chiến dịch đập phá và trục xuất kéo dài trong suốt 8 tháng và kết thúc vào tháng 04/2017 với kết quả là thu nhỏ quy mô của học viện. Dĩ nhiên là chính quyền bác bỏ mọi cáo buộc tổ chức đập phá, mà khẳng định là “trùng tu” vì lý do an toàn.
Đối với Công giáo, chính phủ tỏ rõ ngờ vực. Trong những năm gần đây, hơn một nghìn cây thánh giá trên nóc nhà thờ, chủ yếu là nhà thờ Tin Lành, đã bị tháo bỏ vì quá “chướng”. Đầu năm 2018, chính quyền Trung Quốc còn cho phá hủy một nhà thờ Tin Lành rất lớn ở tỉnh Thiểm Tây (Shanxi), phía bắc Trung Quốc, vì lý do “bất hợp pháp”. Ngoài ra còn phải kể đến vài chục nghìn nhà thờ không chính thức bị dỡ bỏ trên khắp nước này trong những năm vừa qua.
Giáo sư chính trị học Hồng Kông Lâm Hòa Lập (Willy Lam) từng nhận xét : “Đảng Cộng sản như bị ám ảnh trước cộng đồng Công giáo, rất có tổ chức, vì trong vòng chưa đến 10 năm, số giáo dân có thể vượt qua ngưỡng 90 triệu người, gần bằng số đảng viên hiện nay”. Còn theo giáo sư Dương Phượng Cương (Yang Fenggang) thuộc đại học Purdue (Mỹ), với đà tăng số lượng giáo dân như hiện nay, “gần như chắc chắn rằng Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia Công giáo lớn nhất thế giới từ giờ đến năm 2030”, vượt qua cả Hoa Kỳ.
“Vatican bán đứng Giáo Hội Trung Quốc”
Bắc Kinh hăm dọa các linh mục “bất hợp pháp”, có nghĩa là những người không tuyên thệ trung thành với chế độ. Ngoài ra, rất nhiều linh mục tỏ ra lo ngại trước chính sách xích lại gần hơn giữa Vatican và Bắc Kinh, thậm chí họ còn sợ bị chính quyền rút phép thông công. Lo lắng này là có cơ sở vì mới đây, hai giám mục Trung Quốc, được Giáo Hoàng công nhận, đã bị một quan chức ngoại giao cao cấp của Tòa Thánh đề nghị nhường lại vị trí cho hai giáo sĩ cao cấp do Bắc Kinh trực tiếp lựa chọn, trong đó có giám mục Joseph Hoàng Bính Chưởng (Huang Bingzhang) đã bị Vatican rút phép thông công năm 2011.
Liệu Vatican sẵn sàng để Bắc Kinh toàn quyền hành động nhằm đạt được một “thỏa thuận hòa giải lịch sử” và tái lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc, bị cắt đứt từ năm 1951? Theo thông tín viên RFI Heike Schmidt tại Bắc Kinh, dù sao, bàn tay chìa ra của Giáo Hoàng đang khiến nhiều giáo dân lo ngại, như hồi chuông cảnh báo hôm 30/01/2018 của hồng y Trần Nhật Quân (Joseph Zen), nguyên giám mục địa phận Hồng Kông :
“Trên mạng Facebook, hồng y Trần Nhật Quân viết : Liệu Vatican đang “bán đứng Giáo Hội Trung Quốc”? và tự trả lời : “Đúng vậy, không chút nghi ngờ nào cả”. Tòa Thánh Vatican đánh giá những lời lẽ này là “ngạc nhiên và đáng tiếc”.
Từ lâu, nguyên giám mục Hồng Kông đấu tranh phản đối thỏa hiệp giữa Bắc Kinh và Vatican và hiện ông tỏ ra “bi quan” vì Tòa Thánh nhượng bộ Bắc Kinh quá nhiều, và có nguy cơ hy sinh cả tự do tín ngưỡng của khoảng 7 triệu giáo dân ở những giáo xứ “không chính thức” để phục vụ chính sách xích gần hơn về ngoại giao.
Dường như các đặc sứ từ Roma đã đề nghị hai giám mục của Giáo Hội “ngầm”, không được chính quyền công nhận, rút lui để nhường chỗ cho hai giám mục được Bắc Kinh phê chuẩn.
Giáo Hội Trung Quốc hiện bị chia thành hai : một bên là được Bắc Kinh cho phép và bên kia trung thành với Roma và từ chối phục tùng đảng Cộng Sản Trung Quốc từ 66 năm nay. Những tín đồ của Giáo Hội “ngầm” này tổ chức lễ ở những địa điểm bí mật và sợ sẽ bị thiệt thòi trong chiến lược xích lại gần hơn giữa Vatican và Bắc Kinh.
Nương tay với Phật giáo vì đề cao vai trò của nhà lãnh đạo
Dù Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ mọi tôn giáo, nhà báo Cyrille Puyette cho rằng Phật giáo và Đạo giáo vẫn được hưởng một chút ưu ái hơn so với những tôn giáo chịu tác động từ bên ngoài. Phật giáo Trung Hoa có nguồn gốc từ Ấn Độ nhưng vì “giao hòa với Khổng giáo và Đạo giáo”, nên Phật giáo mang “những đặc trưng Trung Hoa” và đề cao vai trò của người đứng đầu nhà nước.
Theo nhà nghiên cứu Mỹ Ian Johnson, thực ra ông Tập Cận Bình “hiểu rằng phần lớn người Trung Quốc không tin vào chế độ Cộng sản và bị thiếu thốn về tâm linh trong khi cuộc chạy đua theo đồng tiền vẫn không bù đắp được. Ông nghĩ rằng những tín ngưỡng dựa trên nguồn gốc Trung Hoa sâu sắc, như Phật giáo, có thể có ích để đáp ứng nhu cầu về mặt này”.
Khi làm việc này, chủ tịch Trung Quốc không chỉ tìm cách tăng cường sự gắn kết xã hội, đang bị đe dọa vì kinh tế suy giảm, mà còn hợp pháp hóa quyền lực của ông. Giáo sư Dương Phượng Cương nhận xét, trong quá khứ, “giới lãnh đạo Phật giáo đã chấp nhận quyền lực của hoàng đế” nên “tiếp tục quy phục, hơn những tôn giáo khác, sự ảnh hưởng của đảng Cộng sản Trung Quốc và các luật lệ của đảng”.
Cuối cùng, theo giáo sư Lâm Hòa Lập, khi đề cao Phật giáo, ông Tập Cận Bình tìm cách đạt được hai mục tiêu, “thuyết phục người theo Công giáo bỏ đạo và đi theo đường hướng của đảng Cộng sản Trung Quốc”. Tuy nhiên, không gì cấm cản người dân đi theo tín ngưỡng riêng, miễn là họ trung thành với chế độ và với chủ tịch Tập Cận Bình.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180202-trung-quoc-quy-dinh-moi-gia-tang-kiem-soat-ton-giao-chinh-thuc-co-hieu-luc
Một hồng y lên án Vatican ‘‘bán đứng’’ Giáo Hội cho Trung Quốc
Hồng y Trần Nhật Quân - Joseph Zen cùng một số nhà tranh đấu khác trong một cuộc biểu tình đòi dân chủ cho Hồng Kông năm 2014.REUTERS/Bobby Yip/File Photo
Hồng y Trần Nhật Quân (tức Joseph Zen), nguyên giám mục địa phận Hồng Kông, hôm thứ Hai, 30/01/2018, công bố thư ngỏ, phản đối việc Vatican thay thế một giám mục người Hoa do Tòa Thánh bổ nhiệm, bằng một giám mục do chính quyền Bắc Kinh chọn lựa. Vatican hôm nay, 31/01, lên tiếng chỉ trích phát biểu của vị hồng y này.
Phát biểu trên Facebook, cựu giám mục Hồng Kông 86 tuổi, công khai chỉ trích mạnh mẽ chính sách xích gần với chính quyền Trung Quốc của Tòa Thánh hiện nay. Trong thư ngỏ nói trên, hồng y họ Trần đã dẫn ra trường hợp của giám mục Trang Kiến Viên (Zhuang Jianjian), đang làm việc tại tỉnh Quảng Đông. Hồng y Trần Nhật Quân khẳng định ông đã trực tiếp nói chuyện với giáo hoàng Phanxicô về trường hợp giám mục Quảng Đông trong tháng Giêng này.
Theo trang mạng AsiaNews, vị giám mục 88 tuổi ở Quảng Đông đã được một nhà ngoại giao cao cấp của Vatican đề nghị về hưu, để dành chỗ cho một giám mục Trung Quốc, được chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm, mà không được giáo hoàng cho phép. Giám mục được Bắc Kinh hậu thuẫn, ông Joseph Hoàng Bính Chưởng (Huang Bingzhang), vốn bị Giáo Hội Công Giáo rút phép thông công năm 2011.
Cựu giám mục Hồng Kông đặt câu hỏi : « Phải chăng Vatican đang bán đứng Giáo Hội Công Giáo tại Trung Quốc cho chính quyền ? ». Ông tự trả lời : « Chắc chắn là như vậy », đồng thời lưu ý công luận là « chính quyền cộng sản Trung Quốc đang thiết lập các quy định mới nghiêm ngặt hơn, để giới hạn tự do tôn giáo ».
Bức thư ngỏ của cựu giám mục Trần Hồng Quân cũng ngầm để công chúng hiểu là giáo hoàng Phanxicô không hề biết về quyết định này. Tuy nhiên, theo thông báo của người phát ngôn Vatican hôm nay, 31/01/2018, Đức giáo hoàng đã liên tục được cơ quan ngoại giao của Tòa Thánh thông tin « trung thành và chính xác » về các vấn đề với Trung Quốc. Vatican cũng cáo buộc các phát biểu đi ngược lại chính sách Trung Quốc của Tòa Thánh như trên « gây tranh cãi và hiểu lầm ».
Trong nội bộ Vatican, có hai luồng quan điểm đối lập nhau trong những năm gần đây. Luồng thứ nhất, với nhân vật chủ chốt là ngoại trưởng của Tòa Thánh, hồng y Pietro Parolin, khẳng định cần phải mềm dẻo với Bắc Kinh, với hy vọng là chính quyền Trung Quốc dành nhiều tự do hơn cho người Công Giáo. Luồng thứ hai phản đối mạnh, với nhận định Bắc Kinh không thực sự tiến bộ trong lĩnh vực này.
Bắc Kinh và Tòa Thánh không có quan hệ ngoại giao từ năm 1951. Khoảng 12 triệu tín đồ Công Giáo tại Trung Quốc bị chia thành hai. Một bên là « Hiệp hội Công Giáo yêu nước », với chức sắc do Bắc Kinh lựa chọn. Bên kia là một giáo hội phi chính thức, với các giám mục do Tòa Thánh bổ nhiệm, mà chính quyền cho phép hoạt động, nhưng không chính thức công nhận. Kể từ năm 2013, giáo hoàng Phanxicô thi hành chính sách cải thiện quan hệ với Trung Quốc. Trong những tháng gần đây, Vatican và Bắc Kinh chuẩn bị một thỏa thuận nhằm thừa nhận một số giám mục do Bắc Kinh lựa chọn.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180131-mot-hong-y-len-an-vatican-‘‘phan-boi’’-vi-de-trung-quoc-thao-tung
Một nhà thờ Công giáo tại thành phố Thái Nguyên, thủ phủ tỉnh Tây Sơn. Ảnh chụp ngày 24/12/2016.REUTERS/Jason Lee
Theo trang mạng AsiaNews, vị giám mục 88 tuổi ở Quảng Đông đã được một nhà ngoại giao cao cấp của Vatican đề nghị về hưu, để dành chỗ cho một giám mục Trung Quốc, được chính quyền Bắc Kinh bổ nhiệm, mà không được giáo hoàng cho phép. Giám mục được Bắc Kinh hậu thuẫn, ông Joseph Hoàng Bính Chưởng (Huang Bingzhang), vốn bị Giáo Hội Công Giáo rút phép thông công năm 2011.
Cựu giám mục Hồng Kông đặt câu hỏi : « Phải chăng Vatican đang bán đứng Giáo Hội Công Giáo tại Trung Quốc cho chính quyền ? ». Ông tự trả lời : « Chắc chắn là như vậy », đồng thời lưu ý công luận là « chính quyền cộng sản Trung Quốc đang thiết lập các quy định mới nghiêm ngặt hơn, để giới hạn tự do tôn giáo ».
Bức thư ngỏ của cựu giám mục Trần Hồng Quân cũng ngầm để công chúng hiểu là giáo hoàng Phanxicô không hề biết về quyết định này. Tuy nhiên, theo thông báo của người phát ngôn Vatican hôm nay, 31/01/2018, Đức giáo hoàng đã liên tục được cơ quan ngoại giao của Tòa Thánh thông tin « trung thành và chính xác » về các vấn đề với Trung Quốc. Vatican cũng cáo buộc các phát biểu đi ngược lại chính sách Trung Quốc của Tòa Thánh như trên « gây tranh cãi và hiểu lầm ».
Trong nội bộ Vatican, có hai luồng quan điểm đối lập nhau trong những năm gần đây. Luồng thứ nhất, với nhân vật chủ chốt là ngoại trưởng của Tòa Thánh, hồng y Pietro Parolin, khẳng định cần phải mềm dẻo với Bắc Kinh, với hy vọng là chính quyền Trung Quốc dành nhiều tự do hơn cho người Công Giáo. Luồng thứ hai phản đối mạnh, với nhận định Bắc Kinh không thực sự tiến bộ trong lĩnh vực này.
Bắc Kinh và Tòa Thánh không có quan hệ ngoại giao từ năm 1951. Khoảng 12 triệu tín đồ Công Giáo tại Trung Quốc bị chia thành hai. Một bên là « Hiệp hội Công Giáo yêu nước », với chức sắc do Bắc Kinh lựa chọn. Bên kia là một giáo hội phi chính thức, với các giám mục do Tòa Thánh bổ nhiệm, mà chính quyền cho phép hoạt động, nhưng không chính thức công nhận. Kể từ năm 2013, giáo hoàng Phanxicô thi hành chính sách cải thiện quan hệ với Trung Quốc. Trong những tháng gần đây, Vatican và Bắc Kinh chuẩn bị một thỏa thuận nhằm thừa nhận một số giám mục do Bắc Kinh lựa chọn.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20180131-mot-hong-y-len-an-vatican-‘‘phan-boi’’-vi-de-trung-quoc-thao-tung
Trung Quốc: Giáo hội chính thức họp lần đầu tiên từ 6 năm nay
Một nhà thờ Công giáo tại thành phố Thái Nguyên, thủ phủ tỉnh Tây Sơn. Ảnh chụp ngày 24/12/2016.REUTERS/Jason Lee
Vào lúc Vatican và Trung Quốc đang thảo luận nhằm tìm ra một thỏa hiệp trên vấn đề bổ nhiệm các giám mục, vốn vẫn gây bất hòa giữa hai bên, Giáo hội Công giáo chính thức của Trung Quốc trong tuần này đã mở cuộc họp đầu tiên từ 6 năm nay. Tòa Thánh dĩ nhiên là sẽ theo dõi rất sát cuộc họp này trong bối cảnh giáo hoàng tìm cách thúc đẩy tiến trình xích gần lại Trung Quốc.
Từ Bắc Kinh, thông tín viên Heike Schmidt tường trình :
Chúng tôi thật tình muốn cải thiện quan hệ với Vativan và chúng tôi vẫn nỗ lực liên tục theo hướng này. Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã bảo đảm như vậy.
Sau 65 năm cắt đứt quan hệ, Bắc Kinh và Vatican dường như đã gần đạt được một thỏa hiệp về việc bổ nhiệm các giám mục. Nhưng theo lời giám đốc về nghiên cứu châu Âu thuộc Đại học Nhân dân, Bắc Kinh, chính quyền Trung Quốc sẽ tiếp tục kiểm soát đời sống tôn giáo và sẽ vẫn không chấp nhận mọi sự can thiệp của giáo hoàng.
Ông nói : "Từ lâu Trung Quốc vẫn nhấn mạnh đến quyền tự do tín ngưỡng và chủ quyền của họ. Duy trì đối thoại với Vatican là điều quan trọng, nhất là Roma kể từ nay chấp nhận mô hình Việt Nam, tức là trên danh nghĩa thì giáo hoàng bổ nhiệm các giám mục, nhưng trên thực tế chính Nhà nước Trung Quốc quyết định".
Trong lúc Vatican thương lượng việc xích gần lại Bắc Kinh, 7 triệu giáo dân thuộc Giáo hội thầm lặng, vốn không chấp nhận sự quản lý của Đảng Cộng sản, đã vẫn lén lút làm lễ Noel, như ở Quảng Đông, 300 tín đồ đã mừng Chúa Giáng sinh trong căn hầm của một nhà máy. Các giáo dân này sợ rằng nếu Bắc Kinh đạt thỏa thuận với Vatican họ sẽ không thể tiếp tục sống đức tin theo cách của họ.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20161227-trung-quoc-giao-hoi-chinh-thuc-hop-lan-dau-tien-tu-6-nam-nay
Lãnh đạo Tòa Thánh Vatican, đức giáo hoàng Phanxicô.REUTERS/Alessandro Bianchi
Chúng tôi thật tình muốn cải thiện quan hệ với Vativan và chúng tôi vẫn nỗ lực liên tục theo hướng này. Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã bảo đảm như vậy.
Sau 65 năm cắt đứt quan hệ, Bắc Kinh và Vatican dường như đã gần đạt được một thỏa hiệp về việc bổ nhiệm các giám mục. Nhưng theo lời giám đốc về nghiên cứu châu Âu thuộc Đại học Nhân dân, Bắc Kinh, chính quyền Trung Quốc sẽ tiếp tục kiểm soát đời sống tôn giáo và sẽ vẫn không chấp nhận mọi sự can thiệp của giáo hoàng.
Ông nói : "Từ lâu Trung Quốc vẫn nhấn mạnh đến quyền tự do tín ngưỡng và chủ quyền của họ. Duy trì đối thoại với Vatican là điều quan trọng, nhất là Roma kể từ nay chấp nhận mô hình Việt Nam, tức là trên danh nghĩa thì giáo hoàng bổ nhiệm các giám mục, nhưng trên thực tế chính Nhà nước Trung Quốc quyết định".
Trong lúc Vatican thương lượng việc xích gần lại Bắc Kinh, 7 triệu giáo dân thuộc Giáo hội thầm lặng, vốn không chấp nhận sự quản lý của Đảng Cộng sản, đã vẫn lén lút làm lễ Noel, như ở Quảng Đông, 300 tín đồ đã mừng Chúa Giáng sinh trong căn hầm của một nhà máy. Các giáo dân này sợ rằng nếu Bắc Kinh đạt thỏa thuận với Vatican họ sẽ không thể tiếp tục sống đức tin theo cách của họ.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20161227-trung-quoc-giao-hoi-chinh-thuc-hop-lan-dau-tien-tu-6-nam-nay
Tấn phong giám mục : Trung Quốc - Vatican đạt đồng thuận ?
Lãnh đạo Tòa Thánh Vatican, đức giáo hoàng Phanxicô.REUTERS/Alessandro Bianchi
Trong lãnh vực tôn giáo, Trung Quốc và Vatican dường như đã đạt được một « thỏa thuận » trong việc tấn phong giám mục sau chuyến thăm Roma của một phái đoàn Trung Quốc ngày 25/01/2016. Một vấn đề gây căng thẳng cho Bắc Kinh và Vatican từ nhiều năm nay. Đó là « Thỏa thuận gì giữa Vatican - Trung Quốc » ? Báo công giáo La Croix số ra ngày 02/02/2016 tìm cách giải đáp thắc mắc này qua ba điểm.
Theo nguồn tin La Croix có được thì đó chỉ là một « thỏa thuận làm việc » được thiết lập giữa Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa và Tòa Thánh. Theo đó, đích thân giáo hoàng sẽ chọn một tên trong danh sách do Bắc Kinh đề cử để bổ nhiệm giám mục tại các giáo phận Trung Quốc.
Thỏa thuận này là kết quả của một quá trình ngoại giao dài hơi và kín đáo dưới sự điều hành của ngoại trưởng Tòa Thánh, đức hồng y Pietro Parolin, một người rất am tường về quan hệ giữa Vatican và Trung Quốc. Vào thời điểm ông nắm giữ vị trí thư ký đối ngoại giai đoạn 2002 - 2009, 110 trong số 115 giám mục Trung Quốc đã được Vatican mặc nhiên công nhận.
Kể từ khi ông nắm giữ vị trí bộ trưởng Ngoại Giao, năm 2013, quan hệ Tòa Thánh với Trung Quốc đã có một bước chuyển mới. Cả hai bên lần lượt gởi một phái đoàn đến thăm lẫn nhau : tháng 6/2014 phái đoàn Trung Quốc đến Tòa Thánh La Mã và tháng 10/2015, đến lượt đại diện của Vatican đến Bắc Kinh. Chuyến đi sau cùng này được đức hồng y Pietro Parolin đánh giá là « rất khả quan » khi đề cập đến « một tiến trình trước khi dẫn đến một thỏa thuận như mong đợi ».
Vì sao đó là một bước tiến ?
Từ trước đến giờ Bắc Kinh vẫn luôn có thái độ hoài nghi, xem việc Tòa Thánh tấn phong giám mục trong nước như là một hành động can thiệp vào nội bộ nước này. Từ năm 2010, Trung Quốc lại bắt đầu tấn phong những giám mục nhưng không được Roma chấp nhận. Lần này, Bắc Kinh đồng ý để giáo hoàng tấn phong giám mục và đó đã là một cử chỉ rất đáng kể.
Đổi lại, khi chấp nhận danh sách đề cử do Hội Đồng Giám Mục Trung Quốc (do Giáo Hội chính thức thành lập năm 1980), Tòa Thánh đương nhiên công nhận cơ chế mà cho đến giờ Vatican vẫn xem là bất minh và do chính quyền kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, thỏa thuận dường như không đề cập đến mối bang giao giữa Vatican với Bắc Kinh. Đó có lẽ là một hồ sơ riêng rẽ về chức năng giáo hội tại Trung Quốc (giống như trường hợp của Việt Nam, một thỏa thuận đã được thông qua trong việc tấn phong giám mục do vẫn chưa có đặt quan hệ bang giao).
Giáo hoàng có nguy cơ gặp rắc rối gì ?
Một nhà phân tích chuyên về Giáo Hội Trung Quốc được La Croix trích dẫn lại, đưa ra đánh giá : « Thỏa thuận này đã gây ngạc nhiên trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng cứng rắn hơn với xã hội dân sự trên mọi mặt, trong khi vẫn cố chăm chút hình ảnh của mình trên trường quốc tế ».
Theo ông, thỏa thuận này đã làm trỗi dậy nhiều vấn đề mà chẳng mang đến được lời giải đáp. Chẳng hạn như, chuyện gì sẽ xảy ra nếu như giáo hoàng không đồng ý với bất kỳ cái tên nào trong danh sách do Bắc Kinh đề xuất ? Và như vậy, Trung Quốc sẽ có cớ để lên án ý đồ xấu của Vatican để tấn phong giám mục của chính mình.
Hơn nữa, thỏa thuận cũng không hề đá động đến tương lai của vài giám mục mà Tòa Thánh La Mã cho là được tấn phong bất hợp pháp và vẫn luôn từ chối công nhận. Cũng như là số phận của hai hay ba giám mục « lậu » đang bị cầm tù và những giám mục « lậu » khác không được chính quyền công nhận.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160202-trung-quoc-vatican-dat-dong-thuan-trong-viec-tan-phong-giam-muc
Thỏa thuận này là kết quả của một quá trình ngoại giao dài hơi và kín đáo dưới sự điều hành của ngoại trưởng Tòa Thánh, đức hồng y Pietro Parolin, một người rất am tường về quan hệ giữa Vatican và Trung Quốc. Vào thời điểm ông nắm giữ vị trí thư ký đối ngoại giai đoạn 2002 - 2009, 110 trong số 115 giám mục Trung Quốc đã được Vatican mặc nhiên công nhận.
Kể từ khi ông nắm giữ vị trí bộ trưởng Ngoại Giao, năm 2013, quan hệ Tòa Thánh với Trung Quốc đã có một bước chuyển mới. Cả hai bên lần lượt gởi một phái đoàn đến thăm lẫn nhau : tháng 6/2014 phái đoàn Trung Quốc đến Tòa Thánh La Mã và tháng 10/2015, đến lượt đại diện của Vatican đến Bắc Kinh. Chuyến đi sau cùng này được đức hồng y Pietro Parolin đánh giá là « rất khả quan » khi đề cập đến « một tiến trình trước khi dẫn đến một thỏa thuận như mong đợi ».
Vì sao đó là một bước tiến ?
Từ trước đến giờ Bắc Kinh vẫn luôn có thái độ hoài nghi, xem việc Tòa Thánh tấn phong giám mục trong nước như là một hành động can thiệp vào nội bộ nước này. Từ năm 2010, Trung Quốc lại bắt đầu tấn phong những giám mục nhưng không được Roma chấp nhận. Lần này, Bắc Kinh đồng ý để giáo hoàng tấn phong giám mục và đó đã là một cử chỉ rất đáng kể.
Đổi lại, khi chấp nhận danh sách đề cử do Hội Đồng Giám Mục Trung Quốc (do Giáo Hội chính thức thành lập năm 1980), Tòa Thánh đương nhiên công nhận cơ chế mà cho đến giờ Vatican vẫn xem là bất minh và do chính quyền kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, thỏa thuận dường như không đề cập đến mối bang giao giữa Vatican với Bắc Kinh. Đó có lẽ là một hồ sơ riêng rẽ về chức năng giáo hội tại Trung Quốc (giống như trường hợp của Việt Nam, một thỏa thuận đã được thông qua trong việc tấn phong giám mục do vẫn chưa có đặt quan hệ bang giao).
Giáo hoàng có nguy cơ gặp rắc rối gì ?
Một nhà phân tích chuyên về Giáo Hội Trung Quốc được La Croix trích dẫn lại, đưa ra đánh giá : « Thỏa thuận này đã gây ngạc nhiên trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng cứng rắn hơn với xã hội dân sự trên mọi mặt, trong khi vẫn cố chăm chút hình ảnh của mình trên trường quốc tế ».
Theo ông, thỏa thuận này đã làm trỗi dậy nhiều vấn đề mà chẳng mang đến được lời giải đáp. Chẳng hạn như, chuyện gì sẽ xảy ra nếu như giáo hoàng không đồng ý với bất kỳ cái tên nào trong danh sách do Bắc Kinh đề xuất ? Và như vậy, Trung Quốc sẽ có cớ để lên án ý đồ xấu của Vatican để tấn phong giám mục của chính mình.
Hơn nữa, thỏa thuận cũng không hề đá động đến tương lai của vài giám mục mà Tòa Thánh La Mã cho là được tấn phong bất hợp pháp và vẫn luôn từ chối công nhận. Cũng như là số phận của hai hay ba giám mục « lậu » đang bị cầm tù và những giám mục « lậu » khác không được chính quyền công nhận.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20160202-trung-quoc-vatican-dat-dong-thuan-trong-viec-tan-phong-giam-muc
Geen opmerkingen:
Een reactie posten