HIV chỉ có thể được quét sạch khi chúng chưa kịp làm
ổ trú ẩn bên trong mỗi tế bào
Một bé gái sơ sinh đã được ‘chữa khỏi HIV’ ở Mỹ, ít
nhất về mặt chức năng.
Điều này sẽ đem đến sự khác biệt hết sức to lớn đối với cuộc
sống của em bé này: không phải dùng thuốc suốt đời, không bị mặc cảm
xã hội và không phải lo lắng về việc có nên nói thật cho bạn bè hay
không.
Tuy nhiên đằng sau câu chuyện cá nhân này vẫn là một câu hỏi lớn –
liệu kỳ tích này có giúp loài người tiến gần đến một phương cách
chữa trị căn bệnh nan y này?
Điều kiện đặc biệt
Trường hợp em bé sơ sinh nói trên có những điều kiện hết sức đặc
biệt. Các bác sỹ đã có thể tấn công tiêu diệt virus rất mạnh và rất
sớm.
Điều này khó mà xảy ra ở các bệnh nhân người lớn vốn chỉ biết
mình mắc HIV hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm trời sau khi nhiễm
bệnh.
Ngay cả ở nước Anh, nơi những nhóm có nguy cơ cao thường xuyên được
xét nghiệm miễn phí thường xuyên, một trong bốn người nhiễm HIV không
biết rằng mình đang mang virus này trong người.
Cho đến khi họ biết được thì HIV đã ăn sâu vào trong người họ – tức
là tìm được những chỗ trú ẩn bên trong hệ miễn dịch mà không phương
cách chữa trị nào hiện nay có thể chạm đến được.
Một vấn đề cũng chưa rõ nữa là hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh ảnh
hưởng như thế nào đến việc chữa trị HIV. Phần lớn sự miễn dịch của
trẻ sơ sinh là được truyền qua sữa mẹ.
Một điều chắc chắn là cách chữa trị cho em bé sơ sinh này sẽ không
giúp chữa khỏi cho đại đa số những bệnh nhân có HIV.
"Chúng ta đã xem đây (chữa khỏi HIV) là
việc không thể, nhưng chúng ta đã bắt đầu phát hiện được những điều
mà trước đây chúng ta chưa từng biết và điều đó đã mở ra một lỗ
hổng trên chiếc áo giáp cứng cáp."
Tiến sỹ John Frate, Đại học
Oxford
Vậy thì những người đã nhiễm HIV được gần chục năm thì sao? Có hy
vọng nào chữa khỏi cho họ được không?
Không còn là sát thủ
Điều đầu tiên phải lưu ý là HIV không còn là sát thủ không khoan
nhượng như trước đây.
HIV lần đầu xuất hiện ở châu Phi vào đầu thế kỷ 20 và cho đến
những năm 1980 đã trở thành một vấn nạn y tế toàn cầu. Trong giai
đoạn này còn không có cách chữa trị chứ đừng nói đến chữa khỏi.
Chỉ trong ba thập niên qua, virus này đã giết chết hơn 25 triệu
người, theo Tổ chức Y tế Thế giới.
Sau đó, liệu pháp chữa trị antiretroviral, hay còn được gọi là ARV,
ra đời vào giữa những năm 1990. Liệu pháp này đã có tác động đáng
kể lên con số tử vong.
Bệnh nhân nhiễm HIV có thể có tuổi thọ gần như người bình thường
nếu họ được chữa trị. Dĩ nhiên đây là chữ ‘nếu’ rất lớn. Gần 70%
bệnh nhân nhiễm HIV là ở vùng hạ Sahara ở châu Phi, nơi họ rất ít có
cơ hội tiếp cận với thuốc men.
Hy vọng chữa trị được HIV đã bắt đầu nhen
nhóm
Hành trình tìm kiếm cách chữa trị cho căn bệnh này vẫn đang tiếp
diễn.
“Chúng ta đã xem đây là việc không thể, nhưng chúng ta đã bắt đầu
phát hiện được những điều mà trước đây chúng ta chưa từng biết và
điều đó đã mở ra một lỗ hổng trên chiếc áo giáp cứng cáp,” Tiến sỹ
John Frater của Đại học Oxford nói với BBC.
“Chữa khỏi HIV không còn là điều mà chúng ta xem là không thể,” ông
nói thêm.
Sau khi HIV xâm nhập vào được cơ thể, nó lan truyền rất nhanh và xâm
nhập vào các tế bào ở mọi nơi.
Sau đó virus này ẩn mình bên trong ADN của các tế bào nơi không gì
có thể chạm đến.
Ý tưởng diệt HIV
Tuy nhiên hiện nay đã có những loại thuốc chống ung thư đang được
thử nghiệm có thể quét sạch các virus ra khỏi tế bào và do đó có
thể tiêu diệt chúng dễ dàng hơn.
“Loại thuốc này làm cho virus đang ở trong các tế bào bừng tỉnh và
do đó giúp cho hệ miễn dịch dễ dàng nhìn thấy chúng. Khi đó chúng ta
có thể dùng vaccine tấn công chúng,” Tiến sỹ Frater diễn giải.
Tuy nhiên, liệu pháp này đòi hỏi phải có loại thuốc làm cho virus
này tỉnh giấc và một loại vaccine kích thích hệ miễn dịch để hệ
miễn dịch biết cách tiêu diệt chúng. Cả hai điều kiện này đến nay
vẫn chưa có.
“Con đường đi đến đó vẫn còn xa, rất xa,” ông nói thêm.
HIV vẫn là chứng lây nhiễm mà phòng dễ hơn
chống
Cũng có người đang nghiên cứu một con đường khác – tìm hiểu về một
dạng đột biến gien hiếm hoi giúp con người đề kháng với HIV.
Hồi năm 2007, Timothy Ray Brown đã trở thành bệnh nhân đầu tiên được
tin rằng đã được chữa khỏi HIV. Hệ miễn dịch của bệnh nhân này đã
bị phá hủy để chữa bệnh máu trắng. Sau đó hệ miễn dịch lại được
khôi phục bằng cách cấy tế bào gốc từ một người khác có gien đột
biến giúp kháng HIV.
Nếu chúng ta có thể chỉnh sửa một chút mã di truyền thì chúng ta
có thể điểu chỉnh lại hệ miễn dịch để nó có khả năng đề kháng HIV.
Tuy nhiên một lần nữa đây cũng là một tương lai xa vời.
Phòng dễ hơn chống
Giáo sư Jonathan Weber, chủ tịch chương trình vaccine phòng chống AIDS
của nước Anh, nói: “Đối với những bệnh nhân đã nhiễm HIV chúng tôi
đang có một số ý tưởng, nhưng tất cả chỉ là trong phạm vi y học thử
nghiệm”
“Không có sự đồng thuận nào cả và cũng không có đường hướng rõ
ràng phía trước,” ông nói thêm.
"Tôi lo sợ rằng sự thôi thúc tìm ra cách
chữa bệnh lớn đến nỗi chúng ta sẽ bỏ qua những yếu tố giảm chi phí
vốn sẽ tạo ra sự khác biệt."
Giáo sư Jane Anderson, bệnh viện Homerton,
London
Giáo sư Weber cũng cho biết rằng cách chữa bệnh, nếu có, sẽ giúp
giảm chi phí rất nhiều bởi vì cho bệnh nhân dùng thuốc mỗi ngày trong
suốt cuộc đời sẽ rất đắt tiền.
Giáo sư Jane Anderson ở bệnh viện Homerton, London, thì có thái độ
thận trọng về một liệu pháp chữa khỏi HIV sau ca trẻ sơ sinh ở
Mỹ.
“Đây là một khoảnh khắc rất vui sướng nhưng đó không phải là câu
trả lời phù hợp cho thế giới ngày nay,” ông nói.
“Tôi lo sợ rằng sự thôi thúc tìm ra cách chữa bệnh lớn đến nỗi
chúng ta sẽ bỏ qua những yếu tố giảm chi phí vốn sẽ tạo ra sự khác
biệt.”
Hầu như tất cả các trường hợp lây nhiễm HIV từ mẹ sang con đều có
thể ngăn chặn được bằng cách dùng thuốc và không cho bú. Còn ở người
lớn, hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh đều là do quan hệ tình dục
không an toàn.
HIV thật sự là một căn bệnh mà phòng ngừa dễ dàng hơn nhiều so
với chữa trị.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2013/03/130305_hiv_cure_analysis.shtml
Dùng thuốc sớm có thể kềm HIV
Một người dương tính với HIV nếu dùng thuốc anti-retroviral ngay sau khi được chẩn đoán có thể giảm 96% nguy cơ lây cho bạn tình, theo một nghiên cứu mới.
Viện Nghiên cứu Y tế Quốc gia Hoa Kỳ làm cuộc nghiên cứu này với 1.763 cặp có một người nhiễm HIV.
Cuộc nghiên cứu này được thu ngắn vì không cần phải kéo dài như dự tính ban đầu do kết quả quá rõ ràng.
Tổ chức Y tế Thế giới nói đây là một 'tiến triển quan trọng''.
Cuộc nghiên cứu bắt đầu từ năm 2005 tại châu Phi, châu Á và châu Mỹ.
Người dương tính với HIV được phân ra hai nhóm, một được cho dùng ngay các loại thuốc anti-retroviral.
Nhóm kia chỉ bắt đầu dùng thuốc một khi lượng bạch cầu của họ giảm.
Cả hai nhóm đều được tư vấn về các biện pháp an toàn tình dục.
Trong số dùng ngay thuốc anti-retroviral, chỉ có một trường hợp lây qua cho bạn tình.
Nhóm còn lại trong khi đó có 27 trường hợp lây nhiễm HIV.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2011/05/110513_anitviraldrug.shtml
Bé gái sơ sinh được ‘chữa khỏi HIV’
Cập nhật: 03:38 GMT - thứ
hai, 4 tháng 3, 2013
Hiện nay vẫn chưa có cách chữa khỏi HIV
Một bé gái ở Mỹ sinh ra đã có HIV dường như đã được
chữa khỏi bệnh sau khi được điều trị rất sớm bằng phác đồ thuốc
chuẩn, các nhà nghiên cứu cho biết.
Bé gái ở Mississipi này hiện nay đã được hai tuổi rưỡi và đã ngưng
dùng thuốc được một năm mà không còn dấu hiệu nhiễm bệnh nữa.
Phải cần nhiều thử nghiệm nữa để xác định xem liệu cách điều trị
này có hiệu quả trên những đứa trẻ khác hay không.
Ca thứ hai khỏi bệnh
Những thử nghiệm này có thể đưa đến kết quả là chữa trị được cho
trẻ em nhiễm HIV.
Nếu bé gái này vẫn khỏe mạnh thì đây sẽ là ca chữa khỏi HIV thứ
hai mà thế giới biết được.
Tiến sỹ Deborah Persaud, một nhà virus học tại Đại học Johns Hopkins
ở tiểu bang Baltimore, đã trình bày những phát hiện này tại một hội
thảo về Retrovirus và các bệnh truyền nhiễm cơ hội ở Atlanta.
“Đây là một bằng chứng rằng HIV có thể được chữa khỏi ở trẻ em,”
bà phát biểu.
"Đây là một bằng chứng rằng HIV có thể
được chữa khỏi ở trẻ em."
TS Deborah Persaud, nhà virus học tại Đại học Johns Hopkins
Hồi năm 2007, Timothy Ray Brown trở thành người đầu tiên trên thế giới
được tin là đã khỏi HIV.
HIV trong người bệnh nhân này bị tiêu diệt bằng một phương pháp điều
trị phức tạp dùng để chữa bệnh bạch cầu. Theo phương pháp này, hệ
thống miễn dịch của bệnh nhân bị phá hủy và sau đó là ghép tế bào
gốc do một người có đột biến gien hiếm gặp có thể đề kháng HIV hiến
tặng.
Ngược lại, trường hợp bé gái Mississipi lại được điều trị bằng sự
kết hợp của nhiều loại thuốc được sử dụng rộng rãi để điều trị
nhiễm HIV ở trẻ em.
Phương pháp này đã giúp tiêu diệt toàn bộ HIV trước khi các virus
này có thể tạo nên những ổ trú ẩn trong cơ thể.
Chữa ngay sau sinh
Tuy nhiên Tiến sỹ Persaud cũng cho biết rằng những virus được gọi là
‘tế bào ngủ’ này có thể nhanh chóng tấn công trở lại những bệnh nhân
nào ngưng dùng thuốc.
"Tôi chỉ cảm thấy là đứa bé này có
nguy cơ cao hơn bình thường do đó chúng tôi phải cố gắng hết khả năng
của mình."
TS Hannah Gay, chuyên gia HIV nhi khoa
Bé gái này được sinh ra một bệnh viện ở nông thôn sau khi người mẹ
vừa được xét nghiệm dương tính với HIV.
Do người mẹ chưa hề được chữa trị HIV trước khi sinh, các bác sỹ
biết rằng đứa trẻ được sinh ra có nguy cơ nhiễm HIV rất cao.
Các nhà nghiên cứu cho biết đứa trẻ sơ sinh sau đó đã được chuyển
đến Trung tâm Y khoa của Đại học Mississippi ở Jackson.
Ở đó, chuyên gia HIV nhi khoa Hannah Gay đã dùng tổng hợp ba phương
thuốc chuẩn chống HIV để điều trị cho bệnh nhi chỉ vừa được 30 giờ
tuổi này ngay trước cả khi xét nghiệm cho kết quả là em bị dương tính
với HIV.
“Tôi chỉ cảm thấy là đứa bé này có nguy cơ cao hơn bình thường do
đó chúng tôi phải cố gắng hết khả năng của mình,” Tiến sỹ Gay
nói.
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2013/03/130304_us_hiv_baby_cured.shtml
Geen opmerkingen:
Een reactie posten