Chống thải khí carbon : Than đá vẫn là vua !
Mỏ than ở tình Hồ Bắc. Ảnh minh họa.
REUTERS/Jason Lee/File Photo
Than đá là thủ phạm thải khí carbon số 1, làm hâm nóng trái đất nhưng vẫn là nguồn cung cấp điện lực quan trọng của thế giới. Hội nghị quốc tế chống biến đổi khí hậu COP 24 Katowice khai mạc ngay tại một trong những mỏ than Ba Lan. Nhà tài trợ chính của COP24 là tập đoàn than đá JSW.
Châu Á, thị trường than đá lớn nhất thế giới
Năm ngoái nhu cầu tiêu thụ than đá trên hành tinh đã tăng lên trở lại sau hai năm sụt giảm. Châu Á là thị trường lớn nhất. Trung Quốc tuy là một nguồn sản xuất quan trọng nhưng vẫn phải nhập than của nước ngoài để đáp ứng nhu cầu của "công xưởng sản xuất thế giới" và 1,5 tỷ dân.
Theo thẩm định của Cơ Quan Năng Lượng Quốc Tế, trong hai năm liên tiếp, 2017 và 2018, Bắc Kinh cho các nhà máy điện sử dụng than đá hoạt động hết công suất, nhưng Trung Quốc có khuynh hướng từng bước giảm mức độ lệ thuộc vào than đá. Ngược lại Ấn Độ và nhiều nước Á châu khác, trong đó có Việt Nam, Philippines, Indonesia hay Malaysia… sử dụng than đá nhiều hơn.
Theo dự phóng của Cơ Quan Năng Lượng Quốc Tế, từ nay đến năm 2040 tiêu thụ than đá trên thế giới giao động ở mức 5.400 triệu tấn. Trung Quốc, Mỹ và nhất là châu Âu có xu hướng ít dùng than đá hơn nhưng bù lại Ấn Độ và các nước Đông Nam Á sẽ "lấp vào chỗ trống ấy", bởi than đá là một nguồn năng lượng "rẻ".
Đó không là một tin vui đối với trái đất.
Năm 2017, 40 % thải khí carbon làm hâm nóng bầu khí quyển do than đá gây nên. Để so sánh, dầu hỏa là 34 % và khí đốt là 19 % theo thẩm định của trung tâm nghiên cứu Global Carbon Project.
Vào lúc mà các nhà máy nhiệt điện trên địa cầu đua nhau nhả khói, một trong những giải pháp cộng đồng quốc tế đang hướng tới là thu giữ carbon thải ra. Với những phương tiện hiện tại, thế giới có phương tiện "nhốt" 2,4 triệu tấn một năm. Đây là một con số quá nhỏ. Bởi vì để thực hiện thỏa thuận chống biến đổi khí hậu Paris, nhân loại phải thu giữ được 350 triệu tấn carbon một năm.
Than đá, "huyết mạnh" của Ba Lan
Là nước chủ nhà đón hội nghị khí hậu, Ba Lan là một trong những nguồn sản xuất và tiêu thụ than đá vào bậc nhất tại châu Âu. Than đá là "vàng đen" của quốc gia đông Âu này. Hàng triệu người dân Ba Lan ngày ngày vẫn phải hít khói bụi từ các mỏ than, từ các nhà máy …
Nhiều thành phố của Ba Lan có tên trong danh sách những địa danh ô nhiễm nhất của châu Âu. Nhưng người dân xứ này không có sự chọn lựa nào khác. Hiện tại than đá bảo đảm 80 % nhu cầu năng lượng cho gần 40 triệu dân Ba Lan.
Cuối tháng trước, bộ trưởng Năng Lượng Krzysztof Tchorzewski thông báo, đề ra mục tiêu vào năm 2030, giảm tỷ lệ nói trên xuống còn 60 %. Cần biết rằng, mục tiêu mà Liên Hiệp Châu Âu đang hướng tới là 30 % vào ngưỡng năm 2030. Vẫn theo bộ Năng Lượng Ba Lan, để giảm bớt lệ thuộc vào than đá, Ba Lan cần xây thêm ít nhất 6 nhà máy điện hạt nhân.
Trước mắt Vacxava bị chỉ trích là không có chiến lược năng lượng rõ ràng.
Là một quốc gia sản xuất than đá nhưng Ba Lan vẫn phải nhập than của Nga để đáp ứng nhu cầu nội địa. Ngoài ra, nước này dự trù mở thêm nhiều mỏ than, xây dựng thêm các nhà máy điện dùng than đá trong thập niên sắp tới.
Trong mắt các tổ chức bảo vệ môi trường, các nhà khoa học, than đá là nguồn gây ô nhiễm, đe dọa cả sức khỏe con người. Nhưng đối với dân cư thành phố Katowice và của cả vùng Silesia, miền nam Ba Lan, than đá là huyết mạch của hàng triệu gia đình. Làm việc trong các mỏ than là một truyền thống từ thế hệ này sang thế hệ khác, cho dù đây là một cái nghề nguy hiểm. Trong 11 tháng đầu năm nay, đã có 21 thợ mỏ tử vong dưới lòng đất Silesia.
Nhìn rộng ra hơn, trên toàn quốc, 100.000 công nhân Ba Lan làm việc trong các mỏ than. Tuổi thọ của những người thợ mỏ Ba Lan bị rút ngắn hơn ở bất cứ nơi nào trên lãnh thổ Ba Lan, nhưng điều đó không làm nản lòng những thế hệ trẻ tại Silesia. Giấc mơ của giới trẻ tại đây là được làm việc cho JSW.
Với 27.000 nhân viên, JSW là tập đoàn than đá số 1 Ba Lan và là một trong những tên tuổi trong ngành của Liên Hiệp Châu Âu. Không ít thợ mỏ người Ukraina, Slovakia và cả Hungary hay thậm chí là Tây Ban Nha sang Ba Lan tìm việc.
Giám đốc JSW Daniel Ozon không khỏi tự hào là nhà tài trợ chính thức "quan trọng nhất" của hội nghị khí hậu COP24 ở Katowice. Điều này không khỏi gây bối rối cho nước chủ nhà. Bộ trưởng Môi Trường Ba Lan, Henryk Kowalczyk đã phải cải chính rằng tập đoàn than đá này chỉ là "một trong số" những vị mạnh thường quân bên cạnh những tập đoàn năng lượng sạch của Ba Lan, công ty khí đốt quốc gia PGNiG, các ngân hàng và hãng bảo hiểm ….
Pháp : 43 tỷ euro đầu tư cho năng lượng hóa thạch
Vài ngày trước hội nghị khí hậu Ba Lan, tổ chức Oxfam công bố một báo cáo cho thấy, các ngân hàng Pháp vẫn đầu tư vào các nguồn năng lượng hóa thạch như là dầu hỏa, khí đốt và than đá.
Báo cáo hôm 24/11/2018 chỉ ra rằng 6 ngân hàng lớn của Pháp, gồm BNP Paribas, Société Générale , Crédit Agricole, BPCE, Crédit Mutuel CIC và Banque Postale đầu tư 43 tỷ euro vào năng lượng hóa thạch. Con số này cao gấp gần 4 lần so với khoản đầu tư vào năng lượng gió và mặt trời.
Oxfam báo động, "số tiền đầu tư vào năng lượng bẩn trong năm 2017 cao hơn so với hồi 2016" . Ngược lại thì khoản vốn tài trợ cho các dự án phát triển năng lượng xanh đang từ 6,8 tỷ euro năm 2016 rơi xuống còn 5 tỷ trong năm qua.
Ba năm sau thỏa thuận khí hậu Paris, 70 % các khoản vốn đầu tư của các ngân hàng Pháp đổ vào các nguồn năng lượng hóa thạch.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20181204-chong-thai-khi-carbon-than-da-van-la-vua
Thượng đỉnh Khí hậu tại Ba Lan : Vắng mặt các lãnh đạo quốc tế chủ chốt
Thượng đỉnh Khí hậu COP 24 khai mạc tại Katowice, Ba Lan, ngày 02/12/2018.
REUTERS/Kacper Pempel
Thượng đỉnh Khí hậu COP 24 tại Ba Lan đã khai mạc hôm qua 02/12/2018. Mục tiêu chính của thượng đỉnh lần này là xác định lộ trình để thực hiện các mục tiêu đề trong Thỏa thuận khí hậu Paris 2015. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Guterres cảnh báo cộng đồng quốc tế « hoàn toàn không đi theo đúng lộ trình » để hãm bớt đà Trái đất bị hâm nóng, cho dù nhân loại đang chứng kiến nhiều tác động khủng khiếp do biến đổi khí hậu, bắt đầu « gây hỗn loạn » tại nhiều nơi trên khắp thế giới.
Đại diện của khoảng 200 quốc gia tham dự COP 24. Tuy nhiên, các lãnh đạo quốc tế chủ chốt đều vắng mặt tại hội nghị quốc tế quan trọng này. Thông tín viên Damien Simonart từ Katowice cho biết cụ thể :
« Đại công tước Luxembourg, nhiếp chính của tiểu quốc Saint-Marin (nằm trong lãnh thổ Ý), tổng thống tiểu quốc đảo Nauru ở Thái Bình Dương, hay tổng thống Nepal… danh sách các khách mời đặc biệt quan trọng của thượng đỉnh COP 24 chắc chắn là rất đa dạng, nhưng khó mà tìm thấy ở đây các nhân vật tầm cỡ.
Về phía Liên Âu, thủ tướng Pháp Edouard Philippe - vốn được coi là chính trị gia quan trọng nhất tại thượng đỉnh – đã phải hủy bỏ chuyến đi do cuộc khủng hoảng "Áo vàng".
Nếu như đa số các quốc gia châu Âu đều cử đại diện cấp bộ, thì châu Phi tỏ ra hùng hậu hơn, với nhiều tổng thống, của Nigeria, Benin, Senegal, Botswana, Mauritania hay Congo.
Thượng đỉnh lần này tại Ba Lan ít thu hút các nguyên thủ quốc gia trước hết là do các lãnh đạo chủ chốt của thế giới vừa mới có cuộc hội kiến tại thượng đỉnh của nhóm G20 tại Buenos Aires. Bên cạnh đó, họ cũng chờ đến cuộc hội kiến tại New York, vào tháng 9/2019, để tái khẳng định các mục tiêu về khí hậu. Tuy nhiên, sự vắng mặt của nguyên thủ các cường quốc rất có hại cho hình ảnh của Vacxava. Chính phủ Ba Lan từng hy vọng thu hút được giới tinh hoa thế giới, đã bỏ ra hơn 60 triệu euro để chuẩn bị đón khách ».
Ngân Hàng Thế Giới nỗ lực gấp đôi
Ngân Hàng Thế Giới hôm nay thông báo sẽ huy động 200 tỉ euro cho việc trợ giúp các nước nghèo đối phó với biến đổi khí hậu, trong 5 năm (2021-2025). Một nửa số tiền nói trên, tương đương 27 tỉ đô la/năm, là do Ngân Hàng Thế Giới tài trợ trực tiếp. Số tiền mà Ngân Hàng Thế Giới dự kiến tài trợ trong 5 năm này tăng gấp đôi so với 5 năm trước. Đây cũng là « lần đầu tiên », một nửa số tài trợ trực tiếp của Ngân Hàng Thế Giới (khoảng 50 tỉ đô la) sẽ được chi cho các dự án giúp đỡ các nước nghèo thích ứng với biến đổi khí hậu (so với toàn bộ chi phí dành cho hạn chế khí thải gây hiệu ứng nhà kính trước đây), như xây dựng đê điều, nâng cao nơi ở đối phó với mực nước biển dâng cao, hay xây dựng các hệ thống cảnh báo khí hậu...
Viễn cảnh hàng trăm triệu người tị nạn khí hậu
Cho dù thế giới thành công giới hạn nhiệt độ không tăng quá 2°C (so với thời tiền công nghiệp), mà điều này cho đến nay vẫn được coi là nằm ngoài tầm tay, thì chi phí để hỗ trợ các quốc gia, cộng đồng dễ bị tổn thương vẫn vô cùng lớn. Ước tính từ đây đến 2050, chỉ riêng tại ba khu vực Nam Á, châu Phi và Mỹ Latinh, đã có khoảng 143 triệu người phải tị nạn vì khí hậu khắc nghiệt không thể sống nổi.
Tại thượng đỉnh COP24 lần này, tổng thống Ethiopia, chủ tịch của nhóm các quốc gia dễ tổn thương nhất với biến đổi khí hậu, với gần một tỉ dân, trông đợi cộng đồng quốc tế hành động quyết liệt hơn.
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20181203-thuong-dinh-khi-hau-tai-ba-lan-vang-mat-cac-lanh-dao-quoc-te-chu-chot
Geen opmerkingen:
Een reactie posten