Ca sĩ Michel Delpech vĩnh biệt cõi đời
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Hôm Thứ Bảy 02/01/2016, Michel Delpech, một trong những ngôi sao lẫy lừng của làng nhạc Pháp đã vĩnh viễn ra đi vào năm 69 tuổi. Sau nhiều năm lâm bệnh nặng, nam danh ca Michel Delpech đã từ giã cõi đời tại bệnh viện Putaux (vùng ngoại ô Hauts-de-Seine). Chứng ung thư cổ họng đã làm tắt tiếng một trong những tiếng hát truyền cảm nhất những năm 1970.
Hôm nay Chủ Nhật 03/01/2016, hầu hết giới văn nghệ sĩ cũng như giới chính khách kể cả Tổng thống Pháp François Hollande và Bộ trưởng Văn hóa Fleur Pellerin đều nhắc tới sự đóng góp khá lớn lao của Michel Delpech cho làng nhạc Pháp.
Đa số các tin nhắn chia buồn với gia đình ca sĩ đều nhắc tới Michel Delpech như một nghệ sĩ đã đi vào lòng người, giành được nhiều tình cảm ưu ái của công chúng Pháp thuộc nhiều thế hệ, ngoài năng khiếu ca hát, ông còn có tài soạn giai điệu rất lọt tai.
Thành danh cách đây nửa thế kỷ nhờ ca khúc Chez Laurette (1965), Michel Delpech trong suốt sự nghiệp chỉ ghi âm khoảng chừng 15 album, nhưng ngược lại ông nắm giữ kỷ lục về số lượng gần 60 đĩa đơn được phát hành, trong đó có hơn một phần ba, tức khoảng 20 bản nhạc thuộc vào hàng rất ăn khách : trong đó có các bài như Pour un Flirt, Quand J’étais Chanteur, Les Divorcés, Ce lundi-là, Le chasseur …..
Bên cạnh việc sáng tác, Michel Delpech còn hay quan sát xã hội ông đang sống, để rồi từ đó mà gợi hứng đặt lời bài hát, dòng nhạc của ông thường có ca từ bình dị mộc mạc, nhưng tựa như các bức ảnh chụp lại phản ánh được những biến chuyển xã hội Pháp vào những thời điểm nhất định.
Trong suốt những năm 1970, thời Michel Delpech liên tục phá kỷ lục số bán, cho nên bị giới phê bình chỉ trích chê bai là chạy theo thị hiếu của khán thính giả. Mãi tới những năm sau này, tầm vóc của Michel Delpech mới được công nhận một cách xứng đáng hơn. Mời qúy thính giả và các bạn đón nghe chương trình Góc vườn âm nhạc của đài RFI tưởng niệm Michel Delpech trong những kỳ tới.
Những tình khúc Pháp đẹp nhất qua giọng ca Michel Delpech
Đăng ngày:
''Photos Souvenirs'' (Những tấm hình kỷ niệm) là tựa đề tập nhạc của Michel Delpech được trình làng vào mùa hè năm 2021. Đây là album tưởng niệm đầu tiên phát hành đúng 5 năm sau ngày nam danh ca người Pháp qua đời (đầu năm 2016) vì bệnh ung thư ở tuổi 69. Tuyển tập chọn lọc này bao gồm 11 nhạc phẩm ăn khách tiếng Pháp do Michel Delpech ghi âm cách đây gần hai thập niên.
Theo thông tin từ phía gia đình của nam danh ca, vào năm 1996, Michel Delpech đã nhận lời tham gia vào dự án thu thanh cho bộ đĩa ''Les plus belles Chansons Françaises'' (Những bài hát Pháp đẹp nhất) phản ánh nửa thế kỷ sáng tác nhạc Pháp từ năm 1946 đến năm 1996.
Dự án khá quy mô này bao gồm toàn là những bản ghi âm lại (cover) tập hợp rất nhiều giọng ca nổi tiếng, trong đó có Nicole Croisille, Guesch Patti, Gilbert Montaigné, Richard Anthony, Serge Lama... trình bày lại ca khúc của các nghệ sĩ đàn anh hay là các tác giả cùng thời. Về phần mình, Michel Delpech chủ yếu chọn trình bày các tác giả mà ông hằng ngưỡng mộ kể cả Gainsbourg, (Je suis venu te dire que je m'en vais / Nói với người ta ra đi), Nino Ferrer (Le Sud / Miền Nam) hay Michel Berger (Quelques mots d'amour / Vài lời thương yêu).
60 ca khúc ghi âm cho bộ đĩa Nửa thế kỷ nhạc Pháp
Theo lời vợ (Geneviève) của nam danh ca, Michel Delpech đã dành hơn hai tháng để ghi âm khoảng 60 bản nhạc cho bộ đĩa gồm 30 CD này. Để tưởng nhớ danh ca quá cố, gia đình ông đã chọn lựa trong 60 bài này, khoảng 10 ca khúc mà sinh thời ông cho là hay nhất. Các bài hát (ghi âm vào năm 1996) nay được hòa âm lại qua tài phối khí của Dominique Blanc-Francard, kỹ sư âm thanh từng đoạt giải thưởng âm nhạc Pháp Victoires de la Musique vào năm 1992 nhờ cộng tác với David McNeil và Julien Clerc.
Gia đình của nam danh ca đã mượn lại tựa đề bài hát ''Photos Souvenirs'' (Những tấm hình kỷ niệm) của tác giả William Sheller để làm chủ đề cho tuyển tập chọn lọc của Michel Delpech. Bản thân ông, lúc sinh tiền vừa là ca sĩ kiêm tác giả, cho nên Michel Delpech chọn những bài hát của những nhà soạn nhạc mà ông mến phục tài năng. Theo lời con trai của nam danh ca (Emmanuel Delpech), lúc còn sống, bố anh đặc biệt yêu chuộng nhạc phẩm ''Quelques mots d'amour''. Michel Delpech khâm phục tài nghệ soạn giai điệu cũng như đặt ca từ của Michel Berger, dùng những lời lẽ rất đơn giản để diễn đạt chiều sâu nội tâm. Và ông từng cho biết ông ước gì viết được một bài hát như bài ‘‘Quelques Mots d’Amour’’ mà sau đây là phần phóng tác.
Nhìn mọi người xung quanh ; Mà vẫn như thiếu vắng ; Chút cảm giác hiu quạnh ; Cho hồn thêm vị đắng
Nhịp tim vẫn êm đềm ; Nhẹ đập chưa thay đổi ; Không gì xoa dịu nổi ; Tiếng nhạc buồn sâu đêm
Chỉ cần thiếu một người ; Vũ trụ vắng tất cả ; Ghép tim mạch hóa đá ; Đành muộn mất trọn đời
Chợt nghe hồn hóa bướm ; Vươn cánh tới sao trời ; Yêu thương chỉ mong đợi ; Nhắn đôi lời mà thôi
Trong số 10 ca khúc do Michel Delpech ghi âm lại, ngoài Gainsbourg, Sheller và Berger (Quelque chose de Tennessee / Một chút gì của Tennessee), còn có Michel Jonasz, Philippe Chatel, Julien Clerc, Alain Souchon hay Laurent Voulzy (Coeur Grenadine / Trái tim ngọt ngào), đa số đều là nghệ sĩ chủ yếu là phái nam của cùng một thế hệ. Album này cho thấy cái nhìn tinh tế của Michel Delpech về các bạn đồng nghiệp, nhưng đó cũng là cái thời (vàng son) của chính mình, khi giọng ca của Michel Delpech ngự trị trên đỉnh cao cho tới những năm 1984-1985, trước khi thoái trào và nhường chỗ lại cho thế hệ ca sĩ / tác giả Pháp cực thịnh những năm 1980 như Goldman, Berger hay Balavoine…
Những tấm ảnh kỷ niệm : Lời lẽ đơn giản, chiều sâu nội tâm
Như nam danh ca Michel Delpech có lần nhận xét : Bài hát, tiếng nhạc là một thứ gì đó có vẻ không quan trọng mà thật ra lại rất hữu ích. Đến một ngày nào đó, khi ta không còn được nghe những giai điệu thân quen trong cuộc sống, thì lúc ấy ta mới cảm nhận được sự trống vắng. Nói cách khác, có những bài hát đã đi vào tâm hồn từ lúc nào không hay, ngay cả khi chúng ta không chú tâm lắng nghe.
Sinh thời, Michel Delpech là một ca sĩ kiêm tác giả ăn khách những năm 1960 và 1970, khi thực hiện phần hòa âm lại, nhóm sản xuất giữ nguyên chứ không chỉnh sửa giọng ca của ông, khác hay chăng là ở trong cách phối khí mới, không quá tân kỳ hiện đại, nhưng đủ để nhấn mạnh ý tứ của tác giả bài hát nguyên tác : cách đọc của Michel Delpech cho thấy ông hiểu thấu lối dùng chữ của bạn đồng nghiệp, cách hát của ông vì thế có chiều sâu mà vẫn tự nhiên.
Một số ca khúc trên tuyển tập này từng là những sáng tác về đam mê đôi lứa, tình yêu đầu đời (''Fais moi une place'' hay là ''Coeur Grenadine'') Michel Delpech hát lại ở độ tuổi hồi xuân, với những tình cảm thiết tha của một người từng trải, biết đau khổ mất mát là như thế nào. Ngay trong những tình khúc thật buồn với nỗi đau vô hạn, giọng ca của ông vẫn thanh thản, thắm thiết dịu dàng. Tựa như một nhà nhiếp ảnh với lối quan sát tường tận tinh tế, với ánh mắt bao dung trìu mến, Michel Delpech nắm bắt được những cung bậc cảm xúc thật gần gũi, để rồi truyền tải những khoảnh khắc đẹp nhất của một đời người.
Những tình khúc Pháp đẹp nhất qua giọng ca Michel Delpech - Tạp chí âm nhạc (rfi.fr)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten