zondag 4 juli 2021

Nóng kỷ lục kéo dài, cháy lớn tại Canada và Mỹ : Hậu quả rõ ràng của Biến đổi khí hậu

 

Nóng kỷ lục kéo dài, cháy lớn tại Canada và Mỹ : Hậu quả rõ ràng của Biến đổi khí hậu

Ngọn lửa bùng lên tại các khu phố ở Lytton, miền tây Canada, ngày 30/06/2021.
Ngọn lửa bùng lên tại các khu phố ở Lytton, miền tây Canada, ngày 30/06/2021. via REUTES - 2 RIVERS REMIX SOCIETY

Sau một tuần nóng kỷ lục, bang British Columbia, miền tây Canada, tiếp tục phải đương đầu với nạn cháy rừng. AFP hôm qua, 02/07/2201, ghi nhận hàng chục vụ cháy rừng tại miền tây Canada và vùng California, Hoa Kỳ.

Gần 500 người chết trong đợt nóng kể từ ngày 25/06 tại Canada, ít nhất 16 người chết tại Mỹ. Ngôi làng Lytton, với khoảng 250 dân, cách thành phố Vancouver, Canada, 250 km về phía đông bắc, bị lửa tiêu hủy đến 90%. Lytton là nơi ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục, 49,6°C trong tuần vừa qua, cao hơn gần 5°C so với mức kỷ lục trước đó vào năm 1937. Nhiều nơi tại bang British Columbia nhiệt độ vượt quá 40°C, tức cao hơn 20°C so với nhiệt độ trung bình vào thời điểm này.

Các bang miền tây bắc nước Mỹ, Washington và Oregon cũng ghi nhận mức nóng kỷ lục trong tuần qua. Tại bắc California, một trận cháy rừng lớn thiêu hủy 200 km². Riêng tại British Columbia, Canada, cơ quan quản lý rừng ghi nhận 9 trận cháy lớn, với tổng diện tích hơn 600 km².

Nguyên nhân trực tiếp của hiện tượng này là hiệu ứng « vòm nhiệt », khi không khí nóng dưới mặt đất không tỏa đi được do áp suất không khí rất cao ở phía trên, áp suất cao nén xuống không khí bên dưới làm tăng sức nóng tại chỗ. Mức nóng lại càng gia tăng trong bối cảnh khu vực miền tây Canada và Mỹ đang trong giai đoạn khô hạn.

Kể từ thứ Năm, 01/07, hiệu ứng « vòm nhiệt » tiếp tục di chuyển về phía đông Canada, tới các vùng bình nguyên miền trung Canada. Ngoài bang British Columbia, các bang Alberta, Saskatchewan, Manitoba, một phần vùng lãnh thổ tây bắc và cả khu vực phía bắc bang Ontario (miền đông Canada) cũng đang bị đợt nóng này đe dọa.

Hiện ứng « vòm nhiệt » là một hiện tượng khí hậu được giới khoa học biết đến, và không phải là mới với khu vực này. Tuy nhiên, do tác động của biến đổi khí hậu, đợt nóng đến sớm hơn so với mọi năm và kéo dài. Trả lời Le Monde, nhà khí hậu học Nikos Christidis, cơ quan khí tượng Anh, cảnh báo « nếu không có biến đổi khí hậu do con người, sẽ gần như không thể nào có một kỷ lục nhiệt độ cao như vậy tại miền tây Hoa Kỳ. Xác suất của một kỷ lục nhiệt độ như vậy chỉ là vài chục nghìn năm mới xảy ra một lần ».

Hiện tại, nhiệt độ Trái đất mới tăng quá 1,2°C so với thời tiền công nghiệp, mà các hiện tượng thời tiết cực đoan như hiện tượng « vòm nhiệt » nói trên đã xảy ra dữ dội và thường xuyên. Giới khoa học về khí hậu nhiều lần nhấn mạnh, nếu nhiệt độ Trái đất tăng quá 1,5°C, các hiện tượng khí hậu bất thường, cực đoan sẽ còn xảy ra dồn dập hơn nữa, với mức độ dữ dội hơn nữa. 

Nóng kỷ lục kéo dài, cháy lớn tại Canada và Mỹ : Hậu quả rõ ràng của Biến đổi khí hậu (rfi.fr)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten