Chặn phi cơ dân sự, bắt đối lập: Chính quyền Belarus gửi một tín hiệu mạnh đến Liên Âu
Đăng ngày:
Việc chính quyền Belarus điều chiến đấu cơ buộc phi cơ dân sự châu Âu, trên đường từ Hy Lạp sang Litva, hôm 23/05/2021, phải hạ cánh khẩn cấp, với kết quả là một nhà đối lập Belarus bị bắt giữ ngay tại phi trường, là một tín hiệu mạnh gửi đến Liên Hiệp Châu Âu.
Truyền thông Nhà nước Belarus đồng loạt khẳng định việc chiến đấu cơ MiG-29 chặn chuyến bay FR4978 từ Athenes đến Vilnius là do « báo động có bom », và đây là một phản ứng bình thường, « phù hợp với các chuẩn mực » quốc tế. Theo truyền thông Belarus, « cơ quan điều khiển không lưu phải có trách nhiệm đề nghị phi hành đoàn hạ cánh xuống sân bay gần nhất vào thời điểm nhận được thông tin báo động, và cụ thể sân bay gần nhất trong trường hợp này là Minsk ».
Báo chí Nhà nước Belarus báo bỏ việc buộc máy bay hạ cánh có mục tiêu bắt giữ nhà đối lập Roman Protassevitch, người có mặt trên máy bay. Theo truyền hình Nhà nước Belarus, hành khách Protassevitch « chỉ khiến cơ quan an ninh để ý » vào thời điểm các du khách « đi qua cửa kiểm soát ». Theo kênh truyền thông không chính thức của phủ tổng thống Belarus, Telegram Pool Pervogo, « việc một kẻ khủng bố có mặt trong số các du khách không phải là lỗi của những người đã đưa ra quyết định trợ giúp hành kháng chuyến bay này ».
Được Nga hậu thuẫn, chế độ Loukachenko sẵn sàng bóp chết đối lập
Trả lời RFI, nhà xã hội học Ronan Hervouet, chuyên gia về Belarus, giảng viên Đại học Bordeaux, nhận định rằng sự việc nói trên là « tín hiệu rất mạnh » của chính quyền Belarus gửi đến Liên Âu. Điều đó có nghĩa là chính quyền Loukachenko sẵn sàng dùng mọi cách để bóp chết phong trào đối lập, và áp lực của Liên Hiệp Châu Âu nhằm thúc đẩy đối thoại giữa chính quyền Belarus và đối lập đã không hề mang lại kết quả :
« Báo đối lập Nexta đã đóng vai trò thực sự quan trọng trong phong trào phảng kháng đòi dân chủ tại Belarus vào tháng 8/2020, và nhiều tuần, nhiều tháng tiếp theo đó. Đã có nhiều thông tin, phim, video về các hành động đàn áp của cảnh sát đã được phổ biến nhờ báo mạng Nexta. Báo đối lập Nexta đã là một tác nhân làm suy yếu chế độ Loukachenko. Tôi cho rằng những người chủ trì Nexta chính là đối tượng quan trọng của chính quyền Belarus. Chế độ Loukachenko phải chấm dứt được các hoạt động của mạng báo chí độc lập này, để có thể áp đặt trở lại nền cai trị sắt đá tại quốc gia này.
Về phía phản ứng của Liên Hiệp Châu Âu, chính quyền Minsk không mấy lo ngại. Ông Loukachenko đã thành công trong việc có được sự ủng hộ của tổng thống Nga Putin. Tổng thống Nga cũng đã không lưỡng lự khi đầu độc một lãnh đạo đối lập.
Đây thực sự là một hành động cho thấy chính quyền Loukachenko có thể đàn áp, nếu họ muốn, và vào bất cứ lúc nào, để nhằm cho thấy họ đang kiểm soát toàn bộ tình hình, và tất cả những kêu gọi về chính trị, đạo lý hay ngoại giao trong hiện tại không mang lại tác động gì ».
Theo AFP, bộ Ngoại Giao Nga đã ngay lập tức lên tiếng ủng hộ chính quyền Belarus, chống lại các lên án từ phương Tây. Trên Facebook, người phát ngôn của bộ Ngoại Giao Nga Maria Zakharova, mỉa mai « việc các nước phương Tây coi sự cố trong không phận Belarus là một chuyện gây sốc, quả là điều chướng tai gai mắt ». Phát ngôn viên Ngoại Giao Nga cáo buộc ngược trở lại, khi khẳng định, trong quá khứ, các nước phương Tây đã từng là thủ phạm của nhiều vụ « bắt cóc, buộc máy bay hạ cánh và bắt người bất hợp pháp ».
Chặn phi cơ dân sự, bắt đối lập: Chính quyền Belarus gửi một tín hiệu mạnh đến Liên Âu (rfi.fr)
Belarus bị cáo buộc có hành vi “không tặc cấp nhà nước”
Đăng ngày:
Ngay từ hôm 23/05/2021, sau vụ chuyến bay Athens-Vilnius của hãng hàng không Ryanair khi qua không phận Belarus đã bị chiến đấu cơ nước này chặn đường buộc đáp xuống phi trường Minsk, chính quyền Loukachenko đã lập tức bị nhiều nước tố cáo là đã có hành vi không tặc cấp nhà nước, thâm chí là “khủng bố Nhà nước”. Những cáo buộc này dĩ nhiên đã bị Belarus và Nga bác bỏ.
Đối với Hy Lạp, điểm xuất phát của chuyến bay Athens-Vilnius, sự cố quả đúng là một hành vi không tặc, do một Nhà nước tiến hành. Bộ Ngoại Giao Hy Lạp đã chỉ trích nặng nề một hành động “không tặc cấp Nhà nước”.
Tại Litva, điểm đến của chiếc phi cơ, tổng thống Gitanas Nauseda cũng gọi đây là một vụ “không tặc” và là một cuộc “tấn công chưa từng có tiền lệ”, đòi hỏi cả Liên Âu lẫn NATO phản có phản ứng ngay lập tức.
Nước Pháp, qua lời quốc vụ khanh đặc trách Liên Âu Clément Beaune vào sáng nay, cũng không nói gì khác hơn khi cho rằng việc làm của Belarus là “một hành động không tặc cấp Nhà nước không thể không bị trừng phạt”. Ngay từ tối hôm qua, ngoại trưởng Pháp Jean Yves Le Drian đã nói đến một vụ không tặc do một Nhà nước tiến hành, đòi hỏi toàn khối Liên Âu phải có phản ứng đáp trả thống nhất và đích đáng.
Về phần mình, thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki còn nhấn mạnh đến vụ Belarus chận chiếc máy bay dân dụng để vụ bắt giữ một nhà đối lập, xem đấy là một “hành vi khủng bố Nhà nước”.
Bên kia bờ Đại Tây Dương, Hoa Kỳ cũng bày tỏ thái độ cực kỳ phẫn nộ. Theo ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, chính quyền Loukachenko đã có một “hành động trơ trẽn và không thể chấp nhận được” khi dùng máy bay quân sự để buộc một chuyến bay dân sự đổi hướng và bắt giữ một nhà báo”. Ông Blinken đã lên tiếng yêu cầu mở một cuộc điều tra quốc tế, tương tự như tổng thư ký khối NATO .
Dĩ nhiên là chính quyền Belarus đã bác bỏ hoàn toàn những cáo buộc của phương Tây. Bộ Ngoại Giao nước này khẳng định trong một thông cáo trên trang Web của họ rằng hành động của các cơ quan chức năng Belarus đều phù hợp với các nguyên tắc quốc tế. Đài truyền hình Nhà nước Belarus thì cho rằng chiếc phi cơ chở khách đã phải hạ cánh xuống Minsk vì “báo động có bom”, còn nhà báo đối lập là một kẻ khủng bố chỉ bị lực lượng an ninh chú ý khi qua cửa kiểm soát ở phi trường.
Tất cả những lập luận trên đây là nhằm bác bỏ các thông tin được phe đối lập Belarus loan tải, theo đó việc buộc máy bay hạ cánh có mục tiêu bắt giữ nhà đối lập Roman Protassevitch, người có mặt trên máy bay, là nhân viên cơ quan KGB của Belarus đã theo chân nhà đối lập này từ Athens, sau đó gây sự cố trên máy bay khi phi cơ đi vào không phận Belarus, tạo cớ cho hành vi can thiệp thô bạo.
Vai trò của tổng thống Loukachenko rất đáng ngờ, vì theo chính các nguồn tin từ Belarus và Nga, ông là người ra lệnh cho chiếc chiến đấu cơ Mig-29 bay lên để chận bắt chiếc máy bay của hãng Ryanair.
Một số nhà quan sát còn bác bỏ lập luận chính thức của Belarus là khi có tin về “sự cố”, chiếc phi cơ chở khách gần Vilnius hơn là Minsk, nhưng vẫn bị bắt buộc phải đáp xuống phi trường thủ đô Belarus.
Dẫu sao thì hành động của chính quyền Belarus đã làm cho các tổ chức hàng không dân dụng quốc tế rất quan ngại. Trong một thông cáo công bố hôm qua, 23/05, Tổ Chức Hàng Không Dân Dụng Quốc Tế ICAO cho biết là sự cố đã vi phạm Công Ước về hàng không dân dụng quốc tế, tức là Công Ước Chicago năm 1944.
Theo Reuters, một tổ chức khác là Hiệp Hội Vận Tải Hàng Không Quốc Tế IATA cũng lên tiếng chỉ trích hành động của Belarus, bị cho là “không phù hợp với các quy định luật pháp quốc tế”.
Belarus bị cáo buộc có hành vi “không tặc cấp nhà nước” (rfi.fr)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten