Thử vũ khí mới : Bắc Triều Tiên nắn gân Hoa Kỳ
Tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) của Bắc Triều Tiên trong cuộc diễu binh tại Bình Nhưỡng, ngày 15/04/2017REUTERS/Damir Sagolj/File Photo
Trong bối cảnh đối thoại Mỹ- Bắc Triều Tiên trên hồ sơ hạt nhân bế tắc từ sau thượng đỉnh Hà Nội cuối tháng 2/2019, truyền thông Bình Nhưỡng loan tin đích thân Kim Jong Un "chỉ đạo một cuộc thử nghiêm vũ khí mới" hôm 17/04/2019. Nhà Trắng và Seoul cùng thận trọng khi xử lý thông tin này và mọi chú ý hướng về Washington chờ đợi phản ứng của Donald Trump.
Gần đây nhất, một quan chức cao cấp trong guồng máy lãnh đạo Bắc Triều Tiên đòi gạt ngoại trưởng Mỹ, Mike Pompeo ra khỏi các cuộc đàm phán. Bắc Triều Tiên đang tính toán những gì với vụ thử nghiệm một loại "vũ khí chiến thuật quan trọng đối với khả năng chiến đấu của Quân Đội" quốc gia Đông Bắc Á này ? Tiến trình đàm phán về hạt nhân Bắc Triều Tiên liệu có nguy cơ bị phá vỡ ?
Để trả lời cho câu hỏi thứ nhất, cần nhắc lại đây là vụ thử nghiệm thứ nhì Bình Nhưỡng thực hiện từ khi khởi động "tiến trình giải trừ vũ khí hạt nhân" trên bán đảo Triều Tiên. Lần trước là vào tháng 11/2018, năm tháng sau thượng đỉnh lịch sử với hình ảnh Donald Trump và Kim Jong Un bắt tay nhau tại Singapore. Lần này cuộc thử nghiệm diễn ra hai tháng sau thượng đỉnh Hà Nội, mà kết cuộc là phái đoàn Mỹ và Bắc Triều Tiên đã bỏ ra về, không ra được một tuyên bố chung. Đường giây liên lạc giữa Washington và Bình Nhưỡng từ cuối tháng 2/2019 đến nay bị "đóng băng".
Tuần trước tổng thống Hàn Quốc sang Washington yêu cầu Nhà Trắng giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt Bình Nhưỡng, cho phép hai nước Triều Tiên mở rộng hợp tác kinh tế, nối lại một số hoạt động du lịch. Moon Jae In dường như không thuyết phục được Donald Trump là bao.
Trên thực địa, ảnh vệ tinh của Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế trụ sở tại Hoa Kỳ cho thấy bãi phóng tên lửa ở Sohae đã được dựng lại và nhất là cơ sở hạt nhân Yongbyon đã hoạt động trở lại, kể cả "khâu xử lý nguyên liệu nhằm phục vụ các mục tiêu quân sự".
Về câu hỏi vụ thử nghiệm lần này có nguy cơ khai tử đối thoại Trump-Kim hay không, giới phân tích thận trọng cho rằng, vấn đề không đơn thuần là "đen hay trắng". Trong hai cuộc thử nghiệm "vũ khí mới" hồi tháng 11/2018 cũng như ngày hôm qua, Bắc Triều Tiên đã thử nghiệm loại vũ khí nào ?
Theo thông cáo của hãng tin KCNA, đó là một loại vũ khí "chiến thuật hiện đại", chứ không phải "thử tên lửa" hay vũ khí "chiến lược", tức là không đe dọa an ninh Hoa Kỳ. Vả lại, tháng 11/2018 Bình Nhưỡng cũng đã cho thử loại vũ khí tương tự, nhưng nguyên thủ Mỹ - Bắc Triều Tiên vẫn tiếp tục đối thoại và thượng đỉnh Mỹ- Bắc Triều Tiên lần thứ nhì đã được tổ chức tại Hà Nội. Như vậy, tương lai tiến trình đàm phán Mỹ- Bắc Triều Tiên tùy thuộc phần lớn vào "loại vũ khí" mà Bình Nhưỡng tiến hành thử nghiệm.
Điều thứ nhì đáng chú ý là qua cử chỉ vừa rồi Bình Nhưỡng thể hiện nỗi bất bình trước thái độ của Washington và gián tiếp chứng minh cả với Hoa Kỳ lẫn với công luận Bắc Triều Tiên, rằng chính quyền vẫn có khả năng phát triển những loại vũ khí hiện đại và khả năng phòng thủ của quốc gia khép kín này vẫn rất lợi hại. Tuy nhiên như đánh giá của Lee Jong Seok, cựu bộ trưởng Thống Nhất Hàn Quốc, nguyên thủ Bắc Triều Tiên đã thận trọng không "vượt quá lằn ranh đỏ", không thử tên lửa tầm xa hay bom nguyên tử để Mỹ nhân cơ hội này tăng thêm cấm vận Bắc Triều Tiên. Bình Nhưỡng cũng tránh chọc giận chủ nhân Nhà Trắng vì hành động đó coi như vĩnh viễn chôn vùi viễn hy vọng hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.
Sẽ là một điều bất ngờ nếu như tổng thống Hoa Kỳ không lên tiếng về vụ "ông bạn" Kim Jong Un thử nghiệm vũ khí, và Bình Nhưỡng đòi gạt ngoại trưởng Mike Pompeo ra ngoài các vòng đàm phán về hạt nhân Mỹ- Triều sắp tới đây. Ngược lại, nếu như Donald Trump có những lời lẽ quá gay gắt thì đây cũng là tín hiệu không hay.
Tuy nhiên có một điều chắc chắn, như ghi nhận của giáo sư Victor Cha, đại học Georgetown, tại Washington : bất luận Bình Nhưỡng vừa thử nghiệm loại vũ khí nào đi chăng nữa, điều hiển nhiên là chế độ Kim Jong Un vẫn tiếp tục phát triển các chương trình quân sự. Một chuyên gia Mỹ khác thuộc trung tâm nghiên cứu Center of National Interest nhấn mạnh thêm : đây là một tín hiệu mạnh về tiềm năng quân Kim gửi đến tổng thống Trump, đến dàn cố vấn thuộc cánh diều hâu chung quanh tổng thống Hoa Kỳ. Bình Nhưỡng không hài lòng với thái độ của Washington khăng khăng đòi Bắc Triều Tiên "phi hạt nhân hóa hoàn toàn".
Nhưng cũng có lập luận cho rằng, cuộc thử nghiệm vừa tiến hành hôm 17/04/2019 trước hết là một thông điệp của Kim Jong Un nhằm trấn an thành phần bảo thủ trong quân đội và trong ban lãnh đạo Bắc Triều Tiên về sức mạnh thực sự của hệ thống phòng thủ quốc gia. Đây là quan điểm của cơ quan nghiên cứu về an ninh Mỹ Center of New American Security.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20190418-thu-vu-khi-moi-bac-trieu-tien-nan-gan-hoa-ky
Kim Jong Un mời Putin tham gia ván cờ hiểm hóc Bắc Triều Tiên
Ảnh ghép lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong Un (t) tại Hà Nội (Việt Nam) ngày 02/03/2019 và tổng thống Nga Vladimir Putin tại Sochi (Nga) ngày 16/05/2013.Reuters
Thất vọng trước chiến thuật cứng rắn của Washington, Bình Nhưỡng quay sang Matxcơva tìm hậu thuẫn. Cuộc hội kiến Kim-Putin tại Vladivostock dự trù cuối tháng Tư là cơ hội để Nga đóng vai trò quan trọng hơn trong hồ sơ được xem là một trong những điểm nóng nhất thế giới. Thực tế không đơn giản, theo hai nhà phân tích từ Seoul và Matxcơva.
Theo AFP, cho dù bán đảo Triều Tiên có vẻ giảm nhiệt từ sau cuộc gặp đầu tiên giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Kim Jong Un hồi tháng 6 năm 2018, trong những tuần lễ gần đây xuất hiện nhiều dấu hiệu không cho phép lạc quan.
Trước hết là thượng đỉnh lần thứ hai tại Hà Nội, được dàn dựng rất công phu hồi tháng Hai năm nay, cuối cùng đã thất bại. Kim Jong Un đòi Mỹ giảm nhẹ cấm vận để tỏ thiện chí, Donald Trump muốn Bắc Triều Tiên giải trừ toàn bộ vũ khí chiến lược « vĩnh viễn và kiểm chứng được ».
Tuần này, vòng thương thuyết mới tại Washington cũng kết thúc trong thất bại. Bình Nhưỡng thông báo thử vũ khí mới, Kim Jong Un tuyên bố sẽ đập tan hàng rào cấm vận, trưởng đoàn đàm phán Bắc Triều Tiên đòi tẩy chay ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.
Kim cầu cứu, Putin sẵn sàng, nhưng…
Về phần nước Nga, từ lâu nay, tổng thống Vladimir Putin cho biết sẵn sàng gặp lãnh đạo Bắc Triều Tiên và muốn tham gia tiến trình đàm phán về vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng, đồng minh từ thời chiến tranh lạnh.
Trích dẫn một nguồn tin ngoại giao Nga, nhật báo Izvestia cho biết thượng đỉnh Nga-Triều sẽ diễn ra vào cuối tuần tới tại Vladivostock, thủ phủ miền Viễn Đông Nga, trước khi tổng thống Putin sang Trung Quốc ngày 26 và 27/04.
Mục đích của Matxcơva là nhắc nhở các cường quốc khác là nước Nga có một tiềm năng kinh tế và trọng lượng chính trị trong khu vực. Chuyên gia Nga Andrei Lankov, đại học Kookmin (Quốc Dân) ở Seoul cho rằng Nga phải lấy lại ít nhiều chủ động tại bán đảo Triều Tiên, bởi vì từ hơn một năm nay chỉ có Washington và Bình Nhưỡng chiếm trung tâm thời cuộc.
Cũng theo chuyên gia Andrei Lankov, Putin đã có ý mời Kim Jong Un từ năm 2018. Thế nhưng, lãnh đạo Bắc Triều Tiên không có thời giờ và tâm trí gặp lãnh đạo Nga, tuy có uy thế, nhưng không phải là tác nhân chính trong cuộc khủng hoảng.
Bây giờ, trước chiến thuật cứng rắn của Mỹ, đánh tan mọi hy vọng « đột phá » của Bình Nhưỡng, Kim Jong Un tìm hỗ trợ ở bất cứ nơi nào.
Matxcơva cũng đã bắn tiếng khi chỉ trích các yêu sách của Hoa Kỳ là « thiếu hiệu quả » bởi vì « có qua mà không có lại ». Mỹ tố lại Nga giúp Bắc Triều Tiên lách né lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc, điều mà Matxcơva phủ nhận.
Syria trước đã và không đụng sân sau Trung Quốc
Trên thực tế, thiện chí của điện Kremlin cũng có giới hạn. Matxcơva không có ảnh hưởng mạnh như Bắc Kinh, đồng minh và bạn hàng số một của Bình Nhưỡng. Trong chính sách duy trì láng giềng Bắc Á trong vòng tay anh cả, Trung Quốc đã cấp cho Kim Jong Un chiếc chuyên cơ đi dự thượng đỉnh Singapore, theo phân tích của chuyên gia Constantin Asmolov, thuộc Viện Viễn Đông ở Matxcơva.
Trong thế trận này, Matxcơva sẽ lập nhóm tay ba, phối hợp với Bắc Kinh và Bình Nhưỡng thương lượng với Mỹ. Bởi lẽ, trọng tâm của ngoại giao Nga hiện nay không phải là chế độ Bắc Triều Tiên mà là Syria của Bachar al Assad.
Còn Mỹ nữa
Do vậy, theo suy đoán của Andrei Lankov, rất có thể Vladimir Putin sẽ không cam kết gì cụ thể ngoài những tuyên bố tình thế sẽ bị lãng quên chỉ một vài năm sau.
Đã vậy, Hoa Kỳ cũng đã rào trước đón sau. Hôm thứ Năm 18/04/2019, cùng ngày với tin tổng thống Nga sẽ tiếp chủ tịch Bắc Triều Tiên, đặc sứ Mỹ về hồ sơ Bắc Triều Tiên Stephen Biegun đến Matxcơva gặp thứ trưởng ngoại giao Nga Igor Morgulov. Trong cuộc thảo luận được mô tả là « xây dựng », hai bên Nga-Mỹ cùng xem xét các biện pháp « phi hạt nhân hóa vĩnh viễn và kiểm chứng được tại Bắc Triều Tiên ».
Tuy suy đoán thượng đỉnh Nga-Triều diễn ra tại Vladivostock ngay trước khi Putin bay sang Bắc Kinh dự hội nghị về Con Đường Tơ Lụa Mới, nhưng nhiều tờ báo Nga cũng dự kiến khả năng thượng đỉnh bị hủy vào giờ chót.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20190419-kim-jong-un-moi-putin-tham-gia-van-co-hiem-hoc-bac-trieu-tien
Trước hết là thượng đỉnh lần thứ hai tại Hà Nội, được dàn dựng rất công phu hồi tháng Hai năm nay, cuối cùng đã thất bại. Kim Jong Un đòi Mỹ giảm nhẹ cấm vận để tỏ thiện chí, Donald Trump muốn Bắc Triều Tiên giải trừ toàn bộ vũ khí chiến lược « vĩnh viễn và kiểm chứng được ».
Tuần này, vòng thương thuyết mới tại Washington cũng kết thúc trong thất bại. Bình Nhưỡng thông báo thử vũ khí mới, Kim Jong Un tuyên bố sẽ đập tan hàng rào cấm vận, trưởng đoàn đàm phán Bắc Triều Tiên đòi tẩy chay ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.
Kim cầu cứu, Putin sẵn sàng, nhưng…
Trích dẫn một nguồn tin ngoại giao Nga, nhật báo Izvestia cho biết thượng đỉnh Nga-Triều sẽ diễn ra vào cuối tuần tới tại Vladivostock, thủ phủ miền Viễn Đông Nga, trước khi tổng thống Putin sang Trung Quốc ngày 26 và 27/04.
Mục đích của Matxcơva là nhắc nhở các cường quốc khác là nước Nga có một tiềm năng kinh tế và trọng lượng chính trị trong khu vực. Chuyên gia Nga Andrei Lankov, đại học Kookmin (Quốc Dân) ở Seoul cho rằng Nga phải lấy lại ít nhiều chủ động tại bán đảo Triều Tiên, bởi vì từ hơn một năm nay chỉ có Washington và Bình Nhưỡng chiếm trung tâm thời cuộc.
Cũng theo chuyên gia Andrei Lankov, Putin đã có ý mời Kim Jong Un từ năm 2018. Thế nhưng, lãnh đạo Bắc Triều Tiên không có thời giờ và tâm trí gặp lãnh đạo Nga, tuy có uy thế, nhưng không phải là tác nhân chính trong cuộc khủng hoảng.
Bây giờ, trước chiến thuật cứng rắn của Mỹ, đánh tan mọi hy vọng « đột phá » của Bình Nhưỡng, Kim Jong Un tìm hỗ trợ ở bất cứ nơi nào.
Matxcơva cũng đã bắn tiếng khi chỉ trích các yêu sách của Hoa Kỳ là « thiếu hiệu quả » bởi vì « có qua mà không có lại ». Mỹ tố lại Nga giúp Bắc Triều Tiên lách né lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc, điều mà Matxcơva phủ nhận.
Syria trước đã và không đụng sân sau Trung Quốc
Trên thực tế, thiện chí của điện Kremlin cũng có giới hạn. Matxcơva không có ảnh hưởng mạnh như Bắc Kinh, đồng minh và bạn hàng số một của Bình Nhưỡng. Trong chính sách duy trì láng giềng Bắc Á trong vòng tay anh cả, Trung Quốc đã cấp cho Kim Jong Un chiếc chuyên cơ đi dự thượng đỉnh Singapore, theo phân tích của chuyên gia Constantin Asmolov, thuộc Viện Viễn Đông ở Matxcơva.
Trong thế trận này, Matxcơva sẽ lập nhóm tay ba, phối hợp với Bắc Kinh và Bình Nhưỡng thương lượng với Mỹ. Bởi lẽ, trọng tâm của ngoại giao Nga hiện nay không phải là chế độ Bắc Triều Tiên mà là Syria của Bachar al Assad.
Còn Mỹ nữa
Do vậy, theo suy đoán của Andrei Lankov, rất có thể Vladimir Putin sẽ không cam kết gì cụ thể ngoài những tuyên bố tình thế sẽ bị lãng quên chỉ một vài năm sau.
Đã vậy, Hoa Kỳ cũng đã rào trước đón sau. Hôm thứ Năm 18/04/2019, cùng ngày với tin tổng thống Nga sẽ tiếp chủ tịch Bắc Triều Tiên, đặc sứ Mỹ về hồ sơ Bắc Triều Tiên Stephen Biegun đến Matxcơva gặp thứ trưởng ngoại giao Nga Igor Morgulov. Trong cuộc thảo luận được mô tả là « xây dựng », hai bên Nga-Mỹ cùng xem xét các biện pháp « phi hạt nhân hóa vĩnh viễn và kiểm chứng được tại Bắc Triều Tiên ».
Tuy suy đoán thượng đỉnh Nga-Triều diễn ra tại Vladivostock ngay trước khi Putin bay sang Bắc Kinh dự hội nghị về Con Đường Tơ Lụa Mới, nhưng nhiều tờ báo Nga cũng dự kiến khả năng thượng đỉnh bị hủy vào giờ chót.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20190419-kim-jong-un-moi-putin-tham-gia-van-co-hiem-hoc-bac-trieu-tien
Geen opmerkingen:
Een reactie posten