woensdag 20 oktober 2021

EU xem xét trừng phạt Ba Lan, do tấn công vào ‘‘hệ thống luật pháp châu Âu’’ + Thủ tướng Ba Lan giải trình dự án cải cách tư pháp trước Nghị Viện Châu Âu

 

EU xem xét trừng phạt Ba Lan, do tấn công vào ‘‘hệ thống luật pháp châu Âu’’

Ảnh minh họa: Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen tại Nghị Viện Châu Âu ở Strasbourg ngày 15/09/2021.
Ảnh minh họa: Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen tại Nghị Viện Châu Âu ở Strasbourg ngày 15/09/2021. AFP - YVES HERMAN

Liên Âu không chấp nhận các hành động tấn công vào những nguyên tắc căn bản của luật pháp châu Âu của chính quyền Ba Lan. Trên đây là thông điệp chính của chủ tịch Ủy Ban Châu Âu trong cuộc thảo luận căng thẳng hôm qua, 19/10/2021, tại Nghị Viện Châu Âu, họp ở Strasbourg (Pháp).

Trước thềm thượng đỉnh Hội Đồng Châu Âu, khai mạc ngày mai 21/10/2021, Nghị Viện Châu Âu tổ chức thảo luận về các bất đồng xung quanh việc Tòa án Hiến Pháp Ba Lan hồi đầu tháng 10, tuyên bố một số điều luật trong các hiệp ước của Liên Âu « không phù hợp với Hiến Pháp Ba Lan ». Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen cảnh báo, xin trích: "Đừng tìm cách lẩn tránh hoặc đánh lạc hướng cuộc thảo luận. Tấn công vào Nhà nước pháp quyền hoặc tính tối thượng của luật pháp châu Âu là đe dọa nền dân chủ châu Âu. Chúng ta không thể và không sẽ không để cho điều đó xẩy ra".

Theo AFP, trong cuộc tranh luận diễn ra gần 4 giờ đồng hồ, nhiều nghị sĩ châu Âu đã lần lượt lên diễn đàn chỉ trích mạnh mẽ thái độ của thủ tướng Ba Lan Morawiecki. Về phần mình, thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki, thuộc đảng bảo thủ dân tộc chủ nghĩa, một lần nữa lên án Liên Âu có các hành động vượt quá thẩm quyền, và Ba Lan sẽ « không thể im lặng khi các giới hạn này bị xâm phạm ». Thủ tướng Ba Lan khẳng định không chấp nhận « chủ nghĩa tập quyền châu Âu ».

Trong cuộc họp hôm qua tại Nghị Viện Châu Âu, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đã cho biết ba khả năng trừng phạt Ba Lan hiện đang được xem xét. Thứ nhất là xem xét các vi phạm của Ba Lan, để buộc Varsava nộp phạt. Thứ hai là không cấp cho Ba Lan phần mà Varsava được hưởng trong ngân sách của Liên Âu và các khoản tài trợ dự trù trong kế hoạch chấn hưng Liên Âu hậu Covid. Và thứ ba là đình chỉ quyền bỏ phiếu của Ba Lan trong một số định chế ra quyết định của Liên Âu.

Thông tín viên Pierre Bénazet từ Bruxelles cho biết thêm về lập trường của các nhóm nước trong khối 27 quốc gia Liên Âu về chủ đề này:

« Nhiều quốc gia thành viên ủng hộ việc Liên Âu đình chỉ việc cấp tiền của khối cho Ba Lan. Bộ trưởng đặc trách các vấn đề châu Âu của Pháp đề nghị ‘‘sử dụng các phương tiện trong khả năng của Liên Hiệp’’ để chống lại hành động thách thức ‘‘dự án chính trị của Liên Âu’’. Tất cả các quốc gia ở phía tây của khối đều chia sẻ quan điểm cứng rắn này.

Đối với bộ trưởng đặc trách các vấn đề châu Âu của Luxembourg, Liên Âu ‘‘sẽ không thể tồn tại nếu Nhà nước pháp quyền cáo chung’’. Đây cũng là lập trường của nhóm các nước thường được mệnh danh là ‘‘tiết kiệm’’ hay ‘‘khắc khổ’’, đặc biệt là khối nước Bắc Âu, vốn đã rất bực bội khi thấy tiền của những người đóng thuế châu Âu bị phung phí.

Thủ tướng Ba Lan ngay từ thứ Hai đã chuẩn bị phương pháp chống đỡ trong cuộc tranh luận sẽ diễn ra tại thượng đỉnh Hội Đồng Châu Âu. Thủ tướng Mateusz Morawiecki đã gửi thư cho các đồng nhiệm Liên Âu, cáo buộc Ủy Ban Châu Âu về các hành động kỹ trị chệnh hướng, không được đặt dưới sự kiểm soát dân chủ.

Các chỉ trích về việc các định chế của Liên Âu thiếu tính chính đáng đã được nhiều đảng dân tộc chủ nghĩa và thủ tướng Ba Lan sử dụng từ lâu, cũng sẽ được các đối tác truyền thống của Ba Lan tại khu vực Trung Âu – như Cộng Hòa Séc và đặc biệt là Hungary - ủng hộ ».

EU xem xét trừng phạt Ba Lan, do tấn công vào ‘‘hệ thống luật pháp châu Âu’’ (rfi.fr)

Thủ tướng Ba Lan giải trình dự án cải cách tư pháp trước Nghị Viện Châu Âu

Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki phát biểu trong một cuộc tranh luận tại Nghị Viện Châu Âu, Strasbourg, Pháp, ngày 19/10/2021.
Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki phát biểu trong một cuộc tranh luận tại Nghị Viện Châu Âu, Strasbourg, Pháp, ngày 19/10/2021. REUTERS - POOL

Thủ tướng bảo thủ Ba Lan Mateusz Morawiecki hôm nay 19/10/2021 phải đương đầu với các nghị sĩ châu Âu ở Strasbourg, sau cú sốc từ quyết định của Tòa Bảo Hiến Ba Lan, đặt luật quốc gia lên trên luật châu Âu.

Nhà lãnh đạo Ba Lan vốn xung đột với Bruxelles từ nhiều năm qua vì các cải cách tư pháp từ đảng Pháp luật và Công lý (PiS) của ông, được chờ đợi trong không khí « hừng hực lửa » ở Nghị Viện Châu Âu. Nhiều nghị sĩ đòi hỏi Ủy Ban Châu Âu kích hoạt tiến trình dẫn đến việc ngưng tài trợ cho Ba Lan.

Ủy Ban Châu Âu có thể đưa vấn đề ra trước Tòa án Công lý Châu Âu, và ngưng hoặc giảm bớt tài trợ, nhờ một cơ chế đặt ra từ tháng Giêng, tuy nhiên thủ tục có thể kéo dài đến 9 tháng.

Hôm 07/10, Tòa Bảo hiến Ba Lan cho rằng một số điều khoản của hiệp ước Liên Hiệp Châu Âu (EU) không tương thích với Hiến Pháp quốc gia. Đây là việc lật ngược lại quy định ưu tiên cho luật châu Âu và thẩm quyền của Tòa án Công lý Châu Âu - vốn là các nguyên tắc căn bản của Liên hiệp - bị cả Bruxelles, Nghị Viện Châu Âu và một số quốc gia thành viên như Pháp và Đức lên án.

Quyết định này cũng gây lo ngại « Polexit », khiến vài chục ngàn người Ba Lan xuống đường biểu lộ sự gắn bó với EU. Một thẩm phán Ba Lan thổ lộ với AFP về « áp lực nặng nề » lên các thẩm phán, họ có nguy cơ bị cách chức nếu áp dụng các quyết định của châu Âu.

Vào lúc chỉ còn ba ngày nữa đến hội nghị thượng đỉnh châu Âu, thủ tướng Ba Lan viết thư cho các nhà lãnh đạo khác, cảnh báo nguy cơ EU trở thành một « tổ chức quản lý tập trung bởi các định chế không được kiểm tra một cách dân chủ », đồng thời khẳng định Ba Lan vẫn là « thành viên trung thành » của Liên hiệp. Hungary, một nước khác cũng đang trong tầm ngắm của Bruxelles vì vi phạm nguyên tắc Nhà nước pháp quyền, lên tiếng ủng hộ Vacxava.

Theo Le Figaro, cả hai nước có nguy cơ bị thiệt thòi rất lớn : Ba Lan có thể mất 5/36 tỉ euro còn Hungary mất 1/7,2 tỉ euro tài trợ của châu Âu. Hai chính phủ nói rằng có thể phát hành trái phiếu, vay của Trung Quốc, nhưng các chuyên gia nhận định những món tín dụng lãi cao sẽ càng đào sâu thâm hụt.

Ba Lan chiếm kỷ lục về nhận tài trợ châu Âu : từ khi gia nhập đến nay đã được EU hỗ trợ 141 tỉ euro. Từ 543 kilomet xa lộ, đã tăng lên 4.300 kilomet, chưa kể các cơ sở hạ tầng khác như métro, đường sắt, sân bay ; 8.000 dự án nghiên cứu, trung tâm văn hóa; trợ giúp phát triển nông thôn (tạo ra lớp cử tri cho PiS). Một trường đại học ở Vacxava ước tính, nhờ gia nhập EU, ngày nay GDP trên đầu người ở Ba Lan cao hơn 30%.

Thủ tướng Ba Lan giải trình dự án cải cách tư pháp trước Nghị Viện Châu Âu (rfi.fr)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten