woensdag 17 februari 2016

Vì sao tuyên bố chung Mỹ - ASEAN không nhắc tới Biển Đông + Trung Quốc

Thứ tư, 17/2/2016 | 12:00 GMT+7

Vì sao tuyên bố chung Mỹ - ASEAN không nhắc tới Biển Đông

Việc các lãnh đạo Mỹ và ASEAN không đề cập các hành động của Trung Quốc hay Biển Đông trong tuyên bố chung Sunnylands cho thấy sự bất đồng tồn tại trong ASEAN, theo các nhà phân tích.

ASEAN - Mỹ kêu gọi không dùng vũ lực ở Biển Đông / Obama: Cần chấm dứt quân sự hóa ở Biển Đông

vi-sao-tuyen-bo-chung-my-asean-khong-nhac-toi-bien-dong

Tổng thống Mỹ và lãnh đạo các nước ASEAN tham gia hội nghị. Ảnh: Reuters.

Ngày 17/2, Tổng thống Mỹ Barack Obama và lãnh đạo các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã ra tuyên bố chung sau hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN ở Sunnylands, California, trong đó nhấn mạnh trật tự khu vực thượng tôn pháp luật và các vấn đề các bên cùng quan tâm.

Theo bình luận viên Albert Wei của TodayOnline, Tuyên bố Sunnylands là tập hợp những nguyên tắc và mục tiêu đã được các lãnh đạo nhất trí, đóng vai trò định hướng cho mối quan hệ Mỹ - ASEAN trong thời gian tới. Nguyên tắc nổi bật trong văn kiện này chính là tinh thần tôn trọng lẫn nhau về chủ quyền của mỗi quốc gia, sự thịnh vượng chung ở Vành đai Thái Bình Dương, và thúc đẩy những nền kinh tế mở trong khu vực.

Trong tuyên bố này, các lãnh đạo cam kết duy trì hòa bình, an ninh và sự ổn định, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, bao gồm cả quyền tự do hàng hải và hàng không cũng như phi quân sự hoá và tự kiềm chế trong các hoạt động trong khu vực. Tuy nhiên, bản tuyên bố chung không đề cập trực tiếp đến tranh chấp trên Biển Đông, dù đây được giới chuyên gia dự đoán là một chủ đề nóng của hội nghị.

Xem bản dịch Tuyên bố Sunnylands

Hãng Nikkei dẫn lời các nguồn tin ASEAN cho biết trong hội nghị, Mỹ và ASEAN đã cùng thảo luận về việc có đề cập đến Biển Đông như một khu vực đang diễn ra tranh chấp lãnh thổ trong bản tuyên bố chung hay không. Ông Obama cũng hối thúc các lãnh đạo ASEAN cùng phối hợp để đảm bảo rằng Bắc Kinh giữ lời hứa không quân sự hóa các đảo nhân tạo phi pháp trên Biển Đông, theo một nguồn tin ngoại giao.

vi-sao-tuyen-bo-chung-my-asean-khong-nhac-toi-bien-dong-1

Ông Obama phát biểu trong cuộc họp báo sau hội nghị. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, bản tuyên bố chung cuối cùng đã không đề cập đến tên vùng biển này. Theo các nguồn tin, một số nước thành viên ASEAN thân cận với Trung Quốc đã phản đối việc đưa Biển Đông vào tuyên bố chung, thể hiện những bất đồng vẫn còn hiện hữu trong nội bộ ASEAN về những tranh chấp chủ quyền trên vùng biển này.

"Việc tuyên bố chung sau hội nghị không đề cập đến các hoạt động của Trung Quốc trên Biển Đông hàm chứa nhiều điều", Josh Kurlantzick, chuyên gia cấp cao về Đông Nam Á tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, nhận định. "Nó cho thấy sự chia rẽ nghiêm trọng ở Đông Nam Á về cách thức đối phó với Trung Quốc, và về biện pháp đáp trả chiến lược trên biển của Bắc Kinh".

Hy vọng của lãnh đạo một số quốc gia về một bản tuyên bố riêng về tình hình trên Biển Đông cũng không trở thành hiện thực sau hội nghị. Việc bản tuyên bố chung Sunnylands không trực tiếp đề cập đến Trung Quốc được coi là một thắng lợi ngoại giao của Bắc Kinh, nước đã vận động hành lang ngăn chặn việc đưa ra tuyên bố riêng tại Sunnylands liên quan đến các vùng biển tranh chấp, theo TodayOnline.

Những hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo phi pháp và xây dựng các công trình quân sự trên những hòn đảo này ở Biển Đông đã làm dấy lên những quan ngại về tự do hàng hải trong khu vực. Những tháng gần đây, Mỹ đã thực hiện các hoạt động tuần tra tự do hàng hải áp sát đảo nhân tạo phi pháp do Trung Quốc bồi đắp và chiếm đóng trái phép ở Trường Sa, Hoàng Sa.

Phát biểu sau hội nghị, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long cho rằng bản tuyên bố chung này phản ánh cách thức "Mỹ đánh giá tầm quan trọng quan hệ đối tác với ASEAN".

"Chính quyền Obama muốn làm tất cả những gì có thể để cụ thể hóa mối quan hệ này, để trong chính quyền tiếp theo, dù tổng thống kế nhiệm là ai, thuộc đảng nào, họ cũng sẽ coi đây là bước đi tiếp theo, và nó sẽ có lợi cho cả ASEAN lẫn Mỹ", ông Lý nói.

Ông Lý Hiển Long cho rằng Sunnylands không phải là nơi duy nhất có thể bàn về vấn đề Biển Đông, bởi các vấn đề an ninh chung, trong đó có các tranh chấp ở vùng biển chiến lược này, là chủ đề rất được quan tâm trong các cuộc gặp giữa các lãnh đạo Mỹ và ASEAN.

"Cách phản ứng với vấn đề Biển Đông không chỉ là những tuyên bố miệng. Đó là cách các nước hành động trên thực địa, cách họ hợp tác, đàm phán với nhau và đưa ra những giải pháp thực tiễn cho phép các thành viên ASEAN tiếp tục hòa hợp với nhau dù còn có những bất đồng hay quan điểm trái ngược về những vấn đề như Biển Đông", ông Lý nói.

Trí Dũng

132

Bạn có thể quan tâm

http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/phan-tich/vi-sao-tuyen-bo-chung-my-asean-khong-nhac-toi-bien-dong-3356381.html

Tuyên bố Sunnylands ‘không nhắc TQ’

Image caption Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ chủ trì một hội nghị thượng đỉnh với các nước Asean

Chiều 16/2 (sáng 17/2 giờ Việt Nam), Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ-Asean tại Sunnylands, Hoa Kỳ, ra tuyên bố chung về hợp tác kinh tế và giải quyết các tranh chấp trên biển nhưng không đề cập đến Trung Quốc.

Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ chủ trì một hội nghị thượng đỉnh với các nước Asean và Washington muốn có sự tham gia của các lãnh đạo cao cấp nhất.
Hội nghị thượng đỉnh Sunnylands theo các quan sát viên là sự kiện thuộc loại quan trọng nhất trong quan hệ giữa Hoa Kỳ và khối Asean từ trước tới nay, khẳng định lại lập trường của Mỹ trong quan hệ với các nước Đông Nam Á.
Ngoài lịch trình họp chung cùng lãnh đạo 9 quốc gia Asean khác trong hai ngày hội nghị 15 và 16/2, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có cuộc gặp riêng với Tổng thống Barack Obama.
4 trong số 17 nguyên tắc của Tuyên bố chung Sunnylands được Nhà Trắng phát đi tuy không nêu rõ từ 'South China Sea' (Biển Đông) nhưng khái niệm 'biển' ở đây được những người tham dự sự kiện hiểu là khu vực này:

Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng và chính trị độc lập của tất cả các quốc gia thông qua việc duy trì các nguyên tắc và mục đích của Hiến chương Liên Hiệp Quốc, Hiến chương Asean và luật pháp quốc tế
Cùng cam kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, bao gồm việc tôn trọng các tiến trình ngoại giao và pháp lý, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển năm 1982 (Unclos).
Cùng cam kết duy trì hòa bình, an ninh và sự ổn định trong khu vực, bảo đảm an ninh và an toàn hàng hải, bao gồm cả quyền tự do hàng hải và hàng không và các mục đích sử dụng biển hợp pháp khác, và thương mại hàng hải hợp pháp không bị cản trở và như đã được nêu trong Công ước 1982 của Liên Hiệp Quốc về Luật biển (Unclos); cũng như phi quân sự hóa và tự kiềm chế trong các hoạt động.
Cùng cam kết thúc đẩy hợp tác để giải quyết các thách thức chung trong lĩnh vực biển

Image caption Người biểu tình căng biểu ngữ phản đối 'Việt Nam bán đất cho Trung Quốc'

'Quan ngại sâu sắc'

Hôm 17/2, báo điện tử Chính phủ Việt Nam tường thuật: “Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp vừa qua tại Biển Đông, đặc biệt là những hành động làm thay đổi nguyên trạng, tăng cường quân sự hóa, đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không ở khu vực.
Nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của quan hệ Asean-Hoa Kỳ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng hoan nghênh sự ủng hộ tích cực, xây dựng của Hoa Kỳ và các đối tác nói chung đối với lập trường của Asean trong xử lý các vấn đề an ninh khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông”.
Hôm 15/2, nhà báo tự do Bùi Văn Phú từ bang California, Hoa Kỳ bình luận với BBC: “Tôi không nghĩ là sẽ có thay đổi vì nên nhớ chủ trương của đảng Cộng Sản là "tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách". Đảng đã quyết định tại đại hội là chọn Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ở lại để kiên trì với chủ nghĩa Mác-Lê và tư tưởng Hồ Chí Minh và chọn con đường "kinh tế thi trường, định hướng xã hội chủ nghĩa", với chính sách đối ngoại vẫn thân Trung Quốc hay có thể nói là đang bị Trung Quốc kìm hãm”.
Tham dự thượng đỉnh Asean có nhiều lãnh đạo sắp hết nhiệm kỳ. Tổng thống Obama còn chưa đến một năm sẽ rời Bạch Ốc. Tổng thống Aquino của Philippines cũng rời chức vụ trong vài tháng tới. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng thế. Tổng thống Thein Sein của Myanmar cũng sắp bàn giao quyền hành cho đảng đối lập nên không dự thượng đỉnh mà cử phó tổng thống.
“Trước khi hội nghị diễn ra, nhật báo Los Angles Times còn đưa tin với một tựa bài hết sức bất lợi cho nhiều lãnh đạo Asean là "A crowd of dictators is coming to Southern California" (Một đám nhà độc tài đang đến Nam California). Trong 10 quốc gia Asean thì có đến bảy nước được cho là có lãnh đạo độc tài là Hun Sen của Cambodia, Prayuth Chan-ocha của Thái Lan, Najib Razak của Malaysia, Hassanal Bolkiah của Brunei, Thein Sein của Malaysia, Choummaly Sayasone của Lào và Nguyễn Tấn Dũng của Việt Nam”, ông Phú viết.

Quay lại đầu

http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/02/160217_sunnylands_joint_statement

TulipGarden9

woensdag 17 februari 2016