zaterdag 17 april 2021

Cuba chính thức chấm dứt thời kỳ Fidel Castro + lãnh đạo Đảng Raul Castro kêu gọi Mỹ đối thoại

 

Cuba chính thức chấm dứt thời kỳ Fidel Castro

Chủ tịch Cuba, Raul Castro tại Đại hội đảng Cộng Sản Cuba, La Habana, ngày 16/04/2016.
Chủ tịch Cuba, Raul Castro tại Đại hội đảng Cộng Sản Cuba, La Habana, ngày 16/04/2016. AP - Ismael Francisco

Trong vài ngày nữa sẽ không còn một người nào mang họ Castro trong ban lãnh đạo Cuba. Đại hội đảng Cộng Sản Cuba, khai mạc hôm nay, 16/04/2021, chính thức chấm dứt gần 6 thập niên cầm quyền của anh em Fidel Castro, nhường chỗ cho một thế hệ lãnh đạo mới.

Sau khi Fidel Castro qua đời năm 2016, người em Raul đã thay ông lên nắm quyền điều hành Cuba, nhưng nay sắp 90 tuổi, đến lượt ông cũng phải về hưu, giao lại chiếc ghế bí thư thứ nhất đảng Cộng Sản Cuba, tức là vị trí lãnh đạo cao nhất, cho chủ tịch Cuba Miguel Diaz-Canel, 60 tuổi. Ông Diaz-Canel sẽ chính thức được bầu vào chức vụ này vào thứ Hai tuần tới, tức là ngày cuối của Đại hội Đảng. Trước đó, vào tháng 04/2018, ông Raul Castro cũng đã giao chức chủ tịch Cuba cho ông Diaz-Canel.

Cùng với ông Raul Castro, một số nhân vật kỳ cựu, những người đã cùng với Fidel Castro tham gia cuộc cách mạng 1959, cũng sẽ rút lui, trong đó có lãnh đạo số hai của Đảng, José Ramon Machado Ventura, 90 tuổi, và tư lệnh Ramiro Valdés, 88 tuổi.

Nhưng chính phủ của Cuba hiện nay không phải toàn là những thành phần trẻ, ví dụ như hôm qua, chính phủ La Habana vừa bổ nhiệm tân bộ trưởng Các Lực lượng Vũ trang Cách mạng mới, nhưng người lên thay tướng Leopoldo Cintra Frias, 79 tuổi, trong chức vụ này lại là một viên tướng kỳ cựu khác, đó là Alvaro Lopez Miera, 77 tuổi.

Đối với Norman McKay, nhà phân tích của The Economist Intelligence Unit, được hãng tin AFP trích dẫn hôm nay, sự ra đi của Raul Castro dầu sao cũng là một sự kiện đáng chú ý, « không chỉ bởi vì nó đánh dấu sự kết thúc của một triều đại đã kéo dài hơn 50 năm, mà còn bởi vì nó diễn ra trong một giai đoạn đầy những khó khăn và xáo trộn kinh tế ».

Theo nhà phân tích này, sẽ không có những thay đổi căn bản trong cách lãnh đạo của đảng Cộng Sản Cuba, nhưng « Internet sẽ thúc đẩy những đòi hỏi về minh bạch và tự do, tạo ra những thách đố đối với chính phủ mà đảng Cộng Sản sẽ khó mà bỏ qua. »

Trên mạng Twitter hôm thứ Ba 13/04, thượng nghị sĩ Mỹ gốc Cuba Marco Rubio đã viết: « Việc ông Raul Castro nhường lại quyền lãnh đạo Đảng không phải là một sự thay đổi thật sự. Nhưng sự thay đổi thật sự dầu sao cũng đang diễn ra ». Thượng nghị sĩ Rubio muốn nói đến những thay đổi xã hội ở Cuba hiện nay.

Hãng tin AFP nhắc lại là trong những tháng gần đây, nhờ tác động của mạng điện thoại di động, một phong trào phản kháng chưa từng có đang trỗi dậy ở Cuba, thể hiện qua các cuộc tập hợp, biểu tình của giới nghệ sĩ, trí thức, những nhà bất đồng chính kiến, cũng như sự huy động của các tổ chức xã hội dân sự, chẳng hạn như những người bảo vệ súc vật. Các mạng xã hội cũng phản ánh những đòi hỏi của giới trẻ muốn được hành xử quyền tự do chính trị và tự do ngôn luận.

Đối với nhà phân tích chính trị Harold Cardenas, « có một tâm lý mệt mỏi trong xã hội Cuba, một phần là do tác động của chính sách của chính quyền Trump gây áp lực tối đa với Cuba, và một phần cũng do người dân không tin tưởng vào các dự án và những lời hứa hẹn của các lãnh đạo Cuba. »

Trước mắt, những thay đổi về cơ chế của Cuba tiếp tục diễn ra theo nhịp độ của một đất nước vẫn trung thành với chủ nghĩa xã hội : Mãi cho đến hôm thứ Tư 14/04, chính quyền La Habana mới thông báo là kể từ nay, các nhà chăn nuôi ở Cuba sẽ được quyền giết mổ gia súc của họ để ăn hoặc bán, sau khi đã cung cấp đủ lượng thịt được quy định cho Nhà nước ! Cho tới nay, những người nào tự ý giết mổ gia súc bị phạt rất nặng, thậm chí lãnh án tù 10 năm.

Với việc ông Raul Castro ra đi, trên nguyên tắc, tân bí thư thứ nhất của đảng Cộng Sản Cuba Diaz-Canel sẽ có một khuôn khổ hành động rộng hơn. Tuy nhiên, theo lời Carlos Alzugaray, nguyên là một nhà ngoại giao Cuba, « Raul sẽ vẫn còn đó ». Ông Alzugaray cho rằng có thể Cuba sẽ theo mô hình giống như tại Trung Quốc : Đặng Tiểu Bình không còn nắm chức vụ gì, nhưng khi nào ông còn sống thì vẫn phải tham vấn ông về tất cả mọi việc, ông vẫn là người quyết định cuối cùng.

Cuba chính thức chấm dứt thời kỳ Fidel Castro (rfi.fr)

Cuba : lãnh đạo Đảng Raul Castro kêu gọi Mỹ đối thoại

Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Cuba Raul Castro phát biểu tại phiên khai mạc Đại hội 8 của Đảng Cộng Sản Cuba, La Habana, ngày 16/04/2021.
Tổng bí thư Đảng Cộng Sản Cuba Raul Castro phát biểu tại phiên khai mạc Đại hội 8 của Đảng Cộng Sản Cuba, La Habana, ngày 16/04/2021. AFP - ARIEL LEY ROYERO

Lãnh đạo Đảng Cộng Sản Cuba, ông Raul Castro, hôm 16/04/2021 kêu gọi « đối thoại nghiêm túc » giữa La Habana và Washington, nhưng « không từ bỏ chủ nghĩa xã hội » đồng thời tố cáo cuộc « chiến tranh kinh tế » chống lại đảo quốc.


Tuyên bố của Raul Castro được đưa ra tại Đại hội Đảng khai mạc hôm qua và kéo dài bốn ngày, một sự kiện mang tính lịch sử vì đánh dấu sự ra đi của ông, nhường chỗ cho một thế hệ lãnh đạo mới. Ông Miguel Diaz-Canel, 60 tuổi, được cho là sẽ được chỉ định làm tân bí thư thứ nhất vào thứ Hai 19/04. Theo báo Granma, các đảng cộng sản Trung Quốc, Việt Nam, Lào, Bắc Triều Tiên đã gởi điện chúc mừng Cuba.

Thông tín viên Domitille Piron từ La Habana tường thuật :

Chính trong bộ quân phục mà nhà cách mạng 89 tuổi đọc bài diễn văn quan trọng cuối cùng với tư cách tổng bí thư đảng trước Đại hội. Raul Castro nối ngôi người anh Fidel năm 2011, nhiệm kỳ của ông được đánh dấu bởi sự tan băng lịch sử với Hoa Kỳ năm 2016, và một lần nữa ông bày tỏ mong muốn tiếp tục hòa giải.

Raul tuyên bố : « Tôi khẳng định ý muốn nối lại đối thoại với sự tôn trọng, một dạng quan hệ mới với Hoa Kỳ mà không bị cho rằng để đạt được, Cuba phải từ bỏ các nguyên tắc của cách mạng và chủ nghĩa xã hội ».

Đại hội Đảng Cộng Sản Cuba diễn ra trong bối cảnh khủng hoảng và đại dịch. Ngược với thông lệ, không có hình ảnh nào được phổ biến công khai, chỉ có vài trích đoạn ngắn trên chương trình tin tức truyền hình.

Ông Raul nói tiếp : « Nhiệm vụ của tôi đến đây kết thúc, tôi hài lòng vì đã làm tròn vai trò, với lòng tin vào tương lai tổ quốc ». Sau tràng vỗ tay kéo dài, Raul Castro nhường diễn đàn cho Miguel Diaz-Canel. Đương kim chủ tịch nước liên tục nhắc lại sẽ kế tục sự nghiệp của Raul và Fidel Castro.

Tính kế tục là phương châm của thế hệ lãnh đạo mới và tất cả các đảng viên, như dân biểu Isael Alfonso Grana đã nhận xét: « Đó là sự kế tục của một cuộc cách mạng vì sự tốt đẹp cho mọi người. Thế nên trong một bài diễn văn ông Raul đã nói : Tôi không ra đi trong sự buồn bã nhớ nhung, vì tôi biết rằng sự nghiệp của tôi sẽ được tiếp tục ».

CIA từng âm mưu ám sát Raul năm 1960

Theo tài liệu đã được giải mật, CIA đã định ám sát Raul Castro hồi năm 1960. Viện nghiên cứu National Security Archive hôm qua 16/04/2021 công bố tài liệu cho thấy một điệp viên đã đề nghị trả 10.000 đô la cho một phi công điều khiển chuyến bay đưa Raul từ Praha về La Habana, để « tạo ra một tai nạn ».

Người phi công được CIA tuyển mộ tên José Raul Martinez đòi hỏi nếu mình bị tử thương trong phi vụ, Mỹ phải lo chi phí đại học cho hai con trai, và đã được đồng ý. Nhưng khi đã cất cánh, văn phòng CIA ở La Habana được lệnh hủy bỏ chiến dịch mà không liên lạc được với phi công, còn Martinez khi đến nơi cho biết không có cơ hội tạo ra tai nạn như dự tính.

Fidel Castro, nắm quyền năm 1959 và thách thức 11 tổng thống Mỹ, cũng đã sống sót sau số lần ám sát kỷ lục (638 lần, theo Guiness).

Cuba : lãnh đạo Đảng Raul Castro kêu gọi Mỹ đối thoại (rfi.fr)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten