Hoa hậu Việt Nam và bản nhạc chống Mỹ: Sự lựa chọn gây tranh cãi
Phần biểu diễn của Hoa hậu Việt Nam tại cuộc thi Miss World vấp phải làn sóng chỉ trích về sự lựa chọn được cho là thiếu tế nhị và phản cảm trên lãnh thổ Mỹ
Đỗ Thị Hà, người đại diện cho Việt Nam tham dự cuộc thi Hoa hậu Thế giới đang được tổ chức ở Puerto Rico, đã biểu diễn một bản nhạc được sáng tác vào thời gian Việt Nam đang trong chiến tranh với Mỹ.
Nhạc phẩm “Cô gái vót chông”, do nhạc sỹ Hoàng Hiệp phổ nhạc vào năm 1965, được Đỗ Thị Hà trình diễn trên đàn T’rưng cho phần thi tài năng mà truyền thông trong nước ca ngợi là “thành công” khi đã giúp hoa hậu Việt Nam lọt vào vòng hai cuộc thi trước hơn 100 “đối thủ” trên thế giới, với đêm chung kết dự kiến diễn ra ngày 16/12.
Tờ Thanh Niên nói rằng “tiết mục đàn T’rưng với ca khúc ‘Cô gái vót chông’ mang trọn vẹn nét đẹp vừa mạnh mẽ vừa hiền dịu của con người và văn hoá nước nhà.”
Tuy nhiên, bản nhạc ‘chống Mỹ’, từng được quân Cộng sản miền Bắc dùng để tuyên truyền kêu gọi dân chúng ra tiền truyến và thường được truyền thông trong nước phát vào các dịp kỷ niệm liên quan đến cuộc chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam, đã gây bức xúc trong cộng đồng mạng cả trong nước và ở nước ngoài, khi nhiều người thắc mắc tại sao một bản nhạc gây hận thù lại được một hoa hậu Việt Nam chọn đi trình diễn trên lãnh thổ Mỹ.
Bài hát ca ngợi con gái Tây Nguyên vót chông giúp diệt ‘giặc Mỹ’ và có những đoạn như “Mỗi mũi chông nhọn hoắt căm thù/Xiên thây quân cướp nào vô đây” hay “Còn giặc Mỹ cọp beo/Em chưa ngừng tay vót chông làm cạm bẫy.”
Lời ca ‘man rợ’
Mặc dù phần trình diễn của Đỗ Thị Hà không có lời, nhưng nhiều người cho rằng nó gây phản cảm cũng như không phù hợp cho một cuộc thi sắc đẹp.
“Tôi rất ngạc nhiên khi thấy cô (hoa hậu) xinh đẹp như vậy mà qua bên đó lại trình bày một bài ca từ thời xa xưa trong chiến tranh, có những lời ca man rợ như vậy,” Giáo sư Nguyễn Văn Tuấn, từng sinh sống ở Mỹ và hiện đang là nhà nghiên cứu y khoa ở Úc, nói về cảm nhận của ông đối với sự lựa chọn của hoa hậu Việt Nam tại Miss World. “Nó không phù hợp với nhan sắc của cô ấy cũng như không nhất quán với mối giao hảo tương đối mặn nồng giữa Mỹ và Việt Nam nhất là trong lúc Mỹ đã giúp Việt Nam hơn 25 triệu liều vaccine (chống COVID-19).”
Từ trong nước, nhà báo Võ Văn Tạo cũng cho biết phần trình diễn của đại diện Việt Nam đã vấp sự phản đối của những người cho rằng sự lựa chọn này “thiếu tế nhị”, “kém ngoại giao” và “dốt nát.”
“Rất tiếc có nhiều bài hát hay lại không chọn mà lại chọn một bài hơi nhạy cảm,” nhà báo Tạo nói từ Nha Trang.
Ông Lê Quang Huy, một người đang sinh sống ở Hà Nội, cho rằng “khi âm thanh của nhạc phẩm ‘Cô gái vót chông’ vang lên trên một vùng lãnh thổ của Mỹ, lý trí khôn ngoan đã bị che mờ bởi tính hơn thua thấp hèn.”
Hoa hậu Đỗ Thị Hà, một sinh viên của Đại học Kinh tế Quốc dân, không trả lời yêu cầu cầu bình luận của VOA qua Facebook trước các chỉ trích từ công chúng về phần trình diễn của cô tại Miss World ở Puerto Rico. Các cuộc gọi của VOA tới người đại diện truyền thông của cô để xin bình luận cũng không được hồi âm.
Trước các ý kiến cho rằng đại diện Việt Nam đã lựa chọn tác phẩm không phù hợp tại Miss World 2021, Ban tổ chức Miss World Vietnam đã phải lên tiếng giải thích về sự lựa chọn này.
Bà Phạm Kim Dung, chủ tịch Miss World Vietnam, cho biết rằng: “Ban đầu đại diện Việt Nam và ê-kíp đã chọn lựa ca khúc ‘Despacito’ – giai điệu đặc trưng trên mảnh đất Puerto Rico để trình diễn. Tuy nhiên vì không phù hợp với tính chất của đàn T’rưng nên Hoa hậu Đỗ Thị Hà và cô giáo hướng dẫn âm nhạc đã quyết định thay đổi sang một bản nhạc quen thuộc, mang âm hưởng núi rừng… đó là bài Cô gái vót chông,” theo Dân Việt.
Bà Dung cho rằng đây chỉ là giai điệu trên đàn T’rưng và không có lời bài hát cũng như nói rằng đã có “những thông tin hiểu nhầm tiêu cực về màn trình diễn của Hoa hậu Đỗ Thị Hà.” Người đứng đầu Miss World Vietnam kêu gọi “khán giả hãy hiểu rõ vấn đề, có góc nhìn tích cực về đại diện Việt Nam và tiếp tục ủng hộ Hoa hậu Đỗ Thị Hà.”
'Không đại diện' cho người Việt
Tuy nhiên, sự giải thích của bà Dung không thuyết phục được nhiều người.
“Tôi nghĩ rằng giải thích đó không thoả đáng,” GS Tuấn, thuộc Đại học New South Wales, nói và cho rằng sự lựa chọn đó “không phải là lựa chọn của cá nhân” cô hoa hậu 20 tuổi. Theo vị giáo sư này, ban tổ chức nên nhận sai khi bản nhạc được lựa chọn “không đúng với môi trường thân thiện với hai quốc gia (Việt Nam và Mỹ) hiện nay.”
GS Tuấn, còn là giám đốc trung tâm công nghệ của Đại học Công nghệ Sydney, cho rằng “sự cố” này như một “lịch sử lặp lại” khi nhắc tới việc Bí thư Thành uỷ Hà Nội lúc đó Phạm Quang Nghị vào năm 2014 tặng cho Thượng Nghị sỹ Mỹ John McCain một bức hình chụp tấm bia tưởng niệm sự kiện máy bay của ông bị bắn rơi ở hồ Trúc Bạch năm 1967, trong đó ông bị viết sai tên cũng như bị gọi là “tên John McCain” trong phần khắc trên tấm bia. Những sai sót này sau đó đã được phía Việt Nam chỉnh sửa.
Đối lập với sự lựa chọn nhạc phẩm ‘Cô gái vót chông’ của Đỗ Thị Hà để trình diễn tại Mỹ, các thuỷ thủ Hải quân Mỹ khi ghé thăm Đà Nẵng trên tàu sân bay USS Carl Vinson và USS Theodore Roosevelt đã chọn hát “Nối vòng tay lớn” trong sự chào đón nồng nhiệt của người dân nơi đây, theo ông Huy.
Việt Nam và Mỹ, từ hai cựu thù, đã trở thành những người bạn và đối tác đáng tin cậy của nhau sau hơn 25 năm bình thường hoá quan hệ. Với việc một hoa hậu Việt Nam trình diễn một bản nhạc mang tính “hận thù”, nhiều người cho rằng nó không đại diện cho những gì mà người dân trong nước nghĩ về nước Mỹ ngày nay.
“Đa số người Việt Nam bây giờ rất thích quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mỹ ngày càng được thắt chặt và bài hát đó không đại diện cho tình cảm chung của đại đa số người Việt Nam,” nhà báo Tạo nói.
Tương tự, ông Huy cũng nói rằng bài biểu diễn của Đỗ Thị Hà “không thể nào là đại diện cho suy nghĩ của những người trong nước” và cho rằng “quốc tế cũng thừa hiểu điều đó thông qua cơn bão dư luận trên mạng xã hội mấy hôm nay.”
Hoa hậu Việt Nam và bản nhạc chống Mỹ: Sự lựa chọn gây tranh cãi (voatiengviet.com)
Hoa hậu Việt Nam ‘làm tổn thương người Việt ở Mỹ’
Bài hát ‘Cô gát vót chông’ mà cô Đỗ Thị Hà, hoa hậu Việt Nam, chọn trình diễn tại cuộc thi Hoa hậu Thế giới hiện đang diễn ra ở Mỹ đã khiến nhiều người Việt ở Mỹ cảm thấy tổn thương và phẫn nộ vì nội dung sắt máu của nó, theo tìm hiểu của VOA.
Màn trình diễn bài hát bằng tiếng đàn T’rưng của Hoa hậu Việt Nam tại hòn đảo Puerto Rico, một vùng lãnh thổ thuộc Hoa Kỳ, đã giúp cô lọt vào danh sách 27 thí sinh tài năng nhất.
‘Cô gát vót chông’ là một ‘bài ca cách mạng’ thuộc dòng nhạc đỏ của cố nhạc sỹ Hoàng Hiệp nhằm cổ động tinh thần cho bộ đội miền bắc trong cuộc chiến với Mỹ và quân đội miền Nam trước đây. Bài hát có những lời kêu gọi ‘diệt giặc Mỹ cọp beo’ như ‘Mỗi mũi chông nhọn hoắt căm thù’; ‘Xiên thây quân cướp nào vô đây’…
Mặc dù màn trình diễn của cô Hà chỉ là giai điệu không có lời nhưng ngay lập tức nó đã khơi dậy phản ứng giận dữ của người Việt ở Mỹ.
‘Xoáy lại nỗi đau’
Từ Quận Cam, bang California, thủ phủ tinh thần của người Việt tị nạn, bà Nguyễn Minh Hà, một nhà tư vấn tâm lý, nói bà cảm thấy ‘vô cùng bất mãn, tức giận, nhục nhã và xấu hổ’ khi xem màn trình diễn của cô Đỗ Thị Hà.
Bà Hà nhận định bài hát ‘Cô gái vót chông’ có nội dung ‘thù Mỹ, diệt Mỹ rất là tàn bạo’ và khi trình diễn bài hát này, hoa hậu Việt Nam đã ‘xoáy lại nỗi đau’ của những người Việt Nam Cộng hòa.
“Đối với những con cháu Việt Nam Cộng hòa hiểu được ca từ của bài hát này thì nó giống như cái tát vào mặt những người Mỹ gốc Việt,” bà Hà nói với VOA.
“Ở Mỹ những người đã chết vì cây chông đó người ta nghĩ lại sẽ có cảm giác đau đớn như thế nào? Hay những người con cháu Việt Nam Cộng hòa như chúng tôi cũng có những cha ông bị chết vì cây chông đó mà cô ta lại đem ra xoáy lại nỗi đau,” bà Hà bức xúc.
Bà Hà cho biết khi còn ở Việt Nam bà đã có nghe bài hát này được phát trên truyền hình của Nhà nước và lúc đó bà ‘đã có cảm giác ghê rợn vì nó quá khát máu’ nhưng ‘cũng phải chịu đựng vì mình đang sống dưới chế độ cộng sản’.
Đặc biệt trong bối cảnh Mỹ đang hỗ trợ cho Việt Nam chống dịch COVID-19 với trên 20 triệu liều vaccine được tặng cho đến nay, đứng đầu trong số các nước giúp đỡ vaccine cho Việt Nam, bà Hà nói màn trình diễn của cô Đỗ Thị Hà trên đất Mỹ còn là ‘sự vô ơn, bạc nghĩa, ăn cháo đá bát’ với hành động của Mỹ ‘đã giúp cứu mạng cho bao nhiêu triệu người ở Việt Nam’.
“Chúng tôi cũng góp phần trong chuyện tặng vaccine cho Việt Nam. Chúng tôi đi làm, đóng thuế để rồi từ đó mới có những liều vaccine đem cho mà lại không biết ơn còn làm một việc vô ơn bạc nghĩa như vậy nữa,” bà Hà nói.
Nhà tư vấn tâm lý này cũng bác bỏ lập luận việc Mỹ tặng vaccine hiện nay và việc Việt Nam đánh Mỹ trước đây là hai việc khác nhau và không nên gắn kết.
“Nếu đã thù địch trong quá khứ rồi thì cứ thù địch luôn đi,” bà Hà lập luận. “Nếu cô ấy cảm thấy tự hào vì chuyện đó (giết giặc Mỹ) thì cổ nên đứng ra kêu gọi Việt Nam đừng có nhận bất cứ sự giúp đỡ gì của Chính phủ Mỹ hay của cộng đồng người Việt hải ngoại.”
Ngoài ra, bà Hà cảm thấy ‘nhục nhã, xấu hổ’ vì cô Đỗ Thị Hà cũng là người Việt giống như bà, bà giải thích.
Hồi tháng Tư năm nay, Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam đã ra nghị quyết về ‘công tác đối với người Việt ở nước ngoài trong tình hình mới’ kêu gọi đổi mới, đa dạng, linh hoạt công tác vận động người Việt ở hải ngoại, trong đó khẳng định ‘dù ở bất cứ nơi đâu, đồng bào ta vẫn luôn hướng về Tổ quốc, gắn bó máu thịt với cội nguồn dân tộc, là bộ phận không tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam’.
‘Tổn hại quan hệ’
Trao đổi với VOA, ông Nguyễn Văn Hải, vốn từng là tù nhân chính trị ở Việt Nam được biết đến rộng rãi với tên Điếu Cày và hiện sống ở Quận Cam, đặt vấn đề về sự tổn hại đến bang giao Việt-Mỹ vốn đang phát triển rất tốt đẹp.
“Người Việt nếu có mong muốn hòa giải với nước Mỹ thì không ai chọn chủ đề bài hát như thế cả. Nó kích động hận thù và làm cho quan hệ Việt-Mỹ xấu đi,” ông Hải nói.
Ông mô tả lời bài hát ‘Cô gái vót chông’ là ‘quá sắt máu’ và sự lựa chọn bài hát này để trình diễn trên đất Mỹ cho thấy ‘sự cố chấp (của chính quyền Việt Nam) vẫn còn cổ súy cho hận thù’.
“Ở Việt Nam, việc tổ chức đưa người đi thi hoa hậu thì phải có những tổ chức do Nhà nước quản lý đưa họ đi và làm cái gì, chọn đề tài gì cũng là do họ hết,” ông Hải giải thích. “Họ đều có mục tiêu của họ cả.”
Theo lời ông thì từ trải nghiệm của ông lúc còn đi bộ đội trong thời đánh Mỹ ở miền Bắc thì ‘chiến tranh đem lại nhiều đau khổ, nhiều mất mát từ cả hai phía, người Việt, người Mỹ, người Bắc, người Nam’.
“Người miền Bắc hay người miền Nam mất con đều đau xót cả,” ông nói. “Làm sao có thể tự hào về điều đó được?”
Ông nói lúc ông đi chiến đấu ‘trên đầu luôn có máy bay của Việt Nam Cộng hòa hát những bài nhạc vàng mà lính miền Bắc nghe riết thuộc luôn, trong đó có bài ‘Xuân này con không về’.
Ông nhận định nhạc vận động của miền Nam ‘đánh vào cảm xúc, đi vào lòng người’ trong khi nhạc tuyên truyền của miền Bắc như ‘Cô gái vót chông’ ‘chỉ tăng cảm giác sắt máu thôi’.
Cựu tù nhân chính trị này cho rằng dù lịch sử cần phải ghi nhớ nhưng ‘khép lại quá khứ, nhìn về tương lai’ là ‘cần thiết’.
“Cô ấy cũng là nạn nhân của sự giáo dục thôi. Tuổi cô ấy còn trẻ và bị giáo dục như vậy,” ông Hải nhận định về Hoa hậu Đỗ Thị Hà.
Không chỉ hát chống Mỹ khi trình diễn ở Mỹ, mà ngay cả khi cô Hà có bài hát kích động sự thù hận Trung Quốc trên đất Trung Quốc trong bối cảnh nước này cũng viện trợ Việt Nam hàng triệu liều vaccine ‘cũng là việc làm sai’, cả ông Hải và bà Hà đều đồng ý.
Trong chia sẻ mới nhất của mình trên trang cá nhân, Hoa hậu Đỗ Thị Hà bày tỏ: “Miss World ở đây không phải là để chọn ra một cô gái nóng bỏng với body 90-60-90, khả năng nói lưu loát ‘như máy’ mà là tìm kiếm một cô gái biết yêu thương người khác và yêu thương bản thân mình.”
Cô Đỗ Thị Hà đến từ tỉnh Thanh Hóa và hiện là sinh viên năm thứ hai ngành Luật kinh doanh tại Đại Học Kinh Tế Quốc Dân Hà Nội. Cô còn tham gia các phần thi cho đến đêm chung kết sẽ diễn ra vào ngày 16/12.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten