Ảnh chụp cận cảnh vết đen Mặt Trời

TÂY BAN NHAKính viễn vọng GREGOR dưới mặt đất có thể chụp những cấu trúc chỉ rộng 50 km trên bề mặt Mặt Trời sau khi nâng cấp.

Vết đen Mặt Trời trong ảnh chụp độ phân giải cao hôm 30/7. Ảnh: Science Alert.

GREGOR, một trong những kính viễn vọng quan sát Mặt Trời mạnh nhất thế giới, vừa được nâng cấp, Science Alert hôm 4/9 đưa tin. Kính viễn vọng dưới mặt đất GREGOR hiện có thể quan sát những cấu trúc chỉ rộng 50 km trên bề mặt Mặt Trời. Sau khi nâng cấp, kính viễn vọng tại Tây Ban Nha này cũng chụp những bức ảnh Mặt Trời có độ phân giải cao hàng đầu châu Âu.

"Đây là một dự án rất thú vị nhưng cũng đầy thách thức. Chỉ trong một năm, chúng tôi thiết kế lại hoàn toàn các thiết bị quang học, cơ học và điện tử để đạt đến chất lượng hình ảnh tốt nhất có thể", Lucia Kleint, trưởng nhóm dự án GREGOR, nhà vật lý tại Viện Vật lý Mặt Trời Leibniz (KIS), chia sẻ.

Lệnh phong tỏa do Covid-19 thường cản trở nghiên cứu khoa học, nhưng đây lại là trường hợp đặc biệt. Theo KIS, các nhà khoa học mắc kẹt tại đài quan sát GREGOR khi Tây Ban Nha phong tỏa vào tháng 3. Thay vì lãng phí thời gian, họ xây dựng phòng thí nghiệm quang học. Nhóm chuyên gia cũng khắc phục thành công hai vấn đề nghiêm trọng do một cặp gương gây ra, khiến hình ảnh mờ và biến dạng.

Tháng 7, khi lệnh phong tỏa kết thúc và không còn bão tuyết cản trở, điều đầu tiên các nhà khoa học phụ trách GREGOR thực hiện là cho kính viễn vọng đã nâng cấp hoạt động. Một trong những kết quả đáng chú ý của GREGOR là chụp ảnh vết đen Mặt Trời hôm 30/7.

Vết đen là khu vực xuất hiện tạm thời trên bề mặt Mặt Trời. Tại đó, từ trường đặc biệt mạnh ngăn cản hoạt động đối lưu bình thường trên bề mặt ngôi sao này. Vết đen trông tối hơn vì nó nguội hơn vật chất xung quanh.

Các nhà khoa học quan tâm đến vết đen vì chúng có thể đứt gãy, rối tung và nối lại. Sự nối lại từ trường dẫn đến việc giải phóng nguồn năng lượng khổng lồ, gây ra các lóa Mặt Trời và những vụ phun trào nhật hoa (CME). Hiện tượng này có thể gây gián đoạn sự định hướng và liên lạc của vệ tinh trên Trái Đất. Những hình ảnh chất lượng cao như ảnh chụp của GREGOR sẽ giúp giới khoa học hiểu thêm về vết đen cũng như những cấu trúc khác trên Mặt Trời.

Thu Thảo (Theo Science Alert)

https://vnexpress.net/anh-chup-can-canh-vet-den-mat-troi-4156896.html?fbclid=IwAR0sjdO_H4mBMz9DW7wgWzLnAg5vImm4-Jb5uK-VUQ55_9hq2gFTu-leN9E