Miến Điện : Ủy ban Annan khuyến cáo cho người tị nạn Rohingya hồi hương
Cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan (G), lãnh đạo một ủy ban về vấn đề người Rohingya, tại Răngun, ngày 06/12/2016.Romeo GACAD / AFP
Cựu tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Kofi Annan lãnh đạo một ủy ban về vấn đề người Rohingya, hôm qua 16/03/2017 đã đưa ra bản báo cáo với các đề nghị táo bạo : đóng cửa tất cả các trại tị nạn.
Từ tháng 10/2016, miền tây Miến Điện là nơi diễn ra những vụ bạo động dữ dội. Trên 70.000 người Rohingya theo đạo Hồi phải chạy trốn sang nước láng giềng Bangladesh và quân đội Miến Điện đang bị cáo buộc phạm tội ác chống nhân loại.
Từ Răngun, thông tín viên RFI Rémy Favre tường trình :
« Ở miền tây Miến Điện, trên 100.000 người Rohingya sống từ 5 năm qua trong các trại tị nạn mà không có quyền ra khỏi những nơi này. Ủy ban Kofi Annan đề nghị cho những tị nạn người đạo Hồi và đạo Phật được tự do di chuyển, qua việc tổ chức hồi hương.
Ủy ban còn khuyến cáo tạo điều kiện cho các nhân viên hoạt động nhân đạo và các nhà báo đến vùng này. Từ tháng 10/2016, miền tây Miến Điện đã cấm cửa báo chí, và các tổ chức phi chính phủ gặp rất nhiều khó khăn trong việc phân phối thực phẩm tại chỗ.
Cuối cùng, ủy ban dự kiến đào tạo lực lượng an ninh để họ biết tôn trọng nhân quyền. Lính Miến Điện bị tố cáo nhiều tội ác trong khu vực : hãm hiếp tập thể, cưỡng bức dân cư di dời, bắn giết bừa bãi…
Đó là các đề nghị đầy tham vọng, dù vẫn không nêu ra vấn đề chính yếu liên quan đến người Rohingya : sắc tộc này là những người vô tổ quốc. Đạo luật về quốc tịch năm 1982 ngăn trở họ được cấp giấy tờ Miến Điện, và ủy ban không nói gì về chủ đề này.
Chính phủ của cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi chối bỏ các tội ác của quân đội, nhưng cũng hứa hẹn sẽ nhanh chóng thực hiện đa số những khuyến cáo của ủy ban Kofi Annan ».
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170317-mien-dien-uy-ban-annan-khuyen-cao-cho-nguoi-ti-nan-rohingya-hoi-huong
Cảnh chợ bị đốt phá tại một ngôi làng Rohingya, bang Rakhine, Miến Điện. Ảnh ngày 27/10/2016.REUTERS/Soe Zeya Tun /File Photo
Từ Răngun, thông tín viên RFI Rémy Favre tường trình :
« Ở miền tây Miến Điện, trên 100.000 người Rohingya sống từ 5 năm qua trong các trại tị nạn mà không có quyền ra khỏi những nơi này. Ủy ban Kofi Annan đề nghị cho những tị nạn người đạo Hồi và đạo Phật được tự do di chuyển, qua việc tổ chức hồi hương.
Ủy ban còn khuyến cáo tạo điều kiện cho các nhân viên hoạt động nhân đạo và các nhà báo đến vùng này. Từ tháng 10/2016, miền tây Miến Điện đã cấm cửa báo chí, và các tổ chức phi chính phủ gặp rất nhiều khó khăn trong việc phân phối thực phẩm tại chỗ.
Cuối cùng, ủy ban dự kiến đào tạo lực lượng an ninh để họ biết tôn trọng nhân quyền. Lính Miến Điện bị tố cáo nhiều tội ác trong khu vực : hãm hiếp tập thể, cưỡng bức dân cư di dời, bắn giết bừa bãi…
Đó là các đề nghị đầy tham vọng, dù vẫn không nêu ra vấn đề chính yếu liên quan đến người Rohingya : sắc tộc này là những người vô tổ quốc. Đạo luật về quốc tịch năm 1982 ngăn trở họ được cấp giấy tờ Miến Điện, và ủy ban không nói gì về chủ đề này.
Chính phủ của cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi chối bỏ các tội ác của quân đội, nhưng cũng hứa hẹn sẽ nhanh chóng thực hiện đa số những khuyến cáo của ủy ban Kofi Annan ».
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170317-mien-dien-uy-ban-annan-khuyen-cao-cho-nguoi-ti-nan-rohingya-hoi-huong
LHQ : Chính quyền Miến Điện thảm sát sắc dân Rohingya
Cảnh chợ bị đốt phá tại một ngôi làng Rohingya, bang Rakhine, Miến Điện. Ảnh ngày 27/10/2016.REUTERS/Soe Zeya Tun /File Photo
Cố vấn Nhà nước, ngoại trưởng Miến Điện Aung San Suu Kyi rơi vào tình cảnh khó xử trước bản báo cáo về nhân quyền tại đất nước của bà. Bản báo cáo do đặc phái viên của Liên Hiệp Quốc Yanghee Lee công bố ngày 27/02/2017 sau bốn ngày gặp gỡ và nói chuyện với vài chục người tị nạn thuộc sắc dân thiểu số Hồi Giáo Rohingya bị truy bức và buộc phải trốn sang Bangladesh. Theo đặc sứ của Liên Hiệp Quốc, quy mô và tính chất dã man các vụ bạo lực mà người Rohingya phải chịu « lớn hơn » nhiều những gì mà bà hình dung trước đó.
Từ Rangoon, thông tín viên RFI Rémy Favre tường trình :
« Toàn những bằng chứng « kinh hoàng » đối với đặc phái viên của Liên Hiệp Quốc : Rất nhiều người bị trói chặt trong chính ngôi nhà của họ bị đốt cháy, những đứa trẻ bị thiêu sống, các gia đình bị đốt thành than, người lớn thì bị cắt cổ hay những vụ hãm hiếp tập thể…
Khoảng 70.000 người Rohingya theo Hồi Giáo đã phải bỏ trốn khỏi phía tây Miến Điện trong vòng 5 tháng gần đây. Từ tháng 10/2016, quân đội Miến Điện tiến hành « chiến dịch an ninh » tại khu vực hẻo lánh này để truy tìm thủ phạm tấn công vào các đồn biên phòng. Nhưng thực ra, theo đặc sứ Liên Hiệp Quốc, toàn bộ sắc dân Rohingya « bị trừng phạt tập thể ».
Liên Hiệp Quốc đã nhiều lần lên án các vụ vi phạm nhân quyền ở vùng này, nhưng chính phủ Miến Điện luôn cực lực bác bỏ những bản báo cáo đó. Trên thực địa, lực lượng quân đội và cảnh sát được triển khai tại phía tây Miến Điện, tuân lệnh người đứng đầu quân đội… chứ không phải chính phủ. Ngược lại, bà Aung San Suu Kyi và đội ngũ điều hành bộ Ngoại Giao và Thông Tin, những bộ được cho là chịu trách nhiệm thông tin về cuộc khủng hoảng này, lại chỉ đưa ra thông cáo được tóm gọn trong từ « bác bỏ » hoàn toàn những sự kiện trên.
Thế nhưng, chứng cứ mà Liên Hiệp Quốc, các tổ chức phi chính phủ cùng với báo chí thu thập được đều giống nhau và là những bằng chứng không chối cãi được đối với chính quyền Miến Điện ».
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170228-lhq-chinh-quyen-mien-dien-tham-sat-sac-dan-rohingya
« Toàn những bằng chứng « kinh hoàng » đối với đặc phái viên của Liên Hiệp Quốc : Rất nhiều người bị trói chặt trong chính ngôi nhà của họ bị đốt cháy, những đứa trẻ bị thiêu sống, các gia đình bị đốt thành than, người lớn thì bị cắt cổ hay những vụ hãm hiếp tập thể…
Khoảng 70.000 người Rohingya theo Hồi Giáo đã phải bỏ trốn khỏi phía tây Miến Điện trong vòng 5 tháng gần đây. Từ tháng 10/2016, quân đội Miến Điện tiến hành « chiến dịch an ninh » tại khu vực hẻo lánh này để truy tìm thủ phạm tấn công vào các đồn biên phòng. Nhưng thực ra, theo đặc sứ Liên Hiệp Quốc, toàn bộ sắc dân Rohingya « bị trừng phạt tập thể ».
Liên Hiệp Quốc đã nhiều lần lên án các vụ vi phạm nhân quyền ở vùng này, nhưng chính phủ Miến Điện luôn cực lực bác bỏ những bản báo cáo đó. Trên thực địa, lực lượng quân đội và cảnh sát được triển khai tại phía tây Miến Điện, tuân lệnh người đứng đầu quân đội… chứ không phải chính phủ. Ngược lại, bà Aung San Suu Kyi và đội ngũ điều hành bộ Ngoại Giao và Thông Tin, những bộ được cho là chịu trách nhiệm thông tin về cuộc khủng hoảng này, lại chỉ đưa ra thông cáo được tóm gọn trong từ « bác bỏ » hoàn toàn những sự kiện trên.
Thế nhưng, chứng cứ mà Liên Hiệp Quốc, các tổ chức phi chính phủ cùng với báo chí thu thập được đều giống nhau và là những bằng chứng không chối cãi được đối với chính quyền Miến Điện ».
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170228-lhq-chinh-quyen-mien-dien-tham-sat-sac-dan-rohingya
"Rohingya" : Mối thù từ thời thuộc địa của người Miến Điện Phật giáo
Sắc dân thiểu số Hồi giáo Rohingya ở Miến Điện. Ảnh minh họa.
Bị lột trần bắt đứng dưới nắng trước khi bị cưỡng hiếp đối với phụ nữ hay bị tra tấn, bị sát hại, thậm chí bị cắt thành từng mảnh đối với đàn ông… là hàng loạt biện pháp dã man mà quân đội Miến Điện sử dụng để truy bức sắc dân thiểu số Rohingya theo Hồi giáo nhằm truy tìm các « thành phần khủng bố ». Đó là lời kể của các nạn nhân, chủ yếu là phụ nữ, với phóng viên của báo Le Monde trong bài phóng sự « Khổ hình của sắc dân Rohingya tại Miến Điện », đăng trong số ra ngày 05/01/2017.
Tại sao người Rohingya lại bị đối xử một cách thậm tệ, dã man như vậy ? Ngược dòng thời gian, bài viết « Lòng hận thù có từ thời thuộc địa », vẫn trên Le Monde, cho biết, vào cuối thế kỷ XIX, ngay sau cuộc chiến Anh-Miến Điện và thời kỳ đầu xâm chiếm thuộc địa của Anh trong vùng này từ năm 1826, người Hồi giáo từ khu vực Bengali (năm 1947 trở thành Đông Pakistan, đến năm 1971 trở thành Bangladesh) đã đến sinh sống ở miền bắc bang Arakan (nay là bang Rakhine).
Tại khu vực nơi có cảng Akyab năng động (hiện là cảng Sittwe) và công việc kinh doanh gạo khá phát đạt, người Hồi giáo vẫn thưa thớt. Chính vì vậy, thực dân Anh có những ưu đãi khuyến khích người Hồi giáo đến sinh sống, đặc biệt tại các vùng biên giới. Có những thời điểm, cộng đồng theo Phật giáo không đông đảo bằng người Hồi giáo. Nếu như năm 1869, người « Mahomedan » chiếm khoảng 5% dân số của vùng thì đến năm 1912, cộng đồng người Hồi giáo này đã chiếm đến 12% dân số. Cũng chính từ giai đoạn thuộc địa bắt đầu xuất hiện những mâu thuẫn giữa hai sắc dân.
Một lý do lịch sử sâu xa nhưng cũng quan trọng khác giải thích lòng hận thù của người dân Arakan theo Phật giáo đối với sắc dân Hồi giáo : Năm 1784, các vương triều Miến Điện đã giành chiến thắng trước vương quốc Arakan, lúc đó vẫn còn độc lập với phần còn lại của Miến Điện. Bốn mươi hai năm sau, người Anh xuất hiện và chiến thắng mọi sắc dân Miến Điện trong vùng. Kết quả là người Arakan cảm thấy bị kìm kẹp giữa phía tây là người Hồi giáo từ Bengali đến và phía đông là người Miến Điện áp đặt sự thống trị.
Cụm từ « Rohingya » nhằm chỉ sắc dân theo Hồi giáo có lẽ được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1799. Nhà địa lý học và thực vật học người Scotland, Francis Buchanan-Hamilton, từng miêu tả một dân tộc được gọi là « Rooinga » sống ở phía bắc bang Arakan. Tuy nhiên, cụm từ này biến mất trong suốt khoảng một thế kỷ trước khi được các nhà hoạt động người « Rohingya » muốn bảo vệ bản sắc dùng lại vào thập niên 1970.
Thực vậy, kể từ khi Miến Điện độc lập vào năm 1948, người Rohingya thường xuyên hứng chịu sự kỳ thị chủng tộc. Sự phân biệt chủng tộc còn tăng thêm khi tập đoàn quân sự đương quyền công bố năm 1982 một đạo luật, theo đó, người Rohingya không được cấp thẻ căn cước. Theo thẩm định, bang Arakan (Rakhine) hiện có khoảng 1,3 triệu người Rohingya nhưng có đến 1 triệu người đã phải bỏ xứ lưu vong.
Sự im lặng khó hiểu của « nhiếp chính » Aung San Suu Kyi
Trước những biện pháp trả đũa dã man nhắm vào sắc dân Rohingya của quân đội Miến Điện nhằm tìm tác giả các vụ tấn công vào các đồn biên phòng, cố vấn quốc gia kiêm ngoại trưởng Aung San Suu Kyi im lặng một cách khó hiểu. Phải chăng nhân vật được cho là số 1 của Miến Điện trở nên bất lực, hay không dám đối mặt với quân đội hay không muốn tố cáo những tội ác của các lực lượng an ninh đối với người Hồi giáo Rohingya ở bang Arakan ? Với nhật báo Le Monde, có thể là cả ba lý do trên.
Dù ở trong nước, Aung San Suu Kyi vẫn là người nổi tiếng, được tôn trọng, nhưng trên trường quốc tế, dường như giải thưởng Nobel Hòa Bình 1991 đang dần mất uy tín. Cuối tháng 12/2016, khoảng 10 giải Nobel Hòa Bình khác đã gửi đến Hội Đồng Bảo An một bức thư ngỏ đề nghị Liên Hiệp Quốc hỗ trợ để « chấm dứt cuộc khủng hoảng » tại bang Arakan.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170105-rohingya-moi-thu-tu-thoi-thuoc-dia-cua-nguoi-mien-dien-phat-giao
Tại khu vực nơi có cảng Akyab năng động (hiện là cảng Sittwe) và công việc kinh doanh gạo khá phát đạt, người Hồi giáo vẫn thưa thớt. Chính vì vậy, thực dân Anh có những ưu đãi khuyến khích người Hồi giáo đến sinh sống, đặc biệt tại các vùng biên giới. Có những thời điểm, cộng đồng theo Phật giáo không đông đảo bằng người Hồi giáo. Nếu như năm 1869, người « Mahomedan » chiếm khoảng 5% dân số của vùng thì đến năm 1912, cộng đồng người Hồi giáo này đã chiếm đến 12% dân số. Cũng chính từ giai đoạn thuộc địa bắt đầu xuất hiện những mâu thuẫn giữa hai sắc dân.
Một lý do lịch sử sâu xa nhưng cũng quan trọng khác giải thích lòng hận thù của người dân Arakan theo Phật giáo đối với sắc dân Hồi giáo : Năm 1784, các vương triều Miến Điện đã giành chiến thắng trước vương quốc Arakan, lúc đó vẫn còn độc lập với phần còn lại của Miến Điện. Bốn mươi hai năm sau, người Anh xuất hiện và chiến thắng mọi sắc dân Miến Điện trong vùng. Kết quả là người Arakan cảm thấy bị kìm kẹp giữa phía tây là người Hồi giáo từ Bengali đến và phía đông là người Miến Điện áp đặt sự thống trị.
Cụm từ « Rohingya » nhằm chỉ sắc dân theo Hồi giáo có lẽ được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1799. Nhà địa lý học và thực vật học người Scotland, Francis Buchanan-Hamilton, từng miêu tả một dân tộc được gọi là « Rooinga » sống ở phía bắc bang Arakan. Tuy nhiên, cụm từ này biến mất trong suốt khoảng một thế kỷ trước khi được các nhà hoạt động người « Rohingya » muốn bảo vệ bản sắc dùng lại vào thập niên 1970.
Thực vậy, kể từ khi Miến Điện độc lập vào năm 1948, người Rohingya thường xuyên hứng chịu sự kỳ thị chủng tộc. Sự phân biệt chủng tộc còn tăng thêm khi tập đoàn quân sự đương quyền công bố năm 1982 một đạo luật, theo đó, người Rohingya không được cấp thẻ căn cước. Theo thẩm định, bang Arakan (Rakhine) hiện có khoảng 1,3 triệu người Rohingya nhưng có đến 1 triệu người đã phải bỏ xứ lưu vong.
Sự im lặng khó hiểu của « nhiếp chính » Aung San Suu Kyi
Trước những biện pháp trả đũa dã man nhắm vào sắc dân Rohingya của quân đội Miến Điện nhằm tìm tác giả các vụ tấn công vào các đồn biên phòng, cố vấn quốc gia kiêm ngoại trưởng Aung San Suu Kyi im lặng một cách khó hiểu. Phải chăng nhân vật được cho là số 1 của Miến Điện trở nên bất lực, hay không dám đối mặt với quân đội hay không muốn tố cáo những tội ác của các lực lượng an ninh đối với người Hồi giáo Rohingya ở bang Arakan ? Với nhật báo Le Monde, có thể là cả ba lý do trên.
Dù ở trong nước, Aung San Suu Kyi vẫn là người nổi tiếng, được tôn trọng, nhưng trên trường quốc tế, dường như giải thưởng Nobel Hòa Bình 1991 đang dần mất uy tín. Cuối tháng 12/2016, khoảng 10 giải Nobel Hòa Bình khác đã gửi đến Hội Đồng Bảo An một bức thư ngỏ đề nghị Liên Hiệp Quốc hỗ trợ để « chấm dứt cuộc khủng hoảng » tại bang Arakan.
http://vi.rfi.fr/chau-a/20170105-rohingya-moi-thu-tu-thoi-thuoc-dia-cua-nguoi-mien-dien-phat-giao
Geen opmerkingen:
Een reactie posten