Nước Mỹ tôn vinh cựu Tổng thống Jimmy Carter trong ngày quốc tang
Thứ Năm ngày 9/1 là ngày quốc tang ở Mỹ để tưởng nhớ cựu Tổng thống Jimmy Carter khi mà các cơ quan chính phủ đóng cửa và các quan chức hàng đầu tề tựu tại Nhà thờ Quốc gia Washington tráng lệ để dự lễ tang vị tổng thống thứ 39.
Tất cả năm vị tổng thống kế nhiệm còn sống - Bill Clinton, George W. Bush, Barack Obama, Donald Trump và Joe Biden – đều tham dự tang lễ.
Kể từ ngày 7/1, công chúng đã được đến viếng thi hài của ông, đặt trong chiếc linh cữu phủ quốc kỳ, được quàn tại Điện Capitol.
Ông sẽ được chôn cất trên đất nhà bên cạnh Rosalynn Carter, người hôn phối của ông suốt 77 năm, vốn đã qua đời vào cuối năm 2023.
Lễ viếng Carter kéo dài suốt một tuần lễ, khi nhiều người đến viếng nhớ lại ông đã lên nắm quyền như thế nào từ xuất thân khiêm tốn là nông dân trồng đậu phộng để lên làm tổng thống từ năm 1977 đến năm 1981. Ông lãnh đạo nước Mỹ trong thời kỳ rối ren khi nước Mỹ đang gượng dậy sau vụ bê bối chính trị Watergate và thất bại quân sự trong Chiến tranh Việt Nam.
Khi tuyên bố một ngày quốc tang, Tổng thống Biden gọi ông Carter là ‘một con người có nhân cách, lòng can đảm và lòng trắc ẩn’.
Ngoài điếu văn chính của Tổng thống Biden, Jason Carter, cháu trai của cựu tổng thống, và Stuart Eizenstat, một người bạn lâu năm đồng thời là cố vấn đối nội của Carter ở Nhà Trắng, đều đọc điếu văn. Ông Carter đã đánh bại Tổng thống Gerald Ford của Đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 1976, nhưng sau đó họ đã nhanh chóng trở thành bạn bè.
Điếu văn của Ford và điếu văn của Walter Mondale, phó tổng thống của Carter, vốn được viết trước khi các ông qua đời, sẽ được các con trai của họ, Steven Ford và Ted Mondale, đọc. Andrew Young, nhà lãnh đạo dân quyền từng là đại sứ của Carter tại Liên Hợp Quốc, sẽ có bài giảng. Các ca sĩ nhạc pop Garth Brooks và Trisha Yearwood sẽ trình diễn ca khúc Imagine của John Lennon.
David Smith, giáo sư tại Trường Carter về Hòa bình và Giải quyết Xung đột thuộc Đại học George Mason, cho biết cựu tổng thống rõ ràng ảnh hưởng đến sự nghiệp của ông. Ông nói với VOA rằng ông đến Điện Capitol để tôn vinh ông Carter nhưng cũng để tôn vinh những lý tưởng của ông.
“Ông ấy đã có tác động đến rất nhiều người,” ông nói. “Những việc làm của ông để thúc đẩy các nhóm thiểu số, bổ nhiệm phụ nữ vào ngành tư pháp, bảo vệ môi trường của chúng ta, vận động cho nhân quyền - tất cả những điều này đều rất quan trọng đối với tôi.”
Tại điện mái vòm của Điện Capitol - nơi mà đến nay chỉ có khoảng 50 người có vinh dự được quàn kể từ năm 1852 - Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune đã khắc họa Carter trong một buổi lễ vào cuối ngày 7/1 như sau: “Cựu binh Hải quân, nông dân trồng đậu phộng, thống đốc Georgia. Và tổng thống Mỹ. Giáo viên giáo lý. Khôi nguyên Nobel hòa bình. Người vận động cho hòa bình và nhân quyền. Và trên hết, ông là người phục vụ tận tụy cho Đấng tạo hóa và đồng loại.”
Phó Tổng thống Kamala Harris đã tán dương các chính sách của Carter.
“Ông ấy là tổng thống Mỹ đầu tiên có chính sách năng lượng toàn diện, bao gồm đưa ra những hỗ trợ liên bang đầu tiên cho năng lượng sạch,” bà phát biểu hôm 7/1. “Ông ấy cũng đã thông qua hơn một chục đạo luật quan trọng về bảo vệ môi trường. Và đã tăng hơn gấp đôi diện tích các công viên quốc gia của Mỹ.”
Tại Điện Capitol, các nghị sỹ nói với VOA ông Carter có ý nghĩa như thế nào đối với họ.
Nữ dân biểu Dân chủ Alma Adams của North Carolina nói Carter là ‘người đạo đức thực sự’. “Ông ấy dạy trường Chủ nhật - tôi cũng vậy!” bà mỉm cười nói. “Nhưng tôi nghĩ đó là vì ông ấy quan tâm đến tất cả mọi người. Ông ấy là tổng thống của người dân.”
Dân biểu Cộng hòa Ralph Norman của South Carolina nói với VOA rằng mặc dù ông có quan điểm chính trị khác với ông Carter nhưng “Tổng thống Carter là một người tốt. Tổng thống Carter là người phục vụ đất nước của mình. Ông yêu nước Mỹ. Tôi không đồng ý với tất cả các chính sách của ông ấy, nhưng bạn không thể không nhận thấy lòng yêu nước của ông, bạn không thể không đồng ý. Ông ấy chỉ là yêu đất nước của mình.”
Nước Mỹ tôn vinh cựu Tổng thống Jimmy Carter trong ngày quốc tang
Tổng thống Biden: “Tổng thống Carter là người có nhân cách”
Ông Jimmy Carter, cựu tổng thống Mỹ một nhiệm kỳ nhưng được nhiều người ngưỡng mộ cho công việc nhân đạo của ông sau khi rời nhiệm sở, đã được tưởng nhớ đến trong lễ quốc tang hôm 9/1 như một người đặt sự trung thực và tử tế lên trên chính trị đảng phái.
Trong bài điếu văn, Tổng thống Dân chủ Joe Biden đã ca ngợi vị tổng thống thứ 39, người đã qua đời vào ngày 29/12 năm ngoái ở tuổi 100. Ông Biden nói rằng cuộc đời của ông Carter là ‘câu chuyện về một người đàn ông không bao giờ để những cơn sóng chính trị đẩy ông khỏi sứ mệnh phục vụ và định hình thế giới’.
“Một người có nhân cách,” ông Biden nói. “Ông cho chúng ta thấy nhân cách và niềm tin bắt đầu từ chính chúng ta và sau đó lan tỏa đến người khác như thế nào.”
Hàng chục ngàn người dân Mỹ trong hai ngày qua đã xếp hàng dài qua Điện mái vòm trong Điện Capitol để tỏ lòng tôn kính với ông Carter. Nhiều người ca ngợi ông như một tấm gương về sự đứng đắn và khiêm tốn cho các chính trị gia ngày nay vốn hết sức mang tính đảng phái.
Tổng thống đắc cử của đảng Cộng hòa Donald Trump, người sẽ trở lại nhiệm sở vào ngày 20/1, là một trong những vị khách quý tại tang lễ.
Trước khi buổi lễ bắt đầu, ông Trump bước vào nhà thờ cùng với phu nhân, bà Melania. Ông Trump bắt tay cựu phó tổng thống của ông là ông Mike Pence, người mà ông đã đối đầu sau khi ông Pence từ chối nghe theo nỗ lực lật ngược thất bại của ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020.
Ông Trump ngồi cạnh cựu Tổng thống Barack Obama, và hai ông đã trò chuyện khi nhạc giới thiệu bắt đầu. Bên phải ông Obama là vợ chồng các cựu tổng thống Laura và George W. Bush cùng Hillary và Bill Clinton.
Ông Biden và đệ nhất phu nhân Jill Biden bước vào tay trong tay và ngồi ở hàng ghế đầu tiên bên cạnh phó Tổng thống Kamala Harris và đệ nhị quý ông Douglas Emhoff.
Một trong những cháu trai của ông, Jason Carter, vốn chủ tịch Hội đồng Tín thác Trung tâm Carter, cho biết người ông mà ông gọi là ‘paw-paw’ và bà của ông, bà Rosalynn Carter, người đã qua đời vào năm 2023, vẫn khiêm nhường và trung thành với các giá trị của họ. Họ chọn ở lại ngôi nhà giản dị của họ ở Plains.
“Đúng vậy, ông bà đã dành bốn năm trong dinh thự của thống đốc và bốn năm trong Nhà Trắng nhưng 92 năm còn lại, họ ở quê nhà ở Plains, bang Georgia,” Jason Carter nói.
Cố Tổng thống Carter sẽ được chôn cất ở Plains.
“Tôi chưa bao giờ thấy có sự khác biệt giữa gương mặt công khai và gương mặt riêng tư của ông. Ông vẫn là cùng một người bất kể ông ở với ai hoặc ở đâu, và đối với tôi, đó là định nghĩa của sự chính trực. Sự trung thực đó đã nhận được sự thương yêu tương ứng,” Jason Carter nói thêm.
Ái nữ của ông Carter, Amy, đã tham gia cùng các thành viên khác trong gia đình trong tang lễ. Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Phó Tổng thống đắc cử JD Vance và con trai Tổng thống Biden, Hunter Biden, cũng nằm trong số những người dự lễ tang. Các cựu phó tổng thống Al Gore và Mike Pence ngồi cạnh nhau.
Ông Jimmy Carter đã giành được Nhà Trắng sau khi đánh bại Tổng thống Cộng hòa Gerald Ford trong cuộc bầu cử năm 1976. Hai vị tổng thống vốn từng là đối thủ chính trị một thời tiến tới trở thành bạn vong niên, và ông Carter đã ca ngợi ông Ford sau khi ông qua đời vào năm 2006.
Con trai của ông Ford, Steven, đã đọc một điếu văn tại tang lễ mà thân phụ ông đã viết sẵn cho ông Carter trước khi ông qua đời.
“Jimmy và tôi tôn trọng nhau khi là đối thủ ngay cả trước khi chúng tôi tôn trọng nhau như những người bạn thân,” Ford đọc lại lời của thân phụ. “Jimmy biết những điểm yếu chính trị của tôi và ông ấy đã chỉ ra được. Bây giờ tôi không thích điều đó, nhưng tôi không hề biết rằng kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 1976 sẽ đem đến một trong những tình bạn sâu sắc và lâu dài nhất của tôi.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten