vrijdag 3 januari 2025

Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter: Cuộc đời qua ảnh

 

Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter: Cuộc đời qua ảnh

Cựu Tống thống Mỹ Jimmy Carter

Nguồn hình ảnh,The Carter Center

Chụp lại hình ảnh,Cựu Tống thống Mỹ Jimmy Carter

Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter qua đời ở tuổi 100.

Vị tổng thống thứ 39 của Hoa Kỳ sống thọ hơn bất kỳ vị tổng thống nào trong lịch sử nước này.

Dưới đây là hành trình cuộc đời ông qua những bức ảnh đáng nhớ.

James Earl Carter Jr. chào đời ngày 1/10/1924 tại thị trấn nhỏ Plains, bang Georgia, là con cả trong gia đình bốn người con.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,James Earl Carter Jr. chào đời ngày 1/10/1924 tại thị trấn nhỏ Plains, bang Georgia, là con cả trong gia đình bốn người con.
Người cha theo chủ nghĩa phân chia chủng tộc của ông khởi xướng công việc kinh doanh đậu phộng của gia đình. Mẹ ông, bà Lillian, là một y tá có đăng ký hành nghề.

Nguồn hình ảnh,Corbis/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Người cha theo chủ nghĩa phân chia chủng tộc của ông khởi xướng công việc kinh doanh đậu phộng của gia đình. Mẹ ông, bà Lillian, là một y tá có đăng ký hành nghề.
Từ nhỏ, Carter đã quen với công việc đồng áng vất vả và cuộc sống gia đình khắc khổ.

Nguồn hình ảnh,Corbis/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Từ nhỏ, Carter đã quen với công việc đồng áng vất vả và cuộc sống gia đình khắc khổ.
Carter là ngôi sao bóng rổ thời trung học. Những trải nghiệm trong thời kỳ Đại Suy thoái và niềm tin sâu sắc vào đạo Báp-tít đã định hình triết lý chính trị của ông.

Nguồn hình ảnh,Corbis/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Carter là ngôi sao bóng rổ thời trung học. Những trải nghiệm trong thời kỳ Đại Suy thoái và niềm tin sâu sắc vào đạo Báp-tít đã định hình triết lý chính trị của ông.
Ông phục vụ trong Hải quân Mỹ bảy năm và trở thành sĩ quan tàu ngầm. Trong khoảng thời gian này, ông cưới bà Rosalynn Smith, người bạn của em gái ông.

Nguồn hình ảnh,Library of Congress

Chụp lại hình ảnh,Ông phục vụ trong Hải quân Mỹ bảy năm và trở thành sĩ quan tàu ngầm. Trong khoảng thời gian này, ông cưới bà Rosalynn Smith, người bạn của em gái ông.
Vào năm 1953, sau khi cha ông qua đời do bệnh ung thư, ông Carter từ bỏ sự nghiệp hải quân bảy năm để tiếp quản trang trại đậu phộng đang gặp khó khăn của gia đình. Ông đã vực dậy công việc kinh doanh và trở nên giàu có.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Vào năm 1953, sau khi cha ông qua đời do bệnh ung thư, ông Carter từ bỏ sự nghiệp hải quân bảy năm để tiếp quản trang trại đậu phộng đang gặp khó khăn của gia đình. Ông đã vực dậy công việc kinh doanh và trở nên giàu có.
Carter bước chân vào chính trường những năm 1960, đầu tiên là với chức vụ thượng nghị sĩ bang Georgia trong một cuộc bầu cử bổ sung. Lúc bấy giờ, ông đã phát động chiến dịch tranh cử chỉ hai tuần trước ngày bầu cử.

Nguồn hình ảnh,AP

Chụp lại hình ảnh,Carter bước chân vào chính trường những năm 1960, đầu tiên là với chức vụ thượng nghị sĩ bang Georgia trong một cuộc bầu cử bổ sung. Lúc bấy giờ, ông đã phát động chiến dịch tranh cử chỉ hai tuần trước ngày bầu cử.
Sau một lần thất bại khi chạy đua chức thống đốc Georgia, ông đã đắc cử vị trí này vào năm 1970 – một bước đệm ông sử dụng để đặt chân vào Nhà Trắng.

Nguồn hình ảnh,AP

Chụp lại hình ảnh,Sau một lần thất bại khi chạy đua chức thống đốc Georgia, ông đã đắc cử vị trí này vào năm 1970 – một bước đệm ông sử dụng để đặt chân vào Nhà Trắng.
Khi trở thành thống đốc Georgia năm 1970, ông công khai hơn lập trường ủng hộ quyền dân sự mạnh mẽ. Ông cho treo hình ảnh của Martin Luther King trong tòa nhà quốc hội bang. Năm 1974, ông tặng cho tòa nhà này một bức tranh vẽ Tiến sĩ King – bức chân dung người Mỹ gốc Phi đầu tiên được đưa vào phòng trưng bày chính thức của bang Georgia.

Nguồn hình ảnh,AP

Chụp lại hình ảnh,Khi trở thành thống đốc Georgia năm 1970, ông công khai hơn lập trường ủng hộ quyền dân sự mạnh mẽ. Ông cho treo hình ảnh của Martin Luther King trong tòa nhà quốc hội bang. Năm 1974, ông tặng cho tòa nhà này một bức tranh vẽ Tiến sĩ King – bức chân dung người Mỹ gốc Phi đầu tiên được đưa vào phòng trưng bày chính thức của bang Georgia.
Năm 1974, khi ông Carter phát động chiến dịch tranh cử tổng thống, nước Mỹ vẫn chưa nguôi ngoai sau vụ bê bối Watergate. Ông tự giới thiệu mình là một người nông dân trồng đậu phộng giản dị, không bị vấy bẩn bởi những bê bối đạo đức của các chính trị gia chuyên nghiệp tại Washington.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Năm 1974, khi ông Carter phát động chiến dịch tranh cử tổng thống, nước Mỹ vẫn chưa nguôi ngoai sau vụ bê bối Watergate. Ông tự giới thiệu mình là một người nông dân trồng đậu phộng giản dị, không bị vấy bẩn bởi những bê bối đạo đức của các chính trị gia chuyên nghiệp tại Washington.
Người Mỹ muốn một người ngoài luồng và ông Carter chính là người phù hợp. Trong cuộc bầu cử năm 1976, ông giành chiến thắng sít sao trước Tổng thống đương nhiệm Gerald Ford. Tân tổng thống đắc cử, cùng vợ và mẹ, chào đón đám đông ủng hộ trong một buổi mít tinh chiến thắng diễn ra tại quê nhà Plains, Georgia.

Nguồn hình ảnh,Corbis/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Người Mỹ muốn một người ngoài luồng và ông Carter chính là người phù hợp. Trong cuộc bầu cử năm 1976, ông giành chiến thắng sít sao trước Tổng thống đương nhiệm Gerald Ford. Tân tổng thống đắc cử, cùng vợ và mẹ, chào đón đám đông ủng hộ trong một buổi mít tinh chiến thắng diễn ra tại quê nhà Plains, Georgia.
Tháng 1/1977, trên sân khấu trước Nhà Trắng, ông Carter tuyên thệ nhậm chức trước sự chứng kiến của Chánh án Tối cao Warren Burger, và sự góp mặt của phu nhân Rosalynn.

Nguồn hình ảnh,Corbis/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Tháng 1/1977, trên sân khấu trước Nhà Trắng, ông Carter tuyên thệ nhậm chức trước sự chứng kiến của Chánh án Tối cao Warren Burger, và sự góp mặt của phu nhân Rosalynn.
Trong ngày làm việc đầy đủ đầu tiên sau khi nhậm chức, ông đã ân xá cho hàng trăm ngàn người trốn tránh nghĩa vụ quân sự trong cuộc chiến tại Việt Nam – bằng cách chạy ra nước ngoài hoặc không đăng ký với hội đồng tuyển quân địa phương.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Trong ngày làm việc đầy đủ đầu tiên sau khi nhậm chức, ông đã ân xá cho hàng trăm ngàn người trốn tránh nghĩa vụ quân sự trong cuộc chiến tại Việt Nam – bằng cách chạy ra nước ngoài hoặc không đăng ký với hội đồng tuyển quân địa phương.
Thành tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ của Carter là ký kết Hiệp định Camp David năm 1978, trong đó Ai Cập chính thức công nhận nhà nước Israel. Ông cũng ký hiệp ước trao trả kênh đào Panama cho Panama.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Thành tựu lớn nhất trong nhiệm kỳ của Carter là ký kết Hiệp định Camp David năm 1978, trong đó Ai Cập chính thức công nhận nhà nước Israel. Ông cũng ký hiệp ước trao trả kênh đào Panama cho Panama.
Tuy nhiên, những sự kiện sau đó lại không có lợi cho ông. 

Shah (vua) của Iran bị lật đổ và 66 người Mỹ bị bắt làm con tin tại thủ đô Tehran. Liên Xô xâm lược Afghanistan.

Nguồn hình ảnh,Gamma-Rapho/Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Tuy nhiên, những sự kiện sau đó lại không có lợi cho ông. Shah (vua) của Iran bị lật đổ và 66 người Mỹ bị bắt làm con tin tại thủ đô Tehran. Liên Xô xâm lược Afghanistan.
Dư luận cho rằng ông không đủ cứng rắn và uy tín của ông sụt giảm nghiêm trọng. Khi một nỗ lực giải cứu con tin thất bại và tám quân nhân Mỹ thiệt mạng, ông Carter càng bị coi là yếu kém .

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Dư luận cho rằng ông không đủ cứng rắn và uy tín của ông sụt giảm nghiêm trọng. Khi một nỗ lực giải cứu con tin thất bại và tám quân nhân Mỹ thiệt mạng, ông Carter càng bị coi là yếu kém .
Dù vượt qua thách thức lớn từ Thượng nghị sĩ Edward Kennedy trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ vào năm 1980, ông Carter không thể ngăn cản đối thủ Cộng hòa Ronald Reagan giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tổng thống.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Dù vượt qua thách thức lớn từ Thượng nghị sĩ Edward Kennedy trong cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Dân chủ vào năm 1980, ông Carter không thể ngăn cản đối thủ Cộng hòa Ronald Reagan giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tổng thống.
Thay vì lui về ở ẩn, ông Jimmy Carter đã sử dụng uy tín từ chức vụ cũ để trở thành một nhà ngoại giao và hòa giải viên quốc tế, dưới sự bảo trợ của Trung tâm Carter (Carter Centre) mà ông thành lập. Cựu tổng thống và phu nhân bắt đầu làm việc với tổ chức từ thiện Habitat for Humanity (Tổ chức Hỗ trợ Gia cư) vào năm 1984, và đã giúp sửa chữa hơn 4.000 ngôi nhà trong những năm sau đó.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Thay vì lui về ở ẩn, ông Jimmy Carter đã sử dụng uy tín từ chức vụ cũ để trở thành một nhà ngoại giao và hòa giải viên quốc tế, dưới sự bảo trợ của Trung tâm Carter (Carter Centre) mà ông thành lập. Cựu tổng thống và phu nhân bắt đầu làm việc với tổ chức từ thiện Habitat for Humanity (Tổ chức Hỗ trợ Gia cư) vào năm 1984, và đã giúp sửa chữa hơn 4.000 ngôi nhà trong những năm sau đó.
Ông đã nhanh chóng bổ sung việc giám sát bầu cử thành một chức năng của Trung tâm Carter, nổi tiếng với việc lên án cuộc bầu cử năm 1989 tại Panama của Tướng Manuel Noriega.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Ông đã nhanh chóng bổ sung việc giám sát bầu cử thành một chức năng của Trung tâm Carter, nổi tiếng với việc lên án cuộc bầu cử năm 1989 tại Panama của Tướng Manuel Noriega.
Năm 2002, ông được trao giải Nobel Hòa bình vì "những nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các xung đột quốc tế."

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Năm 2002, ông được trao giải Nobel Hòa bình vì "những nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm tìm kiếm giải pháp hòa bình cho các xung đột quốc tế."
Năm 2007, Carter tham gia nhóm The Elders (Nhóm Bô lão) – nhóm do ông Nelson Mandela thành lập để tập hợp các nhà lãnh đạo toàn cầu đã nghỉ hưu như Kofi Annan, Ela Bhatt và Mary Robinson.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Năm 2007, Carter tham gia nhóm The Elders (Nhóm Bô lão) – nhóm do ông Nelson Mandela thành lập để tập hợp các nhà lãnh đạo toàn cầu đã nghỉ hưu như Kofi Annan, Ela Bhatt và Mary Robinson.
Tháng 8/2015, tại một cuộc họp báo ở Trung tâm Carter, ông thông báo rằng mình đang điều trị ung thư – căn bệnh đã cướp đi mạng sống của cả cha mẹ và ba người em gái của ông.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Tháng 8/2015, tại một cuộc họp báo ở Trung tâm Carter, ông thông báo rằng mình đang điều trị ung thư – căn bệnh đã cướp đi mạng sống của cả cha mẹ và ba người em gái của ông.
Ông Carter vẫn tiếp tục giảng dạy tại một trường học Chủ nhật ở Nhà thờ Báp-tít Maranatha tại Plains.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Ông Carter vẫn tiếp tục giảng dạy tại một trường học Chủ nhật ở Nhà thờ Báp-tít Maranatha tại Plains.
Năm 2017, ông cùng phu nhân Rosalynn tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Năm 2017, ông cùng phu nhân Rosalynn tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump.
Sau một lần bị ngã tại nhà vào năm 2019, ông Carter xuất hiện công khai với một vết bầm trên mặt. Ông phát biểu tại một sự kiện của Tổ chức Hỗ trợ Gia cư.
Chụp lại hình ảnh,Sau một lần bị ngã tại nhà vào năm 2019, ông Carter xuất hiện công khai với một vết bầm trên mặt. Ông phát biểu tại một sự kiện của Tổ chức Hỗ trợ Gia cư.
Vào năm 2021, ông Carter và bà Rosalynn kỷ niệm 75 năm ngày cưới. Tổng thống Mỹ Joe Biden và phu nhân Jill đã đến thăm họ tại nhà riêng ở Georgia.

Nguồn hình ảnh,THE CARTER CENTER

Chụp lại hình ảnh,Vào năm 2021, ông Carter và bà Rosalynn kỷ niệm 75 năm ngày cưới. Tổng thống Mỹ Joe Biden và phu nhân Jill đã đến thăm họ tại nhà riêng ở Georgia.
President Carter entering his wife's funeral service service

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Trong một lần xuất hiện hiếm hoi từ khi bước vào giai đoạn chăm sóc cuối đời, ông Carter đã tham dự lễ tưởng niệm vợ mình, bà Rosalynn, tại bang Georgia. Sau thời gian chống chọi với chứng mất trí nhớ, bà qua đời vào tháng 11/2023, thọ 96 tuổi,
Ngồi xe lăn ở hàng ghế đầu, chân đắp chăn, ông Carter lặng lẽ theo dõi buổi lễ. "Ông đang ở những ngày cuối đời và sức khỏe suy kiệt rõ rệt," Jason Carter, cháu trai của cựu tổng thống, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn trước buổi lễ.

Nguồn hình ảnh,Getty Images

Chụp lại hình ảnh,Ngồi xe lăn ở hàng ghế đầu, chân đắp chăn, ông Carter lặng lẽ theo dõi buổi lễ. "Ông đang ở những ngày cuối đời và sức khỏe suy kiệt rõ rệt," Jason Carter, cháu trai của cựu tổng thống, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn trước buổi lễ.

Cựu Tổng thống Mỹ Jimmy Carter: Cuộc đời qua ảnh - BBC News Tiếng Việt

Geen opmerkingen:

Een reactie posten