Khánh thành Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, niềm hãnh diện của thành phố San Jose
Đoan Trang/Người Việt
SAN JOSE, California (NV) – Lễ khánh thành Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ “Thank You, America” diễn ra đầy xúc động và tự hào vào hôm Thứ Bảy, 13 Tháng Bảy, tại Vườn Truyền Thống Việt, địa chỉ 1499 Roberts Ave, thành phố San Jose, tiểu bang California.
Đến tham dự có thị trưởng thành phố San Jose, ông Matt Mahan, các vị dân cử, nhiều cựu sĩ quan Quân Lực VNCH, và đông đảo cư dân thành phố.
Một ngày vui, khởi sự một giai đoạn mới
Một trong những dân cử có mặt rất sớm, ông Biên Đoàn, nghị viên thành phố San Jose, Đơn Vị 7, nói với nhật báo Người Việt: “Chúng tôi rất hãnh diện khi có một Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ mang tên Thank You, America, thể hiện lòng tri ân 58,000 chiến sĩ Mỹ và 250,000 chiến sĩ VNCH đã hy sinh trong cuộc chiến cách nay gần nửa thế kỷ.”
Sau các nghi thức thượng kỳ và chào cờ, tấm màn phủ được kéo xuống, bức tượng hai chiến sĩ Mỹ và VNCH xuất hiện, sừng sững giữa bầu trời xanh bao la, tạo nên một không khí đầy xúc động, ký ức của thời chiến cách đây gần 50 năm tràn về, nhưng giờ đây, cảm xúc đầy niềm tự hào.
Ông Hoàng Thế Dân, cựu sĩ quan Hải Lực Quân Lực VNCH, cư dân San Jose, bày tỏ: “Cộng động người Việt Bắc Cali trông giờ giây phút này từ lâu lắm rồi. Đây là công trình đóng góp của công quyền và cộng đồng người Việt tị nạn tại địa phương. Như tôi được biết, hôm nay không chỉ là một ngày vui, mà còn khởi sự cho một giai đoạn mới, bởi sau tượng đài ‘Thank You, America,’ Vườn Truyền Thống Việt sẽ tiếp tục có thêm Đền Hùng, Trung Tâm Sinh Hoạt Cộng Đồng,…”
Bà Hoa Xuân Trang, cư dân San Jose diện một tà áo dài mang hình lá cờ vàng, cho biết phu quân của bà là một sĩ quan Không Quân VNCH, kể: “Đêm tôi thao thức không ngủ được, mong trời sáng để chuẩn bị. Tám giờ sáng tôi có mặt ở đây rồi nè. Hôm nay tôi vui và hãnh diện vô cùng.”
“Tuyệt vời!” ông Võ Lịch, trưởng Trung Tâm Việt Ngữ Văn Lang, San Jose, thốt lên. “Sự mong đợi của chúng tôi từ lâu, nay đã thành hiện thực. Đây là biểu tượng để lại cho giới trẻ hiện tại và tương lai, để các em nhìn vào và nhớ về công danh sự nghiệp mà cha ông đã đổ xương máu cho miền Nam VNCH.”
Em Randy Đỗ, 22 tuổi, được sinh ra và lớn lên ở San Jose, tiếng Việt không rành, cũng biểu lộ cảm xúc khi ngắm nhìn chân dung hai chiến sĩ Việt-Mỹ.
“Nhìn hai bức tượng chiến sĩ VNCH và chiến sĩ Mỹ, em thấy rõ sự hy sinh cao cả của bậc cha ông cho đất nước. Đây cũng là niềm tự hào của những người tị nạn, không chỉ cộng đồng người Việt ở đây, mà trên cả đất nước Hoa Kỳ.”
‘Cái duyên’ của hơn 20 năm
Ông Ngô Văn Tôn, tổng thư ký Ủy Ban Thúc Đẩy Xây Dựng Tượng Đài kể về chặng đường 20 năm cho việc hình thành một tượng đài nhằm vinh danh các chiến sĩ VNCH và Hoa Kỳ, như nhắc nhớ một cuộc chiến đau buồn của Việt Nam, trên đất nước Hoa Kỳ.
“Năm 2001, khi ở dưới miền Nam Cali có được tượng đài Chiến Sĩ Việt Mỹ dũng mãnh và kiên cường, trong công viên Sid Goldstein Freedom Park của thành phố Westminster, ông Dave Cortese, khi đó còn là nghị viên thành phố San Jose đã có ý định năm 2001 xây tượng chiến sĩ VNCH và Mỹ, đặt ở đường Tully để mọi người xem và biết về chiến tranh Việt Nam.”
Cô Ann Trinh Kong, cư dân San Jose cũng không dấu được niềm sung sướng khi đến dự lễ khánh thành tượng đài, nói: “Đây là lần đầu tiên tôi tham dự một sự kiện cộng đồng thế này. Tôi cảm thấy hãnh diện là người Việt. Đặc biệt được gặp các cô chú trong Quân Lực VNCH tôi vui lắm, mọi người có mặt nơi đây, nhìn ai cũng đẹp.”
“Hiện nay ông Cortese là thượng nghị sĩ tiểu bang đơn vị 15, nhưng ông vẫn nhớ những khó khăn mà ông gặp phải khiến mong muốn của ông chưa thực hiện được. Sau đó, khi lên chức giám sát viên Đơn Vị 3 thuộc quận hạt Santa Clara, ông Cortese lại muốn thực hiện ý định của mình.”
Theo lời ông Tôn, năm 2010, khi đã vận động được một số tiền, ông Cortese muốn làm tượng một bức tượng nhỏ đặt tại số 70-70 W đường Hedding, nhưng khi ấy cả quận và thành phố đều không đồng ý. Ông Cortese kiên trì vận động đến năm 2015 có số tiền trên $200,000. Luật Sư Nguyễn Tâm là một trong những người ủng hộ ông, nhưng mọi chuyện đều bất thành. Sáu năm sau, vì hết nhiệm kỳ giám sát viên, ông Cortese giao số tiền ông vận động được cho thành phố San Jose để làm tượng đài, dự định đặt tại Vườn Văn Hóa Việt.
Tháng Sáu năm 2019, bà Maya Esparza khi đó mới nhậm chức nghị viên thành phố San Jose được vài tháng, nhưng thấy đây là dự án tuyệt vời, nên mở cuộc họp báo. Tại đây, bà hứa sẽ làm tượng đài trong vòng ba năm thì hoàn tất.
Nhưng “người tính không bằng Trời tính,” đại dịch COVID-19 ập đến, mọi việc bị đình trệ. Một “sự im lặng đáng sợ” kéo dài suốt hơn hai năm.
Đến năm 2021, thấy không thể để mọi sự cứ ‘im hơi lặng tiếng’ như vậy hoài, ông Tôn và những đồng đội cũ, đều là các cựu sĩ quan VNCH, ngồi lại bàn tính. “Chẳng lẽ tiền có mà cứ ngồi yên hoài, chịu sao nổi.”
Ông Tôn kể tiếp: “Ngày 29 Tháng Chín, 2021 Ủy Ban Thúc Đẩy Xây Dựng Tượng Đài thành lập, gồm năm người, ông Lê Văn Hải trưởng ban, ông Nguyễn Minh Đường là phó ban nội vụ, bà Triệu Hà phó ngoại vụ, tôi là tổng thư ký, ông Thưởng phụ tá…”
“Sau đó, đến gặp ông Cortesi để kêu gọi hợp tác. Số tiền để xây dựng tượng đài khi đó là $271,000. Thời buổi này nghĩ không đủ, nên tụi tôi đề nghị, nếu được phép thì kêu gọi đồng hương, cựu quân nhân đóng góp thêm. Bữa đó, ông Cortesi nói: ‘Thôi, mấy anh đừng có lo, để tôi gặp kêu gọi mấy ông supervisor yểm trợ. Nhưng phải thúc bà Maya nhe, để còn vận động thành phố nữa.’”
Ủy Ban Thúc Đẩy Xây Dựng Tượng Đài tổ chức kêu gọi sự hỗ trợ của các dân biểu tiểu bang, liên bang, để nói rõ một điều, hơn ai hết, các cựu sĩ quan VNCH hiểu rõ về cuộc chiến tranh, nhưng để thế hệ hậu duệ biết ngọn ngành vì sao người Việt có mặt trên đất nước này, vì sao phải vinh danh cả thế hệ cha ông, lẫn những chiến binh Hoa Kỳ đã hy sinh trong cuộc chiến Việt Nam.
Cuối cùng, ngân sách 2022-2023 của thành phố San Jose chi $296,000 để hoàn thành tượng đài. Như vậy, tổng số tiền xây dựng tượng đài là $570,000.
Tác giả tượng đài: Vui, buồn lẫn lộn
Theo lời kể của ông Ngô Văn Tôn, trước đó có một kiến trúc sư người Việt gửi hình mẫu bức tượng chiến sĩ Việt-Mỹ, nhưng thành phố không chọn. Nhớ lại tượng đài ở miền Nam do điêu khắc gia Tuấn Nguyễn thực hiện, Hội Đồng Nghệ Thuật của thành phố bèn tìm anh Tuấn Nguyễn.
“Không hiểu sao, 20 năm trời, mà thành phố San Jose vẫn nhớ đến mình, gọi và nói muốn làm một tượng đài giống ở miền Nam,” anh Tuấn Nguyễn kể.
“Mình là nghệ sĩ, không thích sao chép một tác phẩm, dù là của mình đi chăng nữa, mà chỉ muốn sáng tác cái mới thôi. Nhưng vì không muốn thành phố San Jose gặp thêm khó khăn, tôi có đề nghị sửa một chút, chứ không giống y chang tượng đài ở miền Nam. Họ đồng ý.”
Nghệ Sĩ Tuấn Nguyễn bắt tay vào làm tượng mẫu, rồi gửi đi. Được Hội Đồng Nghệ Thuật thành phố bỏ phiếu và phê duyệt, anh Tuấn ký hợp đồng để thực hiện trong thời gian hơn hai năm, dự trù Tháng Tư, 2024 hoàn tất.
Khi tác phẩm gần hoàn tất, cũng là giai đoạn khó khăn nhất của anh Tuấn: Ba anh, kiến trúc sư Nguyễn Ngọc Nhâm, một trong những kiến trúc sư nổi tiếng, quân nhân Quân Lực VNCH qua đời. Nỗi đau mất cha chưa nguôi, anh lại nghe tin người chủ đúc tượng đột tử, khiến anh phải dời tượng qua một xưởng đúc đồng khác.
“Chẳng ai biết trước được chuyện gì sẽ xảy ra, nhưng cuối cùng chuyện gì cũng qua,” anh Tuấn tâm sự. “Tôi tin vào định mệnh. Tới hơn 20 năm, một công việc mà chưa ai làm được, để rồi cái duyên đến, và tôi lại có cơ hội thực hiện. Có phải là Ông Trời sắp đặt không! Tôi tin có sự an bài. Làm bức tượng thứ hai này, cách nhau 20 năm, tôi vẫn thấy giống y như khi sáng tác tác phẩm đầu tiên vậy, cũng trải qua nhiều cảm xúc vui-buồn lẫn lộn.”
Anh Tuấn giải thích, khi nhìn vào bức tượng, so sánh tượng ở Westminster người lính VNCH tay chỉ xuống, với quyết tâm phải gìn giữ mảnh đất của cha ông mình, người lính Mỹ tay thả súng, ngụ ý “chúng tôi phải trở về.”
Còn ở San Jose, hai người lính giống như chuẩn bị ra chiến trường, người lính Việt khuôn mặt mệt, buồn, lo âu, vì phải chiến đấu với người cùng màu da máu thịt mình; người lính Mỹ có khuôn mặt cũng buồn, vì phải chiến đấu một cách bất đắc dĩ, khi đang sống sung sướng mà phải ra mặt trận ở rừng sâu núi thẳm trên đất một đất nước xa lạ.
Thank You, America. Xin cảm ơn nước Mỹ! Chiến tranh Việt Nam kết thúc từ gần nửa thế kỷ qua, nhưng dù chiến sự đã ngưng, nhưng vẫn còn cuộc chiến đấu sinh tồn với người dân tị nạn, để rồi trải qua bao nhiêu năm thăng trầm, cộng đồng người Việt ở khắp nơi đã cùng nhau tạo dựng nên những giá trị cao đẹp.
Và như lời của Ủy Ban Thúc Đẩy Xây Dựng Tượng Đài, Thank You, America chính là ngọn hải đăng để tưởng nhớ sự hy sinh để bao nhiêu thế hệ người Mỹ gốc Việt được phát triển mạnh mẽ, cũng là sự đóng góp vào di sản phong phú và đa dạng của thành phố San Jose. [kn]
Khánh thành Tượng Đài Chiến Sĩ Việt Mỹ, niềm hãnh diện của thành phố San Jose (nguoi-viet.com)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten