Vệ tinh Mỹ bay lên vành đai bức xạ Van Allen

31/8/2012

Hai vệ tinh nhân tạo của Mỹ bay lên vũ trụ hôm qua để khám phá các vành đai bức xạ và bảo vệ hành tinh khỏi những cơn bão mặt trời.

Tên lửa Atlas V đưa cặp vệ tinh của Mỹ bay lên vành đai quỹ đạo của trái đất. Ảnh: NASA.

Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) phóng hai vệ tinh trước khi mặt trời mọc vào ngày 30/8.

“Giờ đây chúng đã tới các vành đai bức xạ của trái đất”, Nicola Fox, nhà khoa học của Phòng Thí nghiệm Vật lý ứng dụng thuộc Đại học Johns Hopkins, phát biểu.

Đây là lần đầu tiên hai vệ tinh nhân tạo cũng bay tới các vành đai bức xạ Van Allen, nơi chứa những hạt mang điện tích (proton và electron) có khả năng phá hoại các vệ tinh.

Cặp vệ tinh, sở hữu lớp nhôm dày, được thiết kế để chịu sự bắn phá của các tia bức xạ vũ trụ trong vòng hai năm.

“Chúng sẽ tới một nơi mà các vệ tinh khác muốn tránh và vệ tinh của chúng tôi sẽ hoạt động ở đó trong hai năm”, Richard Fitzgerald, người quản lý hoạt động của hai vệ tinh, phát biểu.

Hình minh họa một vệ tinh được phóng lên hôm 30/8 hoạt động trên vành đai bức xạ của địa cầu. Ảnh: NASA.

Phòng Thí nghiệm Vật lý ứng dụng của Đại học Johns Hopkins chế tạo cặp vệ tinh theo đơn đặt hàng của NASA với chi phí 686 triệu USD. Với hai vệ tinh này, các nhà khoa học có thể hiểu rõ cách thức tác động của mặt trời đối với các vành đai bức xạ Van Allen.

Hai vành đai bức xạ Van Allen trải dài vài nghìn km trong không gian. Chúng chứa những hạt mang điện tích cao từ mặt trời và từ những nơi khác trong vũ trụ. Những hạt này bị “nhốt” bởi từ trường của địa cầu.

Thông thường chúng nằm ngay phía trên Trạm Không gian Quốc tế (ISS) và các vệ tinh bay theo quỹ đạo thấp. Tuy nhiên, chúng có thể phình ra và tràn tới quỹ đạo của các vệ tinh khi bão mặt trời ập tới địa cầu. Nếu bão mặt trời đủ mạnh, chúng có thể phá hoại vệ tinh nhân tạo, gây họa cho các phi hành gia, làm tê liệt các mạng lưới điện và viễn thông.

Mục tiêu của vụ phóng hai vệ tinh là tăng cường mức độ chính xác trong hoạt động dự báo thời tiết vũ trụ.“Địa cầu phản ứng với những bức xạ từ mặt trời. Vì thế chúng ta nói rằng nếu mặt trời hắt hơi, trái đất sẽ bị cảm cúm”, Nicola Fox nói.

Những thiết bị khoa học bên trong hai vệ tinh sẽ đo các hạt mang điện tích di chuyển trong vành đai bức xạ. Số lượng những hạt này lên tới hàng nghìn tỷ.

Cặp vệ tinh sẽ bay qua cả vành đai bên trong. Khoảng cách gần nhất và xa nhất giữa chúng với địa cầu sẽ lần lượt là 480 km và gần 32.000 km. Đôi khi chúng cách nhau khoảng 160 km, song nhiều lúc chúng cách nhau tới hơn 38.000 km.

Kim Cương

http://vnexpress.net/gl/khoa-hoc/2012/08/ve-tinh-my-bay-len-vanh-dai-buc-xa/?utm_source=Boxnew&utm_medium=logo&utm_term=tracklink&utm_content=logolink&utm_campaign=Box_new