Những « tai nghe » của nước Mỹ

Những « tai nghe » của nước Mỹ
Nhìn sang nước Mỹ qua vụ xì-căng-đan nghe lén bị Edward Snowden tiết lộ, Libération nhận định, vấn đề không phải ở hệ thống tình báo, mà ở việc thiếu vắng sự kiểm soát hệ thống này.
Cuộc điều tra của thông tín viên tờ báo cánh tả tại Washington cho thấy Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ đã giao dịch vụ này cho quá nhiều cơ sở tư nhân, và các nhân viên NSA bây giờ nghĩ đến quyền lợi cá nhân mình nhiều hơn là tổ quốc. Một thay đổi theo Libération là đáng sợ, và nếu vụ Snowden đã cho phép nêu ra câu hỏi trên đây, thì điều này cũng hết sức hữu ích.
Đại bản doanh của NSA tại Fort Meade được xây dựng từ thập niên 50, tại vùng đồng quê gần Washington. Địa điểm này được chọn lựa nhằm tránh phóng xạ trong trường hợp một quả bom nguyên tử rơi xuống thủ đô Hoa Kỳ, được bảo vệ bằng những hàng rào kẽm gai và những toán tuần tiễu vũ trang.
Ngân sách hoạt động ? Số nhân viên ? Tất cả đều được giữ bí mật, nhưng có người cho rằng có ít nhất 1.300 tòa nhà và 20.000 nhân viên làm việc tại đây. Chưa kể từ năm 2000, NSA còn vươn ra bên ngoài vòng rào, đến khu công nghiệp Annapolis Junction, nơi có hàng loạt công ty được giao « gia công » dịch vụ, và theo tác giả cuốn Spies for Hire thì cơ quan tình báo Mỹ dành đến 70% ngân sách để thuê dịch vụ tư nhân. Và cũng từ đó mà xì-căng-đan đã nổ ra : Edward Snowden làm việc cho một trong những công ty làm dịch vụ này, đó là Booz Allen Hamington.
Con đường dân chủ nào cho Ai Cập ?
Còn tại Ai Cập, trong bài « Nền dân chủ bị đe dọa », Le Monde nhận xét, một năm sau khi trở thành người đứng đầu đất nước, ông Mohamed Morsi đang bị chỉ trích từ nhiều phía. Phe Huynh đệ Hồi giáo phải đối mặt với sự chống đối mạnh mẽ, không chỉ từ các cuộc biểu tình trên đường phố, mà còn từ các định chế.
Tổng thống Mohamed Morsi là một tổng thống được bầu ra một cách hợp pháp, sau khi ông Hosni Mubarak bị lật đổ. Tuy nhiên có một nghịch lý là phe Huynh đệ Hồi giáo càng liên tục thắng trong các cuộc bầu cử, thì tính chính danh của phe này lại càng bị lung lay. Đất nước đang bị tê liệt qua trận chiến giữa tư pháp với chính quyền, với sự phẫn nộ của người nghèo và giới trung lưu, cũng chính là những cử tri đã từng bỏ phiếu cho ông Morsi. Ngày nay các lực lượng không Hồi giáo đòi hỏi ông Mohamed Morsi độc đoán phải từ chức và tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn. Một cuộc biểu tình chống ông Morsi, dự kiến có hàng triệu người tham gia dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 30/6 tới, trong khi tổng thống tố cáo đây là một cuộc đảo chánh.
Chuyên gia Alvaro Vasconcelos của cơ quan tư vấn Arab Reform Initiative có trụ sở tại Paris cho rằng, trước mắt để ra khỏi ngõ cụt, ông Morsi cần cải tổ nội các, đưa vào một số nhân vật không thuộc phe Hồi giáo để làm dịu tình hình. Nhưng để giải quyết triệt để, thì các phong trào đối lập cần được tổ chức lại, thậm chí có thể mơ đến một chính phủ liên hiệp. Hiện giờ một số phe đối lập không theo Hồi giáo cho rằng có thể giải quyết khủng hoảng bằng các cuộc xuống đường. Theo chuyên gia Vasconcelos, thì đây là một ảo tưởng nguy hiểm. Với Huynh đệ Hồi giáo, quá trình chuyển tiếp chính trị là rất khó khăn, nhưng không có phe này thì sự chuyển tiếp là bất khả.
Trang nhất báo Pháp
Nội tình nước Pháp được các báo Paris chú ý nhất hôm nay. Le Monde quan tâm đến tình hình « Môn Sử-Địa : Trình độ học sinh đang xuống thấp ». Theo một nghiên cứu của Bộ Giáo dục Pháp, thì chỉ có phân nửa số học sinh tiểu học và trung học vượt qua được trắc nghiệm kiến thức về môn này.
Nhật báo công giáo La Croix chạy tựa trang nhất : « Họ đấu tranh để tìm được một việc làm ». Trước nạn thất nghiệp đang ở mức cao tại Pháp, tờ báo đã quyết định theo dõi quá trình của bốn người thất nghiệp trên con đường tìm việc. Nhật báo cộng sản L’Humanité tố cáo : « Michelin xóa bỏ biên giới ». Sau khi gần như cho ngưng hoạt động nhà máy Joué-lès-Tours ở Pháp, tập đoàn này còn đóng cửa hai nhà máy ở Colombia trong vòng vài tiếng đồng hồ. Công nhân những nơi này chuẩn bị biểu tình phản đối.
Trên lãnh vực chính trị, nhật báo cánh hữu Le Figaro nói về « Sự im lặng của Cahuzac, bài học của Strauss-Kahn ». Cựu Bộ trưởng Ngân sách Jérôme Cahuzac, người đã gây ra vụ tai tiếng trốn thuế đình đám, hôm qua khi ra giải trình trước ủy ban điều tra của Hạ viện đã không hé mở gì thêm về vùng tối của vụ xì-căng-đan đã dẫn đến việc ông phải từ chức. Còn cựu Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế Dominique Strauss-Kahn, người từng gây xì-căng-đan ầm ĩ về vụ tấn công tình dục một phụ nữ hầu phòng ở Mỹ, lần này đường hoàng đến Thượng viện để giải thích về cơ chế hoạt động của giới tài chính. Ứng viên tổng thống hụt cũng không bỏ qua cơ hội này để chỉ trích ông François Hollande và Nicolas Sarkozy.
Về kinh tế, nhật báo Les Echos phỏng vấn ông José Manuel Barroso, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, và chạy tựa trang nhất « Barroso : Tại sao nước Pháp lo ngại trước châu Âu ». Ông tỏ ra ngạc nhiên trước cuộc tranh luận mà nhiều chính khách Pháp, trong đó có tổng thống Hollande gợi ra, cho rằng đã có những hiểu lầm đối với tuyên bố của ông về đa dạng văn hóa. Bên cạnh đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu nhấn mạnh đến « lợi ích hợp pháp » của châu Âu khi đòi hỏi nước Pháp phải cải cách.
Tờ báo cánh tả Libération nhìn sang nước Mỹ, với hàng tựa trên trang đầu : « Tất cả đều bị nghe lén ». Sau những tiết lộ của Edward Snowden về việc nghe lén của Cơ quan An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSA), tờ báo đã làm cuộc điều tra, nghe các cựu nhân viên NSA giải thích về cơ chế hoạt động và những thay đổi tại cơ quan bí mật nhất nước Mỹ.

http://www.viet.rfi.fr/chau-a/20130627-bangkok-se-chim-duoi-nuoc-vao-nam-2030