Thứ bảy, 14/5/2016 | 13:00 GMT+7
| 
Thứ bảy, 14/5/2016 | 13:00 GMT+7
Yêu cầu an ninh của Mỹ khi Bill Clinton lần đầu thăm Việt Nam
"Washington đề nghị Hà Nội thực hiện những tiêu chuẩn an ninh mang tính luật lệ khi tổng thống công du, họ yêu cầu có xe bọc thép, pháo cao xạ, máy bay lên thẳng", ông Lê Văn Bàng, Đại sứ Việt Nam đầu tiên tại Mỹ, kể lại.
 |
Các đặc vụ theo sát Tổng thống Mỹ Bill Clinton thời điểm 2000 khi người dân Việt Nam vây quanh ông. Ảnh: AP
|
An ninh của Mỹ lúc bấy giờ rất lo lắng, đưa ra các đòi hỏi rất cao, vì khi đó ông Clinton đến thăm một nước cựu thù, ông Bàng chia sẻ với VnExpress nhân dịp ông Barack Obama, tổng thống Mỹ thứ ba sắp đến Việt Nam.
Theo cựu đại sứ, các quan chức Mỹ và Việt Nam thời điểm đó không thể tránh khỏi những cuộc tranh luận mang tính "giằng co" về lịch trình làm việc của ông Clinton. Một chương trình được coi là căng thẳng nhất là Mỹ đề nghị Việt Nam sắp xếp để tổng thống đến thăm địa điểm khai quật máy bay Mỹ bị bắn rơi vào năm 1967 ở huyện Mê Linh, Vĩnh Phúc.
"Vị trí đó ở trong một ngôi làng, đường sá không thuận lợi nên có khá nhiều ý kiến từ Việt Nam không đồng ý, có những người còn lo ngại người dân có thể có phản ứng gì đó. Tuy nhiên, Washington kiên quyết muốn thực hiện, thậm chí muốn đưa cả người quay phim đi theo để cho nhân dân Mỹ thấy Hà Nội đáp ứng yêu cầu của họ, rằng tổng thống rất chú ý tới vấn đề quân nhân mất tích sau chiến tranh", ông Bàng nói.
Là người luôn đi sát tổng thống Clinton, ông Bàng có thể cảm nhận được "sức nóng" của các mật vụ Mỹ đi theo bảo vệ. Họ thậm chí sẵn sàng "xô đẩy" các quan chức Việt Nam ở những địa điểm đông người. Thời điểm ông Clinton lên ban công trên tầng hai một tòa nhà đối diện Văn Miếu và bắt tay một số thanh niên ở nhà kế bên, ông Bàng đánh giá các mật vụ chắc hẳn phải có chuẩn bị rất kỹ lưỡng thì mới "không hoảng loạn" trong những diễn biến bất ngờ như thế.
Thừa nhận chuyến thăm của ông Clinton diễn ra khi Việt Nam và Mỹ vẫn phải nỗ lực vượt qua những hội chứng chiến tranh, ông Bàng chia sẻ ông cảm thấy rất tự hào về sự chào đón của người dân Việt dành cho tổng thống Mỹ. Sau khi chuyên cơ hạ cánh xuống sân bay Nội Bài vào lúc 24h, có nhiều người dân đứng hai bên đường vẫy chào rất nồng nhiệt xe chở ông Clinton vào thành phố, hoạt động của họ là tự phát chứ không phải do Nhà nước tổ chức. Khi ông Clinton đến thăm Văn Miếu, khoảng hơn 10 cô gái nhận nhiệm vụ giới thiệu về di tích mặc áo dài cùng xúm vào xin chụp ảnh cùng tổng thống.
"Tất cả những gì diễn ra trong chuyến thăm của ông Clinton, từ việc thăm địa điểm khai quật máy bay ở Vĩnh Phúc, thảo luận với các lãnh đạo Việt Nam, buổi nói chuyện với sinh viên ở Đại học Quốc gia, thăm Văn Miếu, đi ăn phở 2000 ở TP HCM cho tới việc bảo đảm an ninh, đã góp phần tạo nên không khí cho mối quan hệ giữa hai nước", ông Bàng nói.
Theo cựu đại sứ, một vấn đề chính thu hút sự quan tâm của dư luận khi ông Clinton đến thăm Việt Nam lúc đó là Hiệp định thương mại song phương (BTA). Mặc dù hai nước đã ký kết vào tháng 7/2000, 4 tháng trước chuyến đi của tổng thống nhưng vẫn cần Quốc hội Mỹ thông qua để có hiệu lực chính thức. Do đó, chuyến thăm của ông Clinton cần phải thể hiện những điều cần thiết để thuyết phục cả Thượng viện và Hạ viện. Sau đó, đến đầu tháng 10/2001, Quốc hội Mỹ đã thông qua BTA, rồi tổng thống mới lúc đó là George Bush đã ký duyệt hiệp định này.
Khi được hỏi về kỳ vọng của mình trong chuyến thăm sắp tới của ông Obama, ông Bàng cho biết điều ông quan tâm nhất là hai nước làm sao nâng hợp tác lên mức cao hơn so với thời điểm Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm Mỹ tháng 7 năm ngoái. Theo đó, có hai vấn đề lớn là Mỹ sẽ tạo điều kiện thế nào để Việt Nam thực hiện Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và hợp tác an ninh ở Biển Đông có những tiến triển mới, để tăng cường bảo đảm hòa bình và ổn định ở khu vực.
Trước mối quan tâm của dư luận về việc Mỹ có dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam hay không, cựu đại sứ cho biết bản thân ông gần đây đã gặp một số người Mỹ thể hiện sự ủng hộ. Mặc dù Việt Nam và Mỹ còn cần bàn thảo thêm nhưng nếu nhận thấy việc này có lợi cho sự hiện diện của Washington ở châu Á - Thái Bình Dương, giúp ích cho an ninh khu vực thì chính quyền Obama vẫn có thể thực hiện. Ông Bàng cũng trông đợi Mỹ có thể cấp thêm tàu tuần tra nhằm nâng cao năng lực cho lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Việt Nam.
Đánh giá về thời điểm diễn ra chuyến thăm của ông Obama, khi sắp kết thúc nhiệm kỳ, đặc biệt là triển vọng hợp tác giữa hai nước khi Mỹ sắp có tân tổng thống, cựu đại sứ bày tỏ ông không "bi quan". Ông Bàng cho rằng gần đây ông Obama vẫn thực hiện những kế hoạch mang tính lịch sử, chẳng hạn như đến thăm Cuba và sắp tới sẽ thăm Hiroshima tại Nhật Bản.
Với tư cách là một người theo dõi quan hệ Việt - Mỹ từ lâu, ông Bàng cho rằng hợp tác giữa hai nước có lúc xấu đi hoặc tốt lên, chịu ảnh hưởng lớn từ mối tương tác giữa các nước lớn và tình hình quốc tế. Trong khi đó vấn đề nội bộ nước Mỹ lại không phải là nhân tố quyết định.
"Trong tình hình hiện nay và trong tương lai gần, dù ai lên làm tổng thống Mỹ thì nước này vẫn cần tăng cường quan hệ với Việt Nam, kể cả là đại diện của đảng Dân chủ hay Cộng hòa. Tất nhiên mỗi người có phong cách riêng nhưng tôi tin tưởng hợp tác hai nước sẽ có tiến triển tốt", ông Bàng nói.
Việt Anh
http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/phan-tich/yeu-cau-an-ninh-cua-my-khi-bill-clinton-lan-dau-tham-viet-nam-3402513.html
Thứ tư, 18/5/2016 | 20:08 GMT+7
|
Thứ tư, 18/5/2016 | 20:08 GMT+7
Lần 'phá rào' an ninh của tổng thống Bush khi thăm Việt Nam
Mặc dù phía Mỹ rất lo ngại khi tổng thống nước này đến thăm Việt Nam hồi 2006 nhưng ông Bush trong lúc ngồi trong xe đã hạ kính xuống để vẫy chào người dân bên đường.
 |
Tổng thống Mỹ George Bush đến thăm Việt Nam hồi 2006. Ảnh: AFP
|
Khi Việt Nam bày tỏ thiện chí sẵn sàng đón tổng thống Mỹ George Bush thăm chính thức ngay sau khi ông dự Hội nghị cấp cao APEC, bản thân ông Bush rất ái ngại. Các quan chức thuộc Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ cho biết, tổng thống băn khoăn liệu người dân Việt Nam sẽ đón nguyên thủ một nước cựu thù như thế nào, ông Nguyễn Tâm Chiến, cựu Đại sứ Việt Nam tại Mỹ,chia sẻ với VnExpress.
Theo cựu đại sứ, với hình ảnh một tổng thống Mỹ cứng rắn, tuyên chiến với khủng bố và muốn "thúc đẩy dân chủ" trên phạm vi toàn cầu, ông Bush không ít lần gặp phải "sự cố" khi đi công du nước ngoài. Thế nhưng đến Việt Nam thì hàng nghìn người kéo ra đường chào đón, khắp nơi là hoa và những nụ cười. Trước khung cảnh đó, tổng thống Mỹ đã không ngại ngần kéo thấp cửa xe xuống để vẫy chào mọi người hai bên đường. Điều đó chứng tỏ ông Bush đã trút bỏ hết lo lắng đi trên phố.
"Lúc chào từ biệt tại sân bay Tân Sơn Nhất, khi được hỏi về cảm tưởng, ông Bush đã nói thật lòng với tôi: Đại sứ biết không, tôi đi gần như khắp thế giới rồi nhưng chỉ có hai nước không ném cà chua và biểu tình chống tôi thôi, đó là Việt Nam và Honduras", ông Chiến cười lớn khi nhắc lại kỷ niệm, cho biết thêm rằng sau chuyến thăm Việt Nam, ông Bush đến Indonesia trong lúc đang có biểu tình và có người còn đốt hình nộm của ông.
Nói về "lực lượng an ninh hùng hậu" đi theo bảo vệ tổng thống Bush, ông Chiến cho biết Washington khi đó chuẩn bị mọi việc rất bài bản, có xe chống đạn, máy bay dự phòng...để bảo đảm an toàn cho ông chủ Nhà Trắng.
Cựu đại sứ cho biết thêm, tổng thống Bush còn nói sau khi từ nhiệm có thể ông sẽ qua Việt Nam kinh doanh. Với Đệ nhất phu nhân Mỹ lúc đó, bà Laura cũng có ấn tượng rất tốt về con người và đất nước Việt Nam, những người thân thiện và mến khách. Bà rất chăm chú tìm hiểu lịch sử, văn hoá Việt Nam, có lúc đứng trầm ngâm khá lâu khi thăm Bảo tàng Chiến tranh ở TP HCM.
"Điều không hình dung được đối với Tổng thống Mỹ là ông đã có chuyến đi thoải mái và thành công như vậy đến Việt Nam", ông Chiến nói.
Theo cựu đại sứ, nhiều người Việt Nam lúc đó đã chờ đợi Tổng thống Bush đem "Quy chế thương mại bình thường thường xuyên" (PNTR) tới Việt Nam, giúp giải quyết xong vướng mắc để Việt Nam trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới (WTO). Nhưng điều đó đã không diễn ra, mà phải hơn một tháng sau nhờ nỗ lực chung, Mỹ mới thông qua quy chế đó cho Việt Nam.
Cựu đại sứ thẳng thắn thừa nhận hợp tác Việt - Mỹ giai đoạn ông đảm trách vị trí ở Washington cũng còn nhiều vấn đề. Hai nước bắt đầu thực hiện cụ thể các lĩnh vực trong Hiệp định thương mại song phương (BTA), Hà Nội đàm phán để mua máy bay Boeing, quota hàng dệt may, xử lý các vụ kiện cá, rồi đàm phán để Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO) là những ngày "thức trắng đêm".
Nhìn lại khoảng thời gian làm đại sứ tại Mỹ từ 2001 đến 2007, ông Chiến cho rằng những gì ông trải qua có thể xem như một bài học kinh nghiệm để Việt - Mỹ thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới. Đó là khi xuất hiện vấn đề giữa hai nước thì không coi nó phức tạp đến mức cản trở quan hệ, đến mức "bi kịch" mà cần ngồi lại với nhau cùng giải quyết.
Chẳng hạn về phía Việt Nam, khi Mỹ đưa ra vụ kiện cá tra và basa đầu tiên năm 2002, nhiều người cho rằng Washington rất tiêu cực, không muốn tiêu thụ sản phẩm của nông dân Việt, có người "chê" rằng Việt Nam không biết vận động hành lang. Tuy nhiên vấn đề là các nông trại của Mỹ đưa ra và được chính phủ Mỹ bảo trợ nhằm hạn chế sự cạnh tranh của hàng hóa nước ngoài. Mỹ có hệ thống luật chặt chẽ về các yêu cầu nhập hàng vì thế các doanh nghiệp Việt Nam cần hiểu rõ. Các vụ liên quan đến kiện chống bán phá giá hiện vẫn xảy ra nhưng Việt Nam cần nhìn nhận đó là vấn đề cạnh tranh thị trường, không chính trị hóa để cùng bàn bạc cách phát triển hợp tác kinh tế.
Về phía mình, Mỹ cũng cần nhìn nhận lại sự khác biệt trong đánh giá vấn đề dân chủ nhân quyền, tự do tôn giáo với Việt Nam. Ông Chiến bày tỏ sự ủng hộ khi Tổng thống Obama đến thăm châu Á hồi năm 2009 đã nói: "Không áp đặt quan điểm của Mỹ với các nước khác".
Nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ Barack Obama sắp tới, cựu đại sứ chia sẻ hai nước đang trong giai đoạn bước ngoặt thực sự, ông hy vọng chặng đường "20 năm" lần thứ 4 tiếp đây sẽ là giai đoạn phát triển toàn diện.
Hồi năm 2001, khi ông Chiến trình Quốc thư, ông Bush đã nói BTA là hòn đá tảng trong quan hệ hai nước. Vì thế, cựu đại sứ trông đợi Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại thời gian tới, thu hút đầu tư FDI của Mỹ và nhập khẩu các công nghệ cao. Ông Chiến hy vọng với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Việt Nam sẽ tận dụng được các cơ hội, cùng với nỗ lực cải cách để hội nhập sâu hơn với các nước châu Á - Thái Bình Dương, tạo nên hòn đá tảng ngày càng vững chắc.
Với tư cách là Chủ tịch Hội hữu nghị Việt - Mỹ, ông Chiến cho biết ông cũng mong muốn hai nước thời gian tới tăng cường hơn hợp tác về giải quyết những hậu quả chiến tranh. Đó là vấn đề hậu quả chất độc da cam với con người và môi trường, bom mìn chưa nổ và những người mất tích. Ước tính con số người mất tích của Việt Nam hiện là 300.000. Theo ông, một số người cho rằng người dân Việt Nam quên đi quá khứ là không đúng, sự thực người dân gác lại quá khứ để không cản trở tương lai. Khi Việt Nam coi phát triển là ưu tiên cao nhất, thì sự hỗ trợ của Mỹ với quá trình này chính là thước đo cho hợp tác hai bên.
"Ông Bush là người rất thích các món ăn Việt, tôi hy vọng Tổng thống Obama cũng sẽ nhận thấy đây là một đất nước đáng sống và đáng làm bạn tốt", ông Chiến nói.
Việt Anh
- Trải nghiệm của phóng viên ngồi cùng chuyên cơ với Obama (20/5)
- Phòng tổng thống trong khách sạn đón đoàn của Obama (20/5)
- Chiếc lều chống nghe lén của Obama khi công du nước ngoài (20/5)
- Chuyến thăm Việt Nam của Obama có thể mang lại những gì (20/5)
- Cuốn hộ chiếu Obama mang theo khi công du nước ngoài (19/5)
http://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/phan-tich/lan-pha-rao-an-ninh-cua-tong-thong-bush-khi-tham-viet-nam-3404453.html?utm_source=detail&utm_medium=box_mostview&utm_campaign=boxtracking
Geen opmerkingen:
Een reactie posten