'Trường hợp rõ ràng' cho thấy Trung Quốc diệt chủng người Uighur
- James Landale
- Phóng viên ngoại giao BBC
Có một "trường hợp rõ ràng" cho thấy chính phủ Trung Quốc đang thực hiện tội ác diệt chủng đối với người Uighurs, theo một thư ý kiến pháp lý chính thức mới được công bố ở Anh.
Tài liệu này kết luận rằng có những bằng chứng về các hành vi được nhà nước ủy quyền cho thấy ý định diệt trừ người Hồi giáo thiểu số ở tây bắc Trung Quốc.
Hành động đó bao gồm việc cố ý dùng cực hình đối với người Uighurs đang bị giam giữ, các biện pháp ngăn ngừa sinh đẻ - bao gồm cả triệt sản lẫn phá thai - và cưỡng bức tách trẻ em Uighurs ra khỏi cộng đồng.
Và, đáng nói nhất là có một trường hợp đáng tin cậy cho thấy rằng chính Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chịu trách nhiệm về những tội ác chống lại loài người này. Tài liệu nêu rõ "sự dính líu chặt chẽ của Tập Cận Bình" trong việc truy bức người Duy Ngô Nhĩ sẽ hỗ trợ một cáo trạng 'chính đáng' về tội ác diệt chủng của ông ta.
Tài liệu nêu rõ: "Trên cơ sở bằng chứng mà chúng tôi đã nhìn thấy, ý kiến thư này kết luận rằng có một trường hợp rất đáng tin cậy về các hành vi do chính quyền Trung Quốc thực hiện nhằm vào người Uighurs ở Khu tự trị Tân Cương và đây có thể là tội ác chống lại loài người và tội ác diệt chủng. "
Thư ý kiến pháp lý là đánh giá chuyên môn của một đại luật sư ngự dụng (Queen's Counsel, QC) - một chuyên gia độc lập trong lĩnh vực - người đánh giá các bằng chứng và pháp luật rồi đưa ra kết luận. Ý kiến này không có cơ sở pháp lý như phán quyết của tòa án, nhưng có thể được sử dụng làm cơ sở để khởi kiện.
Ý kiến này được đặt hàng - nhưng không được trả tiền - bởi Mạng lưới Hành động Pháp lý Toàn cầu, một nhóm vận động nhân quyền tập trung vào các vấn đề pháp lý xuyên biên giới, Đại hội người Uighurs Thế giới và Dự án Nhân quyền Uighurs.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã liên tục phủ nhận các cáo buộc vi phạm nhân quyền đối với người Uighurs ở Tân Cương.
Đại sứ quán Trung Quốc tại London cáo buộc các thế lực chống Trung Quốc ở phương Tây bịa đặt "những lời dối trá thế kỷ" về Tân Cương.
Tài liệu 100 trang - được viết bởi luật sư cấp cao tại Phòng Đại luật sư Essex ở London, gồm cả Đại luật sư ngự dụng Alison Macdonald - được hiểu là bản đánh giá pháp lý chính thức đầu tiên ở Anh về các hoạt động của Trung Quốc ở Tân Cương.
Thư ý kiến này đáng chú ý vì nó tạo ra một tiền lệ pháp lý để các thẩm phán Anh có thể đi theo nếu Nghị viện đồng thuận một dự luật mới cho phép Tòa thượng thẩm xử lý các vấn đề về diệt chủng. Các nghị sĩ thuộc tất cả các đảng đang hy vọng sẽ thông qua được sự điều chỉnh này tại Hạ viện vào thứ Ba, nhưng chính phủ đang làm việc cật lực để tránh bị đổ bể.
Các bộ trưởng đang hy vọng có thể ngăn cuộc nổi dậy bằng cách đề nghị tăng cường vai trò của các ủy ban quốc hội trong việc đánh giá nạn diệt chủng, nhưng các ủy ban liên quan được cho là đã bác bỏ ý kiến này.
Thư ý kiến pháp lý dựa trên đánh giá pháp lý toàn diện trong sáu tháng với các bằng chứng công khai từ các chính phủ, tổ chức quốc tế, học giả, tổ chức từ thiện và báo đài.
Các tài liệu bao gồm bằng chứng, nhân chứng trực tiếp từ những người sống sót, hình ảnh vệ tinh và các tài liệu rò rỉ của chính phủ Trung Quốc.
Chứng minh tội ác diệt chủng có các đòi hỏi cao. Tòa án phải thiết lập các hành vi được thực hiện với mục đích diệt trừ toàn bộ hoặc một phần, một nhóm công dân, dân tộc, chủng tộc hoặc tôn giáo.
Đi vào chi tiết, thư ý kiến pháp lý này đưa ra bằng chứng về những gì được mô tả là "nô lệ, tra tấn, hãm hiếp, cưỡng bức triệt sản và bức hại" đối với người Uighurs.
"Có bằng chứng thuyết phục cho thấy những người bị giam giữ phải chịu một loạt hình thức tổn hại thể chất nghiêm trọng", thư ý kiến nêu.
"Những người bị giam giữ kể rằng họ đã bị chính quyền trừng phạt bằng chích điện, buộc giữ tư thế căng thẳng trong thời gian dài, bị đánh đập, thiếu thức ăn, bị cùm và bịt mắt."
Luật quốc tế liệt các biện pháp nhằm ngăn chặn sinh đẻ đối với một nhóm người vào nhóm hoạt động bị coi là tội diệt chủng. Thư ý kiến đưa ra bằng chứng về việc cưỡng bức triệt sản hàng loạt như một phần của kế hoạch kiểm soát dân số đã được chính quyền Trung Quốc thừa nhận.
Thư ý kiến trên kết luận: "Có rất nhiều bằng chứng đáng tin cậy về việc phụ nữ Uighurs là đối tượng của biện pháp ngăn cản sinh sản, tạm thời hoặc vĩnh viễn (chẳng hạn bằng cách đặt vòng tránh thai mà không có sự đồng thuận hoặc buộc phải cắt bỏ tử cung), cũng như buộc phá thai. Những hành vi như vậy, theo quan điểm của chúng tôi, rõ ràng sẽ cấu thành một hình thức của việc diệt chủng theo [luật quốc tế]. "
Diệt chủng cũng có thể bao gồm việc cưỡng ép trẻ em từ nhóm dân tộc này sang nhóm khác.
Thư ý kiến cho biết: "Có bằng chứng về việc trẻ em Uighurs bị buộc rời khỏi cha mẹ. Điều này bao gồm việc đưa chúng vào trại trẻ mồ côi mà không có sự đồng thuận trong khi một hoặc cả hai cha mẹ chúng đang bị giam giữ, và việc bắt buộc chúng phải vào trường nội trú."
Thư ý kiến tiếp tục: "Việc trẻ em bị tước cơ hội thực hành văn hóa Uighurs ..., và đôi khi chúng được đặt tên theo tiếng Hán, và đôi khi chúng bị các gia đình Hán tộc nhận làm con nuôi, tất cả đều củng cố bằng chứng cho thấy việc chúng bị ép khỏi cộng đồng được thực hiện với mục đích diệt trừ cộng đồng người Uighurs trong tư cách là một nhóm dân tộc."
Đáng chú ý, thư ý kiến này cho rằng có một vụ "có vẻ xác đáng" cho thấy trách nhiệm cá nhân về tội ác diệt chủng thuộc về Chủ tịch Tập và hai quan chức cấp cao của Trung Quốc - Chu Hải Luân (Zhu Hailun), Phó bí thư Tân Cương, và Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo), Bí thư đảng ủy Tân Cương.
Tài liệu trên dẫn các tài liệu nội bộ của Đảng Cộng sản bị rò rỉ và các bằng chứng khác, trong đó cho thấy "Ông Tập kiểm soát đường hướng tổng thể của chính sách nhà nước và đã thực hiện một loạt các bài phát biểu cổ xúy việc trừng phạt đối với người Uighurs. Ông Trần và ông Chu đã thi hành dựa trên chính sách tổng thể đó bằng cách đề ra và tiến hành các biện pháp đã được thực hiện trong Khu tự trị Tân Cương, bao gồm cả việc giam giữ và giám sát hàng loạt."
Thư ý kiến pháp lý cho biết: "Chúng tôi cho rằng có bằng chứng đáng tin cậy về tội ác chống lại loài người đối với mỗi người trong số ba người này."
Tài liệu bổ sung: "Bằng chứng được xem xét ở trên cho thấy sự nhúng tay chặt chẽ của Tập Cận Bình, Trần Toàn Quốc và Chu Hải Luân trong việc khởi xướng và thực hiện một loạt các biện pháp, được triển khai đồng bộ, nhằm vào người Uighurs với một mức độ mà người ta có thể suy ra có một ý định diệt trừ một nhóm người như vậy."
"Trong những trường hợp đó, chúng tôi cho rằng có một suy luận hợp lý rằng mỗi người trong số ba cá nhân đó đều có mục đích rõ ràng để diệt trừ, qua đó bổ sung cho lập luận cáo buộc họ diệt chủng."
Đại sứ quán Trung Quốc tại London khẳng định rằng dân số người Uighurs ở Tân Cương đang tăng lên. Họ nói rằng tất cả các dân tộc đều có địa vị pháp lý và quyền tự do về tôn giáo và văn hóa như nhau.
Đại sứ quán tuyên bố: "Một số thế lực chống Trung Quốc ở phương Tây đã âm mưu và gieo rắc nhiều thông tin sai lệch về Tân Cương và bịa đặt 'những lời dối trá thế kỷ' dưới nhiều hình thức khác nhau. Họ đã bôi nhọ hình ảnh của Trung Quốc và vu khống các chính sách đối với Tân Cương."
Cơ quan này còn nói thêm: "Bất cứ ai với tâm thế công bình đều có thể thấy rằng mục đích thực sự của những thế lực đó là đàn áp và kìm hãm sự phát triển của Trung Quốc... Các động thái của họ được thúc đẩy bởi tâm lý Chiến tranh Lạnh, thế giới quan bá quyền và tư duy trò chơi có tổng bằng không. Trung Quốc sẽ không bao giờ cho phép trò quỷ quyệt và dối trá đó có thể thành công. Dối trá có thể đánh lừa mọi người trong một thời gian, nhưng không thể chiếm được lòng tin của thế giới. Hiện thực và sự thật cuối cùng sẽ đánh bay mọi dối trá."
'Trường hợp rõ ràng' cho thấy Trung Quốc diệt chủng người Uighur - BBC News Tiếng Việt
BBC điều tra về 'nạn nhân Uighur bị hãm hiếp tập thể': Mục tiêu là hủy diệt tất cả?
- Matthew Hill, David Campanale và Joel Gunter
- BBC News
Phụ nữ trong trại "cải tạo" dành cho người Uighur (Duy Ngô Nhĩ) của Trung Quốc đã bị hãm hiếp, lạm dụng tình dục và tra tấn một cách có hệ thống, theo các lời tường thuật một cách chi tiết mới mà BBC thu thập được.
Cảnh báo: một số chi tiết trong câu chuyện dưới đây có thể gây xúc động mạnh.
Những gã đàn ông luôn đeo mặt nạ, Tursunay Ziawudun nói, dù lúc đây không có đại dịch.
Họ mặc âu phục, chứ không phải đồng phục cảnh sát, bà nói.
Thi thoảng sau nửa đêm, họ đến phòng giam để chọn phụ nữ mà họ muốn và đưa xuống hành lang dẫn đến một "căn phòng đen tối", nơi không có camera giám sát.
Nhiều đêm, Ziawudun nói, họ đã bắt bà đi.
"Đây có lẽ là vết sẹo khó quên nhất trong đời tôi mãi mãi", bà nói.
"Tôi thậm chí không muốn tuôn ra những lời này từ chính miệng mình."
Tursunay Ziawudun đã trải qua 9 tháng trời bên trong hệ thống trại giam rộng lớn và bí mật của Trung Quốc ở khu vực Tân Cương. Theo những ước tính độc lập, có hơn một triệu đàn ông và phụ nữ đã bị giam giữ trong các trại với mạng lưới trải dài khắp này, mà Trung Quốc nói rằng nhằm để "cải tạo" người Uighurs và các nhóm dân tộc thiểu số khác.
Các nhóm nhân quyền nói rằng chính phủ Trung Quốc đã dần dần tước bỏ các quyền tự do tôn giáo và các quyền tự do khác của người Uighur, đỉnh điểm là hệ thống áp bức bao gồm giám sát, giam giữ, huấn luyện và thậm chí cưỡng bức sử dụng biện pháp triệt sản.
Chính sách này được khởi xướng từ Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình, người đã đến thăm Tân Cương vào năm 2014 sau cuộc tấn công khủng bố của lực lượng ly khai người Uighur. Ngay sau đó, theo các tài liệu bị rò rỉ ra cho tờ New York Times, ông đã chỉ đạo các quan chức địa phương đáp trả "tuyệt nhiên không khoan nhượng".
Tháng trước, Chính phủ Mỹ nói các hành động của Trung Quốc tương đương với tội ác diệt chủng. Trung Quốc nói rằng các báo cáo về việc giam giữ hàng loạt và cưỡng bức triệt sản là "những cáo buộc dối trá và phi lý".
Rất hiếm các tường thuật trực tiếp từ bên trong các trại tập trung. nhưng một số người từng bị giam giữ và một lính canh đã nói với BBC rằng họ đã trải qua hoặc nhìn thấy bằng chứng về một hệ thống được tổ chức của việc hãm hiếp, lạm dụng tình dục và tra tấn.
Tursunay Ziawudun, người đã trốn chạy khỏi Tân Cương sau khi được thả và hiện đang ở Mỹ, nói rằng phụ nữ bị đưa ra khỏi phòng giam "hàng đêm" và bị cưỡng hiếp bởi một hoặc nhiều đàn ông đeo mặt nạ người Trung Quốc. Bà nói mình đã bị tra tấn và bị hãm hiếp tập thể đến ba lần, mỗi lần bởi hai hoặc ba gã đàn ông.
Ziawudun đã nói chuyện với giới truyền thông trước đây, nhưng chỉ từ Kazakhstan, nơi cô "sống trong nỗi sợ hãi thường trực có nguy cơ bị đưa trở về lại Trung Quốc", bà nói. Bà bộc bạch rằng bà tin tưởng nếu mình tiết lộ mức độ của việc lạm dụng tình dục mà chính bà đã trải qua và chứng kiến, nếu bị đưa trở về Tân Cương, bà sẽ hứng chịu sự trừng phạt khắc nghiệt hơn trước. Và bà cảm thấy hổ thẹn.
Xác minh mọi lời nói của Ziawudun là điều bất khả bởi lẽ Trung Quốc đã đưa ra những hạn chế khốc liệt đối với giới phóng viên trong nước, nhưng những giấy tờ thông hành và hồ sơ nhập cảnh mà Ziawudun cung cấp cho BBC đã chứng thực dòng thời gian cho câu chuyện của bà. Những mô tả của Ziawudun về trại ở Tân Cương - được gọi trong tiếng Uighur là Kunes - trùng khớp với hình ảnh vệ tinh do BBC phân tích, và lời tường thuật của bà về đời sống hàng ngày bên trong trại, cũng như bản chất và hình thức ngược đãi, tương thích với các lời kể khác từ những người từng bị giam giữ.
Các tài liệu nội bộ từ hệ thống tư pháp huyện Kunes từ giai đoạn 2017 và 2018 mà Adrian Zenz, chuyên gia hàng đầu về các chính sách của Trung Quốc ở Tân Cương, cung cấp cho BBC, cho thấy chi tiết kế hoạch và ngân sách của chương trình "chuyển đổi thông qua giáo dục" - một uyển ngữ phổ biến tại Trung Quốc cho việc nhồi sọ người Uighur. TTrong một tài liệu của huyện Kunes, quy trình "giáo dục" được miêu tả là "tẩy não, thanh tẩy tâm hồn và củng cố sự tử tế và bài trừ tệ nạn".
BBC cũng phỏng vấn một phụ nữ Kazakh ở Tân Cương, người bị giam 18 tháng trong hệ thống trại, cho biết cô bị buộc phải lột trần truồng phụ nữ Uighur và còng tay họ, trước khi để họ một mình với đàn ông Trung Quốc. Sau đó, cô ấy dọn dẹp các phòng ốc.
"Việc của tôi là cởi bỏ quần áo của họ phía trên thắt lưng và còng tay để họ không thể cục cựa", Gulzira Auelkhan nói, bắt chéo cổ tay sau đầu để minh họa. "Sau đó, tôi để những người phụ nữ đó ở lại phòng và một người đàn ông bước vào - một số là đàn ông Trung Quốc từ bên ngoài hoặc là cảnh sát. Tôi ngồi lặng im bên cửa, và khi người đàn ông rời khỏi phòng, tôi đưa người phụ nữ đi tắm gội."
Cô nói: "Những người đàn ông Trung Quốc sẽ trả tiền để được chọn những phụ nữ trẻ đẹp nhất ".
Một số người từng bị giam giữ trong các trại đã tả lại rằng họ bị buộc phải hỗ trợ lính canh nếu không sẽ chịu hình phạt. Auelkhan cho biết cô bất lực trong việc kháng cự hay can thiệp vào.
Khi được hỏi liệu có chuyện hãm hiếp được tổ chức có hệ thống không, cô nói: "Có, hãm hiếp."
"Họ buộc tôi phải vào trong căn phòng đó," cô nói. "Họ bắt tôi cởi hết quần áo của những người phụ nữ đó và trói tay tất cả lại rồi rời khỏi phòng."
Ziawudun nói có một số phụ nữ đã bị đưa ra khỏi phòng giam vào ban đêm không bao giờ quay về nữa. Những người được đưa trở lại bị đe dọa không được hé môi với người khác trong phòng giam về những gì đã xảy ra với họ.
"Bạn không thể nói với bất kỳ ai những gì đã xảy ra, bạn chỉ có thể nằm xuống trong yên lặng", bà nói. "Việc này được thiết kế để hủy hoại tinh thần của mọi người."
Ông Zenz nói với BBC rằng lời kể được thu thập cho câu chuyện này là "một số bằng chứng kinh khiếp nhất mà tôi từng thấy kể từ khi những hành động bạo tàn bắt đầu".
Ông nói: "Điều này xác nhận lại những thứ tồi tệ nhất mà chúng tôi đã từng nghe trước đây. "Nó cung cấp bằng chứng có tính thẩm quyền và sự chi tiết về việc lạm dụng và tra tấn tình dục ở cấp độ rõ ràng, lớn hơn những gì chúng ta đã hằng nghĩ."
Người Uighur là một nhóm thiểu số người Thổ Nhĩ Kỳ chủ yếu theo Hồi giáo với số lượng khoảng 11 triệu dân ở Tân Cương, tây bắc Trung Quốc. Khu vực này giáp với Kazakhstan và cũng là nơi sinh sống của dân tộc Kazakhstan. Ziawudun, 42 tuổi, là người Uighur. Chồng bà là người Kazakhstan.
Hai vợ chồng trở về Tân Cương vào cuối năm 2016 sau 5 năm trú ngụ tại Kazakhstan, họ bị thẩm vấn khi đặt chân đến đó và bị tịch thu hộ chiếu, Ziawudun nói. Vài tháng sau, bà được cảnh sát thông báo đến tham dự một cuộc họp cùng với những người Uighur và Kazakhstan khác và cả nhóm bị vây bắt và giam giữ.
Bà nói, khoảng thời gian đầu bị giam tương đối dễ dàng với thức ăn ngon và được phép dùng điện thoại. Sau một tháng, bà bị loét dạ dày và được thả tự do. Hộ chiếu của chồng bà đã được trả lại và ổng trở lại Kazakhstan để làm việc, nhưng chính quyền đã giữ Ziawudun, nhốt bà ở Tân Cương. Các báo cáo cho thấy Trung Quốc đã cố tình giam giữ những người thân lại để ngăn việc những người rời đi lên tiếng. Vào ngày 9 tháng 3 năm 2018, khi chồng vẫn ở Kazakhstan, Ziawudun được chỉ dẫn đến đồn cảnh sát địa phương, bà nói. Bà được thông báo rằng bà cần được "giáo dục thêm nữa".
Theo lời Ziawudun, bà bị đưa trở lại cơ sở giống như nơi giam giữ trước đây ở quận Kunes, nhưng địa điểm đã được sửa sang đáng kể, bà nói. Những chiếc xe buýt xếp hàng dài bên ngoài đưa xuống những người 'tù nhân mới' "không ngừng nghỉ".
Những phụ nữ bị tịch thu đồ trang sức. Ziawudun nói bông tai của bà bị giật phăng, khiến tai bà chảy máu, và bà bị nhốt vào phòng với một nhóm phụ nữ khác. Trong số họ có một phụ nữ lớn tuổi mà sau này trở thành bạn của Ziawudun.
Ziawudun cho biết, lính canh đã kéo chiếc khăn trùm đầu của những người phụ nữ ra và quát mắng bà vì mặc đầm dài - một trong những hình thức biểu đạt tôn giáo đã bị coi là hành vi chống đối mà người Uighurs có thể bị bắt giữ hồi năm đó.
Ziawudun nói: "Họ lột hết quần áo của người phụ nữ lớn tuổi, chỉ còn độc mảnh nội y. Bà ấy ngượng ngùng đến độ phải cố lấy tay che".
"Tôi khóc quá trời khi chứng kiến cách bà ấy bị đối xử. Nước mắt bà tuôn như mưa".
Ziawudun cho biết, những người phụ nữ được yêu cầu nộp hết giày dép và bất kỳ quần áo nào có dây thun hoặc cúc áo, sau đó được đưa đến các ô giam lỏng - "trông giống như một khu phố nhỏ của người Hoa nơi có những dãy nhà cao ốc".
Không có gì xảy ra đáng nói trong một hoặc hai tháng đầu tiên. Họ bị ép phải xem các chương trình tuyên truyền trong phòng giam và buộc phải cắt tóc ngắn.
Sau đó, cảnh sát bắt đầu thẩm tra Ziawudun về người chồng vắng bóng của bà, đánh bà gục xuống sàn khi bà phản kháng và đá vào bụng.
"Giày ống mà cảnh sát mang rất cứng và nặng, vì vậy thoạt đầu tôi nghĩ rằng hắn đã đánh tôi bằng thứ gì đó", bà nói. "Sau đó, tôi nhận ra rằng hắn ta đang đạp lên bụng tôi. Tôi gần như ngất xỉu - tôi cảm thấy một cơn nóng bừng chạy qua người."
Một bác sĩ của trại nói với bà rằng bà có thể bị tụ máu bầm. Khi các bạn cùng phòng quan tâm đến việc bà bị chảy máu, các cai ngục "trả lời rằng phụ nữ bị chảy máu là chuyện bình thường", bà kể lại.
Theo Ziawudun, mỗi phòng giam là nơi ở của 14 phụ nữ, với giường tầng, song sắt ở cửa sổ, bồn rửa mặt và nhà vệ sinh kiểu ngồi chồm hổm trên nền nhà. Bà nói, lần đầu tiên nhìn thấy phụ nữ bị đưa ra khỏi phòng giam vào ban đêm, bà đã không hiểu tại sao. Bà đã nghĩ họ đã được chuyển đi nơi khác.
Sau đó vào khoảng tháng 5 năm 2018 - "Tôi không nhớ đích xác ngày tháng, vì bạn không thể nhớ được ngày giờ bên trong trại" - Ziawudun và một người bạn cùng buồng giam, một phụ nữ khoảng 20 tuổi, bị đưa ra ngoài vào ban đêm và đứng trước một người đàn ông Trung Quốc đeo mặt nạ, bà nói. Bạn cùng phòng kia được đưa vào một phòng riêng.
"Ngay khi vào trong đó, cô gái bắt đầu la hét," Ziawudun nói. "Tôi không biết phải giải thích làm sao với bạn, tôi nghĩ họ đang tra tấn cô ấy. Tôi chưa bao giờ nghĩ đến việc họ cưỡng dâm."
Người phụ nữ đã đưa họ rời phòng giam nói với những gã đàn ông về việc Ziawudun gần đây bị chảy máu.
"Sau khi người phụ nữ nói về tình hình của tôi, người đàn ông Trung Quốc đã chửi vào mặt cô ta. Người đàn ông đeo mặt nạ nói 'Đưa ả vào phòng tối'.
"Người phụ nữ đưa tôi sang phòng bên cạnh nơi cô gái kia bị bắt vào. Họ có một cây gậy điện, tôi không biết nó là gì, và nó đã được thốc vào bên trong cơ thể tôi, tra tấn tôi bằng giật điện. "
Cuộc tra tấn của Ziawudun vào đêm đầu tiên trong căn phòng tối cuối cùng cũng kết thúc, bà nói, khi người phụ nữ một lần nữa can dự vào với lý do tình trạng sức khỏe của Ziawudun, và bà được đưa trở về phòng giam.
Khoảng một tiếng sau, người bạn cùng phòng của bà được đưa trở lại.
Ziawudun cho biết: "Cô ấy trở nên khác hẳn sau hôm đó, cô không nói chuyện với bất cứ ai, cô ấy ngồi lặng lẽ nhìn chằm chằm như thất thần". "Có nhiều người trong những phòng giam bị điên loạn."
Cùng với các buồng giam, một nơi nổi bật khác của trại là các lớp học. Các giáo viên được soạn thảo để "cải tạo" những người bị giam giữ - một nhà hoạt động nói nó được thiết kế để xóa bỏ văn hóa, ngôn ngữ và tôn giáo của người Uighurs và các dân tộc thiểu số khác, đồng thời truyền bá cho họ theo văn hóa Trung Quốc chính thống.
Qelbinur Sedik, một phụ nữ người Uzbek ở Tân Cương, là một trong số các giáo viên dạy tiếng Trung Quốc được đưa vào trại và bị cưỡng ép giảng bài cho những người bị giam giữ. Sedik đã trốn khỏi Trung Quốc và công khai nói về trải nghiệm của mình.
Trại dành cho phụ nữ bị "kiểm soát chặt chẽ", Sedik nói với BBC. Nhưng cô đã nghe thấy những câu chuyện, cô nói - những dấu hiệu và tin đồn về việc hãm hiếp. Một ngày nọ, Sedik thận trọng tiếp cận một nữ cảnh sát trại người Trung Quốc mà cô biết.
"Tôi hỏi cô ấy, 'Tôi đã nghe một số chuyện khủng khiếp về việc hiếp dâm, cô có biết không?' Cô ấy nói chúng ta nên nói chuyện ở trong sân vào bữa trưa.
"Rồi tôi ra chỗ sân, nơi không có nhiều camera giám sát. Cô ấy nói: "Đúng vậy, hãm hiếp đã trở thành dạng văn hóa. Đó là hiếp dâm tập thể và cảnh sát Trung Quốc không chỉ cưỡng hiếp họ mà còn dùng điện giật họ. Họ phải chịu đựng sự tra tấn khủng khiếp."
Đêm đó Sedik nói cô không tài nào chợp mắt được ngủ chút nào. "Tôi đã nghĩ về đứa con gái đang đi du học của mình và khóc cả đêm."
Trong lời khai riêng với Dự án Nhân quyền Uyghur, Sedik nói cô đã nghe về một chiếc gậy có điện được đưa vào phụ nữ nhằm tra tấn họ - đồng nhất với trải nghiệm mà Ziawudun đã mô tả.
Sedik nói đã có "bốn loại giật điện" - "ghế, găng tay, mũ, và hãm hiếp lỗ hậu bằng gậy".
"Những tiếng gào thét vang vọng khắp tòa nhà", cô nói. "Tôi có thể nghe thấy chúng trong bữa trưa và thi thoảng lúc tôi đứng lớp."
Sayragul Sauytbay, một giáo viên khác bị buộc phải giảng dạu trong trại, nói với BBC rằng "hãm hiếp là phổ biến" và các lính canh "chọn các cô gái và phụ nữ trẻ mà họ muốn và đưa họ đi".
Bà mô tả đã chứng kiến một vụ cưỡng hiếp tập thể đáng ghê tởm của một cô gái chừng 20 hoặc 21 tuổi, cô bị đem ra trước khoảng 100 người bị giam giữ khác để thú tội.
"Sau đó, trước mặt mọi người, cảnh sát đã thay nhau cưỡng hiếp cô ấy", Sauytbay nói.
"Trong khi thực hiện bài kiểm tra này, họ quan sát mọi người rất kỹ lượng và chỉ ra bất kỳ ai chống cự, siết chặt nắm tay, nhắm mắt hoặc nhìn đi chỗ khác và rồi bắt những người đó chịu phạt."
Cô gái trẻ gào cứu, Sauytbay nói.
"Nó hoàn toàn kinh khiếp," bà nói. "Tôi cảm thấy như mình đã chết. Tôi đã chết."
Trong trại ở Kunes, ngày tháng của Ziawudun trôi qua hàng tuần rồi hàng tháng. Những người bị giam giữ bị cắt tóc, họ đến lớp học, họ bị kiểm tra sức khỏe không rõ nguyên nhân, buộc uống thuốc và bị cưỡng ép tiêm một loại "vaccine" gây buồn nôn và gây mất cảm giác sau mỗi 15 ngày.
Ziawudun cho biết, phụ nữ buộc đeo vòng tránh thai hoặc cưỡng bức triệt sản, kể cả một người chỉ độ 20 tuổi.
"Chúng tôi thay cô ấy cầu xin họ," bà nói.
Việc cưỡng bức triệt sản người Uighurs đã phổ biến rộng rãi ở Tân Cương, theo một cuộc điều tra gần đây của Associated Press. Chính phủ Trung Quốc nói với BBC rằng các cáo buộc là "hoàn toàn vô căn cứ".
Cũng như các biện pháp can thiệp y tế, những người bị giam giữ trong trại Ziawudun phải dành hàng giờ để hát các bài ca yêu nước của Trung Quốc và xem các chương trình truyền hình về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, cô nói.
"Bạn quên mọi suy nghĩ về cuộc sống ngoài kia. Tôi không biết họ đã tẩy não chúng tôi hay đó là tác dụng phụ của việc tiêm và uống thuốc, nhưng bạn không thể nghĩ gì hơn ngoài việc ước mình được ăn no. Việc đói ăn rất trầm trọng".
Những người bị giam giữ bị bỏ đói vì những vi phạm như không nhớ chính xác các đoạn trong sách về Tập Cận Bình, theo lời một cựu lính canh nói với BBC qua video từ một quốc gia bên ngoài Trung Quốc.
"Có lần chúng tôi đưa những người bị bắt vào trại tập trung, và tôi thấy mọi người bị buộc phải thuộc lòng những cuốn sách đó. Họ ngồi hàng giờ để cố gắng ghi nhớ các con chữ, ai cũng cầm trong tay một cuốn sách", ông nói.
Ông nói, những người không đạt yêu cầu bị buộc phải mặc ba loại quần áo có màu sắc khác nhau tùy theo việc họ đã trượt một, hai hay ba lần, và phải chịu các mức hình phạt khác nhau, bao gồm bị bỏ đói và đánh đập.
"Tôi đã vào những trại đó. Tôi đưa những người bị bắt vào những trại đó," ông nói. "Tôi đã nhìn thấy những người bệnh, khốn cùng đó. Họ chắc chắn đã trải qua nhiều kiểu tra tấn khác nhau. Tôi chắc chắn về điều đó."
Không thể xác minh một cách độc lập lời khai của người lính canh nhưng người này đã cung cấp các tài liệu có vẻ như thực việc đã làm ở trại tập trung một thời gian. Ông đồng ý kể lại với điều kiện ẩn danh.
Người canh gác này nói ông ta không biết gì về việc hãm dâm trong các khu vực phòng giam. Khi được hỏi liệu lính canh trại có dùng các dụng cụ giật điện không, ông nói: "Có. Họ có đó. Họ sử dụng những dụng cụ giật điện đó."
Sau khi bị tra tấn, những người bị giam giữ bị buộc phải thú tội về một loạt các hành vi phạm tội.
"Tôi nhớ những lời thú nhận đó từ trong tâm can," ông nói.
Chủ tịch Tập hiện diện mọi nơi của các khu trại.
Hình ảnh và khẩu hiệu của ông tô điểm cho các bức tường; ông là trọng tâm của chương trình "cải tạo".
Charles Parton, cựu quan chức ngoại giao Anh tại Trung Quốc và hiện là cộng sự cấp cao tại Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia cho biết ông Tập là kiến trúc sư của chính sách nhắm vào người Uighurs.
Parton nói: "Nó mang tính trung ương và đi đến đầu não. "Không có nghi ngờ gì về việc đây là chính sách của Tập Cận Bình."
Parton nói rằng không có khả năng ông Tập hoặc các quan chức cấp cao khác của đảng đã chỉ đạo hoặc cho phép việc hãm hiếp hoặc tra tấn, nhưng họ "chắc chắn có biết được điều đó".
"Tôi nghĩ giới chóp bu họ nhắm mắt làm ngơ. Họ đã triển khai cái chính sách này cực kỳ nghiêm khắc, đó là điều đang xảy ra."
Ông nói "không có sự ràng buộc thực sự nào". "Tôi chỉ không thấy điều mà các thủ phạm của hành vi này có để kiếm chế mình lại."
Theo lời kể của Ziawudun, những kẻ thủ ác đã không nương tay.
"Họ không chỉ hãm hiếp mà còn cắn khắp nơi trên cơ thể bạn, bạn không biết họ là người hay súc vật", bà nói, lấy khăn giấy chậm để ngăn dòng nước mắt và dừng lại một lúc lâu để thu xếp ý nghĩ.
"Chúng không chừa bất cứ nơi nào trên cơ thể, chúng cắn xé khắp nơi để lại những vết hằn kinh khủng. Nhìn thật ghê tởm.
"Tôi đã trải qua điều đó ba lần. Và không chỉ một người hành hạ, không chỉ một kẻ thủ ác. Mỗi lần là hai hoặc ba gã đàn ông."
Sau đó, một phụ nữ ngủ cạnh Ziawudun trong phòng giam, bà cô nói rằng mình bị giam giữ vì sinh quá nhiều con, và đã biến mất trong ba ngày, khi trở về thì cơ thể bà cũng có những vết tương tự, Ziawudun nói.
"Bà không thể nói lên điều đó. Bà vòng tay qua cổ tôi và khóc nức nở liên hồi, nhưng bà ấy không nói gì cả."
Chính phủ Trung Quốc đã không trả lời trực tiếp các câu hỏi của BBC về các cáo buộc hãm hiếp và tra tấn. Trong một tuyên bố, một nữ phát ngôn viên nói các trại ở Tân Cương không phải là trại tạm giam mà là "trung tâm giáo dục và đào tạo nghề".
"Chính phủ Trung Quốc bảo vệ quyền và lợi ích của tất cả các dân tộc thiểu số một cách bình đẳng", nữ phát ngôn viên nói và cho biết chính phủ "rất coi trọng việc bảo vệ quyền của phụ nữ".
Ziawudun được thả tự do vào tháng 12 năm 2018 cùng với những người khác có bạn đời hoặc người thân ở Kazakhstan - một sự thay đổi chính sách rõ ràng mà bà vẫn chưa hiểu rõ hết.
Nhà nước đã trả lại hộ chiếu cho bà, bà đã bỏ trốn đến Kazakhstan và sau đó, với sự hỗ trợ của Dự án Nhân quyền Uyghur, bà đến Mỹ.
Bà đang nộp đơn để được ở lại. Bà sống ở một vùng ngoại ô yên tĩnh không xa Washington DC với một chủ nhà thuộc cộng đồng Uighurs địa phương.
Hai người phụ nữ cùng nhau nấu ăn và đi dạo quanh các con phố gần nhà.
Đó là một nhịp sống chầm chậm, không biến động.
Ziawudun để đèn không quá sáng khi bà ở trong nhà, bởi vì ở trại, đèn được chiếu rất sáng và liên tục.
Một tuần sau khi đến Mỹ, bà đã phải phẫu thuật cắt bỏ tử cung - hậu quả của việc bị giẫm lên người.
"Tôi đã không còn cơ hội làm mẹ", bà nói. Bà muốn chồng cùng sang Mỹ. Hiện tại, anh ấy đang ở Kazakhstan.
Trong một thời gian sau khi được thả, trước khi bà có thể tẩu thoát, Ziawudun đã đợi ở Tân Cương.
Bà nhìn thấy những người khác bị khuấy đảo qua hệ thống và được trả tự do. Bà thấy tác động của chính sách đối với người dân của mình. Tỷ lệ sinh ở Tân Cương đã giảm mạnh trong vài năm qua, theo một nghiên cứu độc lập - một hệ quả mà các nhà phân tích đã mô tả là "nạn diệt chủng nhân khẩu học".
Nhiều người trong cộng đồng đã chuyển sang uống rượu, Ziawudun nói.
Nhiều lần, bà nhìn thấy người từng bị giam cùng với mình gục trên đường - người phụ nữ trẻ bị đưa ra khỏi phòng giam cùng với bà vào đêm đầu tiên, người mà bà nghe thấy tiếng la hét trong một căn phòng sát vách. Ziawudun nói người đó đã thành bợm rượu.
Cô ấy "giống như một người đơn giản chỉ tồn tại, hoặc là cô ấy đã chết, hoàn toàn bị kết liễu qua những cuộc cưỡng hiếp".
"Họ nói rằng mọi người đã được trả tự do, nhưng theo tôi, tất cả mọi người rời khỏi trại cũng đồng nghĩa cuộc đời họ chấm dứt."
Và đó, bà nói, là kế hoạch. Giám sát, giam giữ, huấn luyện, ác qủy hóa, dạy dỗ, làm mất nhân tính, triệt sản, tra tấn, hãm hiếp.
"Mục tiêu của họ là hủy hoại tất cả mọi người. Và ai cũng biết điều đó," bà nói.
Ảnh được chụp bởi Hannah Long-Higgins
Geen opmerkingen:
Een reactie posten