maandag 19 april 2021

Cộng hòa Séc trục xuất 18 nhà ngoại giao Nga bị cáo buộc làm gián điệp + Nga trả đũa, trục xuất 20 nhà ngoại giao Séc

 

Cộng hòa Séc trục xuất 18 nhà ngoại giao Nga bị cáo buộc làm gián điệp

Đại sứ quán Nga tại Praha, Cộng Hòa Séc, ngày 16/04/2021.
Đại sứ quán Nga tại Praha, Cộng Hòa Séc, ngày 16/04/2021. AP - Petr David Josek

Bộ Ngoại Giao Cộng hòa Séc hôm qua, 17/04/2021, thông báo nước này sẽ trục xuất 18 nhân viên đại sứ quán Nga. Những người này bị cơ quan tình báo Séc xác định là các nhân viên tình báo của Nga. Luân Đôn lên tiếng ủng hộ quyết định của Praha.

Trước giới báo chí, ngoại trưởng Jan Hamacek tuyên bố 18 người này có « 48 giờ để rời Cộng hòa Séc ». Về phần mình, thủ tướng Andrej Babis, khẳng định đất nước có những « bằng chứng không thể chối cãi » từ hôm thứ Sáu (16/4), khẳng định số nhân viên trên, trực thuộc đơn vị 29155 của GRU – cơ quan tình báo quân đội Nga - can dự vào vụ nổ kho vũ khí, có chứa đến 58 tấn đạn dược ở Vrbetice, phía đông đất nước.

Vẫn theo lời thủ tướng Séc, vụ nổ ngày 16/04/2014, đã « gây ra những thiệt hại vật chất và gây nguy hiểm cho tính mạng nhiều người, trong đó có hai công dân Séc ».

Hãng tin Pháp AFP còn cho biết thêm ít lâu sau thông báo này, cảnh sát Séc loan báo truy tìm hai người đàn ông mang hộ chiếu Nga. Hai người này được cho là có cùng nhân dạng với những kẻ bị tình nghi tham dự vào mưu toan đầu độc cựu nhân viên gián điệp Nga Serguei Skripal bằng chất độc thần kinh Novichok tại Anh Quốc năm 2018.

Trang mạng của đơn vị điều tra các tội ác có tổ chức Cộng hòa Séc (NCOZ) nêu rõ hai người bị truy bắt này là Alexander Petrov (sinh năm 1979) và Ruslan Boshirov (sinh năm 1978), chính là những nhân viên tình báo mà Vương quốc Anh đang truy lùng. Cả hai người này còn bị cảnh sát Séc cáo buộc tham gia vào việc gây ra vụ nổ kho đạn dược nói trên.

Theo NCOZ, « hai người này đã có mặt trên lãnh thổ Séc từ tháng 10/2014 » vào thời điểm xảy ra vụ nổ. Ngoài hộ chiếu Nga, hai nghi can này còn có cả hộ chiếu Tadjikistan và Moldova.

Thủ tướng Séc nhấn mạnh là quyết định trục xuất 18 nhà ngoại giao Nga đã được tổng thống Milos Zeman, vốn được coi là người thân Nga, ủng hộ. Trước đây, ông từng nhiều lần chỉ trích các cơ quan tình báo Séc về việc đã tố cáo Nga can dự vào các vụ tấn công tin tặc nhắm vào bộ Ngoại Giao Séc. Về phần mình, ngoại trưởng Jan Hamacek lấy làm tiếc rằng những tiết lộ này sẽ làm « tổn hại đến mối bang giao Nga – Cộng hòa Séc ».

AFP cho biết vụ việc diễn ra trong bối cảnh nội bộ Cộng hòa Séc bị chia rẽ. Cựu ngoại trưởng Thomas Petricek, thân châu Âu, đã bị gạt khỏi bộ máy chính quyền sau việc ông phản đối tổng thống Nga muốn dùng vac-xin Sputnik V của Nga mà không đợi « đèn xanh » của Liên Hiệp Châu Âu. Ông Jan Hamacek lên tạm quyền Ngoại trưởng nhưng vẫn giữ nguyên chức vụ bộ trưởng Nội Vụ.

Cộng hòa Séc trục xuất 18 nhà ngoại giao Nga bị cáo buộc làm gián điệp (rfi.fr)

Nga trả đũa, trục xuất 20 nhà ngoại giao Séc

Đại sứ quán Cộng Hòa Séc tại Matxcơva, Nga. Ảnh chụp ngày 18/04/2021.
Đại sứ quán Cộng Hòa Séc tại Matxcơva, Nga. Ảnh chụp ngày 18/04/2021. REUTERS - SHAMIL ZHUMATOV

Chủ Nhật 18/04/2021 Nga thông báo đưa 20 nhân viên xứ quán Cộng Hòa Séc tại Matxcơva vào danh sách những « người không được hoan nghênh ». Hành động này nhắm đáp trả Praha trục xuất 18 nhà ngoại giao Nga bị cáo buộc là người của cơ quan tình báo quân đội Nga (GRU). Các hành động ăn miếng trả miếng nói trên diễn ra trong bối cảnh tinh thần bài Nga dâng cao tại Cộng Hòa Séc từ nhiều năm qua.

Thông cáo của bộ Ngoại Giao Nga cho biết đã triệu đại sứ Cộng Hòa Séc tại Matxcơva, Vitezslav Pivonka, lên để phản đối quyết định của Praha trục xuất 18 nhân viên ngoại giao Nga, gọi đó là « một hành động không hữu nghị ». Matxcơva lên án Praha đã đưa ra những cáo buộc « không có cơ sở và chứng cớ ».

Phía Nga đáp trả mạnh tay hơn qua quyết định trục xuất đến 20 nhà ngoại giao của Séc. Những người liên quan « phải rời khỏi lãnh thổ Nga trước cuối ngày Thứ Hai 19 tháng Tư 2021 ». 

Ngoài ra, hãng tin Pháp AFP trích dẫn một nguồn tin thông thạo tại Nga nêu lên yếu tố Hoa Kỳ trong căng thẳng lần này giữa Matxcơva và Praha. Theo nguồn tin này, để « ghi điểm với Washington, Cộng Hòa Séc còn mạnh tay hơn cả Mỹ » về những hành động thù nghịch nhắm vào nước Nga.

Cách nay hai hôm Praha khẳng định có những « bằng chứng không thể chối cãi » về trách nhiệm của cơ quan tình báo nga GRU trong vụ nổ một kho chứa đạn dược ở Vrbetice, phía đông nam Cộng Hòa Séc, hồi năm 2014 làm hai người chết. Cảnh sát đang truy tìm hai người mang hộ chiếu Nga bị cho là có trách nhiệm trong vụ nổ nói trên. Hai nhân vật này được cho là có liên quan luôn cả đến vụ đầu độc hai bố con Serguei Skripal tại Luân Đôn hồi 2018. Ông Skripal từng là nhân viên của GRU tị nạn tại Vương quốc Anh và đã bị ám sát hụt bằng chất độc Novitchok .

Tại thủ đô Praha chiều qua khoảng một trăm người biểu tình trước tòa đại sứ Nga, ném sốt cà chua vào tòa nhà và phô trương những biểu ngữ đòi công lý cho hai người thiệt mạng tại nhà máy đạn dược Vrbetice cách nay gần 7 năm. Bộ trưởng Công Nghiệp, Harel Havlicek cho biết « về lý do an toàn và an ninh », khó có thể tin rằng một tập đoàn Nga được phép xây dựng nhà máy điện hạt nhân trên lãnh thổ Cộng Hòa Séc.

Về phản ứng quốc tế trong căng thẳng ngoại giao giữa Matxcơva với Praha, chính quyền Luân Đôn ngay chiều 18/04/2021 tuyên bố ủng hộ « đồng minh Séc » và nhấn mạnh « tình báo Nga sẵn sàng đi xa đến mức độ nào để thực hiện những chiến dịch nguy hiểm và có ác ý » nhắm vào quyền lợi của châu Âu. Tuần trước, bộ Ngoại Giao Anh yêu cầu đại sứ Nga tại Luân Đôn trả lời về những « hành vi thù nghịch » do Matxcơva giật dây. Cụ thể hơn, Anh Quốc quy trách nhiệm cho Nga đã tiến hành nhiều vụ tấn công trên mạng và tăng quân tại biên giới với Ukraina.

Nga trả đũa, trục xuất 20 nhà ngoại giao Séc (rfi.fr)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten