Bằng cấp giả: Lừa đảo về học thuật!
Một sự kiện liên quan đến giáo dục Việt Nam được báo chí chính thống lẫn cư dân mạng xã hội bàn tán suốt tuần qua liên quan đến Trường Đại học Đông Đô ở Hà Nội - một trong những đại học ngoài công lập được thành lập sớm nhất tại Việt Nam.
Theo kết luận điều tra của Cơ quan Công an, Trường Đại học Đông Đô đã cấp bằng cử nhân giả cho 193 người không qua tuyển sinh, đào tạo. Trong đó có 55 trường hợp sử dụng bằng giả này để xét tuyển nghiên cứu sinh hoặc bảo vệ luận án tiến sĩ.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết quan điểm của bộ là kiên quyết xử lý bằng cách thu hồi và hủy bỏ những văn bằng này. Còn việc công khai hay không công khai danh tính những cá nhân sử dụng văn bằng mà bộ gọi là văn bằng ‘không hợp pháp’ sẽ do cơ quan có thẩm quyền xem xét theo quy định của pháp luật.
Chuyện bằng cấp giả các loại được in ấn như thật và được mua bán ngầm nhưng công khai tràn lan trong xã hội, không là chuyện lạ hay mới. Nhưng chuyện một trường đại học cấp hàng trăm văn bằng giả là chuyện chưa từng nghe tới, như chia sẻ của PGS-TS Hoàng Dũng với RFA tối ngày 1 tháng 12:
Thật ra việc làm bằng giả như vậy lâu nay chỉ một vài cá nhân. Đến Đại học Đông Đô thì tình hình đã quá tệ. Tức là các cấp lãnh đạo cao nhất của trường có chủ trương như thế. Đây là điều xưa nay chưa từng có. - PGS-TS Hoàng Dũng
“Thật ra việc làm bằng giả như vậy lâu nay chỉ một vài cá nhân. Đến Đại học Đông Đô thì tình hình đã quá tệ. Tức là các cấp lãnh đạo cao nhất của trường có chủ trương như thế. Đây là điều xưa nay chưa từng có.
Một cái lỗi to hay nhỏ thì cũng chỉ là lỗi nếu sau đó cái nguyên nhân và điều kiện làm nảy sinh lỗi đó được khắc phục. Nếu người ta chỉ giải quyết hậu quả do lỗi đó sinh ra mà không giải quyết cái nguyên nhân gây ra lỗi thì đó không phải là lỗi bình thường nữa. Phải làm sao để trường hợp như Đại học Đông Đô không xảy ra nữa là cái mà về mặt quản lý người dân quan tâm hơn rất nhiều, so với việc giải quyết vụ việc này riêng lẻ.”
Đã từ lâu, nhiều người hoạt động trong lãnh vực giáo dục đã lên tiếng cảnh báo chuyện học giả nhưng có bằng thật, bởi nhiều nhà tuyển dụng còn quá thiên về bằng cấp, họ đòi hỏi bằng cấp này, chứng chỉ kia mới tuyển dụng. Thêm vào đó là bệnh háo danh của một bộ phận trong xã hội. Họ không học nhưng lại muốn có bằng cấp cao để lòe người khác nhằm tiến thân một cách dễ dàng hơn, thuận lợi hơn.
Giáo sư Đặng Hùng Võ cho biết ông không hề ngạc nhiên khi sự việc cấp bằng giả hàng loạt ở Trường Đại học Đông Đô đổ bể. Ông giải thích:
“Thực sự tôi không ngạc nhiên với chuyện Đại học Đông Đô. Với cách thức học tập, cách thức tiếp cận bằng cấp ở Việt Nam, kể cả bảo vệ luận án thạc sĩ, tiến sĩ nó vẫn đang có cái gì đấy lệch lạc. Nó không thể đi vào học thuật, nó không thể đi vào con đường khoa học mà vẫn là cái tiêu chí để vào được cương vị này, cương vị khác, từ công ty nhỏ đến bộ máy hành chính Nhà nước. Với cách tiếp cận như vậy thì nó không cổ vũ cho việc học hành. Bây giờ phải làm sao để đừng có tiến sĩ giấy nữa mà phải là tiến sĩ thật mới có đất dụng võ.”
Làm sao để tránh chuyện tương tự
Theo cơ quan điều tra, các trường hợp sử dụng văn bằng giả mạo của Trường đại học Đông Đô đều là những người có uy tín, vị trí chủ chốt trong các cơ quan, ban, ngành; phần lớn đang làm thạc sĩ, nghiên cứu sinh. Có người là cán bộ chủ chốt của một số cơ quan ở Hà Nội, có người là giảng viên một cơ sở đào tạo đại học ngành tư pháp.
Sau khi sự việc được truyền thông chính thức lên tiếng, cả người dân lẫn một số vị lãnh đạo lên tiếng yêu cầu công khai danh tánh 55 vị mua bằng giả của Trường Đại học Đông Đô.
Trao đổi với báo chí trong nước vào trưa 30 tháng 11, ông Lê Như Tiến - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội cho rằng, phải nêu danh tính những người gian dối đó để làm gương cho các thế hệ sau và là tiếng chuông cảnh tỉnh cho những người sau này không dám làm như vậy nữa. TS. Lê Viết Khuyến - nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học cho rằng cần phải công khai danh tính của 55 người mua bằng này, bởi đây là hành vi thách thức sự trong sạch của nền giáo dục. Nếu không xử lý nghiêm sẽ tạo ra tiền lệ rất xấu.
Trên mạng xã hội, hôm 29 tháng 11, nhà báo Nguyễn Như Phong cho biết ông có danh sách 55 vị này. Ông gia hạn nếu trong một tháng, các vị này không làm đơn xin rút ngay khỏi các chức vụ hiện có thì ông sẽ công khai danh tính từng vị. Ông cho biết sẽ chịu trách nhiệm về tính trung thực của danh sách này.
PGS-TS Hoàng Dũng cho rằng, nếu cơ quan có thẩm quyền mà không công khai danh tánh ‘những người có uy tín’ kia thì dư luận sẽ nổi giận và nhà nước để cho một cá nhân như ông Nguyễn Như Phong tung danh sách ra thì nhà nước đã thua ngay trên sân nhà. TS. Hoàng Dũng nêu quan điểm của ông:
“Một trong những điều khiến cho người dân tin rằng nhà nước quyết tâm giải quyết triệt để vụ này, là những người được cho là ‘có uy tín’ bỏ tiền ra mua bằng có được công khai danh tánh hay không.
Tôi thấy không có lý do gì mà không công khai danh tánh những người này. Mà nếu họ không công khai thì người dân bắt buộc phải đặt ra câu hỏi ai đứng đằng sau 55 người này. Và 55 người này chắc chắc không phải ‘dân đen’, bởi nếu ‘dân đen’ thì đã bị trị từ lâu. Những người này chắc có chức vụ gì đó nên họ không tiện công bố. Nếu vậy thì đây là cái thể chế đứng về phía những người có chức, có quyền chứ không phải đứng về phía công lý.”
Tiếp theo đó là thay đổi cơ chế từ quản lý sang quản trị. Cách quản trị mềm dẻo để người dân tham gia vào giám sát tất cả mọi hoạt động, kể cả các cơ quan nhà nước, các đơn vị sự nghiệp lẫn các hoạt động dịch vụ công.- GS. Đặng Hùng Võ
Giáo sư Đặng Hùng Võ cũng đồng quan điểm khi cho rằng phải công khai danh tánh chứ không có lý do gì giấu diếm cả. Đã gian trá trong học thuật thì phải thừa nhận điều đó. Ông nói tiếp:
“Tôi cho rằng việc đầu tiên là phải xử rất nặng tất cả những người can dự vào việc man trá về học thuật này, bởi trong học thuật không thể có man trá. Đây là lừa đảo về học thuật. Phải xử gấp theo khung phạt trong BLHS không kiêng nể một ai cả để sau này không ai làm thế nữa.
Đây là việc phải làm ngay lập tức kể cả phải hy sinh mấy chục cán bộ nhà nước cấp cao thì cũng phải làm. Không có cách nào khác cả.
Tiếp theo đó là thay đổi cơ chế từ quản lý sang quản trị. Cách quản trị mềm dẻo để người dân tham gia vào giám sát tất cả mọi hoạt động, kể cả các cơ quan nhà nước, các đơn vị sự nghiệp lẫn các hoạt động dịch vụ công.”
Hiến pháp năm 2013 khẳng định quyền lực nhà nước không chỉ là thống nhất, phân công, phối hợp mà còn được kiểm soát. Quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân, Nhà nước của dân nên quyền lực phải được kiểm soát. Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, HĐND và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước.
Với nguyên tắc quyền lực thuộc về Nhân dân, thống nhất và kiểm soát trong việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp, nguyên tắc tiếp theo được khẳng định là cán bộ, công chức, viên chức, các cơ quan nhà nước có nghĩa vụ phục tùng Nhân dân, giữ mối liên hệ chặt chẽ và chịu sự giám sát của Nhân dân.
Hiến pháp quy định như thế nhưng thực tế thì khác hẳn vì người dân không có chỗ nào để công bố ý kiến giám sát cả.
https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/fake-diploma-academic-scam-dt-12012020131411.html
Nhà báo kỳ cựu Nguyễn Như Phong ở Hà Nội vừa đăng lên trang cá nhân thư ngỏ có tính chất như một tối hậu thư gửi đến “55 vị mua bằng giả của Đại học Đông Đô”, yêu cầu những người đó từ chức, nếu không ông sẽ công bố danh tính của họ.
Ông Phong, cũng là một cựu đại tá công an Việt Nam, nói với VOA rằng một trong những lý do của bức thư ngỏ là vì cơ quan bảo vệ pháp luật vẫn chưa công bố danh sách những người mua bằng.
Báo chí trong nước đưa tin trong một tuần nay rằng Bộ Công an khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 cán bộ trường Đại học Đông Đô, bao gồm cả hiệu trưởng trường này, vì họ đã cấp hơn 600 bằng cử nhân tiếng Anh giả.
Trong số đó, có 55 người sử dụng bằng giả để xét tuyển nghiên cứu sinh, bảo vệ luận án, vẫn theo báo chí Việt Nam. Cơ quan điều tra thuộc Bộ Công an được báo chí dẫn lời nói rằng các trường hợp dùng bằng giả của trường Đông Đô đều là “những người có uy tín, giữ vị trí chủ chốt trong các cơ quan, ban, ngành; phần lớn đang làm thạc sĩ, nghiên cứu sinh”.
Tôi thấy lạ là tại sao đến bây giờ các cơ quan bảo vệ pháp luật vẫn không công bố danh tính những người này. Tôi bức xúc và thấy cần phải lên tiếng.Nhà báo-nhà văn Nguyễn Như Phong
Trong thư ngỏ đăng hôm 30/11 trên Facebook cá nhân có tổng cộng hơn 47.000 người theo dõi, ông Nguyễn Như Phong, nguyên Tổng Biên tập báo mạng PetroTimes, nguyên Phó Tổng Biên tập báo Công An Nhân Dân, cho hay ông hiện có danh sách 55 người mua bằng.
Cáo buộc những người mua bằng là “đồng phạm” với những người phạm tội có tổ chức ở Đại học Đông Đô, nhà báo kỳ cựu Nguyễn Như Phong đưa ra một đề nghị mà ông nói là để giữ thể diện cho những người mua bằng, đó là: “Tôi hạn cho các vị trong 1 tháng, phải làm đơn xin rút ngay khỏi các chức vụ hiện có”.
“Quá thời hạn trên, nếu không thấy ai ‘nhúc nhích’, tôi sẽ công bố danh tính từng vị, theo thứ tự ABC”, ông Phong quả quyết, và viết thêm: “Dĩ nhiên, tôi chịu trách nhiệm về tính trung thực của danh sách này”.
Bài đăng của cựu tổng biên tập báo-cựu đại tá công an nhận được 7.000 phản ứng yêu, thích; hơn 160 lời bình luận ủng hộ, và được gần 1.000 người khác lan truyền qua chức năng “chia sẻ” của Facebook.
Bày tỏ quan điểm với VOA, ông Phong nhấn mạnh rằng tình trạng một bên có những người bán bằng giả để kiếm tiền, còn bên kia có những người mua bằng giả để tiến thân, để có chức quyền là “hết sức nguy hiểm, phá hoại xã hội và không thể tha thứ được”.
Về động lực đằng sau bức thư ngỏ của mình, nhà báo Nguyễn Như Phong nói:
“Tôi thấy lạ là tại sao đến bây giờ các cơ quan bảo vệ pháp luật vẫn không công bố danh tính những người này. Tôi bức xúc và thấy cần phải lên tiếng. Tôi muốn xem sự thực là liêm sỉ của số người này còn đến đâu”.
Một đề nghị nữa được ông Phong nêu ra trong thư ngỏ là Bộ Giáo dục và Đào tạo phải làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm những kẻ đồng lõa, hoặc những ai tạo điều kiện cho nhóm tội phạm có tổ chức ở Đại học Đông Đô thực hiện hành vi phạm tội.
Bài viết của ông Phong cũng được chia sẻ vào các diễn đàn trên mạng xã hội. Ở đó, nhiều người khen ngợi song cũng có người tỏ ý lo ngại rằng bức thư ngỏ có tính chất tối hậu thư có thể mang lại phiền phức, thậm chí gây nguy hiểm cho ông.
Tuy nhiên, người từng là tổng biên tập và phó tổng biên tập 2 tòa báo cho VOA biết ông không lo lắng:
“Tôi đã làm báo 40 năm, nhiều lần bị đe dọa, nhưng lần này chưa ai có lời nói tiêu cực, dọa dẫm hoặc đe nẹt. Số người ủng hộ tôi rất nhiều. Nhiều bạn bè, anh em gọi điện hỏi thăm”.
Vì trọng bằng cấp, người ta sẵn sàng làm tất cả mọi điều để có được tấm bằng. Một xã hội trọng bằng cấp thì người tài sẽ không bao giờ có chỗ đứng chân cả, xã hội ta sẽ thụt lùi.Ông Nguyễn Như Phong
Bên cạnh những gì đã bày tỏ trên trang cá nhân có hàng chục nghìn người theo dõi, nhà báo kỳ cựu Nguyễn Như Phong chia sẻ với VOA sự lo lắng của ông về “chủ nghĩa bằng cấp” quá nặng nề ở Việt Nam.
Dưới góc nhìn của ông, đó là một áp lực cho mọi người từ khi còn là học sinh lớp 1 cho đến cấp cao học. Theo quan sát của nhà báo-cựu đại tá công an này, trong một xã hội như vậy, nếu không có bằng cấp không thể tiến thân được, và đó là một điều nguy hiểm. Ông Phong nói thêm:
“Vì trọng bằng cấp, người ta sẵn sàng làm tất cả mọi điều để có được tấm bằng. Một xã hội trọng bằng cấp thì người tài sẽ không bao giờ có chỗ đứng chân cả, xã hội ta sẽ thụt lùi. Tôi muốn cảnh báo và lên án mạnh mẽ hơn về điều này”.
Trong những năm qua, nhà chức trách Việt Nam liên tiếp phát hiện nhiều vụ làm và mua bán bằng giả.
Trong số đó, một vài vụ đình đám gồm có: công an Thanh Hóa bắt 15 người làm giả văn bằng, chứng chỉ với số lượng lớn vào cuối tháng 10/2020; công an Thừa Thiên-Huế phát hiện đường dây làm hàng trăm bằng giả dính líu đến nhiều “cán bộ nhà nước” vào tháng 5/2020; công an quận Nam Từ Liêm, Hà Nội, phát hiện 1 tấn bằng giả hồi tháng 5/2019 liên quan đến “nhiều cán bộ, quan chức”.
Tuy nhiên, theo thông tin trên báo chí Việt Nam, trong những năm gần đây, dù có tổng cộng hàng trăm cán bộ bị kỷ luật vì dùng bằng giả ở một loạt các tỉnh thành như Lai Châu, Hải Dương, Nghệ An, Đắc Nông, Đồng Nai, Bình Phước v.v… và trong cả Bộ Công an lẫn Bộ Quốc phòng, song các cán bộ này chủ yếu chỉ ở các vị trí từ cấp huyện trở xuống, hoặc cấp trưởng, phó phòng ở các bộ.
Hồi đầu tháng 11, trong một phiên chất vấn tại quốc hội Việt Nam, Bộ trưởng Công an Tô Lâm xác nhận rằng “ngay trong đội ngũ cán bộ, nhiều người sử dụng giấy tờ giả”, bao gồm cả các loại bằng cấp, chứng chỉ.
Bộ trưởng Tô Lâm lưu ý rằng “Trước nay với người sử dụng giấy tờ giả chỉ nặng về xử lý hành chính, ít khi xử lý hình sự, nhưng đã đến lúc cần xử lý hình sự”.
Muốn chống nạn bằng giả chỉ có một cách là ... phải có thay đổi về cơ chế nền kinh tế. Chỉ khi nào các chủ doanh nghiệp có thực quyền, cần người có năng lực làm việc cho họ, thì người có thực tài mới có vị trí.Ông Nguyễn Như Phong
Nhà báo kỳ cựu Nguyễn Như Phong cho rằng việc chống nạn mua bán bằng giả không thể chỉ dựa duy nhất vào công cụ pháp lý mà còn cần xã hội cùng tham gia bằng cách tẩy chay và bày tỏ thái độ khinh bỉ với những kẻ dùng bằng giả.
Ông Phong cũng đề cập đến một nguyên nhân sâu xa là cơ cấu kinh tế. Cụ thể, theo ông, ở Việt Nam, kinh tế nhà nước được xác định là chủ đạo trong khi kinh tế tư nhân bị xem là phụ, dẫn tới việc nhà nước không tuyển dụng được người tài. Ông Phong nói thêm:
“Muốn chống nạn bằng giả chỉ có một cách là phải thay đổi cách đánh giá. Để thay đổi cách đánh giá, phải có thay đổi về cơ chế nền kinh tế. Chỉ khi nào các chủ doanh nghiệp có thực quyền, cần người có năng lực làm việc cho họ, thì người có thực tài mới có vị trí”.
Theo quan sát của VOA, trên báo chí và các diễn đàn mạng xã hội, nhiều người đề nghị rằng nhà chức trách Việt Nam cần phải trừng trị nghiêm khắc hơn tất cả những ai dùng giấy tờ giả để phục vụ việc thăng quan tiến chức hoặc trục lợi khác, xem đó tương tự như tội phá hoại xã hội, phá hoại đất nước. Họ cho rằng cách xử lý theo hướng như vậy sẽ làm cho những người mua bán bằng giả “không còn đất sống”.
https://www.voatiengviet.com/a/nha-bao-ky-cuu-ra-toi-hau-thu-voi-55-nguoi-dung-bang-gia-cua-truong-dong-do/5682659.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten