Pháp phong tỏa chống Covid-19 : Black Friday và trang thương mại điện tử Amazon bị tẩy chay mạnh
Đăng ngày:
Những ngày vừa qua, trong bối cảnh mùa lễ cuối năm đang về, lệnh phong tỏa chống dịch Covid-19 đẩy nhiều tiểu thương Pháp đến nguy cơ phá sản, đóng cửa vĩnh viễn, ngày đại hạ giá Black Friday và trang thương mại điện tử Amazon của Mỹ là một chủ đề được truyền thông Pháp nói tới rất nhiều. Thủ tướng Pháp, nhiều bộ trưởng, quan chức chính phủ, cũng như dân biểu, nghị sĩ, các hội đoàn thương mại … đều có những phát biểu liên quan đến Black Friday và Amazon.
Black Friday là gì ?
Black Friday là ngày hội giảm giá, thường rơi vào ngày thứ Sáu cuối cùng của tháng 11 hàng năm. Ra đời tại Mỹ trong những năm 1960, Black Friday phát triển mạnh vào cuối những năm 1990, lan tỏa ra nhiều nơi trên khắp nước Mỹ, rồi sang Canada, Mêhicô và gần đây mới du nhập vào châu Âu, vào đầu những năm 2010, chủ yếu qua các tập đoàn thương mại điện tử nổi tiếng của Mỹ, nhất là Amazon. Khác với ở Mỹ, khi du nhập vào châu Âu, Black Friday chủ yếu phát triển qua kênh thương mại điện tử.
Vào năm 2019, Black Friday tại Pháp ghi nhận con số kỷ lục 56 triệu lượt mua sắm thanh toán bằng thẻ ngân hàng, tăng 5 triệu so với Black Friday năm 2018, trong khi dân số Pháp là khoảng 67 triệu người. Le Monde ngày 17/11/2020 trích dẫn ông Jacky Rihouet, chủ tịch Intersport, một trong những mạng lưới phân phối sản phẩm thể thao hàng đầu tại Pháp, theo đó năm ngoái tính trên toàn quốc, ở cả cửa hàng và trên mạng, doanh thu chương trình Black Friday lên tới hơn 6 tỉ euro.
Năm nay, tại Pháp, theo dự kiến, Black Friday không chỉ diễn ra trong ngày 27/11 mà kéo dài thành cả tuần Black Week, kể từ ngày 20/11, thậm chí vắt sang đến tận ngày 30/11 - Cyber Monday (Thứ Hai Điện Tử, tức chỉ giảm giá khi mua sắm trên mạng internet). Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 kéo theo lệnh phong tỏa, Black Friday và đặc biệt trang thương mại điện tử Amazon bị đả kích nặng nề chưa từng có tại Pháp.
Cuối cùng, trong cuộc họp với bộ trưởng Kinh Tế Pháp Bruno Le Maire hôm 20/11, Amazon chi nhánh Pháp cùng một số trang thuơng mại điện tử, chuỗi siêu thị lớn khác tuyên bố lùi Black Friday từ ngày 27/11 đến ngày 04/12, nhằm bảo đảm cạnh tranh bình đẳng và tránh tình trạng các cửa hàng, cửa hiệu quá đông người trong những ngày đầu tiên vừa mở cửa trở lại (28/11), trong bối cảnh dịch bệnh.
Tại sao Amazon lại đặc biệt bị chính giới Pháp nhắm tới nhân dịp Black Friday ?
Thực ra, chiến dịch đại hạ giá Black Friday không phải là của riêng trang thương mại điện tử Mỹ Amazon mà liên quan đến mọi trang thương mại điện tử khác của Pháp như Cdiscount, La Fnac, Darty, Boulanger, La Redoute …, các chuỗi siêu thị lớn của Pháp như Carrefour, Leclerc, Auchan, Monoprix, các nhà phân phối lớn của Pháp trong nhiều lĩnh vực như Sephora, Nocibé, Marionnaud (về mỹ phẩm), Micromania (về trò chơi điện tử), cũng như nhiều nhà sản xuất như Dyson, Samsung, Sony, Hoa Vi …
Chủ tịch của nhiều liên đoàn thương mại của Pháp (đại diện của nhiều ngàn doanh nghiệp và thương hiệu trên toàn nước Pháp) đã ký tên trên diễn đàn của tuần báo Chủ Nhật (JDD) để phản đối ngày hội giảm giá Black Friday, kêu gọi thay thế Black Friday bằng Local Friday để ủng hộ giới tiểu thương ở các địa phương, thúc đẩy người Pháp tiêu dùng hàng nội địa “made in France” và nhất là sản phẩm trong vùng. Thậm chí, nhiều chính trị gia, dân biểu, giới tiểu thương còn kêu gọi chính phủ vận dụng các bộ luật có sẵn, hay tạo ra đạo luật mới để cấm, hủy ngày đại hạ giá Black Friday tại Pháp, nhưng bộ trưởng Le Maire đã khẳng định không đủ công cụ pháp lý để làm điều đó.
Có thể nói, Black Friday hiện giờ là sân chơi lớn cho tất cả, thế nhưng không thể phủ nhận Amazon đang chiếm thế thượng phong, là một trong những cái tên nổi bật nhất, là “nhà vô địch” của Black Friday. Khủng hoảng Covid-19, với hai đợt phong tỏa kéo dài, cho dù đẩy giới tiểu thương Pháp vào cảnh điêu đứng, nhưng lại mang lại “cơ hội vàng” cho trang thương mại điện tử Amazon. Chi nhánh Pháp của tập đoàn này ghi nhận hoạt động đạt mức tăng trưởng 30 - 50%. Chính thành công ngoạn mục của Amazon trong bối cảnh nước Pháp đang vật lộn đối phó với Covid-19 như “giọt nước làm tràn ly”, khiến trang thương mại điện tử hàng đầu thế giới hứng chịu “mũi dùi”, không chỉ từ giới tiểu thương Pháp mà cả chính giới và nhiều thành viên trong chính phủ.
Cũng phải nói thêm là ngay từ đợt dịch Covid-19 đầu tiên hồi mùa xuân, Amazon đã làm dấy lên làn sóng giận dữ trong công luận Pháp, chủ yếu là về các giá trị đạo đức, xã hội. Amazon Pháp nhiều lần bị tố cáo để người lao động làm việc trong điều kiện không bảo đảm vệ sinh dịch tễ, thiếu phương tiện bảo vệ, thậm chí không đóng cửa các trung tâm xử lý phân phối hàng cho dù có nhiều ca nhiễm Covid. Trước đó, chi nhánh này thường xuyên bị tố cáo về điều kiện lao động khắc nghiệt, phi nhân tính, với chế độ lương bất công, rô-bốt hóa các trung tâm xử lý hàng hóa và sa thải hàng loạt nhân viên …
Amazon còn bị tố cáo lợi dụng Covid-19 để trục lợi, làm giàu trên đất Pháp nhưng lách luật để không đóng góp nhiều cho kinh tế Pháp như các trang thương mại điện tử của Pháp, chẳng hạn Cdiscount. Đối với một phần công luận Pháp, Amazon gắn với thói cơ hội, ích kỷ, sự bất công, phương thức kinh doanh không trung thực, thiếu đạo đức …
Trang thương mại điện tử Amazon bị gây sức ép thế nào tại Pháp trong đợt phong tỏa chống dịch Covid-19 lần 2 ?
Sau khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo tái phong tỏa đất nước, buộc các cửa hàng bán các loại mặt hàng không thiết yếu phải đóng cửa, buộc các siêu thị đóng cửa các quầy hàng bán sản phẩm không thiết yếu, chính quyền Pháp bị chỉ trích là đã tiếp tay cho các đại gia thương mại điện tử. Hiệp hội công dân Attac của Pháp còn tố cáo ông Emmanuel Macron, trong 6 năm trên cương vị bộ trưởng Kinh Tế và tổng thống Pháp, đã góp phần vào sự bành trướng của Amazon tại Pháp.
Thủ tướng Pháp Jean Castex kêu gọi người tiêu dùng trong nước trì hoãn mua sắm thay vì đặt hàng trên trang thương mại điện tử của nước ngoài. Trong bối cảnh công luận phản đối mạnh mẽ việc đóng cửa các hiệu sách, chế phẩm văn hóa, bộ trưởng Văn Hóa Pháp, Roselyne Bachelot, kêu gọi người dân không mua sách truyện trên các trang thương mại điện tử, thậm chí bà còn chỉ đích danh Amazon là đã hưởng lợi nhiều từ nước Pháp và kêu gọi người tiêu dùng Pháp ngưng “vỗ béo” cho tập đoàn Mỹ.
Trong khi đó, theo ý tưởng của dân biểu Matthieu Orphelin, với sự ủng hộ của nhiều tổ chức phi chính phủ và dân biểu Pháp, một đơn kiến nghị phản đối Amazon với khẩu hiệu “Giáng Sinh không Amazon” đã được tung lên mạng ngày 17/11. Chỉ trong vòng 2 ngày đầu, đơn kiến nghị đã thu được chữ ký của 25.000 ngàn người. Thị trưởng thành phố Grenoble, Eric Piolle, cũng đích thân kêu gọi dân chúng tẩy chay Amazon trong mùa lễ Giáng Sinh, bởi theo ông, trang thương mại điện tử này đã cướp đi việc làm của nhiều người Pháp.
Trên các mạng xã hội, tràn ngập khẩu hiệu “Tôi mua hàng trong vùng của tôi, chứ không mua trên Amazon”. Không chỉ có những lời kêu gọi bài xích, tẩy chay, trên mạng còn có plug-in (phần bổ trợ trên trình duyệt) giúp người tiêu dùng có thể tìm một cuốn sách trên Amazon nhưng mua của một hiệu sách hay hướng người tiêu dùng đến những trang mua sắm khác bán cùng sản phẩm như Amazon nhưng với giá phải chăng hơn.
Liệu có quá vô lý khi nước Pháp “đổ hết tội” cho Amazon ?
Từ khi du nhập vào Pháp năm 2013, Amazon vẫn thường bị chỉ trích là gây hại cho giới kinh doanh truyền thống, nhỏ lẻ. Nhưng chiến dịch tẩy chay Amazon lần này thì có quy mô lớn chưa từng có. Cũng có nhiều ý kiến cho rằng coi Amazon là vật tế thần là phi lý và Amazon đang bị nước Pháp trút giận quá đà. Cédric O, quốc vụ khanh chuyên trách chuyển đổi kỹ thuật số, thuộc bộ Kinh Tế, ví chiến dịch bài Amazon của người Pháp với chứng loạn tâm thần và cho rằng phong trào tẩy chay không mang lại nhiều ý nghĩa, bởi Amazon chỉ chiếm có 20% thị phần thương mại điện tử tại Pháp, thấp nhất trong Liên Hiệp Châu Âu.
Ông Cédric O cũng nhấn mạnh đến thiện chí của Amazon chi nhánh Pháp khi trang thương mại điện tử này đã ngưng chương trình quảng cáo Black Friday sau khi có thông báo tái phong tỏa đất nước. Không chỉ vậy, trang thương mại điện tử Amazon còn lập thêm mục “Chúng ta hãy ủng hộ các doanh nghiệp Pháp” và các mục chuyên về sản phẩm của Pháp như “đồ chơi của Pháp”, “các công ty khởi nghiệp của Pháp”, “công ty vừa và nhỏ của Pháp” …
Christian Poiret, thị trưởng Lauwin-Planque, vùng Nord-Pas-de-Calais, thì nhấn mạnh nên ngưng việc đặt thương mại truyền thống và thương mại điện tử vào thế đối đầu, bởi hai phương thức này hoàn toàn có thể đồng hành, các cơ sở kinh doanh buôn bán nhỏ lẻ hoàn toàn có thể kết nối với thương mại điện tử. Hiện giờ, mới chỉ có khoảng 1/3 tiểu thương Pháp có trang web bán hàng trên mạng, trong khi tỉ lệ này ở Đức là 2/3.
(Tổng hợp từ L’Opinion, Business Insider France, Actu Economie, France Info, The Conversation, RTL)
https://www.rfi.fr/vi/ph%C3%A1p/20201125-ph%C3%A1p-phong-t%E1%BB%8Fa-ch%E1%BB%91ng-covid-19-black-friday-v%C3%A0-trang-th%C6%B0%C6%A1ng-m%E1%BA%A1i-%C4%91i%E1%BB%87n-t%E1%BB%AD-amazon-b%E1%BB%8B-t%E1%BA%A9y-chay-m%E1%BA%A1nh
Kinh tế tiếp tục là nạn nhân của Covid-19: Tiểu thương Pháp phẫn nộ
Đăng ngày:
Dịch Covid-19 và các hậu quả tiếp tục là chủ đề được đa số các tờ báo Pháp ra ngày hôm nay 17/11/2020 chú ý và nêu bật trên trang nhất, đặc biệt là các tác hại kinh tế của biện pháp phong tỏa mà chính quyền Pháp buộc phải áp dụng để chống dịch. Đề tài quốc tế được quan tâm nhiều nhất là hành động của hai nước Ba Lan và Hungary, đã chung tay ngăn chặn kế hoạch cứu nguy kinh tế của cả Liên Hiệp Châu Âu, vì mục tiêu chính trị.
Về hậu quả của dịch Covid-19 trên kinh tế, Le Figaro, ngay trên trang nhất đã lên tiếng tỏ lòng thương cảm cho giới tiểu thương Pháp. Tựa lớn nhất của tờ báo cánh hữu nêu bật hai hình ảnh tương phản: “Nỗi tuyệt vọng to lớn của các thương nhân nhỏ bé”. Theo tờ báo cánh hữu, là nạn nhân trực tiếp của đợt phong tỏa toàn quốc thứ hai, họ đã gióng lên hồi chuông báo động, xin chính quyền cho mở lại các cửa hàng càng sớm càng tốt.
Như để cho thấy rõ nỗi bất bình đang dâng cao trong giới tiểu thương, với những phong trào phản đối xuất hiện tại rất nhiều thành phố, nhằm chống lại quyết định đóng cửa các cơ sở thương mại và dịch vụ bị cho là “không thiết yếu”, Le Figaro đã đăng kèm theo ảnh chụp một cửa hiệu ở thành phố Lyon. Trong tủ kính chủ cửa hàng treo trên tấm biển “Cần Bán – A vendre” bên dưới ghi số điện thoại liên lạc… nhưng đó lại là số điện của điện Elysée, tức phủ tổng thống Pháp !
Phải nói là tổng thống Pháp Macron bị cho là người đã quyết định đóng cửa các cửa hàng để chống dịch.
Covid-19: Giầu nhất và nghèo nhất thoát nạn, tầng lớp trung gian "lãnh đủ"
Tựa lớn trang nhất báo Le Monde cũng dành cho biện pháp chống dịch khắc nghiệt qua hàng tựa lớn “Thu nhập, ngân sách: Tác động của biện pháp phong tỏa”.
Le Monde phân tích một công trình nghiên cứu độc lập, công bố ngày 16/11/2020, đo lường hệ quả của đợt dịch đối với các hộ gia đình, cũng như kế hoạch vực dậy kinh tế của chính phủ
Trên bình diện cá thể, nếu giới có thu nhập cao nhất đã có thể bảo vệ được mức sống nhờ làm việc từ xa và những người có thu nhập thấp nhất cầm cự được nhờ trợ cấp, thì tầng lớp có thu nhập trung bình là giới bị hậu quả nặng nề nhất.
Còn trên bình diện quốc gia, khi xem lại ngân sách 2021 và kế hoạch vực dậy kinh tế, bản báo cáo tự hỏi về hiệu quả của chủ trương giảm thuế cho các doanh nghiệp, được cho là sẽ không hỗ trợ những công ty bị tác động nặng nhất.
Một hệ quả khác được Le Monde nêu bật là trong giới kinh doanh nhà ăn tập thể, phương thức làm việc từ xa sẽ làm mất đi 4000 công ăn việc làm.
Hy vọng vươn lên từ vac-xin Covid
Trang nhất La Croix và Les Echos đều có chung một chủ đề, nói về virus corona gây nên dịch Covid-19, nhưng mỗi tờ một khía cạnh.
Trang nhất La Croix không tránh khỏi bi quan khi chạy tựa “Con virus đó vẫn gây ngạc nhiên”, hàm ý là khoa học vẫn chưa hiểu hết về con virus để có cách đối phó hữu hiệu.
Trên một phông nền màu xanh đậm, người ta thấy nổi bật hình dáng con virus màu cam, kèm theo lời chú thích: Nguồn gốc, cách truyền nhiễm, các triệu chứng, một năm sau ca nhiễm đầu tiên được ghi nhận, con virus vẫn là một câu hỏi đối với giới bác sĩ và nghiên cứu. Bài viết bên trong đã liệt kê những gì người ta đã biết và chưa được biết về tác nhân gây dịch Covid-19 này.
Tờ báo Công Giáo tuy nhiên vẫn để lộ một tâm lý lạc quan khi đề cập đến cuộc chạy đua tìm vac-xin chống dịch. Tờ báo nhìn thấy tầm vóc vô cùng to lớn, xem như một thách đố chưa từng thấy về mặt công nghệ cũng như hậu cần, vì phải sản xuất hàng trăm triệu liều trong vài tháng.
La Croix đặc biệt ghi nhận sự kiện các tập đoàn dược phẩm Mỹ Moderna và Pfizer/BioNTech đã thông báo kết quả đáng lạc quan.
Trang nhất của Les Echos thì rõ ràng hô vang niềm hy vọng khi chạy một hàng tựa cực lớn: “Cuộc chạy đua vac-xin tăng tốc”. Tờ báo nhấn mạnh sự kiện là hãng Mỹ Moderna đã loan báo thuốc chủng của họ hiệu nghiệm đến 94,%, hơn một chút so với hiệu quả cũng đã rất tốt là 90% được Pfizer/BioNTech công bố trước đó.
Đối với nhật báo kinh tế Pháp, hy vọng đã hồi sinh.
Bridgestone: Logic thuần kinh tế
Riêng nhật báo cảnh tả Libération thì chú ý nhiều hơn đến khía cạnh xã hội, nêu bật thái độ bực tức trước sự kiên hãng lốp xe hơi Bridgestone của Nhật Bản đóng cửa cơ sở ở thành phố Béthune, tỉnh Pas-de-Calais miền bắc nước Pháp.
Tờ báo chạy hàng tựa lớn “Bridgestone đã hy sinh Béthune như thế nào”, và giải thích là những tài liệu mà tờ báo tham khảo được cho thấy rõ ràng là tập đoàn này đóng cửa cơ sở ở miền bắc nước Pháp chỉ vì lý do thuần túy tài chính, và xóa bỏ đi 863 việc làm.
Ba Lan và Hung bắt bí Liên Hiệp Châu Âu
Về thời sự châu Âu, các báo rất quan tâm đến hành động của hai chính quyền dân túy trong Liên Hiệp Châu Âu là Ba Lan và Hungary, đã không ngần ngại bắt bí toàn khối để đạt được mục tiêu chính trị là “chống Nhà nước pháp quyền”.
Dưới hàng tựa “Nhà nước pháp quyền, Ba Lan và Hungary cản bước”, nhật báo La Croix cho biết là Budapest và Vacxava đã phủ quyết ngân sách châu Âu và kế hoạch phục hồi sau Covid vào hôm qua, 16 tháng 11, mà việc phân bổ đang sắp được châu Âu gắn liền với việc tôn trọng Nhà nước pháp quyền.
La Croix nhắc lại là trong thư gửi các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu ngày 12/11, thủ tướng Mateusz Morawiecki, người đứng đầu chính phủ Ba Lan, cho biết cơ chế đang được thông qua dựa trên các tiêu chí "tùy tiện" và "có động cơ chính trị". Cùng quan điểm, người đồng cấp Hungary, Viktor Orban, tin rằng Liên Âu đang tìm cách trả thù Budapest vì đã từ chối đón những người xin tị nạn và cáo buộc châu Âu muốn Ba Lan và Hungary phải trả giá cho "cuộc cách mạng bảo thủ" của họ.
Theo La Croix, Budapest và Vacxava - bị Ủy Ban Châu Âu vạch mặt chỉ tên về những vi phạm pháp quyền được mô tả là "có tính hệ thống" - trong thời gian qua đã liên kết với nhau để chống lại toàn khối, thông qua những tuyên bố hỗ trợ lẫn nhau. "Ba Lan và Hungary sẽ làm bất cứ điều gì cần thiết để đảm bảo rằng không quốc gia nào bị bắt bí trong việc sử dụng các quỹ của EU".
Phe bảo thủ của Hungary và Ba Lan hiện đang cùng nhau cố gắng lật lại các cáo buộc của Liên Âu: đó là chế độ pháp quyền trong Liên Hiệp Châu Âu, theo họ, đang bị đe dọa bởi tính tùy tiện của cơ chế mới. Theo ý kiến của họ, Liên Hiệp Châu Âu sẽ tạo ra một "tình trạng nhất bên trọng nhất bên khinh ".
RCEP thách thức Biden
Một hồ sơ khác được báo Pháp chú ý là việc 15 nước châu Á - Thái Bình Dương vừa ký kết hiệp định thương mại RCEP. Trong bài xã luận dưới tựa đề “RCEP, thách thức đầu tiên của Trung Quốc đối với Biden”, Le Monde lược lại quá trình hình thành của RCEP và nhìn thấy đây là thách thức đầu tiên không nhỏ đối với chính quyền Biden.
Donald Trump vẫn chưa thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử, nhưng trên sân khấu thế giới, bánh xe đang quay và theo hướng ngược lại với động lực mà ông muốn khởi động.
Hiệp định thương mại tự do quan trọng được 15 quốc gia châu Á - Thái Bình Dương, bao gồm cả Trung Quốc, ký hôm Chủ Nhật 15/11, là một đối trọng hoàn hảo với một hiệp định khu vực khác, Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), thoạt đầu bao gồm cả Hoa Kỳ, nhưng sau đó đã bị ông Trump tẩy chay ngay lập tức vào năm 2017, khi ông bước vào Nhà Trắng.
Bắc Kinh ca ngợi thỏa thuận mới này, được coi là một "chiến thắng của chủ nghĩa đa phương và thương mại tự do".
Tờ báo có trách nhiệm chuyển tải tư tưởng chính thức của giới lãnh đạo Trung Quốc ra bên ngoài là Hoàn Cầu Thời Báo, đã liên tục tung ra nhiều bài báo nói về sự bối rối không thể tránh khỏi của Hoa Kỳ, bị vướng vào "chủ nghĩa đơn phương" của mình. Những bình luận này phản ánh rõ ràng sự hài lòng của Bắc Kinh đối với bước đột phá trong hội nhập kinh tế khu vực ở châu Á.
Và đối với Le Monde, đó quả thực là một bước tiến. Với 15 quốc gia ký kết - mười thành viên ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc và New Zealand - thỏa thuận bao gồm khoảng một phần ba dân số hành tinh và một phần ba sản lượng toàn cầu. Nó làm cho khu vực mậu dịch tự do châu Á này trở thành khu vực thương mại tự do lớn nhất trên thế giới, sánh ngang với các khu vực ở Bắc Mỹ hoặc Liên Hiệp Châu Âu.
Điều đáng chú ý ở một khía cạnh khác: đây là hiệp định thương mại đầu tiên liên kết ba nền kinh tế nặng ký của khu vực là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20201117-kinh-t%E1%BA%BF-ti%E1%BA%BFp-t%E1%BB%A5c-l%C3%A0-n%E1%BA%A1n-nh%C3%A2n-c%E1%BB%A7a-covid-19-ti%E1%BB%83u-th%C6%B0%C6%A1ng-ph%C3%A1p-ph%E1%BA%ABn-n%E1%BB%99
Geen opmerkingen:
Een reactie posten