dinsdag 6 mei 2014

Châu Âu, đồng minh ngoài vùng Thái Bình Dương của Nhật Bản





Thứ hai 05 Tháng Năm 2014

Nhật Bản tìm cách tăng cường hợp tác an ninh và quân sự với Châu Âu

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Pháp François Hollande trong buổi họp báo tại điện Elysée ngày 05/05/2014.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Pháp François Hollande trong buổi họp báo tại điện Elysée ngày 05/05/2014.
REUTERS/Philippe Wojazer

Đức Tâm
Từ ngày 29/04 đến 07/05/2014, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe công du Châu Âu, bao gồm nhiều nước như Đức, Anh, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha, Pháp và Bỉ. Bên cạnh mục tiêu kinh tế, thương mại, lãnh đạo chính phủ bảo thủ Nhật muốn tăng cường hợp tác an ninh và quân sự với Châu Âu. Tại Bruxelles, ông Abe dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhật-Châu Âu, đồng thời còn gặp cả lãnh đạo Liên Minh Bắc Đại Tây Dương – NATO.

Theo giới quan sát, chuyến đi này cho thấy Tokyo không chỉ quan tâm đến hợp tác kinh tế, mà còn rất chú trọng đến hợp tác về an ninh và quân sự với Châu Âu. Một quan chức Nhật Bản, xin giấu tên, cho AFP biết, trong lĩnh vực an ninh, không phải là Tokyo giờ đây mới tìm đến Châu Âu, mà đúng ra là tìm lại vai trò của châu lục này.
Phía Nhật cho biết, trong chuyến đi thăm này, bất kỳ ở đâu, Luân Đôn, Berlin, hay Paris, Thủ tướng Abe đều nhấn mạnh đến tầm quan trọng của các vấn đề an ninh trong quan hệ Nhật-Châu Âu, tại Châu Á hay trên phạm vi quốc tế. Một quan chức cấp cao Châu Âu cũng khẳng định là vấn đề đối thoại về an ninh nằm trong chương trình nghị sự của chuyến đi lần này của Thủ tướng Nhật.
Sự nhạy cảm của Tokyo trong hồ sơ này ngày càng rõ nét trong một môi trường an ninh bất ổn hơn, nhất là sau hai sự kiện : Vụ khủng bố Hồi giáo cực đoan tấn công tổ hợp khí đốt In Aménas của Algeri, hồi tháng Giêng 2013, làm 10 người Nhật thiệt mạng và quan hệ căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh trong tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Đầu tháng Tư vừa qua, ông Takehiro Kano, Vụ trưởng Vụ chính sách An ninh Quốc gia, thuộc Văn phòng Thủ tướng Nhật Bản, tuyên bố tại Bruxelles : « Đương nhiên, Hoa Kỳ đã và vẫn là đối tác quan trọng nhất đối với an ninh trên thế giới, nhưng Châu Âu và Nhật Bản cũng có thể và phải có vai trò trong lĩnh vực này ». Vẫn theo quan chức này, Nhật Bản « mong muốn Châu Âu có vai trò lớn hơn tại Châu Á trong địa hạt an ninh, cũng như Nhật Bản muốn cùng với Châu Âu đóng một vai trò lớn hơn, ở bên ngoài vùng Châu Á ».
Xu hướng này có thể dẫn đến việc tăng cường hợp tác về thiết bị quân sự, nhất là sau khi Nhật Bản, vào đầu tháng Tư vừa qua, đã quyết định bãi bỏ lệnh cấm xuất khẩu vũ khí mà Tokyo tự áp dụng trong gần nửa thế kỷ. Nhờ vậy, Nhật Bản có thể phát triển nhiều chương trình hợp tác quân sự với các đối tác khác ngoài Hoa Kỳ.
Tokyo đã ký một thỏa thuận hợp tác với Luân Đôn về việc tổ chức các cuộc thảo luận về vũ khí hạt nhân, hóa học và vi trùng. Hồ sơ này cũng được đề cập đến trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Nhật và Tổng thống Pháp, ngày hôm nay (05/05), tại Paris.
Hồi tháng Giêng, Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Jean-Yves Le Drian thông báo việc thành lập hai cơ chế đối thoại Pháp-Nhật, về hợp tác nghiên cứu công nghệ nano, người máy, tin học quốc phòng và hợp tác công nghiệp như chế tạo trực thăng thế hệ mới, tàu ngầm không người lái, động cơ tàu ngầm.
Từ sáu tháng nay, các cuộc thảo luận đã được tiến hành giữa tập đoàn điện tử, quốc phòng Thales của Pháp và hai tập đoàn MHI, FHI của Nhật Bản. Đối với ngành công nghiệp quân sự Châu Âu, Nhật Bản có thể trở thành một thị trường tiềm tàng, mặc dù cho đến nay, xứ hoa anh đào vẫn gần như là sân sau của các tập đoàn chế tạo vũ khí Hoa Kỳ.
Trong năm tài khóa 2014-2015, chi phí quốc phòng của Nhật Bản tăng 2,8%. Theo chuyên gia Vincent Boulanin, thuộc Viện nghiên cứu Hòa bình Stockholm – Sipri – « chính phủ dân tộc chủ nghĩa Nhật Bản có xu hướng quân sự hóa. Trong mọi trường hợp, đó là quyết tâm tái vũ trang. Nhật Bản chủ yếu tìm cách phát triển khả năng hải quân. Hiện có nhiều hợp đồng đang được đàm phán cho năm tới, đặt biệt trong đó có trực thăng Osprey, xe lội nước, máy bay tuần tra và máy bay không người lái ».
TAGS: AN NINH - CHÂU Á - CHÂU ÂU - HỢP TÁC - LIÊN HIỆP CHÂU ÂU - NHẬT BẢN - PHÂN TÍCH - QUÂN SỰ - QUỐC TẾ

Châu Âu, đồng minh ngoài vùng Thái Bình Dương của Nhật Bản

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đến thăm Bảo tàng Quân đội tại điện Invalides nhân chuyến công du Pháp ngày 05/05/2014.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đến thăm Bảo tàng Quân đội tại điện Invalides nhân chuyến công du Pháp ngày 05/05/2014.
REUTERS/Franck Fife

Thanh Hà
Ukraina, bạo động leo thang; thủ tướng Nhật Bản viếng thăm nước Pháp và tìm kiếm đồng minh tại Châu Âu : hai đề tài nổi bật trong phần tin quốc tế trên các tờ báo Paris trong ngày 05/05/2014.

Báo Les Echos chỉ chú trọng đến mục tiêu thúc đẩy trao đổi mậu dịch giữa Nhật Bản với Liên Hiệp Châu Âu, trong vòng công du kéo dài hơn một tuần lễ của thủ tướng Shinzo Abe tại Lục địa Già. Tokyo mong muốn hoàn tất hiệp định tự do mậu dịch với Bruxelles trước năm 2015.
La Croix không quên vế « an ninh », một hồ sơ quan trọng được thủ tướng Nhật đề cập đến với tất cả các lãnh đạo Châu Âu. Điều này được thể hiện qua chuyến viếng thăm trụ sở Liên minh Bắc Đại Tây Dương của ông Abe tại Bruxelles. Nhật Bản đang tìm cách « tăng cường hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực trang thiết bị quân sự với Châu Âu (…) bên cạnh mối quan hệ đặc biệt đã có với Hoa Kỳ từ hơn 50 năm qua ». Trong chiến dịch đa dạng hóa các đối tác quân sự, La Croix cho rằng, Pháp hoàn toàn có thể chiếm một vị trí riêng biệt.
Còn theo phân tích của tờ Le Figaro thủ tướng Abe dành hẳn một vòng công du Châu Âu dài ngày, bởi Tokyo biết rằng trong bối cảnh các cường quốc công nghiệp phát triển đang giảm ngân sách quốc phòng, Nhật Bản không thể trông cậy vào một đồng minh duy nhất là Hoa Kỳ để bảo đảm an ninh và hòa bình trong vùng Đông Á.
Đây chính là điều mà tờ Libération gọi là chiến dịch « tìm kiếm đồng minh ở ngoài khu vực Thái Bình Dương » đang được thủ tướng Nhật Bản tiến hành. Thông tín viên của tờ báo từ Tokyo nhận định : ông Shinzo Abe đến Châu Âu lần này không chỉ để phô trương với các phương Tây về những thành quả kinh tế gặt hái được từ chính sách « Abenomics » hay để quảng cáo cho các tập đoàn công nghiệp Nhật Bản. Thủ tướng Abe muốn chứng minh với Châu Âu về quan tâm của Tokyo đối với châu lục này cũng như về vị trí của hồ sơ an ninh trong mắt lãnh đạo Nhật Bản.
Kể từ khi lên cầm quyền vào năm 2012 ông Shinzo Abe đã đi rất nhiều nơi : nào là các quốc gia cung cấp nguyên và nhiên liệu cho Nhật Bản như Ả Rập Xê út, Mozambique, Qatar ; nào là những quốc gia đang lo ngại trước sự bành trướng trên biển của Trung Quốc, trong số này có Ấn Độ, Úc, Việt Nam hay Philippines. Với Châu Âu, chưa khi nào Nhật Bản lại đề cập nhiều đến hồ sơ an ninh như hiện nay « để bảo vệ quyền lợi của Nhật Bản tại Châu Á trước sự lớn mạnh của ông khổng lồ Trung Quốc ».
Phục hồi danh dự
Nhưng bên cạnh mối « đe dọa Trung Quốc » Libération gắn liền mục tiêu của Tokyo tìm kiếm đồng minh ngoài vùng Thái Bình Dương với một lý do khác : thủ tướng Abe không chỉ là một nhà kinh tế có đầu óc thực dụng mà ông còn là một chính khách có tinh thần dân tộc chủ nghĩa cao.
Kể từ khi lên cầm quyền, một trong những động lực chính của ông Shinzo Abe là đưa nước Nhật trở lại thành một quốc gia « bình thường ». Điều này đã được thể hiện qua việc ông vận động để sửa đổi bản Hiến pháp chủ hòa, hay điều chỉnh luật, cho phép Nhật Bản xuất khẩu vũ khí. Tác giả bài báo nhắc lại : xưa kia ông ngoại của thủ tướng Shinzo Abe, là Nobusuke Kishi từng bị liệt kê vào danh sách các tội phạm chiến tranh và đã từng bị giam hãm trong ba năm liền, trước khi được phục hồi danh dự và được chỉ định vào chức vụ thủ tướng trong giai đoạn từ năm 1957 đến 1960. Cố thủ tướng Kishi là người đầu tiên chủ trương xét lại bản Hiến pháp chủ hòa mà Hoa Kỳ đã áp đặt với Nhật Bản hai năm khi kết thúc Chiến tranh Thế giới lần thứ Hai.
Vẫn theo giải thích của đặc phái viên báo Libération từ Tokyo, ông Abe ngày nay đang vận động để Nhật Bản cải tổ bản Hiến pháp chủ hòa như thể ông Abe muốn tiếp nối con đường đã được ông ngoại ông là cố thủ tướng Kishi vạch ra hơn 50 năm về trước. Cùng lúc sửa đổi luật xuất khẩu vũ khí là nhằm phát triển ngành công nghiệp vũ khí của Nhật. Chính vì vậy mà Nhật Bản đang thảo luận với Pháp trong các lĩnh vực như công nghệ rô-bốt, công nghệ na – nô và ngành chế tạo trực thăng, hay tàu ngầm.
Ukraina đang lún sâu vào nội chiến
Trở lại với hồ sơ nóng bỏng Ukraina : « Lún sâu thêm vào nội chiến », « Bạo động leo thang ». Đó là những cụm từ báo chí Pháp dùng để nói về Ukraina. L'Humanité không tán đồng việc chính quyền Kiev huy động quân đội đến Slaviansk và Kramatorsk ở miền Đông Nam bởi vì theo quan điểm của tờ báo điều đó chỉ càng « đẩy Ukraina đến gần kề một cuộc nội chiến ».
Tựa của bài viết trên Le Figaro nhấn mạnh là « chiến dịch tấn công đề giành lại các thành phố ở miền Đông Nam đang trong tay phe thân Nga » của Kiev chỉ là một chiến dịch « để che mắt thiên hạ » : quân đội Ukraina được điều tới hiện trường nhưng dân chúng tại chỗ vẫn không trông thấy họ đâu và thành phố Kramatorsk chẳng hạn thì vẫn trong tay phe thân Nga.
Trong khi đó tại Matxcơva, tổng thống « Putin đang do dự giữa hai giải pháp : can thiệp quân sự trực tiếp hay gián tiếp » vào Ukraina. Kể từ ngày 25/04/2014 lính Nga đã sắn sàng dàn trải ở sát biên giới Ukraina và chờ lệnh của Matxcơva. Tổng thống Putin đang tính toán những gì ? Theo như phân tích của một chuyên gia về quốc phòng, Pavel Felgenhauer làm việc cho tờ báo Novaya Gazeta của Nga được Le Figaro trích dẫn thì Matxcơva đang thiên về kế hoạch thôn tính nhiều vùng lãnh thổ từ vành đai phía nam Ukraina đến Moldavia. Trong kế hoạch đó, Kremli đặc biệt chú ý tới các thành phố như Odessa, Nikolaev và Zaporojié của Ukraina. Đó là những nơi sản xuất ra trang thiết bị quân sự cho Nga.
Để hoàn thành được kế hoạch đó Nga phải có « lực ». Nhưng theo một chuyên gia quân sự độc lập khác là ông Alexander Golts trước mắt tổng thống Putin không rảnh tay hành động. Bởi vì trước mắt Nga chỉ có thể huy động một lực lượng từ 40 đến 50 ngàn quân như đang có ở biên giới với Ukraina và sẽ phải đào tạo thêm lính mới. Điều này sẽ đòi hỏi thêm vài tháng nữa.
Tuy nhiên, khả năng phá rối của Nga sẽ rất lớn : Golts báo trước là tình hình ở miền Đông và miền Nam Ukraina sẽ còn rối rắm và bất ổn trong một thời gian dài. Sự bất ổn đó sẽ cho phép Matxcơva kết luận cuộc bầu cử tổng thống Ukraina dự trù vào ngày 25/05/2014 là không có giá trị. Hơn thế nữa Nga muốn dậy cho phương Tây bài học là chớ bao giờ nên đến gần các vùng lãnh thổ từng thuộc chủ quyền của Liên Xô cũ.
Dù sao đi nữa theo như nhận xét của ông Felgenhauer, mở mặt trận quân sự thực sự hay dù đấy chỉ là một cuộc chiến được Matxcơva điều khiển từ xa, bề nào thì Ukraina cũng đang trong ngõ cụt.
Khi nước Mỹ không còn thống lĩnh thế giới
Theo thống kê của tổ chức ICP ( International Comparison Programme) trực thuộc Ngân hàng Thế giới, cuối năm nay, Trung Quốc sẽ qua mặt nước Mỹ để trở thành cường quốc kinh tế số 1 thế giới. Chuyên gia về quan hệ quốc tế, cố vấn của giám đốc Viện Quan hệ Quốc tế Pháp, IFRI ông Dominique Moisi trong một bài báo trên tờ Les Echos cho rằng Hoa Kỳ đang đánh mất hào quang không chỉ về phương diện kinh tế mà ngay cả trên những mặt trận khác như ngoại giao và quân sự : Trật tự thế giới đang thay đổi trước cuối thập niên này.
Thất bại ê chề của Ngoại trưởng Kerry giải quyết xung đột Israel- Palestine phải chăng là bằng chứng cụ thể cho thấy cường quốc quân sự và ngoại giao số 1 của thế giới không còn khả năng thuyết phục cả các đồng minh lẫn các đối thủ của mình ?
Thái độ do dự của tổng thống Barack Obama trên hồ sơ Syria hồi mùa hè 2013 là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự suy yếu của Mỹ trên bàn cờ quốc tế. Đó cũng là tín hiệu khuyến khích nước Nga của ông Putin nên « mạnh dạn » trên hồ sơ Ukraina.
Theo chuyên gia Moisi, vòng công du bốn nước châu Á của tổng thống Hoa Kỳ vừa qua là nhằm xua tan những lo ngại về sự yếu đuối của Mỹ đặc biệt là trước những tham vọng ngày càng lớn của Trung Quốc. Nhưng liệu rằng, các nước trong vùng có thể trông cậy vào Hoa Kỳ để làm đối trọng với Trung Quốc nữa hay không ?
Chuyên gia về quan hệ quốc tế Pháp, Dominique Moisi cho rằng, bản thân tổng thống Obama phải nhận lấy một phần trách nhiệm của đà tuột dốc đó. Khủng hoảng Ukraina cho thấy chủ nhân Nhà Trắng do không có được một dàn cố vấn lợi hại như những người tiền nhiệm, cho nền dù có nhiều lá bài tốt trong tay, cũng không thắng nổi dù rằng các đối thủ của Hoa Kỳ chỉ có những quân bài nhỏ.
Đứa con đầu lòng, « sóng thần » của các cặp vợ chồng son ?
Một ngọn sóng trên một chiếc nôi và đôi chân của một cặp vợ chồng đang ù té bỏ chạy. Đó là hình ảnh Le Figaro dùng để minh họa cho bài báo mang tựa đề « Đức con đầu lòng, sóng thần của các cặp vợ chồng son ? » Theo nghiên cứu của khoa tâm lý học, đại học Lausanne, Thụy Sĩ, 26 % quan hệ trong các cặp vợ chồng xấu đi khi họ sinh đứa con đầu lòng. Trong mắt các nhà trị liệu, sự ra đời của đứa con đầu, là một « thời điểm đầy rủi ro », « một thử thách » nhất là đối với những cặp đã bắt đầu gặp khó khăn trong cuộc chung sống hàng ngày. « Sóng thần, tsunami hay baby clash » đó là những từ ngữ mà giới trong ngành dùng để chỉ thời khắc « quyết định đó ».
Phải chăng nghiên cứu nói trên làm tiêu tan phần nào lý thuyết cho rằng sự chào đời của một đứa nhỏ luôn là keo sơn gắn chặt một cặp vợ chồng ?
Ai cũng biết là với sự chào đời của một đứa trẻ, mọi chú ý của cả người vợ lẫn người chồng đều dồn cho đứa bé, thêm vào đó là sự mệt mỏi về thề chất của hai người vừa được lên chức làm cha, làm mẹ, lo âu về trách nhiệm … gây thêm căng thẳng giữa hai vợ chồng. Bên cạnh đó theo giải thích của giáo sư Nicolas Favez, đại học Lausane, quan hệ trong gia đình ngày nay phức tạp hơn, khi mà người phụ nữ cũng đi làm như người chồng. Nhiều quý bà quý cô cảm thấy bực bội vì chồng không chia sẻ trách nhiệm hay công việc nhà như họ chờ đợi. Đối với những cặp khác thì khó khăn nảy sinh từ một sự « cạnh tranh » giữa người vợ với người chồng trong việc chăm sóc cho con !
Nhà tâm lý học Favez kết luận : đón nhận thêm một thành viên mới trong cuộc sống của mình không đơn giản, nhưng tất cả mọi khó khăn đều có thể vượt qua khi một cặp vợ chồng thực sự yêu nhau và cùng muốn xây dựng một gia đình !
TAGS: CHÂU Á - CHÂU ÂU - NGOẠI GIAO - NHẬT BẢN - QUỐC TẾ - THÁI BÌNH DƯƠNG - ĐIỂM BÁO

Geen opmerkingen:

Een reactie posten