Vì sao Quốc hội 'siết' Luật Biểu tình?
Cập nhật: 11:53 GMT - thứ
sáu, 31 tháng 5, 2013
Trong hàng ngũ lãnh đạo kế thừa lớp cách mạng tiền bối, Thủ
tướng Nguyễn Tấn Dũng có thể là một nhân tố biết phát ra sáng kiến vào những
thời điểm cần kíp và đòi hỏi tính “quyết liệt”.
Từ thời điểm ý tưởng cần có Luật Biểu tình được người đứng đầu cơ quan hành
pháp cao nhất chính thức phát ra vào tháng 11/2011, một năm rưỡi đã lặng trôi
với tinh thần đóng kín từ những người đứng đầu cơ quan lập pháp “của dân, do dân
và vì dân”.
Chỉ vài ngày sau khi khai mạc kỳ họp thứ 5 của Quốc hội, người thay mặt cho
Ủy ban Pháp luật của cơ quan dân cử tối cao này là ông Phan Trung Lý đã lập tức
“bác” khá nhiều đề xuất từ phía Chính phủ.
Những đề xuất trên nằm trong 7 nhóm vấn đề của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp và
thuộc về những chủ đề bị coi là “nhạy cảm” như Luật Biểu tình, Luật Trưng cầu
dân ý, Luật Đất đai…
Chính phủ trình, quốc hội bác?
Cho dù biểu tình là một thứ quyền đã được hiến định trong Hiến pháp Cộng hòa
Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, nhưng 38 năm từ ngày thống nhất đất nước, vẫn chưa có
bất kỳ một văn bản nào thực thi Hiến pháp về Luật Biểu tình theo đúng tinh thần
cộng hòa như ở nhiều nước phát triển trên thế giới.
Và như thể tạm thời, “xã hội chủ nghĩa” vẫn giữ nguyên hàm ý “quá độ” khi
Quốc hội xem xét việc đổi tên nước.
"Trong suốt chiều dài con sóng phản ứng của người dân về chủ quyền biển đảo, Ủy ban TVQH vẫn đều đặn thông qua nhiều đạo luật. Chỉ ngắn gọn là không một luật nào mang tính can dự vào “Mười sáu chữ vàng”."
Thực trạng hổng luật cũng là một trong những nguyên do chủ yếu khiến các cuộc
biểu tình chống Trung Quốc can thiệp đã rơi vào tâm thế “vi hiến” và bị chính
quyền cùng công an trấn dẹp thẳng tay.
Nhưng trong suốt chiều dài con sóng phản ứng của người dân về chủ quyền biển
đảo, Ủy ban TVQH vẫn đều đặn thông qua nhiều đạo luật. Chỉ ngắn gọn là không một
luật nào mang tính can dự vào “Mười sáu chữ vàng”.
Kỳ họp tháng 5-6/2013 cũng “ngắn gọn” như thế .
“Tại một kỳ họp quốc hội chỉ có thể thông qua từ 10-13 luật. Trong khi đó, Dự
thảo sửa đổi Hiến pháp sẽ được thông qua vào cuối năm 2013 nên năm 2014 sẽ phải
sửa đổi, bổ sung nhiều luật về tổ chức bộ máy nhà nước, các luật phục vụ cho
việc tái cơ cấu kinh tế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh” - Ủy ban TVQH
phác ra lý do như vậy, lồng trong một báo cáo mang tính định hướng của ông Phan
Trung Lý.
Lý do trên nhằm “không tán thành với đề xuất của Chính phủ đưa Luật Biểu
tình, Luật Trưng cầu ý dân”.
“Hố phân cách” giữa Quốc hội và Chính phủ, hay nói cách khác là giữa nhóm
lãnh đạo của hai cơ quan lập pháp và hành pháp dường như đã trở nên sâu sắc và
lạ lẫm chưa từng có.
Hiện tượng này lại như đồng nhất với bầu không khí đầy suy tư cùng bất ngờ
của Hội nghị trung ương 7 của Đảng, cũng diễn ra vào tháng 5/2013 và trước kỳ
họp quốc hội, kèm theo kết quả nhân sự không thể ích lợi hơn cho những người
theo chủ thuyết “lợi ích”.
'Dân biểu đề xuất, quốc hội bác'
Gần đây, ấn tượng nhất có lẽ là đề xuất đưa Luật Biểu tình vào chương trình
năm sau của đại biểu quốc hội thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung.
Ông Chung hiện là Giám đốc Công an TP Hà Nội. Và Hà Nội lại là trung tâm của
nhiều cuộc biểu tình tự phát chống “các thế lực thù địch” - hiểu theo nghĩa nào
cũng được.
Nghĩa là nếu cả công an cũng đồng thuận với Luật Biểu tình, điều gì sẽ diễn
ra?
Tất nhiên, hiện tượng hiếm hoi trên có thể biến thành một dấu hỏi lớn, nhất
là về điều cần được coi là “lòng chân thành chính trị” - cụm từ mà các nhà nhân
quyền và giới phân tích chính trị phương Tây dành để biểu tả về tổng thống Thein
Sein của Myanmar - đối với những người mang sắc phục ở Việt Nam.
Nhưng dù là thế nào, tư tưởng cũng đang diễn biến sang hành động.
Một năm rưỡi sau năm 2011, đã xuất hiện những nhân vật khác.
Không chỉ ông Nguyễn Đức Chung, mà như lời trần thuật của luật sư và cũng là
đại biểu quốc hội Trương Trọng Nghĩa thì “Tôi cũng trao đổi với nhiều vị công an
và họ cũng mong có Luật Biểu tình”.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa cho rằng xây dựng Luật Biểu tình là để “trả nợ”
nhân dân nhưng cũng giúp cho nhà nước, bởi quản lý vấn đề biểu tình như hiện nay
là không thích hợp.
"“Hố phân cách” giữa Quốc hội và Chính phủ, hay nói cách khác là giữa nhóm lãnh đạo của hai cơ quan lập pháp và hành pháp dường như đã trở nên sâu sắc và lạ lẫm chưa từng có."
Nhưng điều có vẻ rất khó hiểu là trong khi Chính phủ - cơ quan phải chịu
trách nhiệm trực tiếp và mệt mỏi nhất về việc giải quyết khiếu kiện và biểu tình
đông người - đã đồng thuận với phương án cần có Luật biểu tình và Luật trưng cầu
ý dân, thì Ủy ban TVQH lại không chấp thuận, dù Quốc hội chính là cơ quan thể
hiện quyền lực và quyền lợi cao nhất của người dân.
Sau khi xảy ra bất đồng chưa có tiền lệ trên, trong cuộc họp báo thường kỳ
cuối tháng 5/2013, chủ nhiệm Văn phòng chính phủ Vũ Đức Đam đã phát đi thông
điệp “Chính phủ giữ nguyên quan điểm góp ý Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992”, tức
bao gồm cả vấn đề xem xét đưa raLuật Biểu tình.
Nhưng những người của Ủy ban TVQH, sau Hội nghị trung ương 7 của Đảng với
những động thái “nội bộ” nhưng lại được quá nhiều người dân vỉa hè biết đến,
dường như vẫn cố gắng bảo lưu quan điểm bất đồng thuận với Chính phủ về một số
vấn đề “nhạy cảm”.
Vận mệnh quốc gia?
Không thể mô tả khác hơn, đời sống nhân dân đang lặn hụp trong nỗi bất an
ngập ngụa rủi ro nhưng vẫn chưa thấy đáy. Giờ đây, tất cả chỉ còn biết ngóng
trông vào một tinh thần “đồng nguyên” nào đó giữa những chính khách cao nhất,
hầu mong có thể xoay chuyển vận mệnh quốc gia.
Vậy những người của Chính phủ và đại đa số đại biểu quốc hội sẽ làm thế nào
để biến hứa hẹn thành hành động - một loại hành động vì lợi ích của dân chúng
chứ không phải thiên lệch cho những nhóm lợi ích đã dày vò quá tàn nhẫn nền kinh
tế và dân sinh ở Việt Nam?
Liệu trong thời gian còn lại của kỳ họp quốc hội lần này sẽ xuất hiện thêm
những khuôn mặt đại biểu, hoặc cũ hoặc mới, với những đề nghị ủng hộ các đề xuất
có vẻ hợp lòng dân của Chính phủ?
Một “gương mặt mới” của Chính phủ và những người thuộc về nó có thể là cần
thiết và “lâm thời”, với điều kiện những gì thủ cựu cần được đưa vào bảo
tàng.
Bài học nhãn tiền về hòa hợp và hòa giải đã có sẵn ngay trong khu vực Đông
Nam Á.
Chỉ bị ngăn trở với Việt Nam bởi chưa đầy một trăm cây số đường biên giới
Trung Quốc, nền dân chủ Myanmar đã lột xác kỳ diệu chỉ trong vòng hai năm.
Những gì mà Thein Sein và giai cấp của ông đã làm được, dù không tránh khỏi
động cơ và động lực của tư tưởng lợi ích nhóm và chủ nghĩa thân hữu, vẫn đã mở
ra một lối thoát khả dĩ cho những chính khách khôn ngoan, nếu so với triển vọng
phải sống lưu vong hoặc mất trắng.
Bài viết thể hiện quan điểm riêng và cách hành văn của tác
giả, đang sống ở Sài Gòn.
Vì sao chính quyền ngăn biểu tình?
Cập nhật: 18:17 GMT - chủ
nhật, 9 tháng 12, 2012
Biểu tình chống Trung Quốc ở Hà Nội 9/12
Hàng trăm người tham gia biểu tình chống Trung Quốc ở trung
tâm Hà Nội sáng ngày 9/12, nhưng nhanh chóng bị cảnh sát tới dẹp.
Bạn cần mở JavaScript lên và cài phần mềm Flash
Player mới nhất để nghe/xem.
Biểu tình diễn ra bất chấp chuyện công an đã đóng chốt tại nhà của nhiều người ở cả hai thành phố nhằm ngăn họ tham gia.
Một số người ra được khỏi nhà cũng bị quấy rối hoặc bắt về công an phường.
Ông Hồ Ngọc Nhuận, Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tại thành phố Hồ Chí Minh nói có tới "hàng chục" công an bao quanh nhà ông khiến ông không thể tham gia biểu tình.
Nhưng ông nói chính quyền "đã thất bại" vì hai cuộc biểu tình vẫn diễn ra bất chấp chuyện họ đã dùng mọi biện pháp để ngăn cản.
Quan chức: 'Chính quyền sợ dân'
Một quan chức của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc nói chính quyền
chặn biểu tình vì "sợ dân".
Bạn cần mở JavaScript lên và cài phần mềm Flash
Player mới nhất để nghe/xem.
Một ngày trước khi biểu tình diễn ra, ông Nhuận đã có tuyên bố kêu gọi chính quyền đứng về phía người dân.
'Lửa nhỏ, cháy to'
"Họ biết rõ lòng tin của nhân dân gần như không còn nữa nhưng mà họ còn những guồng máy cai trị, guồng máy đàn áp thì họ sử dụng những guồng máy đó."
Hồ Ngọc Nhuận, Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tp Hồ Chí
Minh
"Một cái chế độ mà nó hư nát về mọi phương diện từ nhiều năm qua rồi thì một mặt họ vì quyền lợi riêng tư của họ, phe nhóm của họ.
"Thứ hai là họ chạy theo đuôi nước ngoài, đặt biệt là Trung Quốc, cũng vì quyền lợi của họ.
"Họ biết rõ lòng tin của nhân dân gần như không còn nữa nhưng mà họ còn những guồng máy cai trị, guồng máy đàn áp thì họ sử dụng những guồng máy đó.
"Và những guồng máy đó họ cũng vì quyền lợi của họ mà họ phải bám theo..
"Cái vấn đề chính là họ không tin dân, họ sợ dân thế thôi.
"Họ biết rằng chỉ cần một nhúm lửa nhỏ nó có thể bùng thành một đám cháy to và đám cháy to thì họ không còn quyền hành nữa, họ sẽ bị lật đổ."
'Âm mưu xảo quyệt'
Ông Nhuận nói chính quyền đã có những hành động mà ông gọi là "hèn nhát" khi trấn áp người biểu tình và cáo buộc các lãnh đạo Việt Nam "tiếp tay" cho Trung Quốc:"Nhà cầm quyền Bắc Kinh nó muốn thao túng, nó muốn thôn tính đất nước này.
"Cái điều mà chúng tôi không thể chấp nhận được là chính quyền này có thể đàn áp nhân dân trong khi nhân dân chỉ chống Trung Quốc thôi."
Ông Nhuận nói nhiều trong số những người phản đối chính quyền đã từng tham gia cuộc chiến biên giới chống Trung Quốc hồi năm 1979 và cả cuộc chiến chống Mỹ kết thúc năm 1975.
Vị Phó chủ tịch Mặt trân Tổ quốc bác bỏ cách giải thích của chính quyền rằng các cuộc biểu tình có thể bị những "kẻ xấu" lợi dụng:
"Kẻ xấu đó chính là những kẻ đang bụm miệng chúng tôi chứ còn kẻ xấu nào nữa.
"Dân càng ngày càng bất mãn và càng muốn có sự thay đổi và càng muốn họ [chính quyền] quay đầu lại với lẽ phải...
"Họ [nhân dân] muốn cho chình quyền trong sạch, tốt và hòa đồng với nhân dân chứ ai muốn lật đổ họ..."
'Ngoài sức tưởng tượng'
Một trong những người thoát lưới của công an và tới Nhà hát Lớn ở thành phố Hồ Chí Minh là ông Huỳnh Tấn Mẫm, người 40 năm trước từng xuống đường đòi Mỹ rút quân khỏi Việt Nam.Ông Mẫm kể: "Hồi năm 1969 khi tôi được bầu là Chủ tịch Tổng hội sinh viên thì phát động phong trào đòi dân sinh dân chủ, đòi hòa bình.
Biểu tình ở Sài Gòn xưa và nay
Huỳnh Tấn Mẫm, từng là Chủ tịch Tổng hội sinh viên Sài Gòn,
từng lãnh đạo các phong trào trước 1975 nói về biểu tình xưa và nay.
Bạn cần mở JavaScript lên và cài phần mềm Flash
Player mới nhất để nghe/xem.
"Trong phong trào đó nổi lên một số phong trào lớn và rất nhiều phong trào khác, nhưng phải nói là trong các cuộc đấu tranh như vậy, sinh viên học sinh có tổn thất dữ lắm.
"Nói chung là tra tấn đánh đập đủ hết, mọi cực hình nói chung là ngoài sức tưởng tượng của anh chị em sinh viên thời đó.
So sánh hành động của chính quyền Sài Gòn trước đây và giới chức hiện nay, ông Mẫm nói:
"Hồi đó ác liệt hơn, ác liệt hơn nhiều, bởi vì là giữa một bên đòi dân sinh dân chủ, đòi Mỹ rút quân, thì đó là cái mục tiêu rất lớn, nên chính quyền Sài Gòn chắc chắn là phải đàn áp.
"Với cả cũng khác là vì nó nằm ở thủ đô, trung tâm Sài Gòn, lúc đó thì Sài Gòn là một thủ đô, không phải là một tỉnh, một thành, cho nên là nằm giữa Sài Gòn thì chính quyền Sài Gòn nó phải dùng những biện pháp để mà giữ vững ổn định an ninh ở trong Sài Gòn."
'Trắng trợn, ngang tàng'
Ông Huỳnh Tấn Mẫm cũng giải thích ông tham gia kêu gọi biểu tình chống Trung Quốc do rất bức xúc trước âm mưu "thâm độc và lâu dài" muốn chiếm biển Đông, và việc nhà nước Trung Quốc làm người dân "hiểu lầm" rằng, Hoàng Sa Trường Sa là của người Trung Quốc.Ông nói: "Trung Quốc trước đây từng là bạn của Việt Nam, từng cứu trợ Việt Nam, thế mà bây giờ quay lưng lại, muốn đi chiếm Biển Đông.
"Nếu như mà Đảng và Nhà nước tuyên bố chống thì đó cũng chỉ là Đảng và Nhà nước thôi, còn nhân dân phải được quyền nói lên tiếng nói của người ta chứ."
Ông Huỳnh Tấn Mẫm, một trong những người tham gia biểu tình ở tp
Hồ Chí Minh hôm 9/12
"Vậy thì tại sao nhà cầm quyền Việt Nam không cho biểu tình mà lại coi chuyện đó là của Đảng và Nhà nước, mà không phải là chuyện của dân?
"Theo ý kiến một số người nói biểu tình là vô bổ, không có ích lợi gì cả, nhưng nói thế là không đúng, vì nếu như mà Đảng và Nhà nước tuyên bố chống thì đó cũng chỉ là Đảng và Nhà nước thôi, còn nhân dân phải được quyền nói lên tiếng nói của người ta chứ.
"Và tiếng nói đó là góp phần ủng hộ cho đấu tranh của dân tộc, thì không có lý do gì ngăn cản cả."
Xưa và nay
Ông Huỳnh Tấn Mẫm cho biết, phong trào đấu tranh ở Sài Gòn trước đây thì ngoài sự ủng hộ của khoảng 200.000 sinh viên còn được đông đảo các thành phần khác tham gia, nhất là thành phần lao động buôn bán.Ông nói cuộc đấu tranh đã trở thành "mặt trận rất rộng lớn".
Bình luận về biểu tình ngày 9/12 mà ông tham gia, cựu lãnh đạo sinh viên nói:
"Cuộc biểu tình lần này một phần là do các chốt chặn, barrier của cảnh sát nên nhân dân người ta đến cũng giới hạn, không đông, nghe chừng khoảng 500 người.
"Còn những cuộc biểu tình lần trước thì đông lắm. Nhưng gần đây chính quyền cũng có những biện pháp khá mạnh hơn nên quần chúng cũng e dè trong chuyện tham gia đấu tranh.
"Tôi đi được là vì tôi thức sớm lắm, tôi đi từ sớm lắm, chứ còn những người khác thì từ 6, 7 giờ sáng đã có hàng chục công an đứng trước nhà thì làm sao người ta đi biểu tình được."
'Chưa được biểu tình'
Khi được hỏi về việc có thể người dân tham gia biểu tình ít hơn vì lo cho bản thân mình hơn, ông Mẫm trả lời:"Cũng có cái đó, cũng đúng.
"Bởi vì bản thân người ta cũng có nhiều cái bức xúc nhưng người ta cũng chưa thấy là cái bức xúc trước mắt.
"Bởi vì chẳng hạn như Biển Đông, nó ngoài biển, người ta chưa thấy được cuộc chiến nó vào trong đất liền."
Ông Mẫm nói trong lần tiếp xúc với chính quyền mới đây, ông được nghe giải thích rằng "cuộc biểu tình nào cũng có xô xát, mà xô xát thì dễ có sự lợi dụng để mà chuyển hướng sang tình hình khác, đó là điều tệ hại [nên chính quyền] không đồng ý.
"Tất nhiên là chúng tôi hỏi lại là tại sao mấy chục năm rồi mà chưa có luật biểu tình? Và nếu sợ bị lợi dụng thì chúng tôi chịu trách nhiệm cho các cuộc biểu tình đó, các ông nghĩ sao?"
"Thì cuối cùng cũng chỉ được nghe một câu là bây giờ chưa được phép biểu tình.
"Cái đó vẫn chưa có thuyết phục được, nên cuộc biểu tình sáng nay do chúng tôi tổ chức là ngoài phép của Ủy ban Nhân dân thành phố.
"Thì cuộc biểu tình đó cũng bị ngăn chặn, nhưng ngăn chặn sáng nay cũng không căng thẳng như những lần trước," ông Mẫm nói.
Mặc dù vậy Giáo sư Tương Lai, nguyên Viện trưởng Viện Xã hội học Việt Nam và thành viên ban tư vấn cho hai Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải, đã có Bấm tuyên bố mạnh mẽ phản đối điều mà ông gọi là "hành động trấn áp thô bạo của Công An và Chính quyền phường Tân Phong, Quận 7, TPHCM".
Công an đã buộc ông phải về trụ sở chính quyền và nhốt ông lại trong phòng trước khi áp giải ông về nhà.
Một số người biểu tình có vẻ cho rằng chính quyền đuối lý và lấy vũ lực để cân bằng lại khi ngăn cản người dân biểu tình.
Thêm về tin này
http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2012/12/121209_tai_sao_chinh_quyen_ngan_bieu_tinh.shtml
Geen opmerkingen:
Een reactie posten