“Không có điều khoản nào trong Hiến pháp và các luật của Việt Nam cấm công dân Việt Nam thành lập và tham gia một chính đảng khác ngoài ĐCSVN”.
Ông Trần Vũ Hải, một luật sư đang hành nghề tại Hà Nội, viết như vậy trong bức thư “Xin ý kiến Quốc hội xung quanh việc thành lập đảng” sau khi ông trưng ra những văn bản luật mà ông đã đọc tham khảo để viết “Bản ý kiến”.
 |
Luật sư Trần Vũ Hải đại diện người dân Văn Giang tranh luận với GS. Đặng Hùng Võ tại buổi gặp mặt ở Hà Nội ngày 9/11/2012 về việc cưỡng chế kiểu cướp ngày của nhà cầm quyền. (Hình: GDVN)
|
Trong đó ông cho biết đã tham khảo “Hiến pháp Việt Nam năm 1992 (được sửa đổi 2001); Bộ luật Dân sự Việt Nam 2005; Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 1999 và các luật sửa đổi, bổ sung bộ luật này; Công ước về các quyền dân sự và chính trị 1966 (Việt Nam gia nhập năm 1984); Luật về quyền lập hội 1957; Một số luật khác như: Luật Mặt trận Tổ quốc; Luật Công đoàn 2012; Luật Thanh niên; Pháp lệnh về Cựu chiến binh….; Nghị định 45/2010/NĐ-CP quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội và Nghị định số 33/2012/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 45/2010/NĐ-CP; các thông tư hướng dẫn các Nghị định này.”
Theo sự khảo cứu của luật sư Trần Vũ Hải, ngoài các văn bản luật trên, “Điều 79 Bộ luật Hình sự có quy định trừng phạt người nào hoạt động thành lập hoặc tham gia tổ chức nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Như vậy, việc thành lập hoặc tham gia vào một đảng không nhằm lật đổ chính quyền nhân dân sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều luật này. Nói cách khác, hoạt động thành lập và tham gia vào một đảng không nhằm lật đổ chính quyền sẽ không được coi là bất hợp pháp.”
Ông Trần Vũ Hải thấy điều 69 của Hiến Pháp nói “Công dân có quyền...hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật”. Trong khi đó điều 22 của Công ước về Các Quyền Dân sự và Chính Trị (LHQ) mà Việt Nam tham gia ký kết quy định “Mọi người có quyền tự do lập hội với những người khác, kể cả quyền lập và gia nhập các công đoàn để bảo vệ lợi ích của mình”.
Theo ông, pháp luật nhiều nước phân biệt giữa đảng phái chính trị và hội. Nhưng Bộ Luật Dân Sự của Việt Nam “không có quy định rõ” trong đó “Hội” thuộc loại pháp nhân nào trong 3 loại được Luật Dân Sự định nghĩa gồm “(i) tổ chức chính trị; tổ chức chính trị - xã hội; (ii) tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp; (iii) tổ chức khác.”
Theo ông hiểu “Một đảng phái hoặc một liên minh chính trị là tổ chức chính trị theo cách hiểu của Bộ luật Dân sự. Tuy nhiên, không có điều khoản nào của Hiến pháp, các Luật, Điều lệ ĐCSVN khẳng định ĐCSVN là một tổ chức chính trị. Điều 9 Hiến pháp quy định Mặt trận Tổ quốc là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu… Luật Mặt trận Tổ quốc cũng có quy định tương tự, nhưng không khẳng định Mặt trận tổ quốc là tổ chức chính trị (theo cách hiểu của Bộ luật Dân sự).”
Không thấy có luật nào hay pháp lệnh nào quy định sự hoạt động của đảng CSVN. Trong khi đó LS Hải lại thấy có luật ban hành cho các tổ chức chính trị - xã hội ở Việt Nam gồm: Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam và các công đoàn (theo Luật Công đoàn), Đoàn Thanh niên cộng sản Việt Nam (theo Luật Thanh niên), Hội Cựu chiến binh Việt Nam (theo Pháp lệnh Cựu chiến binh),Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam (theo Điều lệ của hội này), Hội Nông dân Việt Nam (theo Điều lệ của hội này).
Qua nhận định của LS Trần Vũ Hải thì “Có vẻ như tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội không được coi là hội theo pháp luật hiện hành của Việt Nam. Luật về Quyền lập hội 1957 hiện đang còn hiệu lực (mặc dù một số điều khoản trong Luật này thực tế đã không còn hiệu lực do không phù hợp với một số luật khác ban hành sau đó hoặc không phù hợp với thực tế hiện nay, nhưng Nghị định 45/2010/NĐ-CP vẫn căn cứ vào Luật này, tức Chính phủ vẫn coi Luật này còn hiệu lực). Điều 9 Luật về quyền lập hội quy định: Các đoàn thể dân chủ và các đoàn thể nhân dân đã tham gia Mặt trận dân tộc thống nhất trong thời kỳ kháng chiến, được Quốc hội và Chính phủ công nhận, không thuộc phạm vi quy định của luật này.”
Trong khi đó “Nghị định 45/2010/NĐ-CP (được sửa đổi bổ sung bằng Nghị định 33/2012/NĐ-CP) quy định không áp dụng đối với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức giáo hội. Không thấy Nghị định này quy định rõ loại trừ ĐCSVN và tổ chức chính trị ra khỏi đối tượng áp dụng. Nhưng Điều 2 định nghĩa hội như sau: Hội được quy định trong Nghị định này được hiểu là tổ chức tự nguyện của công dân, tổ chức Việt Nam cùng ngành nghề, cùng sở thích, cùng giới, có chung mục đích tập hợp, đoàn kết hội viên, hoạt động thường xuyên, không vụ lợi nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội, hội viên, của cộng đồng; hỗ trợ nhau hoạt động có hiệu quả, góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, được tổ chức và hoạt động theo Nghị định này và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.”
Như vậy “Hiểu theo quy định này, đảng phái (tổ chức chính trị) không được coi là Hội. Như vậy, có thể cho rằng Luật về quyền lập hội, Nghị định 45/2010/NĐ-CP (được sửa đổi bổ sung bằng Nghị định 33/2012/NĐ-CP) không áp dụng cho các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội.”
Như kể trên, hiện đã có luật cho các cơ quan ngoại vi của đảng CSVN (Công đoàn, Mặt trận...) nhưng không hề có luật nào cho đảng phái chính trị gồm cả đảng CSVN. Tuy nhiên theo LS Hải phân tích ở trên, “đảng là một tổ chức chính trị, một loại pháp nhân được quy định trong Bộ luật Dân sự. Do đó, những quy định về pháp nhân, tổ chức chính trị trong Bộ luật Dân sự sẽ được áp dụng nếu xem xét về thành lập, tham gia một đảng chính trị.”
Theo Điều 84 của Luật Dân Sự “Một tổ chức được công nhận là pháp nhân khi có đủ các điều kiện sau đây: 1. Được thành lập hợp pháp; 2. Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ; 3. Có tài sản độc lập với cá nhân, tổ chức khác và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản đó; 4. Nhân danh mình tham gia các quan hệ pháp luật một cách độc lập.”
Theo ông Hải “Thế nào là thành lập hợp pháp không được định nghĩa rõ trong Bộ luật Dân sự, tuy nhiên Điều 85 Bộ luật Dân sự quy định như sau: Pháp nhân được thành lập theo sáng kiến của cá nhân, tổ chức hoặc theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Như vậy có 02 loại pháp nhân được thành lập: (i) theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; (ii) không có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, nhưng theo sáng kiến của cá nhân, tổ chức.”
LS Trần Vũ Hải nêu ra cho thấy “điều 102 Bộ luật Dân sự quy định về loại pháp nhân là tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội chỉ quy định phải có điều lệ, nhưng không quy định cơ quan nhà nước công nhận điều lệ và cho phép thành lập đối với loại pháp nhân này. Như vậy, tổ chức chính trị (và tổ chức chính trị - xã hội) phải có điều lệ nhưng không cần cơ quan nhà nước nào công nhận điều lệ, cho phép thành lập.”
Ông dẫn chứng “Thực tế, ĐCSVN đã hoạt động như vậy, điều lệ của Đảng này sửa đổi nhiều lần nhưng không cần cơ quan nhà nước nào công nhận việc sửa đổi vì không có điều khoản của văn bản pháp luật nào (kể cả Bộ luật Dân sự) quy định phải có thủ tục công nhận từ Nhà nước. Nói cách khác pháp luật Việt Nam (cụ thể là Bộ luật Dân sự) quy định: đảng phái (tổ chức chính trị) là loại pháp nhân được thành lập theo sáng kiến của tổ chức cá nhân (không thuộc loại thành lập theo quyết định của cơ quan Nhà nước), không phải xin phép thành lập, điều lệ không cần Nhà nước công nhận nhưng phải được các sáng lập viên hoặc đại hội thành viên thông qua.”
Nói tóm lại, qua những bộ luật tại Việt Nam mà ông khảo cứu, đảng phái chính trị “được thành lập và hoạt động hợp pháp” chỉ cần “có sáng kiến của những cá nhân (công dân VN) đề nghị thành lập đảng”, “không cần sự cho phép, công nhận từ nhà nước”.
Luật sư Trần Vũ Hải gửi “Bản ý kiến” của ông cho chủ tịch nước, chủ tịch, phó chủ tịch quốc hội, chánh án tối cao, Bộ Công an, Bộ Tư Pháp, Bộ Nội vụ, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và một số giáo sư có tiếng về luật ở Việt Nam.
Ông nêu ý kiến để yêu cầu những ông và cơ quan có thẩm quyền về pháp luật giải thích nhân dịp dư luận đang khá sôi nổi theo dõi phản ứng của chế độ Hà Nội đối với bức thư “viết trên giường bệnh” của đảng viên hơn 45 tuổi đảng Lê Hiếu Đằng và ông Hồ Ngọc Nhuận, một nhà báo nhiều người biết, cổ võ việc thành lập một đảng chính trị đối lập với đảng CSVN. (TN)
http://www.nguoi-viet.com/absolutenm2/templates/viewarticlesNVO.aspx?articleid=171736&zoneid=2#.UhckY_nCS70
Thứ năm 22 Tháng Tám 2013
Thành lập đảng ở Việt Nam : Luật không cấm thì được làm ?
Ảnh minh họa
Reuters/Kham
Mới đây tại Việt Nam một số người kêu gọi thành lập đảng khác ngoài đảng Cộng sản Việt Nam lấy tên là đảng Dân chủ Xã hội. Vấn đề này đã gây tranh luận sôi nổi trong cộng đồng mạng, báo chí chính thống cũng nhảy vào cuộc phản bác gay gắt. Đòi đa nguyên, đa đảng là một vấn đề nhạy cảm ở Việt Nam, thậm chí còn bị hình sự hóa trong nhiều vụ án chính trị trong thời gian vừa qua. Không ít dư luận quan tâm đặc biệt đến khía cạnh pháp lý của việc đòi thành lập một đảng khác ngoài đảng Cộng sản.
Sau khi nghiên cứu Hiến pháp và pháp luật hiện hành Việt Nam, Luật sư Trần Vũ Hải, tại Hà Nội, hôm nay 22/8/2013 đã gửi tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội một thư đề nghị cho ý kiến “về thành lập và tham gia đảng phái dưới góc độ pháp luật Việt Nam hiện hành”.
Để hiểu rõ hơn về đề nghị trên, RFI phỏng vấn luật sự Trần Vũ Hải:
RFI : Xin chào luật sư Trần Vũ Hải, được biết hôm nay ông có gửi một bức thư tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam yêu cầu giải thích tính pháp lý trong « việc thành lập và tham gia đảng phái », trước hết xin ông cho biết tái sao ông lại gửi bức thư đề nghị này
Ls. Trần Vũ Hải : Dây là vấn đề đang tranh luận ở Việt Nam. Các đài, báo trong nước, nước ngoài đều nói đến, các trang mạng cũng đều nói đến và nhiều người cũng đã phát biểu. Chúng tôi nghĩ rằng cũng cân phải nghiên cứu. Thực ra cũng phải tự thân chúng tôi nghiên cứu mà là rất nhiều người khi biết tôi là luật sư hành nghề cũng tham khảo ý kiến về vấn đề này. Chúng tôi nói rằng những vấn đề này cũng phải nghiên cứu một cách kỹ lưỡng theo luật. Bản thân tôi cũng đã bào chữa cho nhiều vụ án và cũng có quan điểm cho rằng thực ra không cấm việc thành lập một dảng khác ngoài đảng Cộng sản Việt Nam. Đã từng có hai đảng ở Việt Nam trong thời kỳ do đảng Cộng sản Việt Nam nắm quyền, cụ thể là đảng Dân chủ và đảng Xã hội. Tuy nhiên chúng tôi chưa thấy chính thức một cơ quan nào ở Việt Nam tỏ thái độ về vấn đề đó. Ở đây chúng tôi muốn nói là tỏ thái độ trên cơ sở bằng văn bản pháp luật, quy định rõ là có cấm hay không cấm và nếu không cấm thì nó như thế nào ? Chính vì thế mà chúng tôi phải nghiên cứu những điều luật mà chúng tôi đã liệt kê. Chúng tôi thấy rằng thực tế không có quy định nào cấm công dân Việt Nam thành lập đảng, tham gia một cái đảng ngoài đảng Cộng sản Việt Nam. Theo Hiến pháp Việt Nam thì quyền lập hội cũng như Công ước quốc tế về lập hội cũng được bảo đảm mà việc tham gia và thành lập đảng v.v… cũng là một trong những quyền lập hội đặc biệt. Đó là quan điểm xuất phát từ chúng tôi như vậy.
Cho nên ở đây tôi chỉ nói ngắn gọn, đây là vấn đề nhu cầu thực tiễn. Các luật sư nghiên cứu, chúng tôi thấy là trách nhiệm ở đây chính là của Quốc hội và các cơ quan chức năng phải làm rõ vấn đề này. Thư của tôi còn gửi cho các giáo sư hàng đầu. Các giáo sư đó cũng phải giúp cho chính quyền cũng như người dân làm rõ vấn đề này.
RFI : Từ nghiên cứu pháp luật hiện hành về vấn đề thành lập và tham gia đảng phái ở Việt Nam, trong thư ông có kết luận , « việc thành lập đảng mới không cần có sự cho phép hay công nhận từ Nhà nước » ?
Ls Trần Vũ Hải : Tóm tắt tôi đã ghi ở điểm thứ 10 (của thư), tức là theo chúng tôi thì công dân có quyền tham gia thành lập đảng thì cần phải có một nhóm, sáng kiến của một nhóm công dân, một nhóm cá nhân để thành lập đảng. Để tránh trường hợp bị coi là bất hợp pháp, bị trừng trị thì mục tiêu của đảng này không được nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Cái đảng này phải có những quy định phù hợp với quy định của Bộ luật dân sự. Chúng tôi cho rằng việc thành lập đảng và điều lệ đảng không cần phải có sự cho phép và công nhận từ Nhà nước. Đó là quan điểm cá nhân của tôi sau khi nghiên cứu pháp luật Việt Nam hiện hành.
RFI : Như vậy có thể hiểu là điều gì mà pháp luật không cấm thì công dân có quyền làm ?
Ls Trần Vũ Hải : Đây là một vấn đề cũng tranh cãi nhưng mà chúng tôi cho rằng đây là một quan điểm cơ bản, của trên thế giới cũng như Việt Nam. Bởi vì luật pháp không thể quy định hết được quyền và nghĩa vụ của công dân. Cho nên kể cả những quyền không được ghi trong Hiến pháp và luật nhưng mà thực tế ở trên thế giới hay là ở những nước khác có quyền và đã được ghi nhận ở đâu đó thì cái quyền đó vẫn được hình thành. Còn Nhà nước cho rằng thực hiện cái quyền đó hoặc làm việc đó là không ổn cho xã hội thì Nhà nước phải có quy định là cấm và xử lý. Bởi vì chỉ có cấm thì mới có quyền xử lý theo pháp luật, hình sự hay là hành chính. Còn nếu không cấm thì rõ ràng là người ta có quyền. Ở đây nó rành mạch như thế. Ngoài ra thì chúng tôi cũng nói thêm là cái quyền lập đảng là một cái quyền đặc biệt, một cái quyền lập hội tức là một phái sinh của cái quyền lập hội. Mặc dù trong lập hội, có nhiều loại hội thí dụ như lập công đoàn, lập đảng, lập hội thông thường, đó là ba loại chính. Chúng tôi cho rằng quyền lập đảng cũng là một trong những quyền phái sinh đó thôi cũng phải được bảo đảm. Nói ngắn gọn lại là quyền đấy cũng đã được Nhà nước Việt Nam thừa nhận. Đó là nói về quyền lập đảng, còn việc công dân làm cái việc Nhà nước không cấm thì luật đúng là chưa quy định cái điều đó, nhưng mà thực tế không quy định thì có nghĩa là không được làm. Rất nhiều các học giả, người dân bình thường, kể cả các quan chức lãnh đạo cũng phải thừa nhận đấy là cái điều nguyên tắc hành động của người dân.
Hiện nay chúng tôi chưa nói về mặt chính trị, chúng tôi chỉ nói về mặt pháp luật. Tạm thời chúng tôi chưa bình luận về vấn đề chính trị. Còn về chính trị nếu có nói thì chúng tôi chỉ nói duy nhất rằng là nếu thành lập đảng thì đảng đó không có mục tiêu lật đổ chính quyền nhân dân. Đấy là quy định trong bộ luật hình sự. Như vậy rõ ràng là tổ chức nào không có mục tiêu lật đổ chính quyền nhân dân thì có thể được thành lập và hoạt động hợp pháp.
RFI : Trong một vấn đề vẫn được coi là nhạy cảm, ông có hy vọng thư được hồi âm ?
Ls Trần Vũ Hải : Cá nhân tôi cũng có nhiều kiến nghị về nhiều vấn đề khác nhau chú không chỉ trong vấn đề chính trị. Trong vấn đề kinh tế tôi cũng có nhiều kiến nghị, ví dụ như về bất động sản v.v… những vấn đề có liên quan đến pháp luật. Chúng tôi thấy là bộ Xây dựng hiện nay đang theo cái ý tưởng của chúng tôi. Vi thành phố Hà Nội, cách đây 10 năm tôi cũng đã có ý tưởng về vấn đề cải cách các thủ tục hành chính ở Hà Nội. Hiện nay chúng tôi thấy Hà Nội đang làm những bước đó, hay như về vấn đề thuế. Nhiều vấn đề, ngay cả luật Dân sự bộ luật Hình sự, luật Doanh nghiệp, chúng tôi cũng có ý kiến và họ cũng đề nhận. Trong vấn đề chính trị, vấn đề dân chủ pháp quyền thì, những ý kiến của chúng tôi cũng được họ ghi nhận, tôi tin là như vậy. Ví dụ như vấn đề biểu tình, chúng tôi cũng phát biểu ra và nhiều nghị sĩ cũng đặt vấn đề này lên Quốc hội. Thủ tướng Việt Nam cũng đặt vấn đề là luật Biểu tình phải được đưa ra bàn. Tuy nhiên có được giải quyết hay không là một câu chuyện khác, nhưng mà trách nhiệm của mình, nghĩa vụ lương tâm của mình là phải đặt ra vấn đề và đưa ra một phương án giải quyết. Còn nhà cầm quyền sẽ là người giải quyết vấn đề đó nếu họ thấy rằng nó là hợp tình hợp lý. Còn nếu mà họ không giải quyết thì sau này có vấn đề gì xảy ra thì sự phức tạp sẽ trở lại với chính quyền. Ở đây chúng tôi đặt vấn đề một cách rất là xây dựng. Chúng tôi tin rằng người ta sẽ đọc, người ta sẽ tranh luận, người ta sẽ có ý kiến, nhưng mà có công khai hay không thì chúng ta hãy đợi xem.
Để hiểu rõ hơn về đề nghị trên, RFI phỏng vấn luật sự Trần Vũ Hải:
RFI : Xin chào luật sư Trần Vũ Hải, được biết hôm nay ông có gửi một bức thư tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam yêu cầu giải thích tính pháp lý trong « việc thành lập và tham gia đảng phái », trước hết xin ông cho biết tái sao ông lại gửi bức thư đề nghị này
Ls. Trần Vũ Hải : Dây là vấn đề đang tranh luận ở Việt Nam. Các đài, báo trong nước, nước ngoài đều nói đến, các trang mạng cũng đều nói đến và nhiều người cũng đã phát biểu. Chúng tôi nghĩ rằng cũng cân phải nghiên cứu. Thực ra cũng phải tự thân chúng tôi nghiên cứu mà là rất nhiều người khi biết tôi là luật sư hành nghề cũng tham khảo ý kiến về vấn đề này. Chúng tôi nói rằng những vấn đề này cũng phải nghiên cứu một cách kỹ lưỡng theo luật. Bản thân tôi cũng đã bào chữa cho nhiều vụ án và cũng có quan điểm cho rằng thực ra không cấm việc thành lập một dảng khác ngoài đảng Cộng sản Việt Nam. Đã từng có hai đảng ở Việt Nam trong thời kỳ do đảng Cộng sản Việt Nam nắm quyền, cụ thể là đảng Dân chủ và đảng Xã hội. Tuy nhiên chúng tôi chưa thấy chính thức một cơ quan nào ở Việt Nam tỏ thái độ về vấn đề đó. Ở đây chúng tôi muốn nói là tỏ thái độ trên cơ sở bằng văn bản pháp luật, quy định rõ là có cấm hay không cấm và nếu không cấm thì nó như thế nào ? Chính vì thế mà chúng tôi phải nghiên cứu những điều luật mà chúng tôi đã liệt kê. Chúng tôi thấy rằng thực tế không có quy định nào cấm công dân Việt Nam thành lập đảng, tham gia một cái đảng ngoài đảng Cộng sản Việt Nam. Theo Hiến pháp Việt Nam thì quyền lập hội cũng như Công ước quốc tế về lập hội cũng được bảo đảm mà việc tham gia và thành lập đảng v.v… cũng là một trong những quyền lập hội đặc biệt. Đó là quan điểm xuất phát từ chúng tôi như vậy.
Cho nên ở đây tôi chỉ nói ngắn gọn, đây là vấn đề nhu cầu thực tiễn. Các luật sư nghiên cứu, chúng tôi thấy là trách nhiệm ở đây chính là của Quốc hội và các cơ quan chức năng phải làm rõ vấn đề này. Thư của tôi còn gửi cho các giáo sư hàng đầu. Các giáo sư đó cũng phải giúp cho chính quyền cũng như người dân làm rõ vấn đề này.
RFI : Từ nghiên cứu pháp luật hiện hành về vấn đề thành lập và tham gia đảng phái ở Việt Nam, trong thư ông có kết luận , « việc thành lập đảng mới không cần có sự cho phép hay công nhận từ Nhà nước » ?
Ls Trần Vũ Hải : Tóm tắt tôi đã ghi ở điểm thứ 10 (của thư), tức là theo chúng tôi thì công dân có quyền tham gia thành lập đảng thì cần phải có một nhóm, sáng kiến của một nhóm công dân, một nhóm cá nhân để thành lập đảng. Để tránh trường hợp bị coi là bất hợp pháp, bị trừng trị thì mục tiêu của đảng này không được nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Cái đảng này phải có những quy định phù hợp với quy định của Bộ luật dân sự. Chúng tôi cho rằng việc thành lập đảng và điều lệ đảng không cần phải có sự cho phép và công nhận từ Nhà nước. Đó là quan điểm cá nhân của tôi sau khi nghiên cứu pháp luật Việt Nam hiện hành.
RFI : Như vậy có thể hiểu là điều gì mà pháp luật không cấm thì công dân có quyền làm ?
Ls Trần Vũ Hải : Đây là một vấn đề cũng tranh cãi nhưng mà chúng tôi cho rằng đây là một quan điểm cơ bản, của trên thế giới cũng như Việt Nam. Bởi vì luật pháp không thể quy định hết được quyền và nghĩa vụ của công dân. Cho nên kể cả những quyền không được ghi trong Hiến pháp và luật nhưng mà thực tế ở trên thế giới hay là ở những nước khác có quyền và đã được ghi nhận ở đâu đó thì cái quyền đó vẫn được hình thành. Còn Nhà nước cho rằng thực hiện cái quyền đó hoặc làm việc đó là không ổn cho xã hội thì Nhà nước phải có quy định là cấm và xử lý. Bởi vì chỉ có cấm thì mới có quyền xử lý theo pháp luật, hình sự hay là hành chính. Còn nếu không cấm thì rõ ràng là người ta có quyền. Ở đây nó rành mạch như thế. Ngoài ra thì chúng tôi cũng nói thêm là cái quyền lập đảng là một cái quyền đặc biệt, một cái quyền lập hội tức là một phái sinh của cái quyền lập hội. Mặc dù trong lập hội, có nhiều loại hội thí dụ như lập công đoàn, lập đảng, lập hội thông thường, đó là ba loại chính. Chúng tôi cho rằng quyền lập đảng cũng là một trong những quyền phái sinh đó thôi cũng phải được bảo đảm. Nói ngắn gọn lại là quyền đấy cũng đã được Nhà nước Việt Nam thừa nhận. Đó là nói về quyền lập đảng, còn việc công dân làm cái việc Nhà nước không cấm thì luật đúng là chưa quy định cái điều đó, nhưng mà thực tế không quy định thì có nghĩa là không được làm. Rất nhiều các học giả, người dân bình thường, kể cả các quan chức lãnh đạo cũng phải thừa nhận đấy là cái điều nguyên tắc hành động của người dân.
Hiện nay chúng tôi chưa nói về mặt chính trị, chúng tôi chỉ nói về mặt pháp luật. Tạm thời chúng tôi chưa bình luận về vấn đề chính trị. Còn về chính trị nếu có nói thì chúng tôi chỉ nói duy nhất rằng là nếu thành lập đảng thì đảng đó không có mục tiêu lật đổ chính quyền nhân dân. Đấy là quy định trong bộ luật hình sự. Như vậy rõ ràng là tổ chức nào không có mục tiêu lật đổ chính quyền nhân dân thì có thể được thành lập và hoạt động hợp pháp.
RFI : Trong một vấn đề vẫn được coi là nhạy cảm, ông có hy vọng thư được hồi âm ?
Ls Trần Vũ Hải : Cá nhân tôi cũng có nhiều kiến nghị về nhiều vấn đề khác nhau chú không chỉ trong vấn đề chính trị. Trong vấn đề kinh tế tôi cũng có nhiều kiến nghị, ví dụ như về bất động sản v.v… những vấn đề có liên quan đến pháp luật. Chúng tôi thấy là bộ Xây dựng hiện nay đang theo cái ý tưởng của chúng tôi. Vi thành phố Hà Nội, cách đây 10 năm tôi cũng đã có ý tưởng về vấn đề cải cách các thủ tục hành chính ở Hà Nội. Hiện nay chúng tôi thấy Hà Nội đang làm những bước đó, hay như về vấn đề thuế. Nhiều vấn đề, ngay cả luật Dân sự bộ luật Hình sự, luật Doanh nghiệp, chúng tôi cũng có ý kiến và họ cũng đề nhận. Trong vấn đề chính trị, vấn đề dân chủ pháp quyền thì, những ý kiến của chúng tôi cũng được họ ghi nhận, tôi tin là như vậy. Ví dụ như vấn đề biểu tình, chúng tôi cũng phát biểu ra và nhiều nghị sĩ cũng đặt vấn đề này lên Quốc hội. Thủ tướng Việt Nam cũng đặt vấn đề là luật Biểu tình phải được đưa ra bàn. Tuy nhiên có được giải quyết hay không là một câu chuyện khác, nhưng mà trách nhiệm của mình, nghĩa vụ lương tâm của mình là phải đặt ra vấn đề và đưa ra một phương án giải quyết. Còn nhà cầm quyền sẽ là người giải quyết vấn đề đó nếu họ thấy rằng nó là hợp tình hợp lý. Còn nếu mà họ không giải quyết thì sau này có vấn đề gì xảy ra thì sự phức tạp sẽ trở lại với chính quyền. Ở đây chúng tôi đặt vấn đề một cách rất là xây dựng. Chúng tôi tin rằng người ta sẽ đọc, người ta sẽ tranh luận, người ta sẽ có ý kiến, nhưng mà có công khai hay không thì chúng ta hãy đợi xem.
http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20130822-thanh-lap-dang-o-viet-nam-phap-luat-khong-cam-thi-cong-dan-co-the-lam
Thứ tư 21 Tháng Tám 2013
Thứ tư 21 Tháng Tám 2013
Ô.Thái Văn Cầu: Đảng Cộng sản VN nên chấp nhận cạnh tranh chính trị
REUTERS/Kham
Bài viết của luật gia Lê Hiếu Đằng mang tựa đề « Suy nghĩ trong những ngày nằm bịnh », cũng như phần trả lời phỏng vấn RFI ngày 12/08/2013 với tựa đề « Cần cho lập thêm các đảng đối lập với đảng Cộng sản Việt Nam » đặt ra vấn đề đa đảng một cách thẳng thắn, đã được dư luận trong và ngoài nước hết sức chú ý.
Từ Hoa Kỳ, chuyên gia khoa học không gian Thái Văn Cầu đã có nhã ý góp thêm tiếng nói của trí thức Việt Nam ở nước ngoài, trên làn sóng của đài RFI.
RFI : Kính chào ông Thái Văn Cầu, chuyên gia khoa học không gian, rất cám ơn ông đã vui lòng tham gia chương trình hôm nay. Được biết ông cũng có một số suy nghĩ về ý kiến gần đây của luật gia Lê Hiếu Đằng ?
Chuyên gia Thái Văn Cầu: Xin chào chị Thụy My. Sau khi đọc bài viết và bài phỏng vấn luật gia Lê Hiếu Đằng về cuộc chiến tranh Việt Nam, về tình hình hiện nay và về con đường đi tới cho dân tộc, tôi trân trọng ý kiến ông đưa ra và xin chia sẻ vài suy nghĩ cá nhân.
Cuộc chiến tranh vừa qua là đề tài nghiên cứu thảo luận sôi nổi trong hơn ba mươi năm nay. Tìm hiểu sự thật, học hỏi lịch sử là một quá trình không ngừng nghỉ, để mỗi thế hệ tránh lặp lại sai lầm trong quá khứ, không để chỉ trích lên án. Nhất là khi sự chỉ trích dẫn đến mất đoàn kết – một điều rất cần phải có để giải quyết các vấn đề cực kỳ khó khăn của đất nước.
Tôi trích dẫn một câu nói trong bài viết của luật gia Lê Hiếu Đằng từ một bí thư đảng ủy. Ông nói rằng: « Chúng ta chiến đấu, xét đến cùng là vì con người ». Câu nói này cho thấy cuộc chiến đấu của luật gia Lê Hiếu Đằng, của những người cùng lý tưởng, cùng thế hệ với ông sẽ được tiếp tục một cách kiên quyết và mãnh liệt.
RFI : Nhưng thưa ông, những nhà hoạt động dân chủ hiện nay xuất thân có khác nhau, và tuy ông Lê Hiếu Đằng kêu gọi đoàn kết, nhưng vẫn còn những ý kiến săm soi những người đến từ “bên này” hay “bên kia”...
Về vấn đề yếu tố lịch sử, thì trong bao nhiêu năm nay đã có nhiều bài viết, nhiều thảo luận về công, tội của Bảo Đại, Ngô Đình Diệm, Nguyễn Văn Thiệu, Hồ Chí Minh…Khi được bạn bè hỏi ý kiến, tôi cho biết tôi tin tưởng là thế hệ 2075, tức là đúng 100 năm sau khi đất nước thống nhất, sẽ có đánh giá đúng đắn hơn về vai trò của những người lãnh đạo đất nước trong hai cuộc chiến vừa qua.
Trong giai đoạn hiện nay, vì tương lai của con cháu, chúng ta phải tập trung giải quyết các nan đề của đất nước. Bằng không, tôi nghĩ là sẽ không có một ngày 30 tháng Tư năm 2075 trên quê hương Việt Nam cho con cháu chúng ta để mà nhìn lại.
Một đề tài nữa tôi muốn nói hôm nay là về quan hệ Việt-Trung. Có ý kiến cho rằng Việt Nam là nước nhỏ, ở sát bên Trung Quốc hùng mạnh, to lớn, lại đầy tham vọng bá quyền bành trướng. Do không di chuyển đi nơi khác được, Việt Nam cần khéo léo, nhún nhường, tránh mất lòng Trung Quốc để Việt Nam có được hòa bình, thúc đẩy phát triển.
Các điểm sau đây cho thấy ý kiến trên thiếu tính khách quan hoặc không phản ánh thực tế. Trước hết, trong 14 nước láng giềng với Trung Quốc, về dân số Việt Nam đứng hàng thứ tư, và về thu nhập bình quân đầu người thì Việt Nam đứng thứ sáu, dựa vào ước tính năm 2011.
Kế đến, với bờ biển dài hơn 3.000 km, với hơn 10 triệu hecta rừng, Việt Nam có lợi thế thiên nhiên hơn nhiều nước láng giềng của Trung Quốc. Nói một cách khác, Việt Nam không là nước nhỏ!
Lấy một trường hợp điển hình thôi là nước Mông Cổ. So sánh về dân số, về tài nguyên thiên nhiên, Mông Cổ thua Việt Nam rất xa, nhưng vẫn có lối đi độc lập. Gần đây có Miến Điện, cũng phụ thuộc, cũng có mối quan hệ lâu dài với Trung Quốc. Thế nhưng một khi lãnh đạo Miến Điện thấy rằng đã đến lúc cần phải đặt quyền lợi của đất nước lên trên hết, thì họ vẫn sẵn sàng có những hành động độc lập với ý muốn của Trung Quốc.
Do đó lập luận trên chỉ là ngụy biện, che chở cho sự thiếu hiểu biết, hèn yếu của một số người.
RFI: Về Mông Cổ và Miến Điện thì đã rõ rồi, nhưng có lẽ còn một yếu tố nữa là chẳng may Việt Nam nằm ở vị trí chặn mất đường ra đại dương của Trung Quốc?
Việt Nam nằm ở vị thế chiến lược, Trung Quốc nhiều năm qua tìm cách khuynh đảo Việt Nam là vì vậy. Nhưng không vì thế mà chúng ta sẵn sàng chịu bó tay khi đối đầu với Trung Quốc.
Việt Nam phải ở trong tình trạng hiện nay vì lãnh đạo đa số không có tâm, không có tầm. Họ chỉ nghĩ đến quyền lợi cá nhân của họ mà thôi, không đặt quyền lợi đất nước lên trên hết. Nếu họ có tài năng, có bản lĩnh thì cũng sẽ làm được như một số nước khác mà thôi.
Như luật gia Lê Hiếu Đằng nói, đã đến lúc cần đa nguyên đa đảng, cần phải có một xã hội dân sự, để đảng Cộng sản Việt Nam không còn là tổ chức duy nhất quyết định tất cả mọi điều, mà không được kiểm soát bởi các tổ chức khác.
Trong hàng ngàn năm, quá trình dựng nước và giữ nước của Việt Nam sáng ngời với tấm gương của Hai Bà Trưng, Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung…chống kẻ thù phương Bắc. Ngày nay đối chiếu với bài học Bạch Đằng Giang, ải Chi Lăng, gò Đống Đa…mà tiền nhân đã dạy cho phong kiến Trung Quốc, là câu nói quen thuộc của một blogger : « Tàu thì lạ, sự hèn hạ thì quen ».
Thật ra tranh chấp Biển Đông chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, phản ánh mối đe dọa mới của phương Bắc. Có nhiều bài viết, bài phỏng vấn phân tích mối đe dọa của Trung Quốc, mà buổi nói chuyện hôm nay không cho phép chúng ta đi vào chi tiết. Lịch sử thế giới nói chung và lịch sử Việt Nam nói riêng cho thấy sự yếu kém của lãnh đạo và sự thoái hóa trong xã hội của một nước, là yếu tố mời gọi ngoại bang xâm phạm chủ quyền, thôn tính lãnh thổ.
Hơn bao giờ hêt, lãnh đạo Việt Nam cần thể hiện mọi quyết tâm để đối phó với hiểm họa ngoại bang. Cần đánh giá, chấn chỉnh lại toàn bộ quan hệ Việt-Trung. Quan hệ này phải được xây dựng dựa trên quyền lợi của đất nước, không trên quyền lợi của bất cứ đảng chính trị nào.
RFI : Có những lãnh tụ bản lãnh, khôn khéo thì có thể người láng giềng Trung Quốc không dễ làm mưa làm gió như hiện nay…
Tôi nghĩ rằng Việt Nam không thiếu người tài. Ngay trong nội bộ đảng Cộng sản Việt Nam, tôi nghĩ cũng có người có tâm, có tầm trong đấy.
Trước ý kiến cho rằng các đại biểu tốt không nên ra khỏi đảng Cộng sản Việt Nam mà phải ở lại để làm cho đảng chuyển hóa, tôi đồng ý với luật gia Lê Hiếu Đằng là khả năng đấy không còn. Nếu còn, thì Việt Nam không rơi vào tình trạng phí phạm hay xuống cấp nghiêm trọng trong quản lý kinh tế, đạo đức xã hội, giáo dục học đường, y tế an sinh, kiến trúc xây dựng v.v… như mọi người chứng kiến.
Một đảng chính trị phải dùng trấn áp, dùng bắt bớ, giam cầm để đối phó với người khác chính kiến là một đảng chính trị không có tương lai, không dựa vào nhân dân để tồn tại.
Cạnh tranh là điều tốt, nó thúc đẩy phát triển theo chiều hướng tích cực trên mọi lãnh vực. Những người có bản lĩnh, có tài năng, biết đặt quyền lợi Tổ quốc, quyền lợi nhân dân lên trên hết trong hàng ngũ lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam không nên lo sợ cạnh tranh chính trị.
Vì vậy mà tôi ủng hộ lời kêu gọi của luật gia Lê Hiếu Đằng. Những người yêu nước trong đảng Cộng sản Việt Nam, một khi thấy đảng không còn là môi trường tốt để cho họ đóng góp, nên công khai tuyên bố rời đảng, để tham gia thành lập đảng chính trị mới – đảng Dân chủ Xã hội.
RFI : Thưa ông, cũng có ý kiến cho rằng không có cơ sở pháp lý để thành lập các đảng chính trị mới ở Việt Nam, ông nghĩ thế nào?
Dưới Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã có đảng Dân chủ và đảng Xã hội hoạt động công khai bên cạnh đảng Cộng sản Việt Nam trong một thời gian dài. Hai đảng này tuyên bố tự giải tán năm 1988.
Một khi Việt Nam là Nhà nước pháp quyền thì không có một cá nhân, một phe nhóm, một đảng chính trị nào được đứng trên luật hay đứng ngoài luật. Sự hiện hữu song song của đảng Cộng sản Việt Nam, đảng Dân chủ và đảng Xã hội trong hơn 40 năm đã chứng minh được rằng Hiến pháp Việt Nam không ngăn cấm thành lập đảng chính trị.
Trong tuyên bố chung Việt-Mỹ vào tháng trước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Obama cũng long trọng cam kết trước nhân dân hai nước và trước quốc tế, là lãnh đạo hai nước tuân thủ Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, tôn trọng các quyền tự do phát biểu, tự do biểu tình, tự do thành lập hội đoàn v.v…như được quy định trong Tuyên ngôn.
RFI : Ông hình dung một đảng Dân chủ Xã hội sẽ như thế nào?
Khác với đảng Dân chủ và đảng Xã hội trước đây không dựa vào nhân dân, tôi nghĩ là đảng Dân chủ Xã hội sẽ có điểm tựa là nhân dân. Độc lập, nhưng không nhất thiết là đối lập với đảng Cộng sản Việt Nam, một khi cả hai đảng cùng đặt quyền lợi đất nước lên trên quyền lợi đảng phái, quyền lợi phe nhóm.
Đảng Dân chủ Xã hội sẽ công khai cạnh tranh với đảng Cộng sản Việt Nam trong các cuộc bầu cử công bằng và tự do, hai đảng cử đại diện có tâm và có tầm ra tranh cử để được nhân dân cả nước chọn lựa vào chức vụ lãnh đạo.
Người Việt ở trong nước và ngoài nước nên chúc mừng người thắng cử, bất kể người thắng thuộc đảng phái nào. Thành phần lãnh đạo mới sẽ kết hợp tín nhiệm của nhân dân cùng với bản lĩnh và tài năng của họ để thúc đẩy sự hình thành một xã hội dân sự, một Nhà nước tam quyền phân lập, nhằm sớm đưa Việt Nam ra khỏi bế tắc hiện nay.
Tôi không thể không đề cập đến vai trò của tuổi trẻ Việt Nam, người lãnh đạo tương lai của đất nước. So với thế hệ của luật gia Lê Hiếu Đằng, tuổi trẻ ngày nay gặp không ít khó khăn, nhưng cũng có nhiều quyền lợi. Khó khăn lớn nhất của tuổi trẻ là niềm tin vào lãnh đạo đã bị đánh mất, họ không còn tin cậy những người đó. Tuổi trẻ chứng kiến sự thống trị của lừa dối trong mọi góc cạnh của xã hội, khiến họ cảm thấy lạc lõng và nghi ngờ tất cả.
Nhưng bên cạnh khó khăn là thuận lợi. Trong một nước có hơn 90 triệu người, với khoảng 60% dân số ở lứa tuổi 30 trở xuống, thì Việt Nam là một nước trẻ, có nhiều năng lực, nhiều ước mơ. Với hơn 35% dân số Việt Nam sử dụng internet, tỉ lệ này cao hơn cả Phi Luật Tân hay Thái Lan. Do đó việc tuổi trẻ tiếp cận thông tin, tìm hiểu sự thật không còn là một vấn đề như các thế hệ trước đã gặp phải.
RFI : Theo ông thì tuổi trẻ Việt Nam nên chọn con đường nào?
Có hai con đường trước mắt cho tuổi trẻ Việt Nam. Con đường thứ nhất là tiếp tục giữ thái độ tiêu cực, thụ động, theo chủ nghĩa « mặc kệ nó », không có phản ứng trước các chính sách, các quyết định sai lầm nghiêm trọng của lãnh đạo gây thiệt hại lâu dài, to lớn cho đất nước như đã xảy ra trong 30 năm qua. Con đường này dứt khoát sẽ dẫn tuổi trẻ Việt Nam đến một tương lai ảm đạm, u tối, không sánh được với tương lai của các nước láng giềng hay trên thế giới.
Con đường thứ hai là kiên quyết khẳng định vị thế của tuổi trẻ Việt Nam, tiếp nối lịch sử đấu tranh bất khuất, hào hùng của tiền nhân, vì Tổ quốc, vì dân tộc, như lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam – ông Võ Văn Kiệt tuyên bố ngày nào, tôi xin được trích dẫn ở đây : “Tổ quốc là của mình, dân tộc, quốc gia là của mình, Việt Nam là của mình, chứ không phải là của riêng người cộng sản, hay của bất cứ tôn giáo, phe phái nào cả”.
Việc chọn lựa con đường nào cho tuổi trẻ Việt Nam trở nên rõ ràng hơn, trở nên thôi thúc hơn qua suy nghĩ từ giường bịnh của một người yêu nước.
Một số người trong hàng ngũ lãnh đạo có thể bất tài, hèn yếu, nhưng tuổi trẻ Việt Nam không bất tài, không hèn yếu. Đã đến lúc tuổi trẻ Việt Nam kết hợp lòng can đảm, tính sáng tạo cùng với các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chứng minh điều này bằng hành động cụ thể, khi đối diện với đe dọa, đối diện với thách thức ở trong nước hay từ ngoại bang phương Bắc.
RFI : RFI Việt ngữ xin rất cảm ơn chuyên gia khoa học không gian Thái Văn Cầu ở Hoa Kỳ.
Xin cám ơn Thụy My đã cho tôi có cơ hội chia sẻ.
Chuyên gia Thái Văn Cầu: Xin chào chị Thụy My. Sau khi đọc bài viết và bài phỏng vấn luật gia Lê Hiếu Đằng về cuộc chiến tranh Việt Nam, về tình hình hiện nay và về con đường đi tới cho dân tộc, tôi trân trọng ý kiến ông đưa ra và xin chia sẻ vài suy nghĩ cá nhân.
Cuộc chiến tranh vừa qua là đề tài nghiên cứu thảo luận sôi nổi trong hơn ba mươi năm nay. Tìm hiểu sự thật, học hỏi lịch sử là một quá trình không ngừng nghỉ, để mỗi thế hệ tránh lặp lại sai lầm trong quá khứ, không để chỉ trích lên án. Nhất là khi sự chỉ trích dẫn đến mất đoàn kết – một điều rất cần phải có để giải quyết các vấn đề cực kỳ khó khăn của đất nước.
Tôi trích dẫn một câu nói trong bài viết của luật gia Lê Hiếu Đằng từ một bí thư đảng ủy. Ông nói rằng: « Chúng ta chiến đấu, xét đến cùng là vì con người ». Câu nói này cho thấy cuộc chiến đấu của luật gia Lê Hiếu Đằng, của những người cùng lý tưởng, cùng thế hệ với ông sẽ được tiếp tục một cách kiên quyết và mãnh liệt.
RFI : Nhưng thưa ông, những nhà hoạt động dân chủ hiện nay xuất thân có khác nhau, và tuy ông Lê Hiếu Đằng kêu gọi đoàn kết, nhưng vẫn còn những ý kiến săm soi những người đến từ “bên này” hay “bên kia”...
Về vấn đề yếu tố lịch sử, thì trong bao nhiêu năm nay đã có nhiều bài viết, nhiều thảo luận về công, tội của Bảo Đại, Ngô Đình Diệm, Nguyễn Văn Thiệu, Hồ Chí Minh…Khi được bạn bè hỏi ý kiến, tôi cho biết tôi tin tưởng là thế hệ 2075, tức là đúng 100 năm sau khi đất nước thống nhất, sẽ có đánh giá đúng đắn hơn về vai trò của những người lãnh đạo đất nước trong hai cuộc chiến vừa qua.
Trong giai đoạn hiện nay, vì tương lai của con cháu, chúng ta phải tập trung giải quyết các nan đề của đất nước. Bằng không, tôi nghĩ là sẽ không có một ngày 30 tháng Tư năm 2075 trên quê hương Việt Nam cho con cháu chúng ta để mà nhìn lại.
Một đề tài nữa tôi muốn nói hôm nay là về quan hệ Việt-Trung. Có ý kiến cho rằng Việt Nam là nước nhỏ, ở sát bên Trung Quốc hùng mạnh, to lớn, lại đầy tham vọng bá quyền bành trướng. Do không di chuyển đi nơi khác được, Việt Nam cần khéo léo, nhún nhường, tránh mất lòng Trung Quốc để Việt Nam có được hòa bình, thúc đẩy phát triển.
Các điểm sau đây cho thấy ý kiến trên thiếu tính khách quan hoặc không phản ánh thực tế. Trước hết, trong 14 nước láng giềng với Trung Quốc, về dân số Việt Nam đứng hàng thứ tư, và về thu nhập bình quân đầu người thì Việt Nam đứng thứ sáu, dựa vào ước tính năm 2011.
Kế đến, với bờ biển dài hơn 3.000 km, với hơn 10 triệu hecta rừng, Việt Nam có lợi thế thiên nhiên hơn nhiều nước láng giềng của Trung Quốc. Nói một cách khác, Việt Nam không là nước nhỏ!
Lấy một trường hợp điển hình thôi là nước Mông Cổ. So sánh về dân số, về tài nguyên thiên nhiên, Mông Cổ thua Việt Nam rất xa, nhưng vẫn có lối đi độc lập. Gần đây có Miến Điện, cũng phụ thuộc, cũng có mối quan hệ lâu dài với Trung Quốc. Thế nhưng một khi lãnh đạo Miến Điện thấy rằng đã đến lúc cần phải đặt quyền lợi của đất nước lên trên hết, thì họ vẫn sẵn sàng có những hành động độc lập với ý muốn của Trung Quốc.
Do đó lập luận trên chỉ là ngụy biện, che chở cho sự thiếu hiểu biết, hèn yếu của một số người.
RFI: Về Mông Cổ và Miến Điện thì đã rõ rồi, nhưng có lẽ còn một yếu tố nữa là chẳng may Việt Nam nằm ở vị trí chặn mất đường ra đại dương của Trung Quốc?
Việt Nam nằm ở vị thế chiến lược, Trung Quốc nhiều năm qua tìm cách khuynh đảo Việt Nam là vì vậy. Nhưng không vì thế mà chúng ta sẵn sàng chịu bó tay khi đối đầu với Trung Quốc.
Việt Nam phải ở trong tình trạng hiện nay vì lãnh đạo đa số không có tâm, không có tầm. Họ chỉ nghĩ đến quyền lợi cá nhân của họ mà thôi, không đặt quyền lợi đất nước lên trên hết. Nếu họ có tài năng, có bản lĩnh thì cũng sẽ làm được như một số nước khác mà thôi.
Như luật gia Lê Hiếu Đằng nói, đã đến lúc cần đa nguyên đa đảng, cần phải có một xã hội dân sự, để đảng Cộng sản Việt Nam không còn là tổ chức duy nhất quyết định tất cả mọi điều, mà không được kiểm soát bởi các tổ chức khác.
Trong hàng ngàn năm, quá trình dựng nước và giữ nước của Việt Nam sáng ngời với tấm gương của Hai Bà Trưng, Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung…chống kẻ thù phương Bắc. Ngày nay đối chiếu với bài học Bạch Đằng Giang, ải Chi Lăng, gò Đống Đa…mà tiền nhân đã dạy cho phong kiến Trung Quốc, là câu nói quen thuộc của một blogger : « Tàu thì lạ, sự hèn hạ thì quen ».
Thật ra tranh chấp Biển Đông chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, phản ánh mối đe dọa mới của phương Bắc. Có nhiều bài viết, bài phỏng vấn phân tích mối đe dọa của Trung Quốc, mà buổi nói chuyện hôm nay không cho phép chúng ta đi vào chi tiết. Lịch sử thế giới nói chung và lịch sử Việt Nam nói riêng cho thấy sự yếu kém của lãnh đạo và sự thoái hóa trong xã hội của một nước, là yếu tố mời gọi ngoại bang xâm phạm chủ quyền, thôn tính lãnh thổ.
Hơn bao giờ hêt, lãnh đạo Việt Nam cần thể hiện mọi quyết tâm để đối phó với hiểm họa ngoại bang. Cần đánh giá, chấn chỉnh lại toàn bộ quan hệ Việt-Trung. Quan hệ này phải được xây dựng dựa trên quyền lợi của đất nước, không trên quyền lợi của bất cứ đảng chính trị nào.
RFI : Có những lãnh tụ bản lãnh, khôn khéo thì có thể người láng giềng Trung Quốc không dễ làm mưa làm gió như hiện nay…
Tôi nghĩ rằng Việt Nam không thiếu người tài. Ngay trong nội bộ đảng Cộng sản Việt Nam, tôi nghĩ cũng có người có tâm, có tầm trong đấy.
Trước ý kiến cho rằng các đại biểu tốt không nên ra khỏi đảng Cộng sản Việt Nam mà phải ở lại để làm cho đảng chuyển hóa, tôi đồng ý với luật gia Lê Hiếu Đằng là khả năng đấy không còn. Nếu còn, thì Việt Nam không rơi vào tình trạng phí phạm hay xuống cấp nghiêm trọng trong quản lý kinh tế, đạo đức xã hội, giáo dục học đường, y tế an sinh, kiến trúc xây dựng v.v… như mọi người chứng kiến.
Một đảng chính trị phải dùng trấn áp, dùng bắt bớ, giam cầm để đối phó với người khác chính kiến là một đảng chính trị không có tương lai, không dựa vào nhân dân để tồn tại.
Cạnh tranh là điều tốt, nó thúc đẩy phát triển theo chiều hướng tích cực trên mọi lãnh vực. Những người có bản lĩnh, có tài năng, biết đặt quyền lợi Tổ quốc, quyền lợi nhân dân lên trên hết trong hàng ngũ lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam không nên lo sợ cạnh tranh chính trị.
Vì vậy mà tôi ủng hộ lời kêu gọi của luật gia Lê Hiếu Đằng. Những người yêu nước trong đảng Cộng sản Việt Nam, một khi thấy đảng không còn là môi trường tốt để cho họ đóng góp, nên công khai tuyên bố rời đảng, để tham gia thành lập đảng chính trị mới – đảng Dân chủ Xã hội.
RFI : Thưa ông, cũng có ý kiến cho rằng không có cơ sở pháp lý để thành lập các đảng chính trị mới ở Việt Nam, ông nghĩ thế nào?
Dưới Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã có đảng Dân chủ và đảng Xã hội hoạt động công khai bên cạnh đảng Cộng sản Việt Nam trong một thời gian dài. Hai đảng này tuyên bố tự giải tán năm 1988.
Một khi Việt Nam là Nhà nước pháp quyền thì không có một cá nhân, một phe nhóm, một đảng chính trị nào được đứng trên luật hay đứng ngoài luật. Sự hiện hữu song song của đảng Cộng sản Việt Nam, đảng Dân chủ và đảng Xã hội trong hơn 40 năm đã chứng minh được rằng Hiến pháp Việt Nam không ngăn cấm thành lập đảng chính trị.
Trong tuyên bố chung Việt-Mỹ vào tháng trước, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Obama cũng long trọng cam kết trước nhân dân hai nước và trước quốc tế, là lãnh đạo hai nước tuân thủ Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền, tôn trọng các quyền tự do phát biểu, tự do biểu tình, tự do thành lập hội đoàn v.v…như được quy định trong Tuyên ngôn.
RFI : Ông hình dung một đảng Dân chủ Xã hội sẽ như thế nào?
Khác với đảng Dân chủ và đảng Xã hội trước đây không dựa vào nhân dân, tôi nghĩ là đảng Dân chủ Xã hội sẽ có điểm tựa là nhân dân. Độc lập, nhưng không nhất thiết là đối lập với đảng Cộng sản Việt Nam, một khi cả hai đảng cùng đặt quyền lợi đất nước lên trên quyền lợi đảng phái, quyền lợi phe nhóm.
Đảng Dân chủ Xã hội sẽ công khai cạnh tranh với đảng Cộng sản Việt Nam trong các cuộc bầu cử công bằng và tự do, hai đảng cử đại diện có tâm và có tầm ra tranh cử để được nhân dân cả nước chọn lựa vào chức vụ lãnh đạo.
Người Việt ở trong nước và ngoài nước nên chúc mừng người thắng cử, bất kể người thắng thuộc đảng phái nào. Thành phần lãnh đạo mới sẽ kết hợp tín nhiệm của nhân dân cùng với bản lĩnh và tài năng của họ để thúc đẩy sự hình thành một xã hội dân sự, một Nhà nước tam quyền phân lập, nhằm sớm đưa Việt Nam ra khỏi bế tắc hiện nay.
Tôi không thể không đề cập đến vai trò của tuổi trẻ Việt Nam, người lãnh đạo tương lai của đất nước. So với thế hệ của luật gia Lê Hiếu Đằng, tuổi trẻ ngày nay gặp không ít khó khăn, nhưng cũng có nhiều quyền lợi. Khó khăn lớn nhất của tuổi trẻ là niềm tin vào lãnh đạo đã bị đánh mất, họ không còn tin cậy những người đó. Tuổi trẻ chứng kiến sự thống trị của lừa dối trong mọi góc cạnh của xã hội, khiến họ cảm thấy lạc lõng và nghi ngờ tất cả.
Nhưng bên cạnh khó khăn là thuận lợi. Trong một nước có hơn 90 triệu người, với khoảng 60% dân số ở lứa tuổi 30 trở xuống, thì Việt Nam là một nước trẻ, có nhiều năng lực, nhiều ước mơ. Với hơn 35% dân số Việt Nam sử dụng internet, tỉ lệ này cao hơn cả Phi Luật Tân hay Thái Lan. Do đó việc tuổi trẻ tiếp cận thông tin, tìm hiểu sự thật không còn là một vấn đề như các thế hệ trước đã gặp phải.
RFI : Theo ông thì tuổi trẻ Việt Nam nên chọn con đường nào?
Có hai con đường trước mắt cho tuổi trẻ Việt Nam. Con đường thứ nhất là tiếp tục giữ thái độ tiêu cực, thụ động, theo chủ nghĩa « mặc kệ nó », không có phản ứng trước các chính sách, các quyết định sai lầm nghiêm trọng của lãnh đạo gây thiệt hại lâu dài, to lớn cho đất nước như đã xảy ra trong 30 năm qua. Con đường này dứt khoát sẽ dẫn tuổi trẻ Việt Nam đến một tương lai ảm đạm, u tối, không sánh được với tương lai của các nước láng giềng hay trên thế giới.
Con đường thứ hai là kiên quyết khẳng định vị thế của tuổi trẻ Việt Nam, tiếp nối lịch sử đấu tranh bất khuất, hào hùng của tiền nhân, vì Tổ quốc, vì dân tộc, như lãnh đạo đảng Cộng sản Việt Nam – ông Võ Văn Kiệt tuyên bố ngày nào, tôi xin được trích dẫn ở đây : “Tổ quốc là của mình, dân tộc, quốc gia là của mình, Việt Nam là của mình, chứ không phải là của riêng người cộng sản, hay của bất cứ tôn giáo, phe phái nào cả”.
Việc chọn lựa con đường nào cho tuổi trẻ Việt Nam trở nên rõ ràng hơn, trở nên thôi thúc hơn qua suy nghĩ từ giường bịnh của một người yêu nước.
Một số người trong hàng ngũ lãnh đạo có thể bất tài, hèn yếu, nhưng tuổi trẻ Việt Nam không bất tài, không hèn yếu. Đã đến lúc tuổi trẻ Việt Nam kết hợp lòng can đảm, tính sáng tạo cùng với các tiến bộ khoa học kỹ thuật, chứng minh điều này bằng hành động cụ thể, khi đối diện với đe dọa, đối diện với thách thức ở trong nước hay từ ngoại bang phương Bắc.
RFI : RFI Việt ngữ xin rất cảm ơn chuyên gia khoa học không gian Thái Văn Cầu ở Hoa Kỳ.
Xin cám ơn Thụy My đã cho tôi có cơ hội chia sẻ.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten