Lịch sử Áo Vàng cuộc Đua xe đạp vòng quanh nước Pháp
Vào lúc đoàn đua về đến thủ đô Paris, chặng cuối của cuộc đua xe đạp Tour de France, mọi cặp mắt đều tìm kiếm chiếc áo thun vàng rực rỡ. Tất cả những tay đua đều mơ ước ít nhất được một lần khoác lên mình chiếc Áo Vàng đó dù chỉ là một ngày. Khi vòng đua kết thúc trên đại lộ Champs Elysée như truyền thống, thì người giữ Áo Vàng là nhà vô địch của vòng đua năm đó.
Chiếc Áo Vàng là giải thưởng cao quý nhất dành cho các tay đua. Khi nhìn kỹ ta thấy, bên ngực trái của những chiếc Áo Vàng ngày xưa, có thêu hai chữ HD. Đấy không phải là câu thần chú, hay bùa hộ mạng, mà chỉ đơn thuần là hai chữ cái đầu của họ và tên ông tổ của cuộc đua xe đạp nối tiếng nhất thế giới mà thôi. Ông chủ tờ báo L’Auto –Vélo, Henri Desgrange là một tay đua xe đạp nổi tiếng của nước Pháp vào cuối thế kỷ XIX. Desgrange là người đã tạo ra cuộc tranh tài Tour de France. Từ năm 1903 Henri Desgrange liên tục điều hành cuộc đua cho đến năm 1939, một năm trước ngày ông qua đời.
Cuộc đua đã bị gián đoạn trong thời gin chiến tranh, nhưng năm 1948, khi người kế nhiệm Desgrange điều hành tờ báo L’Auto là Jacques Goddet cho thêu hai chữ H và D lên Áo Vàng để tưởng nhớ công lao người đã có công đem lại hào quang cho vòng đua Tour de France. Cho đến tận ngày hôm nay, các logo quảng cáo của các nhà tài trợ đã xuất hiện đầy trên chiếc Áo Vàng của các Tour de France, nhưng hai chữ HD thì vẫn còn nguyên vẹn. Chỉ có điều vị trí đã bị dời xuống phía dưới gần gấu áo phía bên tay phải.
Cớ làm sao giải thưởng dành cho nhà vô địch Vòng đua xe đạp vòng quanh nước Pháp lại là chiếc áo thun màu vàng ?
Cho dù cuộc tranh tài Tour de France đã tròn 100 năm tuổi, nhưng vẫn chưa một ai giải thích được một cách rõ ràng và chắc chắn về nguồn gốc của chiếc áo thun vàng rực rỡ mà các tay đua dẫn đầu mới được vinh dự khoác lên mình. Có rất nhiêu giả thuyết về nguồn gốc của chiếc Áo Vàng đó, thế nhưng có lẽ câu trả lời được phổ biến nhất, đơn giản là màu vàng vốn là màu chủ đạo của tờ báo L’Auto- Vélo ông Henri Desgrange điều hành.
Thử hỏi có phương tiện quảng cáo nào cho tờ báo hiệu quả hơn là trong suốt cả cuộc đua nhiều chặng, người dẫn đầu được vinh dự khoác lên vài chiếc áo mang sắc màu của tờ L’Auto - Vélo ? Người khoác Áo Vàng đầu tiên khi vòng đua năm 1903 kết thúc, là nhà vô địch Maurice Garin. Kể từ đó chiếc áo thun màu vàng là phần thưởng cao quý nhất, là vinh dự mà tay đua nào cũng muốn sở hữu và giữ nó ở trên vai.
Nếu như Maurice Garin là người đã về nhất Tour de France đầu tiên năm 1903. Thế nhưng Garin chỉ được mặc chiếc áo này khi Vòng đua kết thúc. Tuy nhiên ban tổ chức Tour de France đã thay đổi một chút luật chơi. Cũng xin nói thêm là « ngày xưa » Áo Vàng được dệt bằng sợi len, mãi sau này áo ‘may ô’ vàng mới được dệt bằng sợi "cô-tông".
Từ năm 1903 cho đến 1919 trong suốt nhiều chặng đường hàng của một vòng đua hàng ngàn cây số, thì người dẫn đầu bảng, chỉ đeo một chiesc dải màu xanh lá cây trên cánh tay. Ngày 19/07/1919 ở chặng đua thứ 11 lịch sử Tour de France bước sang một ngõ rẽ mới : Vận động viên đứng đầu bảng tổng kết kể từ khi vòng đua mở màn – cho dù đấy chỉ là kết quả tạm thời, được vinh dự giữ chiếc Áo Vàng. Và như vậy rong ruổi suốt thời gian Tour de France, chiếc Áo Vàng luôn hiện diện ở khắp mọi nẻo đường. Khi đoàn đua đi qua, thì khán giả hai bên dọc đường đều biết rằng đó là vận động viên đang đứng đầu bảng.
Người đầu tiên được vinh dự đó là tay đua Eugène Christophe. Vận động viên này trên thực tế đã dẫn đầu cuộc tranh tài năm đó từ ngày 15 tháng 7, thế nhưng chiếc Áo Vàng dành cho tay đua suất sắc nhất mùa hè năm 1919 vẫn chưa may xong, cho nên phải đợi đến 4 ngày sau, Eugène Christophe mới được khoác chiếc áo nhiệm màu đó. Được mệnh danh là con chim Hoàng Yến, nhưng Eugène Christophe đã không giữ được chiếc Áo Vàng cho tới khi về đến đích là Paris.
Từ Eugène Christophe năm 1919 đến tay đua người Anh Christopher Froome, đã có 255 vận động viên được vinh dự giữ chiếc Áo Vàng. Có khoảng gần 100 người trong số đó giữ được Áo Vàng 1 hoặc 2 ngày. Nhưng nếu nhìn đến những tay đua giữ được « lá bùa hộ mệnh » này trong hơn 10 ngày, thì chỉ có 50 người được tham gia câu lạc bộ còn khép kín này và 3 trong số đó đã để vuột khỏi tầm tay chức vô địch Tour de France ở những chặng cuối. Nhưng trong lịch sử Tour de France, người giữ kỷ lục tuyệt đối về số lần khoác Áo Vàng, chính là ông vua của bộ môn đua xe đạp Eddy Merckx. Ông đã 96 lần được vinh dự đó, bỏ lại rất xa sau lưng tay đua người Pháp Bernard Hinault. Hinault đã 5 lần đoạt Tour de France. Thực ra thì Lance Amstrong đã 83 lần khoác Áo Vàng, nhưng kể từ khi các vụ bê bối dùng thuốc kích thích được đưa ra ánh sáng, tên tuổi của Amstrong đã bị xóa khỏi bảng thành tích của các của đua Vòng quanh nước Pháp. Ngược lại người giữ kỷ lục khoác Áo Vàng trong thời gian ngắn ngủi nhất là vận động viên người Bỉ, Ferdie Van den Haute : năm 1984, 10 phút sau khi được trao Áo Vàng, anh đã phải hoàn lại ngay, vì phần thưởng cao quý nhất ngày hôm đó thuộc về tay đua người Hà Lan, Adrie Van der Poel chứ không phải là được dành cho Ferdie.
Nhưng người xui xẻo nhất trong các vòng đua Tour de France chắc chắn phải là Raymond Poulidor : trong 14 lần tham gia cuộc đua vòng quanh nước Pháp, Poulidor 8 lần bước lên khán đài nhận giải thưởng, và 11 lần có tên trong Top Ten trong số các vận động viên. Nhưng ông chưa một lần được khoác Áo Vàng ! Poulidor được mệnh danh là ông hoàng suốt đời giữ chức Á quân Tour de France !
http://www.viet.rfi.fr/phap/20130715-lich-su-ao-vang-cuoc-dua-xe-dap-vong-quanh-nuoc-phap
Cuộc đua đã bị gián đoạn trong thời gin chiến tranh, nhưng năm 1948, khi người kế nhiệm Desgrange điều hành tờ báo L’Auto là Jacques Goddet cho thêu hai chữ H và D lên Áo Vàng để tưởng nhớ công lao người đã có công đem lại hào quang cho vòng đua Tour de France. Cho đến tận ngày hôm nay, các logo quảng cáo của các nhà tài trợ đã xuất hiện đầy trên chiếc Áo Vàng của các Tour de France, nhưng hai chữ HD thì vẫn còn nguyên vẹn. Chỉ có điều vị trí đã bị dời xuống phía dưới gần gấu áo phía bên tay phải.
Cớ làm sao giải thưởng dành cho nhà vô địch Vòng đua xe đạp vòng quanh nước Pháp lại là chiếc áo thun màu vàng ?
Cho dù cuộc tranh tài Tour de France đã tròn 100 năm tuổi, nhưng vẫn chưa một ai giải thích được một cách rõ ràng và chắc chắn về nguồn gốc của chiếc áo thun vàng rực rỡ mà các tay đua dẫn đầu mới được vinh dự khoác lên mình. Có rất nhiêu giả thuyết về nguồn gốc của chiếc Áo Vàng đó, thế nhưng có lẽ câu trả lời được phổ biến nhất, đơn giản là màu vàng vốn là màu chủ đạo của tờ báo L’Auto- Vélo ông Henri Desgrange điều hành.
Thử hỏi có phương tiện quảng cáo nào cho tờ báo hiệu quả hơn là trong suốt cả cuộc đua nhiều chặng, người dẫn đầu được vinh dự khoác lên vài chiếc áo mang sắc màu của tờ L’Auto - Vélo ? Người khoác Áo Vàng đầu tiên khi vòng đua năm 1903 kết thúc, là nhà vô địch Maurice Garin. Kể từ đó chiếc áo thun màu vàng là phần thưởng cao quý nhất, là vinh dự mà tay đua nào cũng muốn sở hữu và giữ nó ở trên vai.
Nếu như Maurice Garin là người đã về nhất Tour de France đầu tiên năm 1903. Thế nhưng Garin chỉ được mặc chiếc áo này khi Vòng đua kết thúc. Tuy nhiên ban tổ chức Tour de France đã thay đổi một chút luật chơi. Cũng xin nói thêm là « ngày xưa » Áo Vàng được dệt bằng sợi len, mãi sau này áo ‘may ô’ vàng mới được dệt bằng sợi "cô-tông".
Từ năm 1903 cho đến 1919 trong suốt nhiều chặng đường hàng của một vòng đua hàng ngàn cây số, thì người dẫn đầu bảng, chỉ đeo một chiesc dải màu xanh lá cây trên cánh tay. Ngày 19/07/1919 ở chặng đua thứ 11 lịch sử Tour de France bước sang một ngõ rẽ mới : Vận động viên đứng đầu bảng tổng kết kể từ khi vòng đua mở màn – cho dù đấy chỉ là kết quả tạm thời, được vinh dự giữ chiếc Áo Vàng. Và như vậy rong ruổi suốt thời gian Tour de France, chiếc Áo Vàng luôn hiện diện ở khắp mọi nẻo đường. Khi đoàn đua đi qua, thì khán giả hai bên dọc đường đều biết rằng đó là vận động viên đang đứng đầu bảng.
Người đầu tiên được vinh dự đó là tay đua Eugène Christophe. Vận động viên này trên thực tế đã dẫn đầu cuộc tranh tài năm đó từ ngày 15 tháng 7, thế nhưng chiếc Áo Vàng dành cho tay đua suất sắc nhất mùa hè năm 1919 vẫn chưa may xong, cho nên phải đợi đến 4 ngày sau, Eugène Christophe mới được khoác chiếc áo nhiệm màu đó. Được mệnh danh là con chim Hoàng Yến, nhưng Eugène Christophe đã không giữ được chiếc Áo Vàng cho tới khi về đến đích là Paris.
Từ Eugène Christophe năm 1919 đến tay đua người Anh Christopher Froome, đã có 255 vận động viên được vinh dự giữ chiếc Áo Vàng. Có khoảng gần 100 người trong số đó giữ được Áo Vàng 1 hoặc 2 ngày. Nhưng nếu nhìn đến những tay đua giữ được « lá bùa hộ mệnh » này trong hơn 10 ngày, thì chỉ có 50 người được tham gia câu lạc bộ còn khép kín này và 3 trong số đó đã để vuột khỏi tầm tay chức vô địch Tour de France ở những chặng cuối. Nhưng trong lịch sử Tour de France, người giữ kỷ lục tuyệt đối về số lần khoác Áo Vàng, chính là ông vua của bộ môn đua xe đạp Eddy Merckx. Ông đã 96 lần được vinh dự đó, bỏ lại rất xa sau lưng tay đua người Pháp Bernard Hinault. Hinault đã 5 lần đoạt Tour de France. Thực ra thì Lance Amstrong đã 83 lần khoác Áo Vàng, nhưng kể từ khi các vụ bê bối dùng thuốc kích thích được đưa ra ánh sáng, tên tuổi của Amstrong đã bị xóa khỏi bảng thành tích của các của đua Vòng quanh nước Pháp. Ngược lại người giữ kỷ lục khoác Áo Vàng trong thời gian ngắn ngủi nhất là vận động viên người Bỉ, Ferdie Van den Haute : năm 1984, 10 phút sau khi được trao Áo Vàng, anh đã phải hoàn lại ngay, vì phần thưởng cao quý nhất ngày hôm đó thuộc về tay đua người Hà Lan, Adrie Van der Poel chứ không phải là được dành cho Ferdie.
Nhưng người xui xẻo nhất trong các vòng đua Tour de France chắc chắn phải là Raymond Poulidor : trong 14 lần tham gia cuộc đua vòng quanh nước Pháp, Poulidor 8 lần bước lên khán đài nhận giải thưởng, và 11 lần có tên trong Top Ten trong số các vận động viên. Nhưng ông chưa một lần được khoác Áo Vàng ! Poulidor được mệnh danh là ông hoàng suốt đời giữ chức Á quân Tour de France !
http://www.viet.rfi.fr/phap/20130715-lich-su-ao-vang-cuoc-dua-xe-dap-vong-quanh-nuoc-phap
Geen opmerkingen:
Een reactie posten